Aangenaam!
Als leergierig lezer van uw maandblad kan ik niet nalaten uw mening te vragen over het gebruik van het woord ‘aangenaam’ en de zin ‘hoe maakt u het’ bij de formaliteit van het kennismaken. Daar mijn mening een goede is om de uwe aan op te hangen, veroorloof ik mij volgende uiteenzetting. Het ‘aangenaam’ is verre te verkiezen boven ‘hoe maakt u het’ indien men voor het eerst met iemand in contact komt. De opvatting dat het een prettige ervaring betreft komt hierin ondubbelzinnig tot uitdrukking.
‘Hoe maakt u het’ is een vraag die zich uitstekend leent voor die gevallen waarin men iemand ontmoet met wie men van tevoren reeds kennis heeft gemaakt. Bij een eerste ontmoeting is het gebruik hiervan volstrekt zinloos en niet meer dan een uitdrukking die rechtstreeks uit het Engelse taalgebied werd overgenomen. Het doet m.i. aan als een dwaze vraag omdat niemand de bedoeling kan hebben bij een eerste kennismaking naar de gezondheidstoestand van de ander te informeren. Afgezien nog van het feit dat de wederpartij het wel zal nalaten meteen uit te weiden over zijn galstenen of haaruitval. Men kan dus slechts antwoorden met ‘goed’, omdat ‘slecht’ onmiddellijk een nadere verklaring eist, die gezien de omstandigheden moeilijk gegeven kan worden.
Nu weet ik wel dat men met ‘hoe maakt u het’ behoort te reageren en ook dat de goede vormen zich slecht lenen voor spitsvondige kritiek.
Wat wij etikette noemen bestaat grotendeels uit tradities, die nu eenmaal de zwakheid hebben dat zij geboren werden in een tijd die niet de onze is. Juist daarom ben ik van mening dat het ‘aangenaam’ van onze ouders een uitdrukking is, die niet zonder meer voor een zinloos aandoende moderniteit opzij moet worden gezet. Terecht zou men aan de kracht van onze taal kunnen twijfelen als zij zo weinig in staat blijkt eigen goede uitdrukkingen te handhaven.
Het juiste en complimenteuze ‘aangenaam kennis met u te maken’ is dan ook te goed om zonder meer als ‘nonjoe’ te worden aangemerkt. Ook al zijn er reddingsgordels in de vorm van vraagtekens in het artikel van uw juni-juli nummer aangebracht.
H.F.P.