In Maart van dit jaar drukten wij een gedeelte van de lijst germanismen en andere -ismen af, die twintig jaar geleden in Onze Taal waren afgekeurd. Intussen hebben ons vele verzoeken bereikt hiermede verder te gaan. Wij geloven ook inderdaad, dat wij vele leden een dienst bewijzen door de lijst opnieuw op te nemen. Is het oordeel indertijd te streng geweest? Zoudt U de hier verworpen woorden nu toch willen goedkeuren? Hoe het ook zij, hier volgt wederom een gedeelte van de voorraad.
| NIET |
WEL |
| aangewezen (zijn op) |
afhankelijk van |
| aanleveren |
bezorgen |
| aanname (in de aanname dat U enz.) |
aannemende, onderstellende, in de onderstelling |
| aanvechten |
bestrijden, betwisten |
| afneiging |
tegenzin, afkeer |
| afplagen (zich) |
zich afsloven, aftobben, afmatten |
| afroep |
vordering, aanvraag |
| afzwakken |
verzwakken |
| (in) bedrijf (inbedrijfstelling) |
in werking (inwerking stelling) |
| begroeten (een maatregel begroeten) |
toejuichen |
| belevenis |
gebeurtenis, ervaring, avontuur |
| bemonsteren (een bemonsterde offerte) |
monsters zenden van (aanbieding met monster) |
| bestens (bestens verkopen) |
zo voordelig mogelijk |
| betonen |
de klemtoon leggen op, beklemtonen |
| bewaard (bewaarde diplomatieke praktijk) |
beproefd |
| beweerdelijk |
naar men beweert |
| bewilligen in |
toestemmen in |
| booswilligheid |
kwaadwilligheid |
| brengen (een artikel brengen) |
in de handel brengen, aanbieden |
| briefpapier |
postpapier, brievenpapier |
| bijstemmen |
(met iemand) instemmen |
| daadkracht |
kracht, flinkheid, werkkracht, energie |
| doelstelling |
doel, bedoeling |
| draagwijdte |
van beweringen: strekking (soms zal men ‘verre strekking’ de voorkeur geven, soms zal ook: ‘werking’, ‘invloed’ beter zijn, of een bijzin: hoe ver... zich uitstrekt)
van geschut: dracht |
| eigener beweging |
uit eigen beweging, uit zich zelf |
| -ens (eerstens, tweedens) |
ten eerste, tweede |
| -er (epileptiker enz.) |
epilepticus |
| -er (de tachtiger jaren) |
de jaren tachtig; de jaren tussen tachtig en negentig |
| fris (frisse asperges) |
vers |
| gedegen |
degelijk |
| gelijkaardigheid |
moet omschreven worden |
| gelijkberechtigd |
gelijk gerechtigd |
| handelsschip, -vloot |
koopvaardijschip, -vloot |
| hopelijk |
't Is te hopen, dat...
Men mag hopen, dat...
Gelijk te hopen is |
| houdbaar |
duurzaam |
| huis (in: uitverkocht huis) |
zaal (een uitverkochte -) |
| in (zich verlieven -) |
(verliefd worden, raken) op, liefde opvatten voor |
| ingesteld zijn op |
gericht, aangelegd, berekend, ingeschoten zijn op; speciaal ingericht zijn voor |
| inworp (inworp: 1 dubbeltje) |
inwerpen, in te werpen, inwerp (of insteek), een dubbeltje in de gleuf - |
| lastwagen |
vrachtwagen |
| liefdesbrief |
minnebrief |
| liggen (de zaak ligt anders; de rol ligt hem niet) |
't is daarmee anders gelegen, 't is zus of zo daarmee gelegen, zó zit dat niet, enz. |
| loos (wat is er loos) |
wat is er aan de hand |
| lijden (hartlijden) |
(hart)kwaal |
| maken (koffie maken; bedden maken; hoeveel maakt dat samen; dat maakt niets) |
koffie zetten; bedden opmaken; hoeveel bedraagt (is) dat samen; dat komt er niet op aan |
| -matig (in: beroepmatig, fabriekmatig, gevoelsmatig) |
(in de gegeven voorbeelden:) als beroep, machinaal, volgens het gevoel (gewoon geacht worden: doel-, kunst-, plicht-, recht-, regel- en stelselmatig) |
| met (voorzien met) |
van |
| mild (mild klimaat, weer) |
zacht |
| mijne dames en heren! |
Dames en Heren! |
| nagebleven (er is ongeschiktheid nagebleven [med. term]) |
uit overgebleven, uit achtergebleven |
| nevenbedoeling |
bijbedoeling |
| nuthoenders |
winsthoenders |
| nutsbedrijven |
openbare bedrijven |
| omgrenzen |
begrenzen |
| opgaaf (opgave) |
order, opdracht, taak, soms: probleem |
| opklaring |
opheldering |
| opvallend (een opvallend verschijnsel, opvallend gekleed gaan) |
in het oog vallend, treffend |
| overlegt (schrijver overlegt de eigen verklaring van de schipper) |
legt over (iets wordt overgelegd) |
| overijver |
overmaat van ijver, te grote ijver, te veel (aan) ijver |
| óverzien |
over het hoofd zien |
| postaanwijzing |
postwissel |
| reinste (je reinste onzin) |
puur, klaar, klinkklaar |
| ringsom |
rondom, in 't rond |
| rond (een bedrag van rond duizend gulden) |
ongeveer, omtrent |
| ruimen (i.d. zin van: uitverkopen) |
uitverkopen, opruimen |
| -se (in samenstellingen als: Bunsense brander, Hegelse wijsbegeerte) |
brander van Bunsen, wijsbegeerte van Hegel |
| slaan (A sloeg B in de eindwedstrijd) |
verslaan, overwinnen, kloppen |
Auteursrechtelijk beschermd