Noord en zuid
Op het onlangs te Brussel gehouden Vlaams Filologen-congres is uitvoerig de verhouding Vlaams-Nederlands of zoals onze zuiderburen graag zeggen: Zuidnederlands-Noordnederlands ter sprake gekomen. Een taalkundige uit Nederland behandelde de indruk die het ‘Vlaamse’ Nederlands op de Nederlanders maakt en een taalkundige uit Antwerpen schetste hoe de Vlamingen over het ‘Nederlandse’ Nederlands denken. Uit de discussies en ook uit andere voordrachten op dit congres is duidelijk gebleken dat de taaleenheid tussen noord en zuid toch langzaamaan groeiende is. De jonge generatie uit het Nederlands-sprekende deel van België geeft steeds meer dialectwoorden op om ze in te ruilen voor Algemeen Beschaafd Nederlands.
Nog talloze vooroordelen van zuid tegen noord en andersom moeten overwonnen worden. Eigenlijk kent Vlaanderen Nederland veel beter dan Nederland Vlaanderen. Er is een algemene klacht dat de Nederlanders Vlaanderen niet alleen staatkundig (wat te begrijpen is) maar ook cultureel tot het buitenland rekenen. De Frans-sprekende Belgen zien in het Frans van Frankrijk hun voorbeeld; Frankrijk van zijn kant doet stelselmatige pogingen om zijn cultuur ook over zijn grenzen te verbreiden. De verhouding Nederland-Vlaanderen is echter geheel anders. Door een complex van allerlei oorzaken staan Nederlanders en Vlamingen wat gereserveerd tegenover elkaar. Misschien zijn ze zo sterk verwant dat ze elkaars fouten en karaktereigenaardigheden te scherp zien. Betere informatie over elkaar en persoonlijke contacten op grote schaal zouden de situatie ongetwijfeld kunnen veranderen. Vaak wordt ons verweten dat wij België als een Frans-sprekende natie zien. Het ‘Vlaams’ is het grappige dialectje van een aantal goedmoedige breugheliaanse pallieterfiguren. Dan maar liever Frans...
Deze houding, hoezeer ook verklaarbaar, heeft fatale gevolgen. Ons wordt een volkomen ongemotiveerd superioriteitsgevoel verweten. In plaats dat wij door goed Nederlands in België te gebruiken de beste propagandisten zijn voor het Algemeen Beschaafd als tegenwicht tegen het Frans, stoten we de Vlamingen door onze neerbuigende vriendelijkheid voor hun dialect en onze voorkeur voor het Frans van ons af. Ze zullen de weg naar het Frans opgaan, want de Nederlanders laten zelf duidelijk zien dat je met die taal niet veel kunt bereiken.
Een kras staaltje van Frans kwam ons dezer dagen onder de ogen. Het betreft een fraai getikte brief van een Hagenaar aan een aantal Belgische openbare diensten (in Vlaanderen!). Het stuk is onvertaalbaar. U behoeft nog niet eens een tien voor Frans op school gehaald te hebben om te zien dat de schrijver ervan in deze taal een volslagen nul is.
D'après des renseignement de votre groupe sur l'EXPO que j'ai fait de la société anonyme l'Exposition Universelle. On m'a répondre que le mieux était de m'adressé a Vous.
Au mois de juillet j'ai été plusieurs fois a l'EXPO, naturrellement j'ai aussi visité votre groupe. Maintenant je voudrais bien avoir quelque informations matérial sur votre groupe de l'EXPO, car je suis entrain d'assemblé des documents sur l'EXPO.
J'ai déja recu de magnifique matérial de Commissaire de Général a Bruxelles et du Neerlandaise Commissaire de Général.
Ma demande a Vous est, de savoir si vous pouvriez m'envoyer de documentaire matérial, ainsi que des brochures, s'il y a moyen en lanque Neerlandaise, et surtout des photos. Inutile de vous dire que je vous payerai les frais p.e. par coupons de réponse internationale.
Esperant de bientot avoir de votre nouvelle
recevez Monsieur mes salutations distinquer.
Een walgelijk Frans, slechter dan het slechtste Nederlands dat ooit door een Belg is geschreven! Kunt u zich het schallend gelach voorstellen van de officiële Belgen, Vlaming of Waal, die dit document op hun schrijftafel kregen?