Onze Taal. Jaargang 13

De ‘levende’ taal

Een van onze leden heeft geruimen tijd geleden - in de aflevering van Februari 1940 - de aandacht gevraagd voor een eigenaardig taalverschijnsel: dat der dubbele ontkenning. Aanvankelijk slechts voorkomende in de lagere volkstaal scheen het in den loop der tijden zijn gebied uitgebreid te hebben en vasten voet gekregen ook in het taalgebruik van meer beschaafde kringen. Bleef ‘nooit niet’ nog beperkt tot de volkstaal, ‘niets geen’ scheen wel allengs opgenomen te zijn in het algemeene beschaafde taalgebruik. Ons lid schrijft nu: ‘Ik heb bemerkt dat het verschijnsel als een soort besmettelijke ziekte om zich heen grijpt en velen heeft aangetast. Ja, ik moet tot mijn schande erkennen, dat ik den laatsten tijd herhaaldelijk mijzelf er op heb betrapt, dat ik die fout ga maken.

Nu wordt er voortdurend in ons blad op gewezen, dat de taal een levend organisme is en U hebt herhaaldelijk duidelijk gemaakt dat veel van wat vroeger ongeoorloofd was, in den tegenwoordigen

[p. 48]

tijd wel mag - of omgekeerd; zoodat ik mezelf thans de vraag ga stellen, of dat “mis”bruik eigenlijk nog wel als zoodanig geldt.’

Wij gelooven dat ons lid zich terecht deze vraag stelt; ‘niets niet’ mogen wij stellig afkeuren, maar als wij allen zonder blikken of blozen ‘niets’ (‘nooit’) ‘geen’ gebruiken, en daarin geen dubbele ontkenning meer gevoelen, maar ‘niets’ (‘nooit’) bezigen in den zin van ‘volstrekt’, dan blijft er niets anders over dan ons daarbij neer te leggen. Er zijn vele factoren die wijziging in het taalgebruik teweegbrengen; ook de ‘fouten’ die wij maken behooren daartoe.

‘Ons daarbij neer te leggen’; wat nog niet beteekent dat wij klakkeloos elke wijziging in het taalgebruik moeten toejuichen en er maar lustig op los zondigen. Althans voor ons, die niet behooren tot degenen die - om weer eens Leon Savary aan te halen - ‘... prennent plaisir à tout ce qui marque une décadence, une déchéance du bon langage, parce que c'est un changement intéressant...’

Want de taal heeft haar rechten - en die dienen wij te eerbiedigen.