De Nieuwe Taalgids. Jaargang 39

[p. 95]

Uit de tijdschriften.
(Maart-April).

De Gids. Maart.

J. van Schaik-Willing opent een Dramatische kroniek, waarin bekende regisseurs van dit seizoen beoordeeld worden. - M. Uyldert bespreekt het proefschrift van F. Boerwinkel over Marcellus Emants; W.A.P. Smit beoordeelt de uitgave van Potgieter's Florence door Mej. G.M.J. Duyfhuizen.

April. Jos. J. Gielen geeft een uitvoerige beoordeling van J. Walch's Nieuw Handboek der Nederlandsche Letterkundige Geschiedenis, dat hem in verschillende opzichten teleurgesteld heeft.

Critisch Bulletin. Maart.

K. Heeroma bespreekt de jongste verzen van Hein de Bruin, onder het opschrift: Overpeinzingen van een toeschouwer. - Joh. van der Woude beoordeelt de eigenaardige streekroman De Winterkraaien van Van de Werfhorst, onder het opschrift Balans over den zin des levens.

Ad Interim. Maart-April.

In aansluiting bij een dergelijk artikel over de poëzie tijdens de bezetting, in de vorige jaargang, geeft P.J. Meertens een overzicht van De Dichters in oorlogstijd.

Roeping. Febr.

In een Kroniek schrijft F. van der Ven over Dichtkunst tussen Maas en Schelde, naar aanleiding van een bloemlezing door Dr P.C. Boeren: Van Maas tot Schelde; Gedichten van Limburgsche en NoordBrabantsche dichters uit de laatste twintig jaren 1925-1944, waarop hij vrijwat aan te merken heeft.

Paedagogische Studiën. Febr.

Deze aflevering brengt een uitvoerige bijdrage van J. van de Velde over Het Moedertaalonderwijs op de ‘Public Elementary School’ in Engeland.

De Vlaamsche Gids. Maart.

Deze aflevering is voor een deel gewijd aan Richard Minne, die in 1941 zijn vijftigste verjaardag gevierd heeft. Na een aantal gedichten, tot hem gericht, volgt een uitvoerig opstel van Jan Schepens, die ‘zoo volledig mogelijk Minne's literaire gestalte tracht uit te buiten’, en daarbij gebruik maakt van de bundel Wolfijzers en Schietgeweren (1941) met oude en nieuwe verzen, briefuittreksels en een paar verhalen, door zijn vrienden van ‘Het Fonteintje’ Herreman en Roelants uitgegeven.

April. K. Jonckheere is vol lof voor de dichter Bert Decorte, de prijswinner in de driejaarlijkse wedstrijd voor poëzie. De bekroning van Regeringswege geldt zijn bundel Een stillere Dag (1942).

Dietsche Warande en Belfort. Jan.

J.F. Vanderheyden beoordeelt het derde deel van de Geschiedenis van de Letterkunde der Nederlanden, samengesteld onder leiding van Prof. G.S. Overdiep, dat in 1944 verschenen is. Hij prijst menige bijdrage, maar betreurt dat het ‘niet tot een gaaf, evenwichtig en afgerond geheel is kunnen komen’ en dat ‘een gemis aan evenwicht in sommige onderdeelen onmiskenbaar is’. - In een ‘Taalkundige kroniek’ schrijft J.L. Pauwels Over purisme. - Op blz. 57 verwijst de redaktie naar een artikel van J. Noë, die naar ‘de diepere eenheid van Vondels leven’ zoekt (Streven, Dec. 1945); op blz. 59 wordt

[p. 96]

gewezen op een der tijdschriften van de Jongeren, Arsenaal getiteld. In de rubriek Boekbesprekingen beoordeelt Albert Westerlinck een Vondelroman van Anton van de Velde, in twee delen, getiteld De Rechtvaardige Trou.

Febr. De aflevering opent met Een hulde aan M.E. Belpaire, de 93-jarige stichtster van dit tijdschrift. Een artikel van Floris Prims: Fouten in onze vaderlandsche geschiedenis, handelt over ‘De cultuurstrijd der XVIe, het cultuurpeil der XVIIe eeuw’. De schrijver betoogt o.a. dat men ten onrecht vaak het begin van de zeventiende eeuw in het Zuiden als een vervalperiode beschouwt. - In de Kroniek van het Nederlandsch proza bespreekt André Demedts de laatste roman van Herman Teirlinck: Rolande met de Bles (1945). De Kroniek der Poëzie, door P.G. Buckinx is gewijd aan Victor J. Brunclair, de literator van het verzet. - In de redaktionele rubriek De laatste ronde wordt het Jaarboek Poëziespiegel 1945 besproken, een bundel van een twintigtal gedichten, uit de tijdschriften als de beste uit de poëzie-oogst samengelezen.

Maart. Jozef schrijft een kort herdenkingsopstel bij De 50e verjaring van Paul van Ostayen's geboortedag. - Maurice Roelants deelt schertsend mede, dat zijn laatste boek, Gebed om een goed einde, niet bedoeld is als proloog voor een grotere roman (Over de armen der Venus van Milo). - In zijn Kroniek der Middelnederlandsche Letterkunde kondigt J. van Mierlo met grote ingenomenheid, ondanks enkele bezwaren, de Algemene Literatuurgeschiedenis (uitg. W. de Haan) aan als een ‘standaardwerk’. Onder de Boekbesprekingen treft men een nieuw boek aan over Hugo Verriest, door André Demedts, beknopt besproken door R. van de Moortel.

Tijdschrift voor Levende Talen XII, afl. 7.

Het hoofdartikel van Fr. Closset is gewijd aan Die van 't Fonteintje, d.w.z. een deel van ‘de dichtergeneratie die volgt op de grote dichter Karel van de Woestijne en voorafgaat aan de jongste lichtingen’, nl. R. Herreman, K. Leroux, R. Minne en M. Roelants, die achtereenvolgens gekarakteriseerd worden. Het artikel wordt gevolgd door een nauwkeurige bibliografie. - Jos. Schaltin houdt Een luchtig praatje over zegswijzen en spreekwoorden uit het schoenmakersbedrijf. - G. Vannes bespreekt beknopt de Inleiding tot de studie van het Nederlandsch door A. van Loey en A. Serayen.

Ons Geestelijk Erf 1943.

Een lijvige aflevering is gewijd aan de Groenendael-herdenking (1343-1943). De inhoud is gesplitst in Bijdragen en Mededelingen. Onder de eerste vermelden wij: Een Vaderons-glosse van Ruusbroec? door Pater Reypens; De vierde brief van Ruusbroec door P. Daniëls. De bloemlezing uit Jan van Leeuwen's werken door. P. Axters wordt beoordeeld door Reypens, terwijl J. van Mierlo Hadewijchiana publiceert.

Levende Talen. April.

Ph.J. Simons geeft in causerievorm een kritische beschouwing over ouderwetse taalopvatting, die nog steeds aanhang vindt, en die hij met aktuele voorbeelden illustreert.

C.d.V.