Onze Taal. Jaargang 21

Boekbespreking

Nienke Bakker: Reclames en advertenties in Noord- en Zuidnederland. Kon. Vl. Ac. voor Taal- en Letterkunde. Reeks VI, nr. 70, Gent, 1951.

Reclametaal is dikwijls knoeitaal. Men behoeft maar in oude jaargangen van O.T. te bladeren en men treft er talrijke inzendingen aan, die dit bevestigen. Nog onlangs zeiden wij zelf iets over een reclame van ‘handkerchiefs’. Mej. Bakker heeft in een door de Kon. Vl. Academie bekroonde studie een uitgebreide lijst samengesteld van Zuid- en Noordnederlandse reclametermen. Er blijkt uit, dat in Zuid-Nederland een sterk puristische neiging heerst, maar dat daar vele Franse woorden in slecht Nederlands vertaald worden. Het Noordnederlands ondergaat evenwel niet minder de invloed van het Frans en in de laatste tijd van het Engels. Het boek van Mej. Bakker vergelijkt de Noord- en Zuidnederlandse woordenschat, constateert slechts en heeft geen ‘taalzuiverende’ pretenties.

Dr. A. Weynen: Zeventiende-eeuwse Taal. Thieme, Zutphen, 1952.

Het zeventiende-eeuwse Nederlands is een ‘verraderlijke’ taal: men denkt alles te begrijpen en bij nader inzien geeft een tekst meer (of minder) dan men vermoed had. Vele prachtige en interessante werken uit die tijd komen daardoor niet voldoende tot hun recht; zo hebben wij mensen in de schouwburg luid horen lachen, toen een van Vondels helden het over zijn ‘gheweer’ had. De leek, die teksten zonder voetnoten wilde lezen, had het niet gemakkelijk: de oudere taalkundige werken van Nauta, Van Helten en Stoett schrikten hem af en de diepgaande moderne wetenschappelijke onderzoekingen van Overdiep, Michels en Verdenius waren hem te moeilijk. Dr. Weynen heeft een handige samenvatting geschreven van de grammatica en zinsleer van het zeventiende-eeuws. De leek, die gewend is in spraakkunsten te kijken, zal zich er spoedig in thuis voelen. De minder dan 100 bladzijden theorie worden gevolgd door meer dan 100 bladzijden practijk, in dit geval teksten uit de 17de eeuw, van zeer uiteenlopende auteurs als Bontekoe, Bredero, Hooft, Vondel, Revius, Jan de Witt e.a.