[Mededeling]
□ □ □ □ □
■ In het mei-nummer van het overigens onvolprezen tijdschrift voor taalwetenschap, Glot geheten, vinden we de volgende zin van de hand van auteur Taeldeman: Op de bevruchtigende interaktie van dialektografie en sociolinguïstiek heb ik al vroeger de nadruk gelegd, maar het mag nog wel eens herhaald worden enzovoorts. ■ Als dit soort taalgebruik de vrucht is van interdisciplinair onderzoek, dan doe ik nog liever aan zelfbevruchtiging. ■ B.R. van der Steenhoven uit het Groothertogdom Luxemburg meldt naar aanleiding van mijn opmerking over dumpshop in het september-nummer dezes, dat er nog meer woorden zijn die Engels lijken maar het in wezen niet zijn. Als voorbeelden noemt hij tea room, lunch room, smoking, jack, footing, so long, a detective, a dancing, a five o'clock. ■ Eerlijkheidshalve moet ik zeggen dat ik met sommige voorbeelden geen raad weet. Het zal aan mijn gebrek aan educatie liggen, maar ik heb het nooit over een five o'clock, noch hoor ik iemand in mijn kennissenkring erover spreken. Ook van een footing had ik tot dusverre niet gehoord. Verder lijkt het mij onwaarschijnlijk dat so long zomaar vanzelf in het Nederlandstalige brein is opgekomen. Er bestaat een door een Engelstalig persoon gezongen Engels liedje dat als titel heeft So long goodbye. ■ Zou het kunnen zijn (ik vraag dit in alle oprechtheid en nederigheid) dat de Nederlander ten onrechte so long hier als een equivalent van goodbye zag? Gaarne uw mening hierover zo u er een heeft op dit gebied. ■ O. Emanuel, pseudoniem van een onbekend te blijven wensende apotheker te Gouda, stelt dat het mannelijk van ega niet ego, maar
egus dient te zijn. Akkoord, maar dan wel eegus natuurlijk. ■ Met bewonderenswaardige consequentie leidt o.e. af dat het mannelijk equivalent van opa opus hoort te zijn. Dit alles naar aanleiding van een opmerking in een eerder verschenen nummer. ■ In een andere brief gaat dezelfde o.e. in op mijn problemen in het september-nummer met de lengte van een kwartier. Via een betoog over de schijngestalten van de maan signaleert hij de ongerijmdheid dat de volle maan als tegenhanger geen lege, maar nieuwe maan heeft. Een eigenschap, vervolgt hij, die ze gemeen heeft met de halfvolle melk. ■ Dat laatste begrijp ik niet. Het tegenovergestelde van halfvolle melk is toch niet halfnieuwe melk? Hoewel, het zet me wel aan het denken. ■ Van Agt is dus weg. Op het ogenblik dat u dit leest is het voor u oud, of misschien al weer achterhaald, nieuws. Maar voor mij, op het moment van tekstproduktie is het bericht kersvers. ■ Een van de meest becommentarieerde politici van onze tijd, was hij dit niet op de laatste plaats door zijn taalgebruik, somtijds innoverend, andermaal schalks archaïserend, en immer het vermoeden van een niet al te ver verwijderde preekstoel scheppend. ■ Mèt hierboven vermeld voorgenomen vertrek van onze eerste niet-koninklijke burger, wijdden natuurlijk alle dagbladen de nodige beschouwingen aan hem als zodanig en zijn evenmin koninklijke kroonprins Lubbers. ■ Speciale aandacht verdient de beschouwing die de Volkskrant aan Lubbers wijdde en niet in laatste instantie door de taal die mede door Van Agt Zelf geïnspireerd leek, getuige het gebruik van het werkwoord getuigen in dat stuk. Lubbers (...), maatschappelijk bezig als ondernemer, zoals de Industriebond NVV getuigde. Ook de homofiel is een mens, getuigde Van Agt tegen zijn conservatieve achterban. Zij (= de socialisten)
applaudiseerden (...) als gekken (...) toen Den Uyl van hem ( = Lubbers) getuigde. U ziet, er wordt heel wat afgetuigd in dit artikel. En dat binnen het bestek van een paar centimeter ‘teksts’. Wat betekent getuigen hier anders dan gewoon zeggen of spreken? ■ Laat de onderhavige redacteur daar maar eens van getuigen. ■ En wat kunnen we er meer over zeggen? Voor de semantiek van het verbum getuigen staan ons geen andere bronnen ter beschikking dan de gevestigde woordenboeken en de tekst van Herman van Veen die in de jaren zeventig ongetwijfeld ooit een prijs moet verworven hebben wegens de hoogste totaalscore van onbenulligheid en pretentieuzigheid: getuigen zijn zelden helden, echte helden getuigen zelden. ■ Hoe het ook zij, niet wiser and sadder (Dit is toch wel goed Engels, hoop ik?) maar vrolijker en dommer dan ooit, zetten wij een punt achter dit laatste vierkantje van november.
P.C.U.d.B.
Auteursrechtelijk beschermd