weest van het maken van een blunder. Alleen beide partijen zijn dan in een situatie gekomen waarbij zij moeten trachten om er zonder verlies van hun aanzien en prestige uit te komen. Daarom kunnen wij in dat geval niet zeggen, dat zij proberen hun figuur te redden omdat dit in onze taal de hierboven vermelde bijsmaak heeft. Wie in het Oosten is geweest, weet, dat er tal van situaties zijn waarin niemand een fout heeft gemaakt, maar er toch moeilijkheden zijn ontstaan. Daaruit moet men zich dan trachten te redden zonder zijn aanzien te verliezen. Dat kan men in het Nederlands niet vervangen door: zijn figuur redden’.
Ons lid is het met deze redenering helemaal niet eens geweest. Volgens hem bestaat er maar één vertaling, n.l. ‘zijn figuur redden’ en deze is op alle gevallen van toepassing. Volgens hem kan ‘zijn gezicht redden’ nooit gebruikt worden en is het een mislukt eigen baksel, dat hinderlijk aandoet en fout is.
En nu vraagt ons lid wat wij ervan denken. Ons antwoord, dat door omstandigheden wel een beetje laat gegeven wordt, luidt, dat wij het eens zijn met ons lid, niet met de hoofdredacteur met wie het de strijd had aangebonden. ‘Zijn gezicht redden’ is een anglicisme. Het wordt veel in het Oosten gebruikt, of in Nederland door ‘oud-Indisch-gasten’. In onze taal moet ‘to save one's face’ vertaald worden door ‘zijn figuur (of zijn prestige) redden’. In de Nederlandse significa dreigen wij niet ‘ons gezicht te verliezen’, maar ‘een figuur te slaan’ en willen wij alles doen wat mogelijk is, om dat te voorkomen. De tegenstander van ons lid stelt, dat wij tevoren een blunder moeten hebben gemaakt, om te mogen zeggen, dat wij ons figuur (prestige) willen redden, maar wij betwisten die stelling. Zeker, in die betekenis kan onze zegswijze gebruikt worden, maar ook in de veel ruimere betekenis, als waarin de hoofdredacteur de Engelse zegswijze van toepassing verklaart. Een oud-Indisch-gast heeft ons eens gezegd, dat de Nederlanders ‘hun gezicht hebben verloren’ in Nederlands-Indië, doordat zij door de Japanners overwonnen en onderworpen werden. In het Nederlands moet men hier echter spreken van ‘hun gezag’. Het is fout in een letterlijke vertaling van een vreemde zegswijze de betekenis te willen leggen, die men zelf begeert. Dat is gewoonweg een vreemde zegswijze vernederlandsen en dat mag niet, wanneer wij een goede Nederlandse zegswijze kunnen gebruiken, die in betekenis gelijk is. En dan nog deze vraag aan de Nederlandse hoofdredacteur: waarom situaties i.p.v. omstandigheden? Ten slotte: figuur kan zeer goed voor prestige gebruikt worden, als wij het werkwoord redden gebruiken. Het prestige wordt gehandhaafd of verloren, niet (meer) gered. Zijn figuur kan men redden. O, heilige Significa! Wat is het zoet, U te dienen!
Gedeeltelijk auteursrechtelijk beschermd