De Nieuwe Taalgids. Jaargang 25

Aankondigingen en mededelingen.

Het volksboek van Joncker Jan wt den vergiere. Reeds in 1922 (Neophilologus VII) heeft Prof. R. Priebsch gewezen op de verwantschap tussen de Mnl. Esmoreit en een zeldzaam zestiendeeeuws volksboek, waarvan slechts één exemplaar bekend is²⁾. Aan zijn voornemen om daarvan een uitgave te bezorgen heeft hij nu gevolg gegeven, in verband met een uitgave van een laat-Mhd. riddergedicht Johan ûz dem virgiere³⁾, ondat dit merkwaardigerwijze eveneens teruggaat op een verloren Mnl. origineel, gelijk de dichter zelf getuigt, en ook hier en daar uit de rijmklanken blijkt. Hoofdzaak is de Mhd. tekst en de doorwerkte studie over deze cyclus van verwante romanmotieven (o.a. de oud-Franse Richars li Biaus en de MEng. Sire Degarre en de Mnl. Riddere metter Mouwen. Het merkwaardige volksboek is als bijlage in een facsimile-druk op dik geel papier toegevoegd.

De taal van Overijssel.

In een uitvoerig werk, Overijssel (Deventer - firma Kluwer) schreef Dr. G.G. Kloeke een leerzaam hoofdstuk over de taal,

2) Vgl. de laatste (elfde) druk van de Esmoreit door Dr. R. Verdeyen, blz. 10-11.

3) In de Germanistische Bibliothek (Heidelberg - Carl Winter - 1931. Prijs 8 Mk., geb. 10 Mk.).

[p. 261]

met kaartjes toegelicht (blz. 820-851). Achtereenvolgens bespreekt hij, met veel materiaal, de verkleinwoorden, het woord eten, het persoonlik voornaamwoord du en de isoglossen van muis en huis. Dan volgen nog een reeks biezonderheden, die de schr. dialektgeografies bestudeerde.

Palatalizering van û in 't Westlauers Fries.

In de ‘Groninger bijdragen voor taal- en letterkunde’ (Groningen - J.B. Wolters - 1931; prijs f 1,90) publiceerde Dr. W. de Vries een studie met bovenstaande titel. Na een korte inleiding stelt hij in het eerste gedeelte: Is autochtone palatalizering onaanneemlik? opnieuw zijn opvatting tegenover die van Kloeke. In een tweede hoofdstuk wil hij de Gang der palatalizering nagaan en beschrijven.

Bibliographie der Werken van P.C. Hooft, door Dr. P. Leendertz Jr. ('s Gravenhage - M. Nijhoff - 1931) (Prijs f 4.)

Als pendant van Unger's Bibliographie van Vondel's Werken bezitten wij er nu een van Hooft's werken. Om te zien hoeveel zorg en tijd Leendertz aan deze arbeid besteed heeft, behoeft men slechts de uitvoerige Inleiding te lezen. Ook na de gegevens die zijn vader en Stoett bij de uitgave der Gedichten verzameld hadden, viel er nog zeer veel in allerlei bibliotheken na te snuffelen om de volledigheid te bereiken of tenminste nabij te komen en de fouten van voorgangers te verbeteren. Na een nauwkeurige beschrijving van alle uitgaven en verzamelwerken waarin stukken van Hooft opgenomen zijn, volgt er nog een Chronologische lijst van alle werken en een uitvoerig register. Voor de studie van alle Hooft-teksten geeft deze bibliografie een degelike en betrouwbare grondslag.

Zestalig Handelswoordenboek (Groningen - J.B. Wolters - 1931) (Prijs f 12,50). De firma Wolters zond ons dit prakties ingericht woordenboek, waar men in zes kolommen naast elkaar Nederlands, Engels, Frans, Duits, Zweeds en Spaans vindt. Het bevat 100.000 vetgedrukte hoofdwoorden en 500.000 daaronder gerangschikte woorden, uitdrukkingen, samenstellingen en zinnen. Hoewel voornamelik voor de algemene handelstaal bestemd, bevat dit boek niet uitsluitend handelswoorden, zodat ook andere gebruikers er hun voordeel mee kunnen doen.