De overwinning der hunnen
Jarenlang heb ik de zware strijd gestreden tegen de hunsprekers. Je komt ze (!) overal tegen, geen enkele sociale kring is tegen de overmacht bestand gebleken.
Moedeloos geworden, besloot ik op zoek te gaan naar een argument om de strijdbijl eervol te kunnen begraven. En ziedaar, de argumentatie valt me zomaar in de schoot. Het gebruik van ‘ze’ als voorwerpsvorm voor zaken in het meervoud is sinds het bekende groene boekje gesanctioneerd. Natuurlijk is het kolder, te veronderstellen dat het gebruik van ‘ze’ als voorwerpsaanduiding van personen te voorkomen zou zijn. De informanten, waaraan (!) ik deze opvatting toetste, gaven me gelijk. Welke moeilijkheid ontstaat er nu? Deze: ‘ze’ wordt overbelast, doordat ‘ze’ zowel de onderwerps- als de voorwerpsfunctie moet vervullen. Logisch, dat ‘hun’ de onderwerpsfunctie van ‘ze’ overneemt. ‘Hun’ en ‘ze’ hebben paaltje gewisseld.
Een taalhistorische tegenwerping is er niet. ‘U’ heeft ook een rare weg bewandeld, en is zelfs de voorwerpsplaats blijven bezetten, toen de onderwerpsvormen gij, uwé en dergelijke allang verdrongen waren door ‘u’. Het hele voornaamwoordelijke systeem heeft een zonderling verleden. Daar mag de ze/hun-verwisseling van mij wel bij, al moet ik wel even stilletjes een traantje uit een ooghoek wegpinken.
D.J.M. ten Berge, Rheden.
Auteursrechtelijk beschermd