Staat de markiezin buitenspel?
Zoals Dr. Buiskool (destijds lid en secretaris van de Spellingcommissie) in ‘De nieuwe spelling’ (1955) duidelijk uiteenzet op bladzijde 68 wordt een niet in de eindlettergreep staande, niet als y geschreven vrije i in open lettergrepen van bastaardwoorden geschreven als i. Onder de talrijke voorbeelden treffen we markizaat aan. Blijkens oudere woordenboeken had dit woord vóór de totstandkoming van de Spellingwet een ie. Merkwaardig is nu dat van markiezin de e niet geschrapt is, onder andere blijkens de door de schrijver in het boekje opgenomen lijst van moeilijke woorden.
Een systematische vergelijking leidt tot de conclusie (of regel?) dat, als verlenging van een woord aan de achterzijde het wegvallen van het hoofdaccent van een ie tot gevolg heeft, de e daaruit tegelijk verdwijnt:
fabriek / fabrikant, muziek / muzikant, elastiek / elasticiteit, stabiel / stabiliteit, fragiel / fragiliteit, sportief / sportiviteit, antiek / antiquiteit, Moscoviet / Moscovisch, atletiek / atletisch, paniek / panisch, stilistiek-stilistisch, romantiek/romantisch.
Niet alleen de markiezin is de dans ontsprongen, ook de karmelietes, van de zijde van welke laatste we toch moeilijk steekpenningen kunnen veronderstellen. Verder signaleer ik nog commiezerij. Overigens gaat de Friezin in dezen vrijuit, zijnde geen bastaard.
W. Sterenborg, Tilburg.
Auteursrechtelijk beschermd