Taalzonden overal
(Ir. B.) (1) Niet alleen in vele slecht geredigeerde kranten, maar zelfs in overigens goed geredigeerde tijdschriften staan heden ten dage zinnen als deze: ‘Wanneer men steden als Helsinki en Tampere bezoekt, komt men onder de indruk van het vele en goede, wat daar op het gebied van nieuwere bouw- en beeldhouwkunst is gepresteerd’.
Is het tegenwoordig goed hier wat in plaats van dat te gebruiken? Ik voel het als rondweg plat.
(2) In ambtelijke brieven is het thans mode geworden voor bepaalde zelfstandige naamwoorden het lidwoord weg te laten. Speciaal voor het lelijke woord ‘betrokkene’, maar ook voor ‘gegadigde’, ‘sollicitant’, ‘debiteur’, ‘klager’, ‘abonné’ en diverse andere.
Voorbeeld (PTT): ‘Betrokkene kan dus niet worden geacht op een voldoend breed gebied ervaring te hebben opgedaan’.
Ik voel dit als deurwaardersjargon.
(3) U hebt al eens gewaarschuwd tegen het overdreven gebruik van de lijdende vorm in ambtelijke brieven. Maar wat vindt U dan van de favoriet ‘dezerzijds’?
Voorbeeld (PTT): ‘Opvolging van het in Uw bovenvermelde schrijven gedane voorstel komt naar dezerzijdse mening...’ enz. Waarom nu niet doodeenvouding ‘mijn mening’? Ik weet het niet; de schrijver van de brief, ondertekend door zijn superieur, waarschijnlijk ook niet.
(4) Is de derde naamval geheel uitgebannen, dus ‘worden de heren verzocht’?
Voorbeeld (PTT): ‘Hij zal worden tegemoetgekomen in de verplaatsingskosten’.
Ik voel dit nog steeds als fout en zou schrijven: ‘Hem zal worden tegemoetgekomen...’ enz.
(5) Het schijnt dat op de scholen wordt onderwezen dat het telalfabet luidt: één, twee, drie enz., in plaats van een, twee, drie enz.
De jonge generatie schrijft: ‘Bij ziekte van één van de familieleden kan verplegingsverlof worden verleend’. Er is hier geen sprake van nadruk of van een mogelijke verwarring met het onbepaald lidwoord een. Integendeel, als er twee familieleden ziek zijn, krijgt men het verlof zeker ook!
(6) De omroeper vindt dat in Noordafrika een land ligt genaam Algerië (Al-gé-rië). Hij spreekt echter wel over Algerijnen en Algerijns. Ik meen dat dit land van ouds Algerije heet. Vanwaar nu deze verwarring? Franse ziekte? De krant doet er ook aan mee. Of komt het door Siberië? Maar Turkije dan en Lombardije?
(7) U hebt ons, technici, onlangs enige lof toegezwaaid. Wanneer echter helpt U eens mee tegen betonpaal, betonvloer? Men zegt toch ook niet houtpaal of ijzerpaal of houtvloer?
Dat Duits toch ook! Ik vrees echter dat het reeds te laat is.