‘Pompelmoes’ en de Italiaanse term voor grape-fruit
Naar aanleiding van het artikel ‘Pompelmoes’ van S.A.E. van Puffelen in N.Tg. 59 (1966), aflev. 6, pp. 391-392, moge hier een kleine aanvulling betreffende het Italiaanse woord voor grape-fruit volgen. Uit het Dizionario linguistico moderno van Aldo Gabrielli, nuova edizione riveduta e ampliata, Edizioni scolastiche Mondadori, Milano, 1956, vertaal ik het volgende: ‘grape-fruit,... Engels,... is de naam van een uit Oost-Indië afkomstige citrusvariëteit. De Fransen noemen hem pamplemousse, een variant van pampelimouse, de oudere naam, die teruggaat tot de 17de eeuw, uit het Nederlandse woord pompelmoes, dat misschien afkomstig is van de op Ceylon inheemse naam bambolmas. De in het Italiaans te gebruiken term is pompèlmo...’. En Fernando Palazzi schrijft in zijn Novissimo dizionario della lingua italiana (13de druk), Casa editrice Ceschina, Milano, 1948, achter het trefwoord pompelmo, dat dit de Italiaanse naam is van een vrucht [Palazzi gebruikt het woord agrume, waarmee zure vruchten als citroenen, sinaasappels enz. aangeduid worden], die degenen die hun taal slecht spreken, met een vreemd woord grape-fruit noemen. - Ook in het spraakgebruik blijkt pompelmo synoniem met grape-fruit te zijn. De taalkundig interessante ‘familierelatie’ tussen pompelmo en onze pompelmoes blijve hier buiten beschouwing.
g. van woudenberg
Auteursrechtelijk beschermd