Taal en Letteren. Jaargang 13

[p. 368]

Een jongen van Jan de Witt.
(Vergel. Taal en Letteren, XII, 26 vgg.).

In het Zeitschrift des Vereins für Volkskunde, 13. Jahrgang, Heft 2 (1903) wordt een volkslied op Jan de Werth afgedrukt, dat naar ik meen ook te vinden is in de verzameling van Erk-Böhme, Deutscher Liederhort II, 123, n^o. 315.

De ruitergeneraal, hier Hans von der Wehr genoemd, wordt er in getekend als een onverschrokken en onverschillig soldaat. Het heet van hem:

Hansz von der Wehr, der theüre Held,
Wohl bekant ist in der Welt.
Wer ist diri diri der
Diri dri der Hansz von der Wehr?

Hansz von der Wehr mit seinem Gaul
Steht vorm Feind als wie ein Saul.

Hansz von der Wehr, ein guetter Christ,
Frist in der Fasten Speckh und Wirst.
Enz.

Het slotkoeplet luidt:

Hansz von der Wehr ist endtlich gestorben,
Ein braffer Held ist an ihm verdorben.

[p. 369]

Een bewijs dat deze ijzervreter ook buiten Duitsland bekend was, en wel onder een naam die opmerkelik aan Jan de Witt herinnert, vinden wij op blz. 223 van het geciteerde Zeitschrift:

‘Im französischen Volksliede (“Petits enfants qui pleurera?” Allgemeine deutsche Biographie 42, 105) lebte “Jean de Wet” infolge seines Streifzuges v.J. 1636 noch lange als Kinderschreck fort.’

Mij dunkt, de waarschijnlikheid wordt groter dat wij bij Een jongen van Jan de Witt aan Johann von Werth, alias Jean de Wet, hebben te denken.

R.A.K.