De Nieuwe Taalgids. Jaargang 27

Uit de tijdschriften. (Mei-Junie).

De Gids. Mei. N(ijhoff) beoordeelt Tuin van Eros van Jan Engelman, De schichtige Pegasus van Anthonie Donker en Mikrochaos van E. du Perron.

Junie. M. Nijhoff vond in de oude ballade aanleiding tot ‘een gedicht in negen tableaux’ Heer Halewijn.

De Nieuwe Gids. Mei. W. Kloos vervolgt de publicatie van Nieuwe Gids-Correspondentie. - Een artikel van M. Kijzer is getiteld Het woord in de hedendaagsche Nederlandsche Letterkunde en Wijsbegeerte. - W. Kloos schrijft over Albert Helman, naar aanleiding van Het Euvel Gods.

Junie. P.N. Dezaire geeft een beschouwing over het bekende sonnet van Kloos': Lente-avond. - Kloos huldigt Joannes Reddingius op zijn zestigste verjaardag.

Groot-Nederland. Mei. Jan Walch publiceert een voordracht Zelf-beschrijving en zelf-ironie van Louis Couperus.

[p. 238]

Junie. Deze afl. brengt het slot van bovengenoemde voordracht. - J. Greshoff beoordeelt o.a. de Gedichten van Jac. van Looy en Calando van A.W. Grauls.

De Stem. Mei. Onder het opschrift Laat naturalisme bespreekt U. van de Voorde de roman Moeder, waarom leven wij? van Lode Zielens.

Junie. Een artikel van F.A. Brunklaus is getiteld Ary Prins en het geheim van den regen. De bedoeling van deze titel blijkt uit de zin: ‘Ary Prins had den moed het leven te zien in al zijn vreemde angstwekkendheid.’ - De Poëziekroniek van Anthonie Donker behandelt Greshoff, de dichter en de journalist. Dezelfde auteur veroordeelt Du Perron's Uren met Dirk Coster als ‘een minderwaardig schrijfsel’.

Studiën. Tijdschrift voor Godsdienst, Wetenschap en Letteren. Mei. Joh. Heesterbeek vervolgt zijn studie Gedichten op Christus' lijden in de zeventiende eeuw. Hij gaat dat motief na in de poëzie van Vondel, Anslo en Vollenhove.

Stemmen des tijds. Junie. In zijn kroniek Boeken van Nieuwe Zakelijkheid bespreekt C. Tazelaar, na een algemene beschouwing over de ‘histoire romanée’, een viertal boeken: Rembrandt van Theun de Vries, Jan Steen van C.J. Kelk, Jan Compagnie van Arthur van Schendel en De IJzeren Maarschalk van Constant van Wessem.

Opwaartsche Wegen. Mei. K. Heeroma bespreekt in een artikel Dichterschap en Levensbeschouwing de laatste dichtbundels van Jan Engelman (Tuin van Eros), Jan H. Eekhout (Doolagiën) en Leo van Breen (Lyriese Portretten).

Junie. In een artikel Stad en Land prijst J. van Ham de ‘psychologiese en realistiese beschrijvingskunst’ van Jan Rooselaar.

Roeping. Mei. F. von Oldenburg Ermke bespreekt o.a. een prozabundel van Henri Bruning: De Vraat van het Geluk; Alex Campaert de dichtbundel Stormfakkels van Hendrik de Vries.

Eigen Volk. Mei. Een uitvoerig opstel van W. de Jager geeft Iets over veemarbeiders en hun taal, met veel interessante gegevens over deze groepstaal.

Den Gulden Winckel. Mei. In de Kroniek van het Proza beoordeelt Gerard van Eckeren de romans Redding van H. Robbers en Verloren Volk van Johan Theunisz.

[p. 239]

Junie. G. Stuiveling schrijft een In Memoriam Alice Nahon. - G.H. 's Gravesande publiceert Een onderhoud met Menno ter Braak. Over dezelfde schrijver en zijn Démasqué der Schoonheid handelt de Kroniek van het proza, door Gerard van Eckeren, die als opschrift koos: ‘De Heilige Huisjes tuntelen’.

Dietsche Warande en Belfort. Mei. Maurits Sabbe wijst op De belangrijkheid van de Spaansche typographie in de Zuidelijke Nederlanden. - Urbain van de Voorde schrijft, naar aanleiding van Menno ter Braak's Démasqué der Schoonheid, een artikel Een Démasqué van het Snobisme?

Junie. Anton van Duinkerken herdenkt, in een Kroniek uit Amsterdam, Willem de Veer S.J. en Albertine Steenhoff-Smulders. - E. Rombauts bespreekt M. Sabbe's Brabant in 't verweer.

De Vlaamsche Gids. Mei. Julius Pee vervolgt zijn studie over de romanschrijfster Mevrouw Courtmans. - In de rubriek Vlaamsche Letteren geeft Frans Dirickx een beknopte aankondiging van nieuwe boeken.

Junie. Julius Pee zet de bovengenoemde studie voort. - J.R.H. de Smidt publiceert zijn kongresvoordracht over De bestudeering van het volkslied in Frankrijk. - H. van Tichelen prijst de onlangs verschenen lijvige Dictionnaire des écrivains belges van Eugène De Seyn, waarin ook de Vlaamse schrijvers tot in een ver verleden opgenomen zijn.

Leuvensche Bijdragen XXIV, afl. 3 en 4. Bijblad. In deze aflevering bespreekt J.F. Vanderheyden o.a. het tweede deel van De Godsvrucht in de Nederlanden, door Dr. Maria Meertens (Zr. Imelda), uit vijftiende-eeuwse bronnen geput.

Tydskrif vir Wetenskap en Kuns. Maart. J. Chr. Coetzee beschrijft, op grond van eigen waarneming, Die taalontwikkeling van die kleinkind. - D.F. Malherbe bestudeerde Langenhoven se stylkarakter.

Levende Talen. Mei. Een groot deel van deze aflevering is aan het onderwijs in de moedertaal gewijd. W.L.M.E. van Leeuwen noemt zijn uitvoerig artikel over dit onderwerp: Kantteekeningen. - F.G.A. Stemvers vervolgt zijn beschouwing over Het moedertaalonderwijs op de middelbare school. - M.J. Francken schrijft over De beteekenis van het luid lezen; A.J. de Jong over Normenvergaderingen voor 't Nederlands.

[p. 240]

Onze Taaltuin. Mei. Jac. van Ginneken vond Onverwachte Oud-Nederlandsche aansluitingen, nl. ‘De invloed der Grieken en Goten in Zuid-Limburg’, ‘Het Geldersch, Brabantsch, Limburgsch Thoringia’; ‘De Sueven in Brabant en Vlaanderen; De tocht der Herulen, Warnen en Angli.’ - G.S. Overdiep wijst op het verband tussen Dialectstudie en Syntaxis, en Syntaxis en Tekstverklaring. - De Taalkaart geldt het woord Vinden, voornamelik de assimilatie van nd tot nn. - L. Paulussen bespreekt De assonantie en het stafrijm bij Marie Koenen.

Junie. In het vervolg van zijn Vergelijkende rythmische onderzoekingen in Nederlandsche Poëzie bestudeert G. Stuiveling uit technies oogpunt de sonnetten van Willem Kloos. - G.S. Overdiep wijst op het negatieve ‘en’ als overgangsklank in Katwijks dialekt. - Jac. van Ginneken acht het noodzakelik De herkomst van den Heliand-dichter nader te onderzoeken. - De Taalkaart heeft als onderwerp het woord dorpel. - Jac. van Ginneken beveelt Drie handboeken van groote waarde aan, nl. Schrijnen's Volkskunde, Schönfeld's Historiese grammatika en Overdiep's Zeventiende-eeuwsche Syntaxis. - Jos. J. Gielen beoordeelt de biografie van Pol de Mont door Dr. George Meir; G. Stuiveling Een Nieuwe Bundel V, door De Raaf, Griss en Donkersloot.

Die Nuwe Brandwag. Mei. In het vervolg van het artikel Nederlandsche Litteratuur van dezen tijd behandelt Anthonie Donker de poëzie van Kloos. - G. Dekker vervolgt zijn studie over Leipoldt as digter: na de zwakke bundel Dingaansdag vindt hij in het latere werk weer veel te waarderen. - P.C. Schoonees bespreekt Honderd jaar Hollands in Natal van G.S. Nienaber; G. Dekker de gedichten van Eugène N. Marais, en C.M. van den Heever, een bloemlezing uit René de Clercq's gedichten en Nieuwe Geluiden van Dirk Coster.

Ons Eigen Blad. Mei-Junie. In zijn Spraakkunstige varia (XVI-XVIII) wijst Gerlach Royen nog eens op de ware verhouding van klank en teken, naar aanleiding van de term ‘letter’, op de verhouding van Spreken en schrijven, en op het gewaande verschil tussen ‘kultuur en beschaving’.

Museum. Mei. J. Heinsius beoordeelt de derde druk van Schönfeld's Historiese Grammatika van het Nederlands.

Junie. W.M.A. van de Wijnpersse oordeelt ongunstig over het proefschrift van Geerts: Vondel als classicus bij de humanisten in de leer.

C.d.V.