De Nieuwe Taalgids. Jaargang 38

[p. 30]

Aankondigingen en mededelingen.

IJzerfront en dialect.

Deze bekroonde prijsvraag, uitgegeven door de Koninklijke Vlaamsche Academie voor Taal- en Letterkunde, heeft als verduidelijkende ondertitel: ‘Een studie over de invloeden van oorlogs- en naoorlogs-omstandigheden (1914 vv.) op de dialecten van het gewezen IJzerfront, inzonderheid van de gemeente St.-Joris-aan-den-IJzer’, door R. Duponselle (Tongeren - Drukkerij G. Michiels-Broeders - 1942; 196 blz.) Het is een zeer nauwgezet bewerkte, methodisch weloverwogen dialektgeografische studie. De streek van het IJzerfront was na de verwoesting van 1914 ontvolkt. In de periode 1920-1930 had er uitwijking en inwijking plaats. Deze herbevolking heeft de schrijver voor de eigen woonplaats, een dorp van 335 inwoners, die hij alle persoonlijk kende, nauwkeurig nagegaan. Daarvan waren in 1914 190 lieden te St. Joris zelf geboren; de anderen van 41 verschillende gemeenten gekomen. Hij volgt dan de ontwikkeling na 1918, de beïnvloedende factoren van het assimilatieproces, de verandering naar geest en taal. Een breed opgezette vragenlijst leverde de grondslag voor het onderzoek, waarvan de uitkomsten in een groot aantal fonetische teksten en in vele kaartjes met isoglossen vastgelegd zijn.

Album-René Verdeyen.

Bij gelegenheid van de zestigste verjaardag van de Luikse hoogleraar Verdeyen hebben vakgenoten in België en Nederland hem een Album¹⁾ aangeboden met 35 bijdragen van zeer verschillende aard, letterkundig en taalkundig. Wij beperken ons tot een opsomming van de bijdragen waarvan wij mogen onderstellen dat ze onze lezers zullen interesseren. Frank Baur schreef over De chronologie van Gezelle's Werk; E. Blancquaert over Genus-onderscheid en Phonetische Tendensen; A.J. Carnoy over De Verkleinwoorden met -so van Germaansche persoonsnamen in de Belgische Toponymie; Fr. Closset over Raymond Herreman, critique et moraliste; Fr. de Backer over Het begrip ‘Tijdperken’ in de literatuurgeschiedenis; P. De Smaele over De Historiographie van de Nederlandsche Letterkunde in vreemde talen; C.G.N. de Vooys over Kinker als taalkundige naast en tegenover Bilderdijk; H.J.E. Endepols over Kinker te Luik als leermeester van den Maastrichtenaar Weustenraad; J. Gessler over Het ‘Schoon Liedeken’ van Stokheim, Een Limburgsche variante der Zeven Slapers; J. Goemans over De zegslieden bij het phonetisch Dialectenonderzoek; J. Grootaers: Nogmaals Kletsoor; K. Heeroma: Iets over oude woordenboeken; P.J. Idenburg over Een kritiek tijdperk in den strijd voor het Nederlandsch aan de Kaap de Goede Hoop; G.I. Lieftinck over Tien oude Oorkonden van de Cisterciënser Abdij Baudeloo; Jan Lindemans over Abnormale gevallen bij Brabantsche-Heemnamen; J.W. Muller over Maerlant's Zeeuwsche beschermvrouwe; Willem Pée: Van al, ol + d of t tot [ut] en [ukt]; Floris Prims over Meester Laureis Naghelmaker van Bergeik en zijn Nederlandsche geschriften; K.J. Riemens over Frans-Nederlandse woordenboeken in de eerste helft der negentiende eeuw; Win. Roukens over Limburgia Romana; M. Valkhoff: Een lijst Nederlandse scheepstermen overgenomen door het Romaans; E. van Dievoet Over de taal en den vorm

1) Bruxelles - A. Manteau S.A.; Den Haag - Mart. Nyhoff - 1943.

[p. 31]

van het Nederlandsch Burgerlijk Wetboek; A.G. van Hamel over De Legende van Sint Brandaen en Maelduin's zeereis; J.H. van Lessen Over het Germaansche praefix â; A. van Loey over Epenthese van n, m, l, r (type pampier, kletsoor, kornijn); J. van Mierlo over Sporen van den Reinaert-roman ten onzent in de negende eeuw.

Maark en Pit.

Voor de folkloristische reeks ‘Land en volk van Stad en Ommelanden’ (Assen - Van Gorcum en Comp. N.V. - 1943) schreef K. ter Laan met bovenstaande titel een boekje, dat ‘stoere woorden in de Grunneger Toal’ bevat. Het is een uittreksel uit zijn bekend Groninger woordenboek ten gebruike van lezers van verhalen, gedichten en toneelwerk in de Groninger volkstaal. De schrijver heeft ‘een poging gedaan om tot de zeer nodige eenheid van spelling te komen.’ Aardig is ook aan het slot een kleine verzameling karakteristieke spreekwoorden, ‘één greep uit de vele honderden, die bij goede sprekers dagelijks gangbaar zijn.’

Bouwstoffen voor het Mnl. Wdb.

Van de firma M. Nijhoff ontvingen wij de 12de aflevering van de door De Vreese begonnen Bouwstoffen (1943), bewerkt door Dr. G.I. Lieftinck. Het is verheugend dat deze nuttige uitgave met energie voortgezet wordt: deze aflevering loopt al tot de helft van de N.

De Invloed van het Spaans en het Portugees op de Westeuropese Talen.

De studie over dit onderwerp, door Prof. Jules Delattre in het Tijdschrift voor Levende Talen van het vorige jaar gepubliceerd, is nu ook in brochure-vorm verkrijgbaar gesteld (Brussel - Marcel Didier - 1943).

C.d.V.