Onze Taal. Jaargang 34

Dezes

Schrijver dezes schrijft de zes
altijd met een z, geen s.
Eveneens staan vijf en zeven
- met v, z voorop - daarneven.

Wat we schrijven verschilt vaak
van de algemene spraak:
in half vijf, 't is zes zullen allen
v en z wel laten vallen.
Niemand kan om half vijf vergen
dat men zich door vee laat tergen.
Ook de z mag op reces
als de klok aanwijst: 't is zes.
Klinken zes, zestien met z,
s in zestig, luidt de wet.
Vijftig start met f, geen v'tje,
wel een v in vijftien, weet je!
Zeven heeft de z van zes,
maar in zeventig hoor je s.

't Is begrijpelijk dat veel mensen
taal aldus bijna verwensen,
dat ze zeggen heel kordaat:
‘Spreek een z waar een z staat’.
Deze lieden geven zes
net als wij een z, geen s,
maar in vijftig, zestig vormen
zij v, z naar spellingsnormen.
Wij beweren met meer grond:
‘Spraak is baas en spelling hond.
Waar de eerste moet bevelen
zal de tweede dienaar spelen’.

Wie meer oog dan oor heeft, deelt
uitspraak op in het spellingsbeeld.
Hij hoort bij de visuelen,
kan geen auditieven velen,
en beseft niet dat de spraak
heeft een soevereine taak,
spelling achteraan komt zeulen:
spraak is paard, spelling het veulen.

Soms is spelling wat onstatisch
en wordt onverwachts dynamisch:
Alwie mooi begraven is
kreeg een prachtbegrafenis;
die zijn vee aan het laven is
spreekt met f van lafenis.
Spelling volgt hier spraak - gelukkig -
toont zich elders echter nukkig:
‘Als hij aan het verrijzen is
komt 's mensen verrijzenis’.
Wie in het tweede z wil zeggen
moest zich op een s toeleggen.

Zestig is met zes maal tien
gans niet identiek, indien
men retorisch deze vraag stelt:
‘Ben je zestig?’, daar dit haast geldt
als een twijfel of je brein
wellicht aan de haal kan zijn!
Vraagt men echter: ‘Ben je zestien?’
dan zal iedereen goed inzien:
dit is een normale vraag
zonder enige hinderlaag.
Eén ding staat voor mij wel vast:
‘Ben je zestig?’ met een z'tje
is een dubbel mislukt pretje
doordat ook de z niet past.

Ben je zó van zessen klaar
dat de kleine fout in het opschrift
- ook al ben je geen piekeraar -
er voor jou toch duimdik op ligt?

Drs. T. Noordermeer O. Carm. (Oss)