Als-angst
G. Veldman - Alkmaar
In het verleden zijn de voegwoorden van vergelijking ‘dan’ en ‘als’ vaak onderwerp van discussie tussen taalkundigen geweest. Het ging hierbij over de vraag: wat is correct abn: ‘hij is groter dan Piet’ of ‘hij is groter als Piet’.
Het ging dus om het gebruik van ‘als’ en ‘dan’ na de vergrotende trap. Hebben we te maken met de stellende trap dan bestaat er onder de taalkundigen geen enkel meningsverschil: ‘Piet is even groot als Jan’; ‘Piet is bijna zo groot als Jan’.
Toch is dit gebruik niet voor iedere abn-spreker meer vanzelfsprekend. Dit moge blijken uit de navolgende citaten, opgetekend uit de mond van diverse ‘spraakmakers’ die afkomstig zijn uit de wereld van vakbonden en politiek.
(Voor de woordelijke weergave van het gesprokene sta ik niet voor honderd procent in - ik moest onvoorbereid snel noteren - maar ik ben er zeker van dat in alle gevallen in plaats van ‘als’ ‘dan’ werd gebezigd.
citaat 1:
‘Dat is niet zo eenvoudig dan het op het eerste gezicht lijkt.’ (Herman Bode in Dingen van de Dag, vara-radio, 12 december 1981)
citaat 2:
‘Als je er een keer gaat kijken, dan zie je, dat er in het begin van de avond evenveel mannen zijn dan vrouwen.’ (Marja van Geessel, geciteerd in Trouw, 2 januari 1982, p. 11, kolom 8)
citaat 3:
‘... met eenzelfde percentage omhoog dan de normale huurders...’ (Staatssecretaris Brockx in De Rooie Haan, 5 februari 1983)
citaat 4:
‘... of het zou vanmorgen net zo'n schijnvertoning geweest moeten zijn dan bij ons... (Een woordvoerder van het fnv in avro's Radiojournaal)
Iees verder op pagina 59 rechts