Onze Taal. Jaargang 26

Anderen over hen-hun

(N.D.) Die geleerdigheid over de renaissance doet niets ter zake. Wij behoeven niet te weten hoe het vroeger was: het is nu al erg genoeg. Voor mij staat vast: er is een verschil tussen hen en hun; ieder die zijn taal goed wil gebruiken, dient zich eraan te houden.

(T.v.I.) Wij, Nederlanders, weten van regelen. We zijn bezig de Zuiderzee op te ruimen, straks komen de zeegaten bij Zeeland aan de beurt, de hele tuinbouw van het Westland moet verhuizen naar een paar eilanden, de grachten worden parkeerplaatsen.. Als de mens zó ingrijpt in zijn omgeving, waarom dan ook niet in de taal? En dan niet in de betrekkelijk gemakkelijk oplosbare spellingkwestie, maar in de echte omgangstaal. Een voorstel: persoonlijk voornaamwoord ‘hen’ voor personen, ‘ze’ voor niet-personen en als bezittelijk voornaamwoord ‘hun’. Dan hebben we drie wel onderscheiden rijtjes en de schrijvers over twintig jaar zullen ons dankbaar zijn. (C.) Ik geloof niet dat wij in Zuid-Nederland de hen-hun-regel beter toepassen dan de Noordnederlanders. Zuidnederlanders die A.B.N. spreken, maken evenveel ‘fouten’. Uw vaststelling dat het A.B.N. in België sterk op de geschreven taal georiënteerd zou zijn, acht ik enigszins overdreven. Voor beschaafd sprekenden kan er in ieder geval geen sprake zijn van een oriëntatie op de schrijftaal wat het gebruik van hen-hun betreft.

(M.) U vraagt bij een citaat uit Coolen, of een Brabander werkelijk zou zeggen: moeder bindt ze den

[p. 16]

wollen das enen keer of drie rontelom hunnen hals, ze doet hen hun wanten aan. Bij Coolen moet men voorzichtig zijn, vooral als het gaat om de n. Brabants zou zijn: de wollen das ene keer of drie; het woordje ‘hen’ is er helemaal naast: het moet zijn ‘ze’ en in plaats van ‘hunnen hals’ zou een Brabander ‘d'ren hals’ gezegd hebben.

‘Hun’ in plaats van ‘hen’ is eigenlijk normaal goed Nederlands, het omgekeerde berust inderdaad op hypercorrectie. Er komt nu een tendentie tot het invoeren van een nieuw onderscheid: hun - bezittelijk voornaamwoord, hen - persoonlijk voornaamwoord. ‘Haar’ voor het vrouwelijk meervoud leest men veelvuldig, hoewel het in de gesproken taal niet gangbaar is. Er zijn veel schrijvers die hier geen ‘hun’ aandurven.

(A.R.) Als Vlaming lees ik de zin van Bomans ‘bovendien zult gij hen die u kwaad doen, vergeven’ als ‘bovendien zult gij hen die u kwaad doen, trakteren op een boterham met arsenicum.’