De Nieuwe Taalgids. Jaargang 18

Heine en de Vliegende Hollander.

Eerst nadat mijn artikel in dit tijdschrift (XVIII. p. 208 vv.)¹⁾ algedrukt was, kreeg ik in handen het boek van E. Loewenthal. Studien zu Heines ‘Reisebildern’ (Palaestra 138; Berlin und Leipzig, 1922). In hoofdstuk 4: ‘Die Sage vom fliegenden Hollander’ wordt als de voornaamste bron voor Heine aangewezen een roman uit het jaar 1826 van den Hamburger M.H. Hudtwalcker, Bruchstucke aus Karl Bertholds Tagebuch. Enkele motieven zijn waarschijnlijk ergens anders aan ontleend.

A. Borgeld.

1) Ik maak van deze gelegenheid gebruik om een onjuistheid in dat artikel (z.p. 215) te herstellen. Mijn geheugen heeft mij blijkbaar eenigszins in den steek gelaten. Het woord ‘Rotterdam’ komt inderdaad in de Marchen van Hauff voor, echter op een heel andere plaats dan de naam ‘Carmilhan’; het staat niet in ‘Die Hohle von Steentoll’, maar in een voorafgaand stuk ‘Das kalte Herz’.