Willem
als je toch naar de keuken gaat, neem een stuk kaas uit het vuistje voor me mee. Aldus de tekst van een reeks advertenties die ons tot nog meer kaas willen verleiden. Nu zijn er mensen, die uit hun natuurlijk taalgevoel, verschil maken tussen meebrengen en meenemen. Brengen is ‘naar de plaats waar ik me bevind’ en nemen ‘naar de plaats waar ik heenga’. Tegen een zieke in een ziekenhuis zeg je bij een bezoek: ‘Ik heb wat druiven voor je meegebracht’. Maar daarvóór heb je thuis gezegt: ‘Ik zal wat druiven voor hem meenemen’. Het komt overeen met het verschil dat we in de Engelse les geleerd hebben: to bring en to take. Of dit in het gewone Engelse spraakgebruik wèrkelijk zo is, weten we niet. Een klein beetje achterdochtig mogen we wel zijn: er zijn meer dingen die er van dichtbij anders uitzien, dan je op een afstand geleerd hebt.
Zo al te eniger tijd in het verleden of ook nu nog in sommige streken van ons land dit verschil meebrengen (to bring) en meenemen (to take) bestaan mocht hebben of nog bestaat, erg streng voor het algemene Nederlands durven we te dien opzichte niet te zijn.
Er zijn wel typische dingen op te merken: ‘neem, als je straks weg gaat, even die brief voor me mee om op de post te doen’ en niet ‘breng’. ‘Breng die brief even voor me mee’, zeg je alleen als de brief naar de plaats moet waar je je bevindt. Maar in dat geval kun je óók ‘neem die brief even voor me mee’ zeggen. Brengen (zonder meer) betekent zo algemeen mogelijk ‘iets naar elders doen komen’. Je zult een gast ‘naar het station brengen’ en nooit ‘naar het station nemen’. Maar als we brengen en nemen als voorbeelden nemen, komt een andere zaak in het geding. In een zin als ‘Ik zal je wel brengen; ik moet toch nog met de auto weg en dan neem ik je meteen mee’ kan men brengen en nemen niet verwisselen.
De man in het ziekenhuis had ook bij het ziekbed kunnen zeggen: ‘Ik heb wat voor je meegenomen’. De tijdsvorm - ik hèb meegenomen - drukt uit dat hij iets naar de plaats waarheen hij gegaan is, gedragen heeft: dat klopt met de take-bring-regel. Ingewikkelder nog: ‘Ik heb wat voor je meegebracht’ betekent ‘het resultaat van mijn meenemen is dat ik nu wat voor je heb’. Nu zegt hij tegen de zieke: ‘Weet je wat? Morgen neem ik bloemen voor je mee’. Of moet hij op die plaats zeggen: ‘Morgen breng ik bloemen voor je mee’? In het eerste geval verplaatst hij zich in de situatie waarin hij zich morgen thuis zal bevinden; in het tweede geval in de situatie waarin hij morgen aan het ziekbed is. Het ruikt een beetje naar ‘papieren regels’, zonder basis in de werkelijkheid.