Zie ik dat verkeerd?
Als het met de vrije natuur ten einde loopt, richt men verenigingen voor natuurbescherming op; als de ‘intermenselijke’ communicatie steeds moeilijker wordt, vindt men de communicatieleer uit. Ionesco, Becket en anderen tonen dan in hun stukken dat de mensen langs elkaar heen praten, m.a.w. dat de taal geen communicatiemiddel meer is. Merkwaardig genoeg gaat juist op dit moment de taal door een overvloed van termen aantonen, hoe groot de - niet bevredigde - behoefte aan menselijk contact is. Het kost weinig moeite dit met demonstratiemateriaal te bewijzen. Een deel ervan is ontleend aan Treitertrends van Kees van Kooten, een der befaamde clichémannetjes van de radio.
Voel je wel? - Weet je wel? We zijn toen bij elkaar gaan zitten om... - We hebben geprobeerd wat dichter bij elkaar te komen, door... - Je moet dat zó zien - Je ziet dat helemaal verkeerd - Daar haak ik graag nog even op in - Daarin ga ik helemaal met je mee - Hier is blijkbaar een communicatiestoornis opgetreden.
Woorden en uitdrukkingen om een sterk subjectieve waardering of afkeuring uit te drukken, verliezen spoedig hun kracht en worden dan door andere vervangen. De ouderen onder ons herinneren zich nog reuze, zalig, knal enerzijds, eng en zielig anderzijds uit de jaren twintig.
Wat schaft de pot nu?
Dat is het einde! - Eindeloos! - Daar blijf ik in - Waanzinnig goed - Dat is het - Te gek gewoon - Gewoon ontzettend goed - Hip.
In het negatieve: Puin - Waardeloos - Slap - Maf - Rottig(heid).
Misschien ben ik in mijn keus te subjectief geweest, maar mij treft het, dat de beide groepen helemaal horen bij de tijd van hun gebruik, vóór of na de Tweede Wereldoorlog.
Hebt u de volgende uitdrukkingen al eens gehoord of gelezen?
Vreemd gaan (zich verkeerd gedragen, i.h.b. overspel plegen) - Dat kan ik niet maken (dat lever ik hem niet) - een onterechte opmerking (niet: een opmerking, ten onrechte gemaakt, maar een onjuiste opmerking) - hij ging op de sentimentele toer (hij stelde zich sentimenteel aan) - Daar ben ik niet veel wijzer van geworden (dat heeft mij niet veel voordeel gebracht) - Vergeet het maar (Eng.: forget it?): daar komt niets van!
Het Nederlands blijft toch maar een springlevende taal!
D. de Vries, Wageningen
Auteursrechtelijk beschermd