Kongo
In het septembernummer van O.T. schrijft G.A. Zaalberg ‘dat de strijd tegen het lidwoord bij Kongo een onderdeel is van de taalpolitiek van Vlaamse puristen. Die houden het lidwoord voor een gallicisme: bij ons is het dat evenmin als in “de Goudkust”, “de Oekraïne”, “de Zaan” (= de Zaanstreek) en “de Palts”.’ De vergelijking met ‘de Goudkust’, ‘de Oekraïne’ en ‘de Palts’ gaat m.i. niet op, omdat Kongo een staat is, genoemd naar een rivier, de Kongo, wat niet het geval is met die drie voorbeelden. ‘De Zaan’ is weliswaar ook naar een waterweg genoemd, maar het is een streek, geen staat. Bij streken gebruiken we vaak het lidwoord: de Betuwe, de Veluwe, de Achterhoek. Maar waarom heeft schr. Kongo niet vergeleken met andere landen in de wereld, die hun naam aan een rivier te danken hebben? Naar de Zuidamerikaanse rivier ‘de Uruguay’ is de republiek genoemd die Uruguay heet. Met ‘de Paraguay’ bedoelen we de rivier die ontsprint in de Matto Grosso, maar het land noemen we Paraguay. Hetzelfde onderscheid wordt door iedereen gemaakt tussen ‘de Mississippi’ (rivier) en Mississippi (een van de Amerikaanse staten), tussen ‘de Missouri’ en Missouri.
En er is toch ook een ander voorbeeld dat alle Nederlanders moeten kennen. ‘De Suriname’ is een rivier die bij Goddo wordt gevormd door de samenvloeiing van twee andere rivieren en in de Atlantische Oceaan uitmondt; het land noemt iedereen Suriname.
Als zij de rivier ‘de Kongo’ en het land Kongo noemen, volgen de ‘Vlaamse puristen’ dus een stevig gevestigde Nederlandse traditie. Kan Z. ons verklaren waarom hij alleen voor Kongo van de regel wil afwijken?
Tenslotte nog dit. Er zijn in Afrika twee staten die Kongo heten en in sommige gevallen is het nodig, om verwarring te voorkomen, de naam van de staat te laten volgen door die van de hoofdstad: Kongo-Kinsjasa, Kongo-Brazzaville. Of wil Z. dat we zouden zeggen: de Kongo-Kinsjasa, de Kongo-Brazzaville?
J. Verhasselt, Brussel.
Auteursrechtelijk beschermd