Cafetaria
(J.M.) Zoudt U in Onze Taal eens willen waarschuwen voor de in ons land ingeburgerde uitspraak van het woord cafetaria, die m.i. verkeerd is? Men spreekt van cafetária, terwijl dit moet zijn cafetaría. Cafetaría is een Spaans woord, dat betekent een inrichting waar men koffie schenkt; lechería: de zaak waar melk gekocht kan worden; sastrería: de schoenmakerswinkel, enz. Het achtervoegsel ‘ría’ is te vergelijken met ons ‘rij’ in melkerij, schoenmakerij enz.
Men zal, na het bovenstaande gelezen te hebben, zelf direct inzien, dat het dwaasheid is te spreken over een ‘ijs-taria’, een ‘melk-taria’ enz.
(Red.) Er valt voor ons niet veel meer te waarschuwen, als de uitspraak reeds ingeburgerd is. Natuurlijk kan men - en tot die men behoren wij ook - ijstaria's e.d. lelijke woorden vinden, maar de bonte, grillige reclamewereld heeft andere opvattingen van schoonheid. Taalkundig bezien is -taria interessant. Het is bezig een achtervoegsel te worden; zoals bij alle achtervoegsels, de Nederlandse (-lijk, -baar, -zaam, enz.) incluis, verdwijnt daarbij de oorspronkelijke betekenis. Iets dergelijks ziet men in -boer: de jeugd van grote steden heeft het met het grootste gemak niet alleen over melkboer maar ook over ijsboer, krantenboer e.d., woorden die onze generatie wel nooit in het woordenboek opgenomen zal zien. Het begin van de cafetaria moet men zoeken op Cuba, waar ‘cafeteria’ een koffiewinkeltje is. Vandaar hebben de Amerikanen het meegenomen. De klemtoon ging in Amerika van ri naar te, de betekenis werd zelfbedieningsrestaurant. De uitgang -teria breidde zich weldra uit, o.a. grocerteria. Een kwart eeuw geleden kwam het woord naar Nederland. Verschillende oorzaken zullen tot ons -taria geleid hebben: zo ligt de klank -aria (bijv. aria, aquaria, herbaria, malaria) beter in ons gehoor.
Auteursrechtelijk beschermd