[Mededeling]
□ □ □ □ □
■ Mijne lezer(es)s(en), tot ons leedwezen moeten wij constateren dat nog steeds de aanhef Mijne heren in zwang is, ook wanneer de van een dergelijke introductie voorziene brief is gericht aan een gezelschap dat ook, vooral of zelfs geheel uit vrouwen bestaat. Dit staat te lezen achter op het kwartaalnieuws van de Emancipatieraad van jongstleden september. ■ Droevig maar waar. ■ En dat terwijl al zovele emancipatorische vierkantjes soortgelijke gebruiken aan de kaak gesteld hebben. ■ Conclusie: men (m/v) leert het (onz.) nooit. ■ E.S.H. van Stappershoef ziet wel iets in un taalreevooluutsie of lievur guzecht un raadikaalu spelingweizuging. ■ Turecht stelt duzeluvu dat ur op die maanier geensins spraaku is van taalvuraruming eerdur van taalvereiking want naa ontslaagun tu zein van du lastugu plicht om bei eluk woort naa tu dengkun hoe ju ut moet schreivun kunun wu einduluk onzu taalenurzjie in du esensjeelu taalaspektun stopun. ■ Daarbei: uu zach ampassang muteen dad ik eenurzjie zech, en niet eenurchie en dad atuu andurs ook noojt geweetun. ■ Dus, Van Stapurzoef (m/v), mocht uu noch suugesties hebun ovur hoe ut zou moetun, ik hou mu gaarnu aambuvoolun. Ik kan mu alleen niet aan du indruk ontrekun dat bovungenoemdu arguumentaatsie al is eerdur, in reevoluutsjonéérdur teidun dan du huidugu wert vurkonducht. Aakuluch maar waar. ■ Gaan wij dus over tot de orde van de maand. Het novembert al weer aardig op het tijdstip dat ik dit schrijf. Afhankelijk van de situatie bij de posterijen is het de vraag of het bij u al is begonnen te januariën? ■ Wat betekent vandaag de dag riant? ■ Riant betekent van origine natuurlijk gewoon lachend (la, vache qui rit, u weet wel, die Franse smeerkaas, kan in het Nederlands dan ook het beste aangeduid worden als
de riante koe), maar is langzamerhand in het Nederlands een eigen leven gaan leiden. ■ Met een riante villa werd oorspronkelijk bedoeld een landhuis dat aantrekkelijk is door zijn ligging, en omdat dergelijke woningen meestal tevens ruim zijn opgezet, heeft de spraakmakende menigte kennelijk de conclusie getrokken dat een riante woning een gebouw van redelijk grootschalige afmetingen is. ■ Nu wordt riant ook weer gebruikt in een betekenis die niets meer met woningen van doen heeft, maar uitsluitend ruim betekent. ■ Dit mogen we afleiden uit een artikel in de NRC van de hand van J.M. Bik over Lubbers' raadselachtig taalgebruik. ■ Eerlijk gezegd was mij bij het lezen het taalgebruik van Bik zelf nog wel zo mysterieus. ■ Hij schrijft bij voorbeeld in het slot van die beschouwing dat ook raadselachtigheden hun grenzen hebben bij politiek levensgevaar. ■ Dit lijkt me een voorbeeld van een grenzeloos raadsel. ■ Maar om nu terug te komen op riant: Bik schrijft Lubbers heeft met zijn mededeling riante perspectieven voor de oppositie geopend. (Tegen de bedoeling van de premier in, wel te verstaan). Brede perspectieven, zou ik zeggen. Maar toch: we zien dat riant een verdwaald taaldiertje is, een verloren taalzoon, of welke kerstmetafoor u ook maar wilt dat ik gebruik: uiteindelijk zal de oppositie wel lachen, en keert het verdoolde schaap terug in de stal. ■ Dus kunnen we er in het nieuwe jaar straks weer riant tegen aan. ■ In het juninummer maakte ik gewag van de herkomst van de tennisterm deuce uit het Oudfranse telwoord voor twee. Dit op gezag van een lezer wiens redenering mij zeer plausibel leek (zo is ook de aas in het kaartspel terug te voeren tot het Oudfrans ace, dat één zou betekenen). Hoe dan ook, mw. H.J. de Jong uit
Rotterdam (excuses voor eventuele verkeerde spelling van voorletters, titels of sekse-aanduiding) schrijft dat ze gehoord heeft dat de oorsprong zou zijn Que Dieu le juge. Gezien de stand, schrijft zij, en de noodzaak van een beslissing, lijkt dit mij altijd heel plausibel. Ik vrees dat ik het daarmee niet eens kan zijn. De interpretatie komt mij verdacht voor, lijkt te veel op de hardnekkige fabel dat het SOS-sein een afkorting zou zijn van Save Our Souls of dat Dom in betekenis van kathedraal een afkorting zou zijn van Deus Omnium Magister. Dit zijn allemaal herinterpretaties van symbolen waarvan de oorspronkelijke, veel trivialere, betekenis onbekend werd.
PCUdB