De Nieuwe Taalgids. Jaargang 36

[p. 190]

Uit de tijdschriften.
(Mei-Juni).

De Gids. Juni. A.J. Jansen schrijft over De verhouding tussen Regenten en Volk in de eerste helft der 18de eeuw, waarbij vooral geput wordt uit Van Effen's Spectator, pamfletten en gedichten. - In de Bibliographie beoordeelt K. Kuypers het proefschrift van C.F.P. Stutterheim over Het begrip metafoor.

De Nieuwe Gids. Mei. P. Dezaire publiceert een opstel over Een Gothiek dichter, waarmee Guido Gezelle bedoeld is, die hij beschouwt als ‘niet enkel priester en Vlaming, maar bovendien Germaan’. In de Chroniek der Poëzie prijst M. Beversluis de Oorlogsgedichten van George Kettman.

Juni. Lod. van Deyssel schrijft een artikel over De werken van Jacqueline Reyneke van Stuwe, van wier vele romans hij een beknopt overzicht geeft, met zijn eigen oordeel.

Stemmen des Tijds. Mei. Onder het opschrift Dominé en Dichter behandelt R. Houwink de verhouding dichter-predikant.

Roeping. Mei. Gerard Knuvelder betoogt in een artikel Dichtkunst en ‘Metaphysica’, dat ‘in de kringen van Criterium een voor de poëzie heilzame kentering in de ideeën is gekomen’. Uitgangspunt is een artikel van een der leiders, Cola Debrot, die ‘tot het inzicht is gekomen, dat waarachtige kunst niet bestaanbaar is zonder ‘metaphysica’.’

Juni. Gerard Knuvelder zendt een Groet aan August Vermeylen, bij gelegenheid van zijn zeventigste verijaardag. Hij schrijft met grote waardering over de verdiensten van Vermeylen, die voornamelijk zijn critische arbeid gelden. - St. Axters O.P. biedt een artikel aan Bij het derde eeuwfeest van Daniël Bellemans (1641-1941), de priester-dichter van ‘Den lieffelycken Paradysvogel’, een bundel geestelijke poëzie, waaruit bij deze herdenking treffende staaltjes aangehaald worden.

Leuvensche Bijdragen XXXIII, afl. 3-4. H. Draye geeft het eerste gedeelte van een breed opgezette Studie van de Vlaamsch-Waalsche taalgrenslijn in België gedurende de hedendaagsche periode. - R.F. Lissens vond een onbekende Brief van Albrecht Rodenbach,

[p. 191]

die hij met toelichting uitgeeft. - E. Meeussen behandelt Ellips in Beschrijvende Taalkunde. - J. Gessler verschaft gegevens Over de Oudhasseltsche namen der maanden, en drukt de berijmde Tien geboden Gods af uit een getijdenboek der 15e eeuw.

Verslagen en Mededeelingen der Kon. Vlaamsche Academie. April. Emmanuel de Bom herdenkt in een voordracht Volk van Dichters allerlei dichters die de roem van zijn land, in 't biezonder van Antwerpen, vermeerderd hebben. - J. van Mierlo putte hoogstmerkwaardige gegevens Uit de uitgave van het Obituarium van Groenendaal: met zekerheid kan nu Godefridus de Wevel aangewezen worden als de auteur van het traktaat Vanden XII Dogheden, terwijl eveneens vaststaat dat de Brabander Vranke Callaert te vereenzelvigen is met de merkwaardige vertaler van de zgn. bijbel van 1360.

Mei. A.J.J. van de Velde behandelt opnieuw een groot aantal Technische Woorden. - Jan Lindemans wijst op het belang van de Onomastiek in dienst van de Literatuurgeschiedenis: tal van eigennamen (plaatsnamen en persoonsnamen) zijn ontleend aan de ridderromans.

Juni. Willem van Eeghem toont opnieuw zijn speurzin in enige uitvoerige Biobiographica. Ze betreffen 1^o Die seven Bliscapen en het Corenbloemken; 2^o Brusselsche rederijkers op bezoek te Brugge (1515?); 3^o Keizer Karel en de Berchemsche Boer (Prudens van Duyses vertelling (1836) en haar invloed.

Taal en Leven. Mei. Willem van Doorn geeft een Interpretatie van een sonnet van J.A. der Mouw. - Chr. Smit verzamelde eigenaardige gevallen van Accentverschuiving in het Nederlands. - R. Kuitert maakt een kritische opmerking bij het Rapport over het moedertaalonderwijs (Nog steeds Schrijftaalonderwijs). - E. Kruisinga vervolgt zijn artikels over Filologie en Taalwetenschap, waarin hij zich beklaagt dat ‘van de studie van de levende taal aan onze universiteiten weinig terecht komt’. In de rubriek Kroniek en kritiek publiceert Gerlach Royen enige polemische bijdragen. - A.J. Schneiders oordeelt gunstig over Colmjon's boek De renaissance der cultuur in Nederland in 't laatste kwart der negentiende eeuw. - E. Kruisinga bespreekt het gedenkschrift Vijftig jaren van strijd van J.A. Daman.

Volkskunde N.R. II No. 1. Cath C. van de Graft publiceert een uitvoerige studie over Nederlandsche Nieuwjaarskoekenijzers. - Robert Devoghel schrijft Over Volkslied en Volksliedstudie. -

[p. 192]

A.C.J. de Vrankrijker vervolgt zijn verzameling Kinderspelen in het Gooi. - P. de Keyser schrijft over Sinter Greef, Sint Maarten en Sint Niklaas in Oost-Vlaanderen. De nagedachtenis van de verdienstelijke volkskundige Jozef Cornelissen wordt geëerd. Tenslotte een lange reeks Boekbesprekingen van allerlei aard.

Germanisch-Romanische Monatsschrift. Okt.-Dez. In aansluiting bij een vorige studie in dit tijdschrift¹⁾ bestudeerde Hubert Grimme Die Tonstufigkeit der neuhochdeutschen Vor- und Nachtonsilben, om verband te leggen tussen accent en syntaktische bouw.

Zeitschrift für deutsche Philologie LXVI, Heft 3-4. Marie Ramondt publiceert een uitvoerige studie over Entstehungsboden und Entstehungszeit des Mittelniederländischen weltlichen Dramas.

Anzeiger für deutsches Altertum und deutsche Literatur, LX. Heft 3-4. Th. Frings bespreekt zeer uitvoerig en waarderend de jongste critische uitgave van J.W. Muller's Reinaert.

Tijdschrift voor Levende Talen VIII, afl. 2. E. Buyssens vervolgt zijn kritisch opgezette studie over Les six linguistiques de F. de Saussure, waarin hij zijn bezwaren ontwikkelt. - In de rubriek Nederlandse Taalkunde bespreekt W. Pée o.a. Weynen's Nederlandse Dialecten en H. Meerts' Onkruid onder de Tarwe. - In de rubriek Nederlandse Letteren bespreekt Fr. Closset een groot aantal Noord- en Zuid-Nederlandse schrijvers.

It Beaken. Mei. De Starter-kenner A.E.H. Swaen brengt Nogmaals de Menniste Vryagie ter sprake, waarvan hij 45 jaar geleden (in Tijdschr. XVI), de bron aanwees. Sedert verzamelde hij over dit onderwerp allerlei nieuwe gegevens, die hij in dit artikel mededeelt.

Museum. Mei. J.G.M. Moormann beoordeelt De Nederlandsche Straatzanger en zijn liederen in vroeger eeuwen van F.H. Kossmann.

C.d.V.

1) Zie de rubriek Uit de tijdschriften, blz. 96.