Taalcuriosa
De testzin
J. Welling - Best
Zoals alle pianostemmers een bepaalde riedel hebben om alle octaven van het zojuist gestemde klavier te testen, zo hebben professionele telexmonteurs een bepaald zinnetje om na te gaan of alle lettertekens van het toetsenbord van de telex functioneren. Ze gebruiken daarvoor een Engels zinnetje en dit luidt ‘The quick brown fox jumps over the lazy dog’ (De snelle bruine vos springt over de luie hond). Het telt 35 letters en heeft internationaal ingang gevonden.
Soms steken andere varianten de kop op. Zo ken ik het Duitse equivalent ‘Kaufen Sie ihrer Frau jede Woche vier gute und bequeme Pelzen’ (Koopt u voor uw vrouw iedere week vier goede en gerieflijke bontjes) dat al veel minder mooi is. Immers, een testzin moet zo kort mogelijk zijn. Dit lijkt me een eerste vereiste, al was het alleen maar om hem gemakkelijk te kunnen onthouden. Daarnaast moet een testzin natuurlijk grammaticaal juist zijn. Het zinnetje mag wel onzin zijn, maar er mag geen loopje met de grammaticale spelregels genomen worden. Zowel de Engelse als de Duitse variant voldoen aan de gestelde criteria, waarbij de Engelse natuurlijk de voorkeur verdient vanwege de lengte (35 tegen 51 letters). Overigens dient hierbij onmiddellijk te worden opgemerkt dat de Engelsen een kans voor open doel missen, want door één keer ‘the’ door ‘a’ te vervangen, hetgeen de betekenis niets of nauwelijks verandert, hadden gemakkelijk twee letters gewonnen kunnen worden.
Ons alfabet telt 26 letters. De perfecte testzin is dus een testzin van 26 letters. Bij mijn weten bestaat een dergelijke zin in het Nederlands niet. Een kleine enquête onder telexmonteurs leerde mij dat een dergelijke zin ook in deze vakgroep onbekend is. Er bleek zelfs geen Nederlands equivalent voor ‘The quick brown fox etc.’ te bestaan. Een hiaat. Na enig proberen slaagde ik erin het aantal letters van de Engelse testzin in het Nederlands te evenaren, maar tuk op records als ik ben, plaatste ik toch