Onze Taal. Jaargang 4

[p. 16]

Van onze leden.

Attractief

- Een woord dat, naar ons lid, de Heer Alf. de Vries, opmerkt, in bijna elk nummer van ‘De Auto’ voorkomt. Ons lid meent dat het zooiets beteekent als ‘aantrekkelijk’.

Behandigen

- ‘Een mijner correspondenten’ deelt ons lid, de Heer W.E. Voûte, ons mede ‘schrijft altijd “behandigen”; en toch is hij een (moderne) Nederlander!’

(Wij denken hierbij aan de examen-commissie, die volgens bericht in de krant, spreekt van ‘overzetten’ in plaats van ‘vertalen’).

Daar liggende toestand

- ‘Intusschen, deze toestand ligt daar en daaruit komt de vraag voor...’ (Uit een dagblad artikel).

Devaluisten

- Ons medelid, de Heer J.L.A. Peremans, vestigt de aandacht op dit neologisme dat meer en meer in gebruik komt; terwijl toch de juiste vorm is devaluationisten. Ons lid vreest dat wij nu wel spoedig ook zullen krijgen: protectisten, abolisten, deflisten etc.

Doet uw deel

is een anglicisme dat het bovengenoemde lid heeft gevonden in den text van de propagandakaarten voor de kinderpostzegels. - ‘Doet Uw plicht’ zou beter Nederlandsch zijn geweest, merkt ons lid op. [Of: draag Uw steentje bij. (Red.)]

Nieuwe instanties

- ‘Drie instanties zijn verantwoordelijk voor het misbruik maken van invloed op de pers: financieele milieus, advertentie-bureaux en de staat’ (Dagblad artikel).

Onderschrijden

- ‘de eerst genoemde waarde zal worden onderschreden’ (door ons lid, den Heer J.P. Smits, geciteerd uit ‘De Ingenieur’.)

Zien wij het goed in, wanneer wij denken aan de mogelijkheid dat het verboden is de grens, gesteld door de genoemde waarde, te overschrijden en dat men nu tracht aan dat verbod te ontkomen, door onder die grens door te gaan?

Opvoeren

- In een accountantsrapport wordt gezegd dat in de balans van een handelszaak bepaalde aandeelen tegen pari zijn ‘opgevoerd’. Bedoeld wordt dat deze aandeelen tegen pari zijn opgenomen.

Ten slotte

‘.... een spel van de kleine burgerij en ge vindt er iets in terug van Heyermans, Dostojewski en van den Heer Bromet, die het ten slotte geschreven heeft.’

Wij vragen ons af wat de Heer Bromet er dan wel eerst mee had willen doen, voor hij er ‘ten slotte’ toe kwam het te schrijven!

Wart

- Wij waren dezer dagen aan een groote electrische centrale en daar toonde men ons een kamer, waar men, door middel van vernuftige toestellen, de gedragingen van alle machines kon controleeren. - Nu zou men geneigd zijn te denken, dat men dit vertrek zou aanduiden met ‘controle-kamer’ of iets dergelijks, maar dat deed men niet. Wij bevonden ons, zoo zeide men ons, in de ‘wart’. Niet ‘wacht’ maar ‘wart’. Er waren daar twee ‘warten’: een electrische ‘wart’ en een ‘stoomwart’.

Onder omstandigheden

- ‘Dit verschijnsel, waarvan Dr. van der Pol ook de theorie belichtte, kan onder omstandigheden veroorzaken, dat....’ Bedoeld wordt natuurlijk: onder bepaalde omstandigheden.

Houdt de bus?

- Wij vroegen in een vreemde stad welken bus wij moesten hebben om op een bepaald punt te komen en waar de halte was. - Men noemde ons het nummer van de buslijn, maar voegde er aan toe: ‘waar-ie houdt weet ik niet’. - ‘Waar-ie houdt’; waarom niet: waar-ie stopt, waar-ie stilhoudt, waar de halte is, in plaats van de vertaling van het Duitsche ‘Woer hält’...?

Oefening

- Men leere den volgenden zin, gevonden in een van onze groote dagbladen, uit het hoofd. En trachte dien dan weer te vergeten!

Voor het Duitsche volk en voor vele buitenlandsche kringen zal dit bericht van een aanstaande nieuwe echtverbintenis van Göring, aan wiens smart over het overlijden van zijn vroegere echtgenoote Karin, een dame uit een Zweedsch adellijk geslacht, waaraan zoo vaak, zoowel in de dagbladen en in de literatuur, als door Göring's eigen daden van piëteit openbare bekendheid gegeven was - wij herinneren hier aan den aanleg van het jachthuis Karin-hall op de z.g. Schorf-heide en aan het praalgraf, dat hij daar voor zijn uit Zweden overgebrachte betreurde vrouw heeft laten oprichten - geen bijzondere verrassing geweest zijn.

Hebt u reeds geïpst? - Het is bekend dat men in Duitschland van vele zijden opkomt tegen het gebruik van woordvormingen, die aan een vreemde taal - b.v. aan het Grieksch of Latijn - zijn ontleend. Zoo verzet men zich ook tegen het woord ‘automobiel’; ‘Kraftwagen’ wil men daarvoor zeggen.

Een mal woord, bovendien, dat ‘automobiel’, oordeelt ‘Muttersprache’; uit twee talen samengeflanst. Of men zegt ‘Autokinet’, òf ‘Ipsomobil’. Dat laatste vindt ‘Muttersprache’ al erg mooi; het lijkt haar wel, langs een mooie ‘ipsoweg’ wat op en neer te ‘ipsen’!

Het hek is van den dam!

Valkenburg - Hotel-Pension X werkt met ‘Kleinprijs’. Prima keuken. (adv.)

Wie volgt?

Gesprek.

- ‘Ik kàn jou!’

- ‘Da' kèn’.