[Mededeling]
■ ■ ■ ■ ■
■ Puerto Rico en Venezueda zijn Latijns-Amerikaanse landen. Bewoners daarvan heten resp. Portoricanen en Venezolanen. Als ze een eigen taal hadden dan zou die resp. Portoricaans en Venezolaans heten. Hoewel dat eigenlijk de vraag is. Want de ue/o-wisseling is juist een Spaans trekje. (Korte o in het Vulgair Latijn wordt ue in het Spaans, maar alleen als die o beklemtoond is). ■ Een epicentrum is een middelpunt van aardbevingen. Dat hoef ik u niet te vertellen. Ook wordt het epicentrum wel aangeduid als het middelpunt van meer overdrachtelijke aardverschuivingen, zoals revoluties. Nog steeds oud nieuws. In een artikel in De Volkskrant over de geschiedenis van het Stalinisme sprak men echter van een episch centrum. Ook nog niet eens zo gek, als je daar goed over nadenkt. ■ Niet alleen De Volkskrant, maar ook de NRC (de laatste zelfs in een kop) schrijft confortabel. Op z'n Frans dus. Hetwelk mij aan het denken heeft gezet: waarom schrijven we eigenlijk doorgaans comfortabel? De n voor f in Latijnse woordafleidingen blijft meestal n: informeel, conformist, conflictetc. ■ In hetzelfde artikel waarin over confortabel wordt gesproken, schrijft de auteur reveille. Als een ethisch reveil een zedelijke wederwaken is, dan is een ethisch reveille een redelijk wedervooravond. ■ Ik lijd aan een wellicht strikt persoonlijke aversie tegen het gebruik van voorin uitdrukkingen als voor wat betreft de overige punten. Dit voor doet mij ambtelijk naargeestig aan. Hoe groot was dan ook mijn schok, toen ik moest inzien dat deze zinswending met voor historisch en taalkundig gezien de juiste moest zijn. (Vgl. Fr.:
pour ce qui regarde, It.: per quanto riguarda). Waarom taalkundig juist? Dat ga ik niet verdedigen. Ik gooi mijn eigen glazen niet in. ■ Seculariserend taalgebruik. Een student van een (overigens roomskatholieke) pedagogische academie, schrijft onder een proefwerk: Op hoop van zege. Kennelijk vergeten dat alle zege van boven komt. ■ Meer over de veranderende taaltradities in het kerkelijk leven. De perschef van het bisdom Breda, Frans Oudejans, meldt de volgende ontwikkeling van het woord pastoor. Toen ook niet-gewijden zich in het pastorale werk gingen storten, kregen deze de aanduiding pastor, mv. pastores dat abusievelijk wel eens als de titel van een vrouwelijke pastoor werd beschouwd. Men neemt zich dan ook wel voor, het meervoud te wijzigen in pastors. Een andere mogelijkheid zou zijn om het meervoud pastoren te nemen, met accentwisseling zoals in generator, generatóren. We zouden er dan een interessant geval bij krijgen van het betekenisverschil tussen pastoors en pastoren. ■ Overigens: in de loop van één week heb ik twee personen ontmoet, die er beiden van overtuigd waren dat er een woord moter (= ‘motor’), mv. moters, naast motor (= ‘motorfiets’), mv. motoren bestaat. Zoiets dus als het verschil tussen dokter en doctor. Beiden beweerden dat dit merkwaardige onderscheid hun op school was bijgebracht. ■ Naar aanleiding van de door de regering aan de politieke partijen ter beschikking gestelde zendtijd meent J.W. Nienhuys dat De de de de de laatste tijd niet meer zo toegejuichte Grote Roerganger toegedichte beginselen toegedane partij toegestane zendtijd rijp is
voor aankondiging. ■ Hij merkte erbij op dat deze uitdrukking dan wel naar het publiek vertaald moet worden, inhakend op het het het het het meest flexibel opereren met soortgelijke constructies levende taalonderwijs ontberende publiek tegemoet komende vertaalsyndroom naar de basis van de laatste tijd. ■ Zou u, zomaar uit uw hoofd, weten wat een herkamp is? Zo nee, dan bent u geen schaaktoernooifanaat. ■ In het Brabants Dagblad, zo meldt J. Broers, wordt melding gemaakt van een winkelwoongebeuren in de Rue Royale. Zo wordt ook de paasveetentoonstelling te Den Bosch in een huis-aan-huisblad een gebeuren genoemd. Let wel: dit alles mag van Van Dale. Waarom is het dan toch zo irritant? Omdat wij hier de valse nasmaak van een commerciële happening menen te proeven?
P.C.U.d.B.