Reactie
Aaneenschrijven
H.J. Cramer - Rolde
Aaneenschrijven? Koppelteken? Spatie? Volgens mij moeten in de door de heer Klaassen in het juli/augustusnummer op blz. 108 genoemde constructie koppeltekens gebruikt worden, dus III-V- of groep-IV-halfgeleider-films. Met vijf koppeltekens; het beeld is niet fraai, maar weglating kan gemakkelijk tot verwarring leiden. Aaneenschrijving lijkt mij in dit geval minder gewenst.
Het gebruik van het koppelteken is, ook in opschriften en aankondigingen, zo sterk afgenomen, dat het bij uitzondering nog wordt gebruikt. Dat kan aanleiding geven tot misverstanden. Dit geldt eveneens voor de andere leestekens. Soms moet men dan een zin herlezen om er achter te komen wat bedoeld wordt.
Als je van een zeker ogenblik af waarnemingen noteert van samengestelde zelfstandige naamwoorden, waarin koppelteken(s) of aaneenschrijving plaats maakt voor spaties, dan heeft men al gauw een respectabele lijst.
Zo las ik:
- | Wereld Natuur Fonds, in plaats van Wereld-Natuurfonds, Wereldnatuurfonds of Natuur-Fonds, |
- | Nier Stichting in plaats van Nierstichting of Nier-Stichting, |
- | Op de trolleybus in Arnhem: Arnhem Trolley Stad in plaats van Trolleystad of Trolley-stad. |
Ik geloof, dat de gewilde of ongewilde ontwikkeling in de richting van het Engels te ver gevorderd is om ook dit soort taalverarming verder te voorkomen.
N.B. In Zuid-Afrika is de officiële landsnaam in het Engels resp. (Zuid-)Afrikaans: South Africa/Suid-Afrika. Zelfs daar handhaaft men - na de grondige spellingvereenvoudiging van het Afrikaans - nog altijd het koppelteken.
Overigens heeft aaneenschrijving ofwel het gebruik van het koppelteken alles te maken met de klemtoon, die de delen van het samengestelde woord al of niet krijgen. Het eerste (ofwel vóórlaatste) deel van de constructie krijgt in het algemeen de klemtoon (huisdeur, natuurfonds, nier- stichting).
Schrijft men de delen los van elkaar dan zou het eerste of vóórlaatste zelfstandige naamwoord gezien kunnen worden als een bijvoeglijk naamwoord en de klemtoon niet krijgen, (huis deur, natuur fonds enz.).