De Nieuwe Taalgids. Jaargang 34

Uit de tijdschriften.
(Mei-Juni).

De Gids. Mei. In de Kroniek der Nederlandsche Letteren schrijft A. van Duinkerken uitvoerig over Van Eeden's Lyrische Gedichten.

Juni. In de Kroniek der Nederlandsche Letteren oefent Anton van Duinkerken welwillende kritiek op de verschenen delen van de Bibliotheek der Ned. Letteren. Hij wijst op de moeielijkheid dat de redaktie rekening wilde houden zowel met aesthetische als met literatuurhistorische overwegingen, die reeds van verschillende zijden kritiek uitlokten. Straffe eenhoofdige leiding zou z.i. voorkomen hebben dat de opvattingen van de bewerkers te zeer uiteenliepen.

[p. 238]

De Nieuwe Gids. Mei. L. van Deyssel geeft opnieuw een reeks losse Opmerkingen en Beschouwingen. - In de Chroniek der Poëzie beoordeelt M. Beversluis o.a.K.H. de Raaf's vertalingen van Euripides' De Phoinikische Maagden en de Verzen van J.D. Bierens de Haan.

Juni. L. van Deyssel vervolgt zijn Opmerkingen en Beschouwingen, o.a. over werken van jongere auteurs, waarin hij veel te prijzen vindt. - S.M. Noach herdenkt de verschijning van Pallieter, 25 jaar geleden. - J. van der Velden geeft een drietal Vondel-studies, getiteld: Vondel en Christina van Zweden, De Faustidee bij Vondel en De dienaar der armen.

De Stem. Mei. In het Critisch Bulletin worden twee werken aangekondigd, bij de Marnix-herdenking verschenen, nl. het grote Gedenkboek en een biografie door A.A. van Schelven.

Groot-Nederland. Mei. Met hoge lof schrijft Hendrik de Vries over De dichter Van Eyck in zijn bundel ‘Herwaarts’, - N.P. van Wijk Louw behandeldt Probleme van die intellektuele lewe in Suid-Afrika. - Aan De dichter N.P. van Wijk Louw is een studie gewijd door H.A. Mulder. Het proza van dezelfde Afrikaner wordt besproken door Gerard van Eckeren, in de rubriek Nederlandsch Proza. - D.A.M. Binnendijk beoordeelt twee bundels poëzie van L. Th. Lehmann.

Opwaartse Wegen. Mei. J. Romijn geeft, als samenvatting van een radiolezing, een kort opstel over de romanschrijver Willem Elsschot.

Leuvensche Bijdragen. XXXI, afl. 1-3. C.G.N. de Vooys geeft Kanttekeningen bij Dr. W. Couvreur's beschouwingen over ‘De hervorming van spelling en schrijftaal van het Nederlandsch’, ter weerlegging van Dr. Couvreur's artikel in de voorafgaande aflevering. - B. van den Berg publiceert een studie over Het verlies van n voor scherpe spirans in de Germaanse talen. - J.L. Pauwels schrijft Nog over Sinter-Klaas. - J. Decroos verbetert Een zin- en rijmschema-storende zetfout in een bekend sonnet van Jonker Jan van der Noot.

Bijblad. L. Grootaers drukt de 31ste vragenlijst af voor het Zuidnederlandsch dialectonderzoek. - P.V. Verstegen beoordeelt A. van Loey's Bijdrage tot de kennis van het Zuidwest-brabantsch in de XIIIe en XIVe eeuw. - E. Rombauts beoordeelt o.a. de proefschriften van E. Ellerbroek-Fortuin en van P.E. Muller.

[p. 239]

Roeping. Juni. G. Knuvelder beoordeelt het eerste deel van de nieuwe literatuurgeschiedenis. Over Frank Baur's inleidend hoofdstuk schrijft hij vrij uitvoerig, al wil hij later daarop terugkomen. De bezwaren tegen de stijl acht hij niet ongegrond, de behandeling van de stof ‘allesbehalve ideaal’. Wel waardeert hij dat hier interessante problemen voor het eerst in het Nederlands aan de orde gesteld zijn, en dat daarvoor belangrijk materiaal bijeengebracht is. Veel lof heeft de schr. voor Van Mierlo's zeer persoonlijke geschiedenis van de Mnl. letteren tot 1300 wegens de innerlijke waarde, de zelfstandigheid van oordeel en het ‘meesterschap over de synthese’.

De Vlaamsche Gids. Maart-April. Dit ‘speciaalnummer’, over De nieuwe dichtersgeneratie in Vlaanderen bevat ‘een autografische en geïllustreerde bloemlezing van 47 dichters en 122 gedichten, bezorgd en historiografisch ingeleid door Dr. Johan Daisne.’ Behalve alle portretten geeft de verzamelaar een eigenaardige statistische bewerking van de ingezamelde gegevens, op grond van een vragenlijst.

Tijdschrift voor Ned. Taal- en Letterkunde LX, afl. l. C.G.N. de Vooys vestigt de aandacht op De Middelnederlandse Boëthiusvertaling van Jacob Vilt, een Brugse goudsmid, die in 1466 de bewerking van Jean de Meun in zijn West-Vlaams overbracht. Deze vertaling is slechts in één handschrift van 1470 bewaard, dat door Verdam niet geraadpleegd is, omdat hij het vereenzelvigde met een andere vertaling, in de Gentse inkunabel van 1485 bewaard. - D.C. Tinbergen maakt, in aansluiting bij Kloeke's vondst, Opmerkingen over de strofen in Van den levene ons heren, die hij in de bekende passage met de helle-beschrijving tracht te herstellen. - J.H. van Lessen schrijft Over namen van munten, in het bijzonder over stuiver. Zij bestrijdt de etymologie van stuiver, door E. Schröder voorgesteld, en levert bewijzen ter handhaving van de oudere afleiding. - P.J.J. Diermanse antwoordt ontkennend op de vraag De ‘Kamper-uien’: import? - J.W. Muller beoordeelt Overdiep's uitgave van Een fragment van den roman der Lorreinen; C. Kramer beoordeelt het proefschrift van C.L. Thijssen-Schoute over Nicolaas Jarichides Wieringa.

Onze Taaltuin. Mei. J. Pollmann vervolgt zijn opstel over Volksliedstudie met de uiteenzetting van zijn desiderata: een volledig tekstboek, een melodieboek met een uitgebreid register-

[p. 240]

deel. Z.i. zou dit in een tiendelige uitgave een werk van tien jaren, met regeringssteun volbracht moeten worden. - J. Wils beoordeelt Baur's inleiding bij De nicuwe groote Nederlandsche litteratuurgeschiedenis. Hij betreurt de leemten in de litteratuuropgaven en somt op, welke Noord-Nederlandse werken z.i. vermeld hadden moeten worden. - P.J. Meertens ontwierp een Taalkaart aardbei. - E. de Fremery bespreekt V.E. van Vriesland's Spiegel van de Nederlandsche poezie door alle eeuwen; A. Weynen bespreekt A. van Loey's Bijdrage tot de kennis van het Zuidwestbrabantsch in de 13de en 14de eeuw.

Juni. Jac. van Ginneken prijst De monumentale uitgave van onzen Nederlandschen vorstenspiegel, n.l. Pater Daniëls uitgave van Dirc van Delf's werken. Als aanvulling bij de inleiding oppert hij de mening, dat deze auteur te verzelvigen zou zijn met Theodoricus de Delf, die van 1394-1396 te Parijs studeerde, en toen wellicht nog geen Dominicaan zou geweest zijn. - J. Wils geeft, op het voetspoor van de psycholoog O. Lipmann, een uitvoerige, leerzame studie over Suggestieve ja- en neen-vragen, waarbij ook veel materiaal uit niet-Indogermaanse talen ter sprake komt. Achtereenvolgens bespreekt hij, met voorbeelden De verwachtingsvragen, De overredings- of verzetvragen, De reactie van den partner, De beteekenis en vorm der ja- en neen-indices. - Jac. van Ginneken geeft een overzicht van een onlangs verschenen Rotterdamse studie: Een vergelijkend onderzoek naar den kinderlijken woordenschat. - P.J. Meertens ontwierp een Taalkaart voor het woord moe (moede). - Een Boekbespreking van E. de Fremery geldt een drietal boeken over tekstverklaring en voordracht bij het onderwijs.

Tijdschrift voor zielkunde en opvoedingsleer. Win. Roukens publiceert een voordracht over Heemkunde en volkskunde.

Maandblad Zuid-Afrika. Mei. D. Bax vervolgt zijn overzicht Het Afrikaanse boek met een opsomming van wat tussen 1 Mei en 1 Nov. 1939 verschenen is.

Den Gulden Winckel. April. Onder het opschrift Romantick in de ‘Camera Obscura’ wijst G.J. Geers op de merkwaardige psychologie van ‘Teun de Jager’.

Museum. Mei. D.C. Tinbergen beoordeelt de nieuwe Reinaert-uitgave van J.W. Muller.

C.d.V.