Zestig andere woorden
In ons taalgebied hebben we de beschikking over een aantal voortreffelijke woordenboeken, sommige voor de taalkundige, sommige voor specialistisch werk, andere voor algemeen gebruik.
Spaarzaam zijn evenwel de merkwaardige (voor praktisch gebruik niet direct lonende) woordenboeken, zoals die in de ons omringende taalgebieden bestaan. Om er eens een paar te noemen: wij hebben geen woordenboek van de ‘alltagssprache’, geen woordenboek van namen van romanfiguren, geen afgezaagdewoordenboek, geen snoefwoordenboek, geen twijfelwoordenboek, noch een modernecitatenboek noch een oude-.
We zouden een woordenlijst (-boek gaat wat ver) kunnen gebruiken met ongewone opvallende tekenende woorden die wat zout over de kommunikatieklisjees strooien. Inspiratie is te vinden in het boeiende nooit teleurstellende Bargoens Woordenboek van Enno Endt (A'dam 1972). Een prachtige lijst is aanwezig in Piet Grijs zijn werk. Blijf met je fikken van de luizepoten af (A'dam 1972), maar de schrijver heeft liever dat we die woorden juist niet gebruiken. De snoefwoorden kunnen bewerkt worden naar de voorraad in het voor de conversatie handige Amerikaanse boek The Grandiloquent Dictionary, a Guide to Astounding your Friends with Exotic, Curious, and Recherché Words (Englewood Cliff 1972). Doet de heimweecultus ons verlangen naar langvervlogen woorden, ze zijn opspoorbaar bijv. in het Middelnederlandsche Handwoordenboek (Den Haag 1932). Kam desnoods den ouden vandaal uit (dat kost met een veertigurige werkweek een half jaar). Bezoek een grote bibliotheek en raadpleeg er woordenboeken op Hooft, op Vondel; kijk in dialectwoordenboeken, maar maak in elk geval nooit zelf een woord. Onze voorouders hebben dat voor ons gedaan. Hieronder zestig mogelijkheden. Voortgang, hoe flauw (gelijk het volgende) ook, is op den duur gewenst.
Abdomineus |
een buikje hebbend |
aftaaien |
ophouden |
Amfiboleus |
dubbelzinnig |
anserien |
dom als een gans |
ataraxiek |
onverstoorbaar |
|
antelucaan |
vóór zonsopgang |
avijs |
raad |
barrebiesjes, naar de |
kapot |
blaamte |
kwade naam |
borborologie |
gezwets |
|
callipygeus |
mooi achterwerk hebbend |
coëvaal |
gelijktijdig |
comitologie |
commissiekunde |
cutemuten |
bedriegen |
cynofobie |
angst voor honden |
|
deemt |
dagtaak |
deltiologist |
prentbriefkaartverzamelaar |
dromomanie |
smachten naar gereis |
ecdysiaste |
zie O.T. 1973, 39 |
eristisch |
ruzie opleverend |
|
excrementitieus |
zeer smerig |
fobitasie |
grap |
fulgureus |
bliksemsnel |
gelooid |
geheid |
gerwen |
kleden (w.w.) |
|
gezinlijk |
kalm |
gynecoied |
verwijfd |
happerd |
bierdrinker |
hijgend hert |
bromfiets |
ibbel |
tureluurs |
|
ingesneden op |
gesteld op |
kamelenrug |
vol glas jenever |
kaneelduiker |
naief persoon |
kluiveduiker |
saai persoon |
knijp, 't is de |
ik geloof 't niet |
|
kweeste |
research |
kwekelhoofd |
sufferd |
lijsing |
opbrengst, loon |
makke, niets te |
straatarm |
meenten |
omgaan met |
|
melogem |
karwei |
nichteling |
onlangs |
ongesturigheid |
lawaai |
onschonen |
lelijk maken |
ontgerwen |
ontkleden |
|
pegelen |
ijken |
pinguescent |
dik wordend |
postprandiaal |
after dinner |