U vraagt en wij...
hebben nog stapels brieven te beantwoorden: vragen, opmerkingen, aanmerkingen... Gelukkig hebben wij nog deze hoek. U moet niet denken, dat wij U daarmede in een hoekje drukken. De meesten Uwer hebben het antwoord al thuis nog voor U dit hoekje ingaat. □ Uitspraak en manier van afbreken bij ‘prognose’. Allerlei combinaties: Franse o (van ‘Rhône’), Franse g (van ‘garçon’), Hollandse g, Nederlandse o (van ‘kop’) en oo (van ‘koop’). Wij willen nu ons eens niet gehaat maken door alles beter te weten, daarom zeggen we alleen, hoe wij het doen: de Hollandse g, geflankeerd door de Nederlandse oo's. De garçon en de Rhône zijn verklaarbaar en naar anderer mening zelfs toelaatbaar. Afbreken doen wij aldus: pro-gno-se. □ ‘Pondpondsgewijs’, leuk gezegde, maar hoe zit dat? ‘Pond’ betekent hierin de rekenmunt, vroeger ook hier bekend. We hebben het magertjes verklaard. Nauwelijks het volle pond. □ ‘Terpostbezorging’ las een leraar Duits in een kantoor van PTT. Plus royaliste que le roi zijnde, vond hij dit een germanisme. ‘Ter’ is goed, ‘post’ is vrouwelijk, ‘bezorgen’ vanouds in gebruik bij ‘post’. De aaneenlijming is wel wat topzwaar, maar we hebben ook: ingebrekestelling, terdoodbrenging, tenuitvoerbrenging enz. □ Een papiertje met vetvlekken leerde ons, dat er made in Holland ‘smeuïg cooking-fat’ bestaat. Old dutch language in the old dutch kitchen. Op Oudejaarsavond zullen wij daarmede oilballs trachten te bakken. □ Wij kregen nog enige goede schakeringen aangeboden bij ons ‘egoïsme’: op het materiële voordeel gericht is ‘eigenbaat’, meer psychisch is ‘ikzucht’ of ‘ikkigheid’, bijv. naamw. ‘ikkig’. Nogal smeuïg
dat laatste. Echt een woord in boeken voor opvoeders van lastige kinderen. □ ‘Plasdankje is voor mij een onverklaarbaar woord, ik weet zelfs niet of het wel net is.’ Wij vinden het woord prachtig: ‘plas’ komt waarschijnlijk van ‘plaisir’, dus oorspronkelijk ‘dank om te vleien’, nu ook wel ‘koele dankbetuiging’. □ Het familieraadsel van de neven en nichten blijkt onoplosbaar. ‘Veer - bijs’, ‘voorneef - voornicht’ lijken ons onverantwoorde taaloperaties. Het Zuidnederlands kent ‘kozijn’. Maar de nicht zou dan ‘kozijne’ moeten worden. Dit willen wij al onze lieve nichtjes en nichten niet aandoen. □ Over ‘jister’ hebben wij wel wat al te gauw een dramatische vraag geplaatst. ‘Melkbocht, melkhok, melkbon’ gebruikt men in niet-Friese streken. De woorden ook wel zonder ‘melk’. Hartelijk dank aan allen, die ons inlichtingen gegeven hebben. □ Wij bukken, gelijk Carmiggelt dit eens van een grijsaard schreef, voor de terreur van de moderne tijd. Het rubriekje ‘Even herhalen’, dat U van tijd tot tijd zult zien, is bestemd voor lieden, die voortgezweept worden in de jacht des levens en kort en bondig willen weten, hoe O.T. over sommige woorden dacht en denkt. □ O.T. moet acht pagina's hebben. Rapport hierover verzonden aan bestuur. □ Teveel reclame maken voor zichzelf, zegt een grote man in de grote wereld, is psychologisch verkeerd. Wij wagen het er op. U heeft nog zeven maanden de tijd om het aantal leden van O.T. te helpen verdubbelen.