Taal en Letteren. Jaargang 3

[p. 372]

‘Onbestendigheid’ van de baronesse de Lannoy.

Moest eindelijk Babylon in puin en asch verkeeren,

Die stad, die 't gansch Heelal verwondering heeft gebaard

En gij, o Ninivé! dat zoo voortreffelijk waart,

Kon niets den ondergang van uw Paleizen weeren?
Moest Titus Zegeboog zijn luister ook ontbeeren!

Is Piza's heerlijk Beeld door d'eeuwen niet gespaard!

Ja, zag men 't woedend vuur, dien Tempel zo vermaard,
Epheze's wonderstuk in eenen nacht verteeren!

ô Pharos! wierp de tijd uw trotsche vuurbaak neêr?

Mauzool, is van uw Graf het minst bewijs niet meer?

In 't kort, kan niets op aard zijn eersten glans bewaaren,

Wat reden heb ik dan om zoo verbaasd te staan,

Dat, naa den trouwen dienst van agt of negen jaaren,

Van mijn balijnen-rok de haak is afgegaan?

Dr. J. ten Brink, Bloemlezing, II, bl. 89.

Dit geestige gedichtje van de 18^de-eeuwsche dichteres, met wier werken Bilderdijk zoo hoog liep, heeft in onze literatuur een zekere vermaardheid gekregen. Verrassend is de onverwachte wending aan het slot. Na in het begin herinnerd te zijn aan de puinhoopen van Babylon en Ninivé, verwachten we waarlijk niet ten slotte gewezen te worden op de vergankelijkheid van den haak aan een vrouwenrok. Dat comisch contrast doet ons onwillekeurig glimlachen en door den plotselingen overgang wordt de fantasie aangenaam geprikkeld, zoodat we bij de lectuur werkelijk genieten. Jammer, dat het gedichtje niet geheel en al oorspronkelijk is! Het is een verre navolging van het volgende sonnet van Scarron:

Superbes Monuments de l'orgueil des Humains,

Pyramides, Tombeaux, dont la vaine structure
A témoigné que l'Art, par l'adresse des mains,
Et l'assidu travail, peut vainere la Nature!

Vieux Palais ruinés, Chef d'oeuvres de Romains,

Et les derniers efforts de leur Architecture,
Colisée, où souvent ces Peuples inhumains,
De s'entr'assassiner ce donnoient tablature!

Par l'injure des ans vous êtes abolis,

Ou du moins la plûpart vous êtes demolis!
Il n'est point de ciment que le tems ne dissoude.

Si vos Marbres si durs ont senti son pouvoir,

Dois-je trouver mauvais qu'un méchant Pourpoint noir,
Qui m'a duré deux ans, soit percé par le coude?

Scarron zelf is echter ook weer niet oorspronkelijk. Waarschijnlijk ten minste niet. Lessing weet toch het volgende te vertellen, in zijn ‘Zerstreute Anmerkungen über das Epigramm’, waaruit ik bovenstaand sonnet citeerde:

[p. 373]

‘Ich könnte hier anführen, dasz das Original dieses Scarronschen Sinngedichts, oder Sonetts, das Epigramm eines alten unbekannten Dichters zu sein scheine, welches Barth zuerst bekannt gemacht hat und das noch lächerlicher ausfällt, wenn es anders wahr ist, was Cicero irgendwo anmerkt, dasz das Obscöne das Lächerliche vermehre. Denn anstatt der durchgestoszenen Weste - Doch wer Lust hat, kann er bei dem Barth selbst nachsehen.’

Van het Fransche gedicht is bij ons een eenigszins vrije vertaling geleverd door Focquenbroch, den burlesken schrijver van Typhon of Reuzenstrijd, vervaardiger van travestieën, onzen Scarron. Hij is echter niet zoo eerlijk geweest zijn origineel te noemen. Zijn ‘Klinkdicht’ luidt aldus:

Gy Piramiden, en gy oude wonderheên!
Gy trotze graven! vol van overdaad de outheid,
Die door de groote pracht, met welke gij gebout zyt,
Toont hoe zomtyds de kunst kan de natuur vertreên.
En gy paleizen der Romeinen! die voor heên
Zo vaak hebt kunnen zien, schoon gy maar steen en hout zyt,
Hoe dat de lui zomtyds door reukelooze stoutheid
In enkle moordery malkaar verpogjes deên;
Hoe ziet men door de tyd nu uw cieraad verslonden?
Daar eer uw glorie blonk, daar pissen nu de honden;
En uw vermaarst gebou lykt nu een varkens hok;
Wyl zelfs uw marmer dan is door de tyd gespleten,
Waarom verwondert my, dat dees myn fulpe rok,
Die 'k al twee jaren draag, is aan de mon versleten?

Focquenbroch, Ged., II, bl. 159.

Het is dus ook denkbaar, dat De Lannoy door tusschenkomst van Focquenbroch op het idee gekomen is, ofschoon we van haar, die een verzameling Fransche gedichten in handschrift heeft nagelaten, wel mogen aannemen, dat ze Scarron zal gelezen hebben. In elk geval heeft zij, als vrouw, een niet onaardige variatie op dit thema weten te leveren.

Grijpskerk.

K. Poll.