| |
| |
| |
Aankondigingen en mededelingen
Yearbook of Morphology 1988
Onder bovengenoemde titel is de eerste aflevering van het nieuwe morfologie-jaarboek verschenen, dat Geert Booij en Jaap van Marle redigeren. Het is een internationaal opgezette aangelegenheid geworden blijkens de voertaal (Engels) en de breed samengestelde redactieraad, waarin slechts één Nederlander (Schultink) zitting heeft. In het voorbericht motiveren de redacteuren hun uitgave door te wijzen op de hernieuwde belangstelling voor morfologie; zij stellen zich voor in de toekomst ook de relaties van de morfologie met psycholinguïstiek en sociolinguïstiek in het licht te stellen.
De inhoud van dit eerste jaarboek bestaat uit: Mark Aronoff, ‘Head Operations and Strata in Reduplication: A Linear Treatment’; Laurie Bauer, ‘A Descriptive Gap in Morphology’; Geert Booij and Ton van Haaften, ‘On the External Syntax of Derived Words: Evidence from Dutch’; Hagit Borer, ‘On the Morphological Parallelism between Compounds and Constructs’; Andrew Carstairs, ‘Some Implications of Phonologically Conditioned Suppletion’; Gisbert Fanselow, ‘Word Syntax and Semantic Principles’; Jack Hoeksema, ‘Head-Types in Morpho-Syntax’; Jaap van Marle, ‘On the Role of Semantics in Productivity Change’; Franz Rainer, ‘Towards a Theory of Blocking: The Case of Italian and German Quality Nouns’; Thomas Roeper, ‘Compound Syntax and Head Movement’; Sergio Scalise, ‘The Notion of Head in Morphology’; Henk Schultink, ‘Morphological Heads: Evidence from Swahili’; Mark Baker, ‘Morphological and Syntactic Objects: A Review of A.M. di Sciullo and E. Williams, On the Definition of Word’ (Review Article).
Aan het slot volgen nog enkele boekbesprekingen. De omvang van dit Yearbook of Morphology is 328 blz. Het is uitgegeven bij Foris in Dordrecht; het ISBN is 90-6765-376-6; de prijs van de paper back-uitgave is f 48,-.
M.C.v.d.T.
| |
Morphology and Modularity
Van 16 tot 18 juni 1986 werd in Utrecht een congres gehouden waarbij verschillende sprekers een bijdrage leverden op het terrein van de generatieve morfologie. De teksten van hun lezingen en die van enkele anderen, die niet op het congres aanwezig konden zijn, zijn nu bijeengebracht in een bundel onder de titel Morphology and Modularity, waarvoor Martin Everaert, Arnold Evers, Riny Huybregts en Mieke Trommelen als ‘editors’ optreden. De bundel is opgezet ‘in honour of Henk Schultink’; vandaar dat zijn bijdrage de bundel opent, waarna de andere opstellen alfabetisch op auteursnaam volgen.
De 18 opstellen hebben als titel: Henk Schultink, ‘Some Remarks on the Relations between Morphology and Syntax in Twentieth-Century Linguistics’; Mark Baker, ‘Morphology and Syntax: an Interlocking Independence’; Reineke Bok-Bennema & Anneke Groos, ‘Adjacency and Incorporation’; Geert Booij, ‘The Relation between Inheritance and Argument Linking: Deverbal Nouns in Dutch’; Peter Coopmans & Martin Everaert, ‘The Simplex Structure of Complex Idioms:
| |
| |
The Morphological Status of laten’; Arnold Evers, ‘Non-Finite Verb Forms and Subject Theta Assignment’; Nigel Fabb, ‘Doing Affixation in the GB syntax’; Jack Hoeksema, ‘A Constraint on Governors in the West Germanic Verb Cluster’; Teun Hoekstra & Frans van der Putten, ‘Inheritance Phenomena’; Rochelle Lieber, ‘Configurational and Nonconfigurational Morphology’; Alec Marantz, ‘Apparent Exceptions to the Projection Principle’; Michael Moortgat, ‘Lambek Categorial Grammar and the Autonomy Thesis’; Pieter Muysken, ‘Affix Order and Interpretation: Quechua’; Det Paulissen & Wim Zonneveld, ‘Compound Verbs and the Adequacy of Lexical Morphology’; Eric Reuland, ‘Relating Morphological and Syntactic Structure’; Richard Sproat, ‘Bracketing Paradoxes, Cliticization and Other Topics: The Mapping between Syntactic and Phonological Structure’; Maria Luisa Zubizarreta & Ton van Haaften, ‘English -ing and Dutch -en Nominal Constructions: A Case of Simultaneous Nominal and Verbal Projections’; Wiecher Zwanenburg, ‘Morphological Structure and Level Ordering’.
Het boek besluit met drie registers: talen, persoonsnamen en behandelde onderwerpen. De 438 blz. tellende bundel is bij Foris in Dordrecht uitgegeven; het ISBN is 90-6765-395-0 voor de paper back-uitgave; de prijs is f 89,50.
M.C.v.d.T.
| |
Verb Second Phenomena in Germanic Languages
In october 1984 vond in Wenen een symposium plaats over V2 (Verb Second) verschijnselen in Germaanse talen. Centrale vragen waren: ‘Welke eigenschappen kenmerken de verplaatsingsregels (dus, hoe ziet de doelpositie er uit en onder welke omstandigheden vindt V2 plaats)?’, ‘Wat is de aard van de asymmetrie tussen hoofd- en bijzin in de diverse Germaanse talen?’ en ‘Op welke wijze kan V2 worden gezien als een parametrische invulling van een specifieke keuze die Germaanse talen doen?’ Het boek werd in 1985 uitgegeven bij Foris Publications, Dordrecht, in de PILS-serie, nr. 21. De tweede druk is nu verschenen.
In De Nieuwe Taalgids is het werk niet eerder aangekondigd of besproken. Nu er zoveel vraag naar blijkt te zijn, is het wellicht de moeite waard er toch iets meer informatie over te geven. Er zijn zeven bijdragen opgenomen in de onder redactie van H. Haider en M. Prinzhorn verschenen bundel Verb Second Phenomena in Germanic Languages. De bijdragen zijn van K.H. Taraldsen (Noors), C. Platzack (Zweeds), H. Haider (Duits), G.J. de Haan en F. Weerman (Fries), H. den Besten en C. Moed- van Walraven (Jiddisch), H. Thrainsson (IJslands), terwijl H. Clahsen en K. Smolka de verwerving van V2 in het Duits beschrijven.
HJV
| |
VU Jaarboek corpusgebaseerde woordanalyse 1989
Dit vierde jaarboek bevat zoals gebruikelijk het verslag van de resultaten van het VF-onderzoeksprogramma Corpusgebaseerde Woordanalyse, maar staat in mede het teken van het afscheid van de hoogleraar Dr. A. Dees, die dit jaar met emeritaat ging. Het eerste deel bestaat uit 14 artikelen van nogal uiteenlopend karakter (variërend van ‘De benamingen van de relikwie in het Oudfrans’ tot ‘Hebben wij-varianten in veertiende eeuws Middelnederlands’ en ‘Representatie van tekstcorpora in de computer’). Het tweede deel bevat de redevoeringen gehouden
| |
| |
bij het symposium ter gelegenheid van Dees' afscheid.
De bundel, onder redactie van B. de Haar en K.H. van Reenen-Stein, is op aanvraag verkrijgbaar bij de Vakgroep Taalkunde van de Vrije Universiteit.
HJV
| |
Woordfrequentie in jeugdlectuur
Het Instituut voor Toetsontwikkeling heeft een kwantitatief onderzoek gedaan naar factoren die de leesbaarheid in de lectuur van 7- tot en met 12-jarigen bepalen. Dit onderzoek is uitgevoerd door G. Staphorsius, R.S.H. Krom en K. de Geus, die de resultaten hebben neergelegd in Frequenties van woordvormen en letterposities in jeugdlectuur. De eerste 104 van het 571 bladzijden tellende boek zijn besteed aan de verantwoording van de doelstelling van het onderzoek, een historisch overzicht en een schets van de gevolgde methoden.
Een belangrijke variabele in leesbaarheidsonderzoek is de factor woordbekendheid. Men wil dus een lijst waarin woorden zijn gesorteerd naar bekendheid. Door operationalisering van de variabele ‘woordbekendheid’ bracht men een inventarisatie tot stand van die types (woorden) waarvan 70 tot 75% van de tokens (individuele woordvoorkomens) in de populatie een representant is. Daarnaast wilde men inzicht hebben in de frequentie van letters en lettercombinaties op bepaalde posities binnen woorden. De omvang van het corpus was 202.526 tokens uit 480 teksten. Het aantal types dat werd gevonden was 18.270. De schrijvers bespreken in een apart hoofdstuk een groot aantal eerder verrichte frequentieonderzoeken. Aan het eind van het eerste deel staat een woordenlijst met technische termen. Jammer genoeg staat er niet in uitgelegd wanneer een token een representant is van een type.
In een viertal bijlagen, bij elkaar 466 bladzijden, wordt een groot aantal frequentielijsten gegeven. Men kan er - met een precieze berekening van aantallen voorkomens en bijbehorende percentages - uit te weten komen dat het woord speciaal meer gebruikt wordt dan ruilmateriaal, dat andere van de drielettergrepige woorden het meest frequent voorkomt, terwijl zweetdruppels het in impopulariteit alleen maar aflegt tegen zwerfhonden, zwijgende en zwitserse. Bij de meer dan vijflettergrepige woorden is ontwikkelingslanden koploper, terwijl zoutwateraquariums op de absolute laagste trede van de onbekendheidsladder staat te dringen om ooit zoetwatermatrozen voorbij te streven. Van is het meest, VWO het minst populaire v-woord. Enfin, zo zou er al snel een lijst van meest wetenswaardige wetenswaardigheden zijn samen te stellen, maar de liefhebbers - volgens de schrijvers: o.a. onderwijskundigen, linguïsten, fonetici, ontwikkelaars van leermiddelen en evaluatie-instrumenten ten behoeve van het lees- en taalonderwijs in het basis- en speciaalonderwijs - kunnen het boek bestellen bij het Instituut voor Toetsontwikkeling (Cito), Postbus 1034, 6801 MG Arnhem, bestelnummer 38199. Het kost f76.50.
HJV
| |
Colloquium ‘The Emblem in the Low Countries’
Internationaal staat het onderzoek van de emblemataliteratuur volop in de belangstelling, getuige het groot aantal congressen en de nauwelijks te volgen vloed
| |
| |
van publikaties, vaak in speciaal aan het genre gewijde reeksen en tijdschriften. Uiteraard krijgt daarbij de Europees zo belangrijke Nederlandse emblematiek veel aandacht. De nood aan een soliede inbreng vanwege onderzoekers uit de Lage Landen wordt in het buitenland evenwel sterk aangevoeld: Nederlandse publikaties dringen er moeilijk door en oude misvattingen leiden er een taai bestaan. Bij ons is er te weinig aansluiting bij wat elders gebeurt en mist men uiteindelijk de gelegenheid om een belangrijk onderdeel van onze 16e- en 17e-eeuwse literatuur met een grote kans op gehoor aan de man te brengen.
Om een en ander te verduidelijken, te evalueren en te verhelpen wordt te Leuven op zaterdag 9 december 1989 een colloquium georganiseerd over het onderwerp: The Emblem in the Low Countries. Requirements of International Research.
Programma:
|
9.30 u.: |
Ontvangst, koffie |
10 u.: |
Verwelkoming en inleiding (Prof.dr. K. Porteman, K.U. Leuven) |
10.15 u.: |
Prof.dr. P. Daly (Montreal, McGill University) |
|
Expectations of the International Research. The Index Emblematicus Project and the Union Catalogue of Emblem Books. |
11 u.: |
Dr. M. Bath (Glasgow, University of Strathclyde) The Society for Emblem Studies and its Activities. |
11.30 u.: |
Pauze met koffie |
12 u.: |
Dr. M. Bath |
|
Anglo-Dutch Relations in the Field of the Emblem |
13 u.: |
Lunch |
14.30 u.: |
Prof.dr. K. Porteman |
|
The So-called Idiosyncracies of the Dutch Emblem |
15.15 u.: |
Dr. B. Scholz (University of Utrecht) |
|
Emblem Studies: Sense and Nonsense |
16 u.: |
Besluit en rondvraag |
16.20 u.: |
Receptie |
U wordt vriendelijk uitgenodigd. Het aantal deelnemers is beperkt. Inschrijven z.s.m. bij Prof.dr. K. Porteman, Afdeling Nederlandse Literatuurstudie, Blijde Inkomststraat 21, 3000 Leuven. Kosten: f7,50 inschrijving, f25,-middagmaal (vrij), te betalen bij aankomst.
K. Porteman
| |
Congres ‘Computertoepassingen in de Neerlandistiek’
De Landelijke vereniging van Neerlandici (LvvN) zal op 24 november aanstaande in samenwerking met IBM een congres organiseren met als thema ‘Computertoepassingen in de Neerlandistiek’. Dit congres heeft als doelstelling de leden van de LvvN en andere belangstellenden in de Nederlandse taal- en letterkunde op de hoogte te brengen van mogelijkheden die de computer bij zowel wetenschappelijk onderzoek als lespraktijk biedt.
Op het LvvN-congres zal in de plenaire ochtendsessie de computer en het gebruik daarvan in verschillende sub-disciplines zoals taalkunde, alfa-informatica en
| |
| |
onderwijs aan de orde komen. In de middag zullen de deelnemers uit een gevarieerd menu van parallel-sessies over dit thema kunnen kiezen.
Het is de derde keer, dat de vereniging sinds haar oprichting in 1987 een themacongres organiseert ter bevordering van de beoefening van de Neerlandistiek.
IBM Nederland N.V. heeft de LvvN voor dit evenement haar congres-faciliteiten in het kantoor aan de Paalbergweg 9-11 Amsterdam-Zuidoost ter beschikking gesteld.
Voor meer informatie: E. Reijnen; Instituut voor Neerlandistiek, Spuistraat 134, 1012 VB Amsterdam, tel. 020-5253392. (Alleen maandag, dinsdag van 10.00 tot 17.00 en vrijdag van 10.00 tot 13.30 uur) of de LvvN, Postbus 50008, 1305 AA Almere.
W.G. Klooster
|
|