Namen in de Noordoostpolder
De dingen die ons vertrouwd zijn, moeten een naam hebben. Onze woonhuizen, staande in de rij van de straat, kunnen die ontberen: een onpersoonlijk nummer is voldoende. Villaatjes, landhuizen, ‘twee onder één kap’, bungalows, krijgen nogal eens een naam; niet altijd zijn ze even geslaagd. Namen als Flowers Corner doen wat petieterig aan, Duinzicht is een gemeenplaats. Aan de andere kant mag men ook weer niet buitenissig zijn. Niet van humor ontbloot zijn sommige namen van woonschepen, waarvan de bewoners een verzuchting slaken als: Dan Maar Hier of Uit Woningnood Geboren.
In de Noordoostpolder kon alles nieuw gemaakt worden. Toen daar in 1948 de eerste boerderijen werden betrokken, begon men de boerderijen namen te geven. Een commissie bood hulp. Nu zijn aan bijna 400 boerderijen in die streek namen gegeven. (zie: Namen van boerderijen in de Noordoostpolder, uitg. Tjeenk Willink, Zwolle, 1964). De namen zijn ontleend aan de streek van herkomst van de pachters, historische personen of gebeurtenissen, oude namen uit het Zuiderzeegebied, de kwaliteit van de bodem, de bijzondere ligging van het bedrijf enz.
De herkomst ziet men bijvoorbeeld in Hof van Holland (Zuid-Holland), Martiniheerd (Groningen), Ellertshof (Drente), Molenbeek (Limburg), Duvendike (Zeeland).
Voor zichzelf spreken forse namen als Rust is Elders, Zorg en Vreugde, Zeeoogst, 't Ruist Alomme, Klaverland, Eensgezindheid, Boomakker, Windenburg, De Wijde Blik, Schelphoek, Nieuw Leven, De Gulle Ruif, De Eerste, De Blauwe Stenen.
De geschiedenis vinden we in Wilhelminahoeve, Mendelhoeve, Lelyhoeve, Titus Brandsmahoeve.
Familiebetrekkingen in Gerardushof, Maria Goedegebuurshof, Catharinahoeve.
Dialect in Bie de Diek (Zeeland), de Goarn (Drente), Goulhaim (Groningen), De Brabantse fierheid in Were Di.
Een naam als Rollepaal moet verklaard worden; de pachter woonde vroeger aan een jaagpad waar twee rollepalen stonden; dit zijn palen die door de lijnen waaraan de schepen werden voortbewogen, in rollende beweging werden gebracht. De Stuyvesanthoeve heeft te maken met Scherpenzeel (Fr.) waar behalve de pachter ook de stichter van New York vandaan komt! Watervloed is de naam van een boerderij van een Zeeuwse pachter die de ramp van 1953 wilde vereeuwigen. Eurohoeve lijkt een erg gezochte naam, maar de pachter komt uit Rozenburg waar hij voor de Europoort moest wijken.
Fries is vertegenwoordigd in o.a. Us Thus, Nij Lân Woun op è Weagen (gewonnen op de golven). Een knus naampje als Casa Contenta is maar een eenling. In Surprise heeft de pachter willen vastleggen dat hij op 5 december zijn boerderij kreeg toegewezen.
Jammer dat die streek zelf nooit een tekenende naam heeft gekregen. Noordoostpolder: prozaïscher kan het haast niet. Maar de poëzie kunt u nu van de heldere boerderijgevels lezen: Marezathe, Tsjerkefinne, Deval, Suderleech, Enadze, Rotholm, Brammershoop, Botshol, Den Osse, Stadig An, De Woerd, Swanepolle, Ter Bottinge, Welzinge, Schriekhorst, Hinkelinge... Ze klinken nog mooier dan de stations van de Parijse métro.
Auteursrechtelijk beschermd