Policy
is zo'n woord waarvan je niet goed weet wat je ermee moet doen. Het woord komt in het ‘Nederlands’ minder voor in zijn staatkundige betekenis dan in de betekenis beleid, overleg. Bijvoorbeeld in de advertentie waarin een specialist gevraagd wordt voor de policy-afstemming. En ook nog een andere man voor de produkt-filosofie. □ Covercal (Nederlands uitgesproken) is renpaardendialect: het gokken dat een bepaald paard als tweede aan de eindstreep komt. □ Een matrassenfabriek vraagt tape-edgers. Bandhoekers? □ Let eens op de woorden lekker en zalig, ze beginnen fijn ouderwets te maken. □ Het Alg. Handelsblad van 17-9 geeft een handleiding voor het volgen van politieke congressen: lijsten met zelfst. en bijv. naamwoorden, bijvoorbeeld om de volgende zin te verstaan: ‘Wij willen een gemeenschappelijk vitale inspraak binnen een horizontaal controleerbaar samenwerkingsverband.’ □ De drukfout van het jaar signaleert Ariadne in een advertentie voor een plastic deurmat: ‘Hij is onverslijtbaar en plukt door zijn wafelplateau het vuil van schoen en aars gemakkelijk af’. □ Een lezer oppert het plan om een ‘museum voor verdwenen woorden’ op te richten. Hij denkt aan ‘diocesaan’ en ‘geestelijk adviseur’ en ‘sokophouder’. □ Geramd, het krachtwoord van Frans Halsema, verdient steun. Zoals Hopper in de Volkskrant 7-10 zeide: ‘Als we allemaal een handje meehelpen, zit deze uitdrukking over een paar maanden net zo geramd als terug van weggeweest.’ □ Zelf gehoord: afgetekend, bijvoorbeeld in ‘het zit afgetekend vol’. □ In Duitsland behoorde de Duden (de Duitse Van Dale) in het seizoen 67-68 tot de drie
meest verkochte boeken. Hoe is dat bij ons? □ Voor hen die versprekingen en verschrijvingen bestuderen: twee zalige boekjes, pas verschenen: Frits van der Molen; Huwelijk van B.B. is nakend (Arbeiderspers Amsterdam) en Henry Faas: Het rode boekje van Wandelganger (Bruna Utrecht). □ Je kunt uit die twee aan het citeren blijven; zo sla je toevallig het tweede op blz. 23 op en je vindt: Meneer de voorzitter, dat kunnen we nou wel doen, maar het zet geen doden aan de zijk. □ Er is een staatscommissie ingesteld die tot taak heeft ‘richtlijnen voor te stellen voor het gebruik en de spelling van moderne buitenlandse aardrijkskundige namen en een inventaris op te maken van algemeen gebruikelijke Nederlandse vormen van buitenlandse aardrijkskundige namen alsmede van Nederlandse namen van een aantal internationale geografische objecten.’ Benieuwd. Zo'n lijst zouden we ten minste vijf keer per maand moeten opslaan om te kunnen antwoorden op vragen: hoe heet een inwoner van Peru, wat is het bijv. naamwoord bij Dahomey? □ Gelukkig zijn er samenstellingen. Hoe zouden Italianen vacuumvriesdroogkoffie vertalen? En rayonversterkt? □ Genuanceerd is al even oud (zo niet ouder) als (dan) fijn; maar in het genuanceerde politie-optreden had het weer iets nieuws. □ Overkomen: de boodschap komt niet over. □ Een uitgeverij heeft het woord bladervinken (N.R.C., advertentie, 26-10) uitgevonden: ‘critici die in een boek bladeren en daar dan een boos blabla-stukje over schrijven’. □ De mooiste woordspeling gevonden in De Volkskrant 26-10 waarin Erik de Vries over de zaak-Van der Poel opmerkt: ‘Eén fout is het kenmerk van het ware’. □ Uit Mexico: ‘een door het matige resultaat in haar serie nog dieper in de morele put gedrukte Ilja’. Veertien woorden tussen een en Ilja. □ De (Hongaarse)
Engelsman George Mikes weet heel, heel veel van het Nederlands. Uit zijn artikel De Nederlandse Revolutie (Avenue september 1968): ‘De manier waarop ze in Den Haag spreken wordt als de beste beschouwd, terwijl Haarlem, Utrecht en Leiden slecht staan aangeschreven. Nederlands is eigenlijk een dialect - al is het heiligschennis om dat te zeggen - en het heeft zelf ook weer tal van dialecten.’ □ Het lekkere boek ‘De naakte aap’ ligt al wekenlang op uw bijzettafeltje. Uit het oorspronkelijke (Engels lezeze liever) het volgende om over na te denken: ‘The exact form of the knotting of a tie, the precise arrangement of the exposed section of a breast-pocket handkerchief, minute distinctions in vocal accent, and other seemingly trivial characteristics, take on a vital social signification in determining the social standing of the individual’ Cursief van O.T. □ Gogolj wist het meer dan honderd jaar geleden ook al. Zoals u in het prachtige solo-toneel, Dagboek van een gek, hebt kunnen horen, zegt Akenstei: ‘Schrijven zonder fouten, dat is alleen maar weggelegd voor de betere standen.’