De Nieuwe Taalgids. Jaargang 34

[p. 189]

Uit de tijdschriften.
(Maart-April).

De Gids. Maart. P. Valkhoff vestigt de aandacht op Een vergeten Limburgs romanticus, nl. Charles Beltjens, die door zijn Franse romantische poëzie in België en ook in Frankrijk roem verwierf, hoewel hij tot zijn dood, in 1890, in Sittard bleef wonen. - In de Kroniek der Nederlandsche letteren wijst Anton van Duinkerken, ook van aesthetisch standpunt, op de betekenis van de roman der Lorreinen, waarvan Overdiep onlangs een groot fragment opnieuw uitgaf.

April. In de Kroniek der Nederlandsche letteren schrijft Anton van Duinkerken, onder het opschrift ‘In benarde omstandigheden’ over de groep jongeren die het maandblad Criterium stichtten. Hij is teleurgesteld doordat daar zowel geestdrift als eenheid ontbreekt.

De Nieuwe Gids. Maart. M. Beversluis eert de dichter P.C. Boutens, bij zijn zeventigste verjaardag. - In een uitvoerig artikel Multatuli en Cie protesteert Alfred A. Haighton tegen ‘hedendaagsche overschatting’ door Multatuli's ‘aanhang’. - In een Chroniek der poëzie beoordeelt M. Beversluis verzen van Paul Vlemminx, Karel van den Oever, Gabriël Smit en Christian Terpstra.

April. J.G. de Ridder schrijft over De mythe van Perk en Tachtig, waarbij hij zich voornamelijk richt tegen Menno ter Braak. - Dom A. Smits behandelt een boek van Abel Coetzee onder het opschrift Die Afrikaanse kultuurgedagte. - M. Beversluis beoordeelt in zijn Chroniek der Poëzie Gerrit Achterberg, Jan H. Eekhout (Kalevala) en J.J. van Geuns (Ziel der steden).

Groot-Nederland. Maart. G.H. 's Gravesande schrijft waarderende woorden Bij den zeventigsten verjaardag van P.C. Boutens. - De rubriek Nederlandsch proza van Gerard van Eckeren is gewijd aan Albert Helman. - D.A.M. Binnendijk beoordeelt de bundel Tegen de stroom van Garmt Stuiveling. - H.A. Mulder geeft een Kroniek van de Afrikaanse letterkunde. - De redaktie publiceert Een posthume critiek van Willem de Mérode met stekelige opmerkingen over zijn letterkundige geloofsgenoten. - E. du Perron zet zijn scherpe Multatuli-polemiek voort in een

[p. 190]

commentaar, getiteld ‘De Waarheid der Wrekende Schoondochters’.

April. Gerard van Eckeren bespreekt in de rubriek Nederlandsch Proza D.A.M. Binnendijk als criticus, en het boek van Verwey over Van Eeden. - D.A.M. Binnendijk beoordeelt De ziel der steden van J.J. van Geuns.

Stemmen des tijds. Maart. A. Goslinga polemiseert tegen Anton van Duinkerken in een artikel, met het opschrift Mag Bilderdijk's tweede vrouw genoemd worden ‘lang geen makke tante’?

April. Een artikel van A. Hallema is geput Uit den vaderlandschen liederenschat over de stad Breda in haar opeenvolgende belegeringen. - P.J. Meertens' Kroniek der poëzie brengt een slotbeschouwing over Vlaamse poëzie, nl. van enige groepen jongeren.

Roeping. Maart. In een artikel Geschiedschrijving der Nederlandse letterkunde ontwikkelt Gerard Knuvelder zijn bezwaren tegen de opzet van de ‘Geschiedenis van de Letterkunde der Nederlanden’, waarbij de verschillende delen en onderdelen aan verscheiden auteurs toevertrouwd zijn, want z.i. de eenheid van het werk moet schaden.

April. Jos. Panhuysen beoordeelt Jan Eekhout's vertaling van het Finse epos Kalevala. - Pierre van Valkenhoff wijdt een artikel aan Coornhert als herschepper van Homerus, naar aanleiding van Th. Weevers' uitgave van De Dolinge van Ulysse. - G. Knuvelder beoordeelt Schrijvers en Schilders, verzameld door W.L.M.E. van Leeuwen.

Dietsche Warande en Belfort. Maart. Aug. van Cauwelaert schrijft over de Dichter J.D. Bierens de Haan, naar aanleiding van de bundel Perspectieven. In de Kroniek uit Nederland spreekt Pierre van Valkenhoff over twee ‘Debuten’, nl. werk van Walter Breedveld en van Jan Mens.

April. Pierre van Valkenhoff neemt deel aan de Boutens-hulde, met grote waardering voor de zeventigjarige dichter.

Studiën. Katholick Cultureel Tijdschrift. April. H.H. Knippenberg publiceert zijn Nijmeegse kongresrede over Erycius Puteanus en Constantijn Huygens. Twee vrienden in oorlogstijd.

De Vlaamsche Gids. Febr. In de Kroniek van het Proza bespreekt H. van Tichelen beknopt een aantal romans, o.a. van Gerard Walschap, Arthur van Schendel, Anne de Vries en Antoon Coolen.

[p. 191]

Volkskunde. Nieuwe reeks. Jaarg. I, nummer 1. Namens de nieuwe redaktie schrijft Jan de Vries Een woord ter inleiding om op het belang van volkskundestudie te wijzen. Van zijn hand is ook een artikel over De kaart in de volkskunde. - Maurits de Meyer wijdt een In memoriam aan de overleden redakteur Victor De Meyere. Aan het slot komen Mededelingen van de Nederlandse volkskunde-commissie, die dit tijdschrift als officieel orgaan erkende.

Vondelkroniek. April. B.H. Molkenboer begroet De Leidsche Vondelprofessor Asselbergs. - Ch. Hens schrijft over Vondels bloedverwanten te Hoorn, met uitvoerige bijlagen. - Jos. Vandervelden wijst op de betekenis van de vriendschop tussen Grotius en Vondel. - Onder de vele Kantteekeningen is er een, waarin Molkenboer betwijfelt of de onderstelling van Van Ginneken dat Vondel de Middelnederlandse mystiek gekend zou hebben, wel op goede gronden rust.

Onze Taaltuin. Maart-April. Een opstel van Jop Pollmann Volksliedstudie is, blijkens de ondertitel ‘een poging tot bepaling van haar ken-object, doel en middelen, en van eenige desiderata’. - B. van den Eerenbeemt (De kunst van vertalen) beoordeelt zeer gunstig het proefschrift van C.L. Thyssen-Schoute over Nicolaas Jarichides Wieringa. - N. Meerum Terwogt verwerkte gegevens van het Amsterdamse Phonetisch Laboratorium tot een studie over De gemiddelde stemomvang bij het spreken. - A. Weynen vervolgt zijn Bijdragen tot de historische grammatica der Brabantse dialecten. - Willy Dols bespreekt: Travaux du cercle linguistique de Prague VIII; W. Janssen beoordeelt een geschrift van A. Weynen: Betekenis en mogelijkheden der heemtaalkunde.

Levende Talen. April. A Saalborn bestrijdt Staverman's opvatting over Het lezen van moeilijk Nederlands. - J.E. van der Laan hervat een vroegere gedachtenwisseling met een verzoenend artikel Nog steeds: stillezen, waarin hij een eigen proeve geeft. - D. Bax pleit voor Het Afrikaanse boek in de schoolbibliotheek. - M.J. Premsela maakt Eenige opmerkingen over de vorming van nieuwe substantiva, in het bizonder van merk- en firmanamen met den witgang o, gevolgd door een lange lijst voorbeelden. - M. Polak behandelt de verhouding van Phonetiek en phonologie. - M.J. Premsela geeft Eenige aanteekeningen bij de nieuwe Phèdrevertaling van Jan Walch.

[p. 192]

Tijdschrift voor Taal en Letteren XXVIII, afl. 1. St. Axters O.P. bezorgt een uitgave van De preek op den Gulden Berg door den Leesmeester van Straatsburg, te Leuven, waarschijnlijk in 1324, gehouden door Nikolaas van Straatsburg. - Zr. Hildegarde van de Wijnpersse wijdt een artikel aan De rederijker Bertelmeus Boecx, van wie zij een aantal gedichten aantrof in een Brussels handschrift. - G. van Poppel wijst op Duitse volkshumor in nieuwere woordvormingen en zegswijzen. - Jos. J. Gielen beoordeelt de bundel Moderne Nederlandsche religieuze lyriek, bijeengebracht door Jan H. Eekhout en A.J.D. van Oosten. - Ed. A. Serrarens beoordeelt uitvoerig het proefschrift van H. Smilde over Jacob Cats in Dordrecht.

Paedagogische Studiën. April. W. Kramer beoordeelt onder het opschrift Voor ons moedertaal-onderwijs de brochure, uitgegeven door de Leidse Maatschappij (1938) en het uitvoerige werk van H.J. de Vos: Moedertaalonderwijs in de Nederlanden.

Tijdschrift voor Zielkunde en Opvoedingsleer. Maart. Win Roukens publiceert een voordracht over Heemkunde en Volkskunde.

Saxo-Frisia. Jaarg. II, nummer 1. Deze jaargang opent met een uitvoerige studie van W. de Vries over Namen op -ingi, -inga enz. Daarop volgt een Kroniek der Friese letteren door D. Kalma.

Taal en Leven III, afl. 4. April. Ph. J. Simons polemiseert met Van Ginneken, onder het opschrift: U ziet scheef, zei Van Ginneken. Een bijdrage tot onze kennisleer. - E. Kruisinga vervolgt zijn beschouwing over Filologie en Taalwetenschap. - Gerlach Royen wijst op de verregaande slordigheid van taal en spelling en enige Proefschriften, waarvan de schrijvers aan de oude spelling gehecht blijken. - J. van Dam geeft een nabeschouwing over Infinitief naast imperatief. - A.J. Schneiders beoordeelt het eerste deel van de Geschiedenis van de Letterkunde der Nederlanden door J. van Mierlo.

Museum. April. C.G.N. de Vooys beoordeelt het derde deel van Lodewijk van Velthem's voortzetting van den Spieghel Historiael, uitgegeven door H. van der Linden, Paul de Keyser en A. van Loey.

Germanisch-Romanische Monatsschrift XXVIII, Heft 1-3. Een artikel van Gerhart Lohse handelt over de Frühgeschichte der nordsee-germanischen (ingwäonischen) Dialekte.

C.d.V.