Taalcuriosa
To
‘Nomen est omen’, zeiden de ouden al. En inderdaad, met namen valt alles te doen. Ze kunnen gwoon iets betekenen (Irene - vrede), palindromisch zijn (Anna, Otto, Onno, Reinier, Ada etc.) of grappig in vertalingen (Joke - grap; René - herboren etc.), maar geen naam is - voor zover ik weet - zo curieus als die van To, afgeleid van Antonia.
Het mannelijke ‘Ton’ mag er ook zijn als curiosum. Als homoniem noteert ‘de dikke Van Dale’ maar liefst tien verschillende betekenissen en dat zou best eens een record kunnen zijn, want met de eigennaam erbij zijn het er al elf. Voor Nederlandse begrippen is dit een topper, maar internationaal stelt het weinig voor. Het Engelse woord ‘get’ komt moeiteloos over de honderd betekenissen en zal op dat gebied moeilijk te kloppen zijn.
Toch blijft voor mij ‘To’ de meest curieuze meisjesnaam en dan niet alleen vanwege het conditioneringsgrapje ‘Toen tomaten tomaten tomaten tovrat’. Opdracht: breng de spaties aan. Met tomaten heeft het allemaal niets te maken, althans weinig: ‘To en Tom aten tomaten; Tom at en To vrat.’ To is vooral curieus vanwege haar bezoek aan het politiebureau, waar ze een dramatisch verhaal vertelde over hoe zij verkracht werd. De dienstdoende agent noteerde alle gegevens en kondigde een nader onderzoek aan. To af. (Zonder tweehonderd gulden.)
De dienstdoende agent liet zich tussendoor het ‘even’ zijn van het getal tien bewijzen: 9−6=3+7=10 ofwel IX−SIX=−S+Seven=Even. Een mooie vondst van een collega.
Later kwam een zatteman binnen met de mededeling dat hij ‘toverkracht had’. ‘Ik wil een bekentenis afleggen.’ En de agent zei: ‘Gaat u naar huis, u bent dronken. We hebben hier al eens kerels gehad die beweerden dat ze Napoleon waren.’ De man werd afgevoerd. Bij het typen van het dagrapport vroeg zijn collega: ‘Ik heb toverkracht, moeten daar geen spaties in?’ ‘To verkracht.’ De vogel was gevlogen. Dat To was gepakt door een Engelsman die toevallig Nederlands sprak en ‘Toe’ gezegd had, vermeldde het politierapport niet.
J. Welling
Best