Nog eens: maatstaven.
Ons lid de Heer W.R. Menkman vraagt:
Sneltrein, ijlgoederen, kleinhandel, groothandel... welke purist heeft tegen deze woorden bezwaar? - Snelgoederen, kleinkunst, grootstad... welk mensch met eenig taalgevoel rijzen bij deze fraaiigheden de haren niet ten berge?
Wij kunnen den geachten inzender verzekeren dat bij velen in den lande de haren volkomen in rust blijven bij woorden als door hem genoemd; zij trekken de scheiding veel verder. Bij anderen daarentegen vertoonen zich deze electrische verschijnselen reeds in een veel vroeger stadium.
Een vaste scheidingslijn valt niet te geven. Maar dat behoeft ook niet; wij behoeven niet allen één taal te spreken. Als wij maar blijven waken tegen de sleur, tegen wat een lid van onzen Raad noemde: gedachtelooze uitbreiding en nabootsing!
Toch zou het wel aardig zijn eens te zien waar ongeveer onze leden de grens trekken. Wij hebben het in ‘Onze Taal’ al eenige keeren gehad over ‘Maatstaven’; over den zéér straffen maatstaf dien de tijdelijke redacteur van dit orgaan aanlegt; over den maatstaf van het Woordenboek; over den maatstaf, ook, van het verleden. Een blik op de maatstaven, die de leden van onzen Raad aanleggen, - en waarvan de resultante ‘Onze Taal’ tot norm dient - geven de artikelen ‘Uit het Archief Germanismen’. Willen wij nu eens trachten bij benadering tot een ‘maatstaf van de leden’ te komen?
In het Nummer van Juli 1933 hebben wij een reeks koppelwoorden opgenomen, waarvan een deel zeker door ieder onzer als goed-Nederlandsch zal worden aanvaard, maar waarvan een ander deel stellig met groote meerderheid zal worden verworpen. Men vindt ze thans op een strookje nogmaals afgedrukt. Willen nu onze leden dit strookje eens aan ons terug zenden en dan die woorden onderstrepen, die zij als strijdig met hun taalgevoel, dus als on-Nederlandsch gevoelen?
Ons dunkt, dat kan tot een belangwekkend resultaat leiden. Wij behoeven nauwelijks te zeggen, dat zulk een enquête alleen waarde heeft als alle leden er aan meedoen, de ‘passieve’, zoo goed als de ‘actieve’ taal-zuiveraars onder ons.
Wij doen dus een beroep op allen!
Gedeeltelijk auteursrechtelijk beschermd