Taal en Letteren. Jaargang 9

Goethe en J. Winkler Prins.

Een van de fraaiste onder de kleinere gedichten van Goethe is wel het volgende, Gedichte getiteld, opgenomen in ‘Parabolisch.’

Gedichte sind gemalte Fensterscheiben!
Sieht man vom Markt in die Kirche hinein,
Da ist Alles dunkel und düster;
Und so sieht 's auch der Herr Philister:
Der mag denn wohl verdrieszlich sein
Und lebenslang verdrieszlich bleiben.

Kommt aber nur einmal herein!
Begrüszt die heilige Capelle;
Da ist 's auf einmal farbig helle,
Geschicht' und Zierrath glänzt in Schnelle,
Bedeutend wirkt ein edler Schein;
Dies wird euch Kindern Gottes taugen,
Erbaut euch und ergötzt die Augen!

In dit juweel van een gedichtje weet men niet wat het meest te bewonderen, de treffende juistheid der vergelijking, dan wel de keurige wijze, waarop Goethe ze heeft uitgewerkt. Het is in één woord subliem.

Intusschen, in onze eigene letterkunde treffen we een gedicht aan, dat eenige overeenkomst vertoont met dat van Goethe. Ik bedoel Buiten en Binnen van J. Winkler Prins. Het komt voor in den bundel: ‘Zonder

[p. 525]

Sonnetten’ en is ook te vinden in Pol de Mont's Bloemlezing: ‘Sedert Potgieters dood’. We laten het hier volgen.

't Is met de verzen van den dichter

als met zijn huis, dat ge in wilt spiên:

al schijnt de zon, al blinkt het licht er,

kunt ge in 't voorbijgaan weinig zien.

Ge ziet van buiten door 't gordijntjen,

zoo tusschen hor en valgordijn,

van ieder voorwerp slechts een schijntjen,

een onbepaalden schemerschijn.

Leest gij zijn verzen zoo eens even,

zoo tusschen droom en waken in,

dan speurt ge er in geen licht, geen leven,

zelfs geen begrijpelijken zin.

't Blijft alles flauw en scheemrig, donker; -

doch kom eens binnen, rust een poos:

gij ziet er beeld- en kleurgeflonker

en op zijn tafel geurt een roos!

Dit versje, op zich zelf ontegenzeglijk heel mooi, haalt niet bij dat van den Duitschen heros. Toch was de schrijver bij het dichten zeer waarschijnlijk door Goethe geïnspireerd. Of is de overeenstemming soms toevallig?

K.P.