Beschamend.
Voor ons ligt het nummer van Augustus 1935 van het tijdschrift ‘Doe het met gas’, Orgaan van de gewestelijke gasbedrijven. Het hoofd vermeldt als ‘Redactie en Administratie adres’ de gasfabriek van een groote gemeente op de Veluwe.
Het blad is typografisch goed verzorgd; op mooi papier gedrukt, komen de vele cliché's goed tot hun recht. Maar de taal is erbarmelijk!
Het hoofdartikel is ‘vertaald’ uit het Duitsch, overgenomen uit de ‘Illustrirte Zeitung’; klakkeloos overgeschreven blijkbaar, zonder eenige zorg en eenige liefde voor het Nederlandsch.
Alle vergrijpen tegen de taal weer te geven die in dit eene artikel voorkomen is ondoenlijk; wij bepalen ons tot enkele grepen.
De weg was een zeer eigenaardige - de bediening van het keukengerei - ver doorgevoerde wenschen - de algemeene cultureele voortschrijding - de oorlog deed de ontwikkeling ervan vertragen - de gasvlam leent zich hiervoor bij uitstek gunstig - deze toestanden verklaren echter slechts ten deele de verhoudingen - Doorslaggevend voor de bevoorrechting van gas is... - een beduidend voordeel is, dat bij de construatie van de gesloten gloeiplaten,... - op de gesloten gloeiplaten kan de kok op de hem oude, doch voor hem gewone wijze, zijn eten bereiden - het Gas-spit braadautomaat, voor het grillen van gevogelte en andere stukken vleesch - zulk spitgebraad - wil men de hoogwaardige brandstof werkelijk toepassen op een wijze welke overeenkomt met de begrippen van hoogere cultuur, dan krijgt men ten antwoord,... - een primitiviteitspsychose in de eischen van het eten zou de geheele levenswijze van het volk naar beneden voeren.
In 1894 begon den strijd - Het huishoudfornuis werd den wegbereider - de tegenstand tegen het gasfornuis leken in verhouding tot het huishoudfornuis, onoverwinnelijk - zulke Hähnchenbrater (Hanen-braaiers) zooals zij in de volksmond heette - het keukenpersoneel moest opnieuw geïnstalleerd worden (geïnstrueerd?). - à raisson voor 1 schilling.
‘Steenkolen-Engelsch’ noemt de volksmond de onverzorgde taal van de stokers op de Engelsche kolenschepen; ‘steenkolen-Nederlandsch’ zou men, spottend, dit willen heeten.
Als men zou willen spotten. Maar hier is geen plaats voor spot; daarvoor is het geval te ernstig...
Het is... beschamend.
Gedeeltelijk auteursrechtelijk beschermd