Streven. Vlaamse editie. Jaargang 55
(1987-1988)– [tijdschrift] Streven. Vlaamse editie–
Auteursrechtelijk beschermdStreven. Vlaamse editie. Jaargang 55. Streven VZW, Antwerpen 1987-1988
DBNL-TEI 1
Wijze van coderen: standaard
-
gebruikt exemplaar
eigen exemplaar DBNL
algemene opmerkingen
Dit bestand biedt, behoudens een aantal hierna te noemen ingrepen, een diplomatische weergave van Streven. Vlaamse editie. Jaargang 55 uit 1987-1988.
De Digitale Bibliotheek voor de Nederlandse Letteren beijvert zich voor het verkrijgen van toestemming van alle rechthebbenden; eenieder die meent enig recht te kunnen doen gelden op in dit tijdschrift opgenomen bijdragen, wordt verzocht dit onverwijld aan ons te melden (mailto:dbnl.auteursrecht@kb.nl).
redactionele ingrepen
p. 752, kop onderaan de pagina: in het origineel loopt de kop over twee pagina's. Dat is in deze digitale versie niet weer te geven, de kop is daarom in zijn geheel op p. 752 geplaatst.
Bij de omzetting van de gebruikte bron naar deze publicatie in de dbnl is een aantal delen van de tekst niet overgenomen. Hieronder volgen de tekstgedeelten die wel in het origineel voorkomen maar hier uit de lopende tekst zijn weggelaten. Ook de pagina's met advertenties (deel 1: 62, 96, III, IV, deel 2: 192, deel 3: III, deel 4: III, deel 6: III, deel 7: III, deel 8: III, deel 8: III, deel 10: III, deel 11: III) zijn niet opgenomen in de lopende tekst.
[Deel 1, pagina I]
OKTOBER 1987
STREVEN
CULTUREEL MAATSCHAPPELIJK MAANDBLAD
MARX OF LEVINAS?
OORLOG IN DE PERZISCHE GOLF
MONUMENT EN MOMENT
[Deel 1, pagina II]
Streven, 55e jaargang, voortzetting van Studiën, 117e jaargang
Hoofdredacteur
| H. Roeffaers |
Redactie
| L. Abicht, G. De Schrijver, |
| L. Geerts, J. Gerits, H. Jans, |
| E. Kerckhof, H. Roeffaers, |
| C. Tindemans, F. Van Bladel, |
| L. Van Bladel, J. Van Gerwen, |
| J. Vanhoutte |
Redactieadres
Sanderusstraat 5, B-2018 Antwerpen
Tel. 03/237.97.94
Secretariaat
E. Martens
Nadruk van artikelen uit dit nummer zonder verlof van de redactie is verboden.
Administratie
G. Boeve, Sanderusstraat 5, B-2018 Antwerpen
Tel. 03/237.97.94
Verantwoordelijke uitgever: F. Van Bladel, Sanderusstraat 5, 2018 Antwerpen
Rekeningen, t.n.v. STREVEN
000-0088467-03 (Postcheck)
001-0152555-50 (ASLK)
409-8515871-91 (Kredietbank)
Postgiro in Nederland: 4344657
Abonnementen, inclusief BTW (11 nummers per jaar, beginnend in oktober)
België: BF. 1.300
Nederland: f 82,-
G.H. Luxemburg: BF. 1.530
Andere landen: BF. 1.530, f 82,- te betalen op een van de bovenstaande rekeningen.
Afzonderlijke nummers:
BF. 160, f 9,-.
[Deel 1, pagina 1]
| GEORGES DE SCHRIJVER, Theologie van de bevrijding met Marx of Levinas?
De bevrijdingstheologie van de (Braziliaanse) gebroeders Boff mikt voor alles op de ‘consciëntisering’ van de arme volksmassa's, en maakt een kritisch zij het door velen nog betwist gebruik van de marxistische analyse. De Argentijnse bevrijdingstheologen Scannone en Dussel hebben aan Marx geen boodschap, en inspireren zich op Levinas om veeleer bij de verdrukkende klasse of instanties de hoognodige mentaliteitsverandering op gang te brengen. Met alle achting voor het complementair karakter van de Argentijnse visie, verheelt de auteur niet dat hij ze te weinig realistisch vindt. |
3 |
| KEES HERTOGH, Gaston Bachelard. De verbeelding en de ruimte
In leven en werk van de Franse filosoof G. Bachelard (1884-1962) komt een verrassende maar bij nader toezien misschien toch heel coherente wending voor. Aanvankelijk golden zijn bedenkingen en commentaren uitsluitend de - in en dank zij de nieuwe fysica - fundamenteel gewijzigde rol van het kennend subject in het wetenschappelijk objectiveringsproces. En juist die filosofische bezinning bracht Bachelard nadien tot een herontdekking en herwaardering van de - door datzelfde subject - in woord en literatuur verbeelde wereld. |
14 |
| ERIK FAUCOMPRET, Zeven jaar oorlog in de Perzische Golf
Al heeft de uitzichtsloze oorlog tussen Irak en Iran ook eeuwenoude, religieus-politieke wortels, het eigenlijke grensgeschil gaat terug op interventies van buitenaf, waarvan de eerste (1913) berustte op een afspraak tussen twee toenmalige grootmachten, Groot-Brittannië en Rusland. Intussen werden de betwistingen van territoriale aard door de Iraanse revolutie uitdrukkelijk verruimd tot een conflict tussen rechtgelovige en niet-rechtgelovige moslims, terwijl twee nieuwe grootmachten, de VSA en de USSR, even nadrukkelijk hun belangen in de Shat-Al-Arab zoeken veilig te stellen. De verbeten of in het nauw gedreven onwil van de twee oorlogvoerende partijen om enig prestigeverlies te lijden, is misschien de voornaamste hinderpaal om een einde te maken aan de mensenlevens verslindende confrontatie tussen beide landen. |
25 |
[Deel 1, pagina 2]
| LEO GEERTS, Switi Sranan, Bigi Kondre. Zoet Suriname, Groot Land
De lijfelijke ervaring van het leven op Suriname - de auteur al bekend vanuit fascinerende literaire scheppingen als die van E. Cairo, L. Ferrier, B. Vianen en vele anderen - leidde tot een haast te makkelijke herkenning en tegelijk tal van nieuwe ontdekkingen. Zo blijkt de Surinaamse samenleving zwaar getekend te zijn door de culturele en belangentegenstellingen tussen twee bevolkingsgroepen: de bosnegers en de stadscreolen. Reden genoeg om in de literatuur op zoek te gaan naar de eventuele erkenning en/of verwerking van een heilloze ‘broedertwist’, die schreeuwt om een nog uit vinden, echt Surinaamse solidariteit. |
37 |
| RIKA HEYMANS, MOnuMENTa - moNUmenta. Monument versus moment
Met de 19de Biënnale van Middelheim en vooral het Beeld in de stad wou Antwerpen de afgelopen zomer de verscheidenheid in visie op ‘momentaan versus monumentaal’ onder de aandacht van het publiek brengen. Hoe tijdeloos of voorbijgaand, origineel of traditioneel, geïntegreerd of choquerend in stadsbeeld en omgeving... zijn de monumenten die een tijdelijke of duurzame plaats in stad en park toebedeeld kregen? |
48 |
| JAAK DE MAERE, Bauer bouwt. Een verhaal over Vézelay
In zijn jongste, voortreffelijk geïllustreerde werk heeft de nog steeds strijdbare historicus R. Bauer de Magdalenabasiliek van Vézelay volkomen geïntegreerd in zijn bekende, christelijkhumanistische en universalistische visie op de geschiedenis. Zijn consequent doorgevoerde duiding van een bekend kunstwerk roept onvermijdelijk bedenkingen of tegenspraak op: hoe objectief en zelfs toegankelijk voor anders-denkenden is een dergelijke interpretatie? Maar dat Bauers werk allicht tot weerwerk noopt, mag of moet hem juist als een verdienste aangerekend worden. |
63 |
| Forum | |
| Nederlandstalige filosofie herontdekt / Ger Groot | 69 |
| Continuïteit en revolutie in het economische denken / Toon Vandevelde | 71 |
| Dialoog met het publiek / Carlos Tindemans | 74 |
| Postmoderniteit voor kinderen / Lieven De Cauter | 77 |
| Boekbespreking | 80 |
| Omslagontwerp: Mark Verstockt | |
STREVEN
OKTOBER 1987
Inhoud
| Theologie van de bevrijding met Marx of Levinas? / Georges De Schrijver | 3 |
| Gaston Bachelard. De verbeelding en de ruimte / Kees Hertogh | 14 |
| Zeven jaar oorlog in de Perzische Golf / Erik Faucompret | 25 |
| Switi Sranan, Bigi Kondre. Zoet Suriname, Groot Land / Leo Geerts | 37 |
| MOnuMENTa - moNUmenta. Monument versus moment / Rika Heymans | 48 |
| Bauer bouwt. Een verhaal over Vézelay / Jaak De Maere | 63 |
| Forum | |
| Nederlandstalige filosofie herontdekt / Ger Groot | 69 |
| Continuïteit en revolutie in het economische denken / Toon Vandevelde | 71 |
| Dialoog met het publiek / Carlos Tindemans | 74 |
| Postmoderniteit voor kinderen / Lieven De Cauter | 77 |
| Boekbespreking | 80 |
ISSN 0039-2324
[Deel 2, pagina I]
NOVEMBER 1987
STREVEN
CULTUREEL MAATSCHAPPELIJK MAANDBLAD
LEVENSBESCHOUWING EN STAAT
BORDEWIJK EEN POT MET RAADSEL
GEKORTWIEKTE VROUWEN
[Deel 2, pagina II]
Streven, 55e jaargang, voortzetting van Studiën, 117e jaargang
Hoofdredacteur
| H. Roeffaers |
Redactie
| L. Abicht, G. De Schrijver, |
| L. Geerts, J. Gerits, H. Jans, |
| E. Kerckhof, H. Roeffaers, |
| C. Tindemans, F. Van Bladel, |
| L. Van Bladel, J. Van Gerwen, |
| J. Vanhoutte |
Redactieadres
Sanderusstraat 5, B-2018 Antwerpen
Tel. 03/237.97.94
Secretariaat
E. Martens
Nadruk van artikelen uit dit nummer zonder verlof van de redactie is verboden.
Administratie
G. Boeve, Sanderusstraat 5, B-2018 Antwerpen
Tel. 03/237.97.94
Verantwoordelijke uitgever: F. Van Bladel, Sanderusstraat 5, 2018 Antwerpen
Rekeningen, t.n.v. STREVEN
000-0088467-03 (Postcheck)
001-0152555-50 (ASLK)
409-8515871-91 (Kredietbank)
Postgiro in Nederland: 4344657
Abonnementen, inclusief BTW (11 nummers per jaar, beginnend in oktober)
België: BF. 1.300
Nederland: f 82,-
G.H. Luxemburg: BF. 1.530
Andere landen: BF. 1.530, f 82,- te betalen op een van de bovenstaande rekeningen.
Afzonderlijke nummers:
BF. 160, f 9,-.
[Deel 2, pagina 97]
| D.F. SCHELTENS, Discriminatie op grond van levensbeschouwing
In vele soevereine staten is discriminatie op levensbeschouwelijke grond nog steeds de regel of de traditie. Echte godsdienstvrijheid veronderstelt loyale instemming met een rechtsgeldig levensbeschouwelijk pluralisme binnen eenzelfde maatschappij. De godsdienstigheid hoeft haar overtuiging niet te verzaken om de neutraliteit van de staat te respecteren en te accepteren. De vrijzinnigheid moet verhoeden zich op te werpen als de enige representant van een superieure waarheid. De ultieme - al dan niet religieuze - legitimering van het ethisch handelen is een kwestie die de wetgever niet kan beslechten, al mag en moet hij algemeen-menselijke normen helpen omschrijven en nodig gebleken preciseringen daarvan zoeken uit te werken. |
99 |
| KEES HERTOGH, Bachelard II. De poëtica van de ruimte
In een reeks studies die men met Bachelard een poëtica van de ruimte zou kunnen heten, betoogde de Franse filosoof dat alleen de literaire verbeelding een wereld ontsluit die ‘mooi is, alvorens (louter wetenschappelijk bezien) waar te zijn’. De volstrekt eigen-aardige wijze waarop de dichterlijke mens de wereld bewoont zou hem pas in staat stellen om daar ook bij zichzelf thuis te komen en thuis te zijn. |
112 |
| LEO GEERTS, Bordewijks schedel: een pot met raadsel
Nu de uitgave van Bordewijks ‘Verzameld Werk’ haar voltooiing nadert, achtte de auteur het moment gekomen om dit even imposante als gevarieerde oeuvre in zijn geheel te overzien. Daarbij stond de zorg voorop om Bordewijks eigenzinnige thematiek en literaire vormgeving te vrijwaren tegen te eenduidige of stereotiepe lezingen en interpretaties. |
124 |
| LIEVEN DE CAUTER, Cosmetica en anarchitectuur. De geest van Gordon Matta-Clark in Antwerpen
Het afgedankte pakhuis, door Grandsart omgetoverd tot Antwerpens nieuwe, keurige en kleurige Museum van Hedendaagse Kunst herbergde een retrospectieve van Gordon Matta-Clark, uitgerekend de architect-kunstenaar die op een gewelddadig onthullende manier met oude gebouwen is omgesprongen. Dat leverde een boeiende confrontatie op tussen de allicht onvermijdelijk ‘cosmetische’ aanpak van de een en de utopische ‘anarchitectuur’ van de ander. |
137 |
[Deel 2, pagina 98]
| KRISTIEN HEMMERECHTS, Gekortwiekt. Vrouwen in de romans van Jean Rhys
Na een opgemerkt literair debuut in de jaren 20 en 30 werd de Engelse schrijfster van Creoolse origine rond 1950 herontdekt, en daardoor aangemoedigd om haar laatste roman Wide Sargasso Sea (1969) te voltooien. Haar personages zijn geestelijk ontheemden die maar niet in het reine komen met de raciaal-culturele en sekse-gebonden conflictsituaties waarin ze moesten opgroeien: nu eens nemen ze uitdrukkelijk vrede met hun in velerlei opzicht gekortwiekt bestaan, dan weer proberen ze, in een voorzienbaar vrijwel vergeefse poging, er toch enigermate aan te ontsnappen. |
152 |
| GUY FREIERMUTH, Het Belang van Limburg. Niemand te vriend en overal welkont
Wat roert er in een ‘regionale’ krant, die in een kwarteeuw haar oplage verdubbelde en overstapte van een uitgesproken éénmansbeleid naar een redactioneel triumviraat? Het interview brengt onderwerpen ter sprake als: de ideologische plaatsbepaling van het blad, de onafhankelijkheid en/of volgzaamheid van de medewerkers, de verruiming naar een nationale en international interessesfeer, de spanning tussen commercialisering en degelijkheid van het produkt, de subsidiësing van de opiniepers, en de concurrentie of samenwerking met de andere communicatiemedia. |
164 |
| Forum | |
| Vovelle en Perrot als nieuwsoortige antropologen / A. De Laet | 174 |
| Kritiek op Bordewijk-editie / Leo Geerts | 177 |
| Boekbespreking | 179 |
| Omslagontwerp: Mark Verstockt | |
[Deel 2, pagina IV]
STREVEN
NOVEMBER 1987
Inhoud
| Discriminatie op grond van levensbeschouwingen / D.F. Scheltens | 99 |
| Bachelard III. De Poëtica van de ruimte / Kees Hertogh | 112 |
| Bordewijks schedel: een pot met raadsel / Leo Geerts | 124 |
| Cosmetica en anarchitectuur. De geest van Gordon | 137 |
| Matta-Clark in Antwerpen / Lieven de Cauter Gekortwiekt. Vrouwen in de romans van Jean Rhys / Kristien Hemmerechts | 152 |
| Het Belang van Limburg. Niemand te vriend en overal welkom / Guy Freiermuth | 164 |
| Forum | |
| Vovelle en Perrot als nieuwsoortige antropologen / A. De Laet | 174 |
| Kritiek op Bordewijk-editie / Leo Geerts | 177 |
| Boekbespreking | 179 |
ISSN 0039-2324
[Deel 3, pagina I]
DECEMBER 1987
STREVEN
CULTUREEL MAATSCHAPPELIJK MAANDBLAD
ECONOMIE EN ETHIEK
GORBATSJOV
VREDESPLAN VOOR CENTRAAL-AMERIKA
[Deel 3, pagina II]
Streven, 55e jaargang, voortzetting van Studiën, 117e jaargang
Hoofdredacteur
| H. Roeffaers |
Redactie
| L. Abicht, G. De Schrijver, |
| L. Geerts, J. Gerits, H. Jans, |
| E. Kerckhof, H. Roeffaers, |
| C. Tindemans, F. Van Bladel, |
| L. Van Bladel, J. Van Gerwen, |
| J. Vanhoutte |
Redactieadres
Sanderusstraat 5, B-2018 Antwerpen
Tel. 03/237.97.94
Secretariaat
E. Martens
Nadruk van artikelen uit dit nummer zonder verlof van de redactie is verboden.
Administratie
G. Boeve,
Sanderusstraat 5, B-2018 Antwerpen
Tel. 03/237.97.94
Verantwoordelijke uitgever: F. Van Bladel, Sanderusstraat 5, 2018 Antwerpen
Rekeningen, t.n.v. STREVEN
000-0088467-03 (Postcheck)
001-0152555-50 (ASLK)
409-8515871-91 (Kredietbank)
Postgiro in Nederland: 4344657
Abonnementen, inclusief BTW (11 nummers per jaar, beginnend in oktober)
België: BF. 1.300
Nederland: f82,-
G.H. Luxemburg: BF. 1.530
Andere landen: BF. 1.530, f82,- te betalen op een van de bovenstaande rekeningen.
Afzonderlijke nummers:
BF. 160, f9,-.
[Deel 3, pagina 193]
| LOUIS VAN BLADEL, Ethiek: begrenzing of verruiming van de economie?
De blijkbaar erg moeizame zoniet onmogelijke verzoening tussen economische en ethische imperatieven spruit o.m. voort uit een als vanzelfsprekend gehanteerde terreinafbakening. Mag het in de economie alleen maar gaan over waren, welvaart en hebben, en mag de ethiek zich uitsluitend inlaten met waarden, welzijn en zijn? Moet die alsmaar problematischer compartimentering niet dringend door beide partijen ‘van binnen in’ worden doorbroken? |
195 |
| TOON VANDEVELDE, Geld, filosofie en economie
Economie en sociale filosofie hebben tot dusver weinig aandacht opgebracht voor de pregnant symbolische waarde en functie van het geld in onze samenlevingen. De relatieve soevereniteit van het geld als ‘het geheel van de maatschappelijke regels volgens welke men zich de tekenen van rijkdom kan toeeigenen’ noopt zowel de econoom als de filosoof tot een herziening van hun respectievelijk te louter kwantitatieve en idealistische benadering van een sociaal-economisch bestel, dat nog steeds tot tal van ontsporingen en impasses aanleiding geeft. |
204 |
| JEF VAN GERWEN, Een vorstenspiegel voor bedrijfsleiders?
Een recent opinie-onderzoek, waarbij een aantal Westduitse bedrijfsleiders van overwegend christelijken huize betrokken werden, leverde ontnuchterende resultaten op in verband met de - althans in die kringen - verwachte en vooral niet verwachte bijdrage van de ethiek, de religie en de kerk tot enige ‘moralisering’ van de economie. De auteur meent dat de onderzoekers op een dood spoor geraakten omdat zij zich te veel baseerden op de institutionele verstrengeling tussen kerk en staat in het Duitse openbare leven en tegelijk te weinig oog hadden voor de feitelijke secularisatie die zich intussen in het economische leven en de hele samenleving voltrokken heeft. |
214 |
| JAN MUYLLE, Morceaux choisis
Satie's muzikale suite ‘Trois morceaux en forme de poire’ en Man Ray's plastische hommage aan Satie, ‘La Poire d'Erik Satie’, speelden beide in op de meerzinnige betekenis die met het Franse woord ‘poire’ (en trouwens ook onze Nederlandse ‘peer’) verbonden blijkt te zijn. De marmeren Italiaanse peren daarentegen, die de gasten tijdens vorstelijke feestmaaltijden voorgezet kregen, beoogden niets anders dan de onthutste disgenoot op vermakelijke wijze te bedriegen. |
220 |
[Deel 3, pagina 194]
| HENK JANS, C.F. Von Weizsäcker: gecompromitteerde wetenschap
Als jongste, volwaardige lid van de pleiade wetenschapsmensen die na de eeuwwisseling een omwenteling in de fysica teweegbrachten en de atoombom mogelijk maakten, heeft C.F. von Weizsäcker onverdroten gewerkt aan de kritische reëvaluatie van een z.i. te exclusief technisch wetenschappelijk denken van - én omgaan met - de ‘ene en hele werkelijkheid’. |
226 |
| CARLOS TINDEMANS, Tadeusz Rozewicz. Beelden van en voor een onbeleerbare tijd
Na zich als lyrisch dichter al een soliede reputatie verworven te hebben begon de joodse Pool T. Rozewicz vanaf de jaren 50 ook voor het theater te schrijven. Aanvankelijk ging hij de extreem-experimentele toer op, met een vaak hoogst onwelkome ironische en satirische boodschap. Ofschoon zijn recenter theater veel traditioneler is en ten dele zelfs populair werd, onthult het op even indringende wijze de onbeleerbare gedweeheid of ongeneeslijke onmacht van de enkeling ten aanzien van vele vormen van collectieve onmenselijkheid. |
240 |
| LUDO ABICHT, Karl Kraus: oorsprong is doel
Zoniet geboren dan toch getogen als een typische vertegenwoordiger van de Weense joodse burgerij, ontwikkelde Karl Kraus zich tot een uitermate onafhankelijk en produktief auteur, die tot aan zijn dood een eenmansoorlog voerde tegen alle vormen van domheid en intolerantie; en mede daardoor tegen wat hij als de wortel van zoveel kwaad beschouwde: de verloedering en corruptie van de taal en het woord. Zijn in artikels, dicht- en theaterwerk veelal sarcastisch verwoorde pessimisme - door hem, correcter, realisme genoemd - liep heel consequent uit op een originele ‘Sprachlehre’, de ultieme vertolking van zijn levenslange zorg voor het rechte spreken en zwijgen. |
250 |
| L.L.S. BARTALITS, Het beleid van Michael Gorbatsjov. Intenties, verwachtingen, weerstanden
Met zijn perestrojka en glasnost heeft Gorbatsjov hoge verwachtingen gewekt omtrent verreikende hervormingen van het economisch en maatschappelijk bestel in de SU. Wat zijn de kenmerken en beweegredenen van zijn nieuw beleid, welke zijn de bestaande en vermoedelijke, positieve reacties en weerstanden die zijn hervormingskoers oproept? In die context situeert de auteur ook de recente nationalistische beroering in Kazachstan en de Baltische landen, en het voorbehoud of de ongerustheid waarmee men in een aantal oostbloklanden tegen Gorbatsjovs ‘revolutie’ aankijkt. |
261 |
| Forum | |
| Het vredesakkoord in Centraal-Amerika / Dominic Verhoeven | 274 |
| Boekbespreking | 279 |
| Omslagontwerp: Mark Verstockt |
[Deel 3, pagina IV]
STREVEN
DECEMBER 1987
Inhoud
| Ethiek: begrenzing of verruiming van de economie? / Louis Van Bladel | 195 |
| Geld, filosofie en economie / Toon Vandevelde | 204 |
| Een vorstenspiegel voor bedrijfsleiders? / Jef Van Gerwen | 214 |
| Morceaux choisis / Jan Muylle | 220 |
| C.F. von Weizsäcker / Henk Jans | 226 |
| Tadeusz Rozewicz / Carlos Tindemans | 240 |
| Karl Kraus: oorsprong is doel / Ludo Abicht | 250 |
| Het beleid van Michael Gorbatsjov / L.L.S. Bartalits | 261 |
| Forum | |
| Het vredesakkoord in Centraal-Amerika / Dominic Verhoeven | 274 |
| Boekbespreking | 279 |
ISSN 0039-2324
[Deel 4, pagina I]
JANUARI 1988
STREVEN
CULTUREEL MAATSCHAPPELIJK MAANDBLAD
GELOOFSBOEK
KRONIEK VAN HET VLAAMSE PROZA
FILIPPIJNEN
[Deel 4, pagina II]
Streven, 55e jaargang, voortzetting van Studiën, 117e jaargang
Hoofdredacteur
| H. Roeffaers |
Redactie
| L. Abicht, G. De Schrijver, |
| L. Geerts, J. Gerits, H. Jans, |
| E. Kerckhof, H. Roeffaers, |
| C. Tindemans, F. Van Bladel, |
| L. Van Bladel, J. Van Gerwen, |
| J. Vanhoutte |
Redactieadres
Sanderusstraat 5, B-2018 Antwerpen
Tel. 03/237.97.94
Secretariaat
E. Martens
Nadruk van artikelen uit dit nummer zonder verlof van de redactie is verboden.
Administratie
G. Boeve, Sanderusstraat 5, B-2018 Antwerpen
Tel. 03/237.97.94
Verantwoordelijke uitgever: F. Van Bladel, Sanderusstraat 5, 2018 Antwerpen
Rekeningen, t.n.v. STREVEN
000-0088467-03 (Postcheck)
001-0152555-50 (ASLK)
409-8515871-91 (Kredietbank)
Postgiro in Nederland: 4344657
Abonnementen, inclusief BTW
(11 nummers per jaar, beginnend in oktober)
België: BF. 1.300
Nederland: f 82,-
G.H. Luxemburg: BF. 1.530
Andere landen: BF. 1.530, f 82,- te betalen op een van de bovenstaande rekeningen.
Afzonderlijke nummers:
BF. 160, f 9,-.
[Deel 4, pagina 289]
| HUGO ROEFFAERS, Een Synode over de leken
De vraag naar de rol van de leek in de kerk - het thema van de voorbije Synode - werd nog vooral gesteld tegen de achtergrond van de bestaande ambtelijke kerk en niet genoeg vanuit een visie op de kerk als Volk Gods. |
291 |
| ROGER LENAERS, Het Geloofsboek gewogen
Twintig jaar na de destijds zeer opgemerkte Nieuwe Katechismus van Nederlandsen huize dient het Geloofsboek van de Belgische bisschoppen zich aan als een nieuwe poging om het christelijk geloofsgoed dichter bij de mens van het jaar 2000 te brengen. De auteur acht het recente boek in velerlei opzicht minder geslaagd dan zijn - geïgnoreerde? - voorganger en speurt naar mogelijke verklaringen daarvan in de intussen nogal gewijzigde, zowel buiten- als binnenkerkelijke, omstandigheden. |
295 |
| EDMUND ARENS, Filippijnen: een zgn. Low Intensity Conflict
Volgens een rapport van Amerikaanse rechtsgeleerden is er op de Filippijnen al geruime tijd een uiterst bedenkelijk, zgn. Low Intensity Conflict aan de gang: met de bedekte of openlijke steun van regering en leger, en aangemoedigd door een aantal VS-organisaties oefenen rechtsradicale privé milities een ware terreur uit over grote bevolkingsgroepen; ze keren zich daarbij vaker ook tegen als communistisch gebrandmerkte, christelijke basisgemeenten en hun leiders. |
309 |
| ERIK FAUCOMPRET, De rol van het Supreme Court in het politiek bestel van de Verenigde Staten
Al sinds de afkondiging van de grondwet van de VS (1789) speelt het Hooggerechtshof een unieke en, naargelang van de wisselende interpretaties en beslissingen, tot op vandaag betwiste maar niettemin uiterst belangrijke en onmisbare rol in het politieke, sociale en economische bestel van de confederatie. De auteur gaat na op welke wijze het Supreme Court, vooral in de recente geschiedenis, zijn functie als onafhankelijke rechterlijke instantie heeft proberen waar te maken. |
317 |
[Deel 4, pagina 290]
| BART VERSCHAFFEL, De naakte feiten. Over het vermeende expressionisme van Egon Schiele
De Oostenrijkse schilder en graficus E. Schiele (1890-1918) sloot aanvankelijk aan bij Klimt en de Jugendstil maar zou nadien - dat is althans de algemeen verspreide opvatting - een uitgesproken expressionist geworden zijn. De auteur betoogt dat een hele reeks van Schieles expressionistisch genoemd schilderijen en tekeningen hoegenaamd niets (meer) uitdrukken maar veeleer, met een welhaast anatomische aandacht, betekenisloze gebaren en ontzielde lichamen componeren en registreren. |
328 |
| LEO GEERTS, Een Vlaamse literaire kroniek (I). Het gras in de duinen
Met deze bijdrage begint de auteur aan een reeks kritische en/of eigenzinnige notities bij de Vlaamse literatuur sinds 1975. Na een beknopt overzicht van de gevestigde waarden en een wat polemischer discussie met Walter van den Broeck en Paul de Wispelaere, geeft hij zijn kijk op de zgn. anti-ideologische zakelijkheid en de aflossing van science-fiction en magisch realisme door de verbeelding aan de macht. |
341 |
| JAN M. BROEKMAN, Walter Benjamin. Levenswerk. Passagewerk.
Walter Benjamin, de Duitstalige criticus en filosoof van joodse origine, heeft een bewogen leven en tragisch levenseinde gekend (1982-1944). Die omstandigheden verklaren ten dele het fragmentarisch karakter van zijn levenswerk, dat zich o.m. verdiepte in een kritiek op het vooruitgangsgeloof, taalfilosofische bespiegelingen over de macht van het woord en de eigennaam, en een originele confrontatie en synthese tussen marxisme en messianisme. |
352 |
| Forum | |
| Orthodoxie en volksreligie / Rudi Laermans | 365 |
| Jodendeportaties in België / Jan Vermeersch | 366 |
| Boekbespreking | 371 |
| Omslagontwerp: Mark Verstockt |
[Deel 4, pagina IV]
STREVEN
JANUARI 1988
Inhoud
| Een Synode over de leken / Hugo Roeffaers | 291 |
| Het Geloofsboek gewogen / Roger Lenaers | 295 |
| Filippijnen / Edmund Arens | 309 |
| Supreme Court / Erik Faucompret | 317 |
| Egon Schiele / Bart Verschaffel | 328 |
| Een Vlaamse literaire kroniek (I) / Leo Geerts | 341 |
| Walter Benjamin / Jan M. Broekman | 352 |
| Forum | |
| Orthodoxie en volksreligie / Rudi Laermans | 365 |
| Jodendeportaties in België / Jan Vermeersch | 366 |
| Boekbespreking | 371 |
ISSN 0039-2324
[Deel 5, pagina I]
FEBRUARI 1988
STREVEN
CULTUREEL MAATSCHAPPELIJK MAANDBLAD
GENEESKUNDE EN RECHT
LANDHERVORMING IN CENTRAAL-AMERIKA
DE NIEUWE HISTORISCHE ROMAN
[Deel 5, pagina II]
Streven, 55e jaargang, voortzetting van Studiën, 117e jaargang
Hoofdredacteur
| H. Roeffaers |
Redactie
| L. Abicht, G. De Schrijver, |
| L. Geerts, J. Gerits, H. Jans, |
| E. Kerckhof, H. Roeffaers, |
| C. Tindemans, F. Van Bladel, |
| L. Van Bladel, J. Van Gerwen, |
| J. Vanhoutte |
Redactieadres
Sanderusstraat 5, B-2018 Antwerpen
Tel. 03/237.97.94
Secretariaat
E. Martens
Nadruk van artikelen uit dit nummer zonder verlof van de redactie is verboden.
Administratie
G. Boeve, Sanderusstraat 5, B-2018 Antwerpen
Tel. 03/237.97.94
Verantwoordelijke uitgever: F. Van Bladel, Sanderusstraat 5, 2018 Antwerpen
Rekeningen, t.n.v. STREVEN
000-0088467-03 (Postcheck)
001-0152555-50 (ASLK)
409-8515871-91 (Kredietbank)
Postgiro in Nederland: 4344657
Abonnementen, inclusief BTW (11 nummers per jaar, beginnend in oktober)
België: BF. 1.300
Nederland: f 82,-
G.H. Luxemburg: BF. 1.530
Andere landen: BF. 1.530, f 82,- te betalen op een van de bovenstaande rekeningen.
Afzonderlijke nummers:
BF. 160, f 9,-.
[Deel 5, pagina 385]
| FERNAND VAN NESTE, Informatica, geneeskunde en recht
De veralgemeende invoering van gecomputeriseerde medische informatie die, bij wijze van een medische kaart, in het bezit van de individuele patiënt zou komen, roept een aantal nieuwe vragen op omtrent de mogelijk sterkere positie en grotere (?) vrijheid van de patiënt, en een nodige herdefiniëring van het medische beroepsgeheim. |
387 |
| PETER PIOT, AIDS-bestrijding in de Derde Wereld. De rol van het Instituut voor Tropische Geneeskunde te Antwerpen
Zowel door de omvang van de besmetting als door de aparte epidemiologische kenmerken ervan, stelt AIDS in de Afrikaanse landen bijzonder hachelijke problemen op het vlak van detectie, preventie en de medische verzorging van de geïnfecteerde personen. De klassieke, post-koloniale gezondheidszorg is aan een grondige herziening toe die terdege rekening houdt met de sociale, medische en financiële mogelijkheden én onmogelijkheden van een, aan de lokale omstandigheden werkelijk aangepaste bestrijding van de kwaal. |
394 |
| JAN JANS, Organen afstaan voor transplantatie. Nieuwe vorm/plicht van menselijke solidariteit?
Sinds februari 1987 is de nieuwe Belgische wet van kracht die het wegnemen van organen en weefsels bij vnl. overleden Belgische burgers regelt. De auteur plaatst een paar kritische kanttekeningen bij de verwachte efficiëntie van de bestaande juridische regeling, en bij de ethische legitimering ervan die zich beroept op een louter ‘vermoeden’ van toestemming en van menselijke solidariteit. |
402 |
| JOHAN BASTIAENSEN, De landhervormingen in El Salvador en Nicaragua
De sinds het begin van de jaren 80 in El Salvador en Nicaragua beproefde landhervormingen slaagden er vooralsnog niet in om een aantal erg uiteenlopende doelstellingen en belangen enigermate met elkaar te verzoenen. Hoe verzoen je bijv. de bevordering van een grootschalige agro-export met een herverdeling van het land ten behoeve van de arme boeren? Of de vaak mank lopende nationalisatie en/of collectivisering van produktie en handel met het vaak efficiënter gebleken privé initiatief? Of de omzichtige omgang met een, voor de economische ontwikkeling nog steeds onmisbare middenklasse met stroef ideologische beleidsopties en -maatregelen? |
414 |
[Deel 5, pagina 386]
| PAUL PELCKMANS, Verwonderd of vertederd? Notities bij enkele recente historische romans
Sinds enige jaren viert de historische roman een onverwachte come-back. Maar ook in de recente Nederlandse literatuur vertonen die romans zeer uiteenlopende tendensen: nu eens de afstandelijk ironiserende restauratie van een volkomen vreemd verleden, dan weer de naïefoptimistische herwaardering van de goede oude tijd; nog een andere keer de kritisch-pessimistische sympathie voor het geluksstreven van de enkeling binnen een beroerde tijd. |
427 |
| LEO GEERTS, Een Vlaamse literaire kroniek (II). Het gras in de duinen
Het hier voortgezette overzicht van de Vlaamse literatuur sinds 1975 omvat nogmaals een waaier van genres: buitenissige reis- en vakantieverslagen, geromanceerde memoires met een wisselende autobiografische inslag, aanzetten van een ‘arbeidersliteratuur’ niet alleen over maar ván (schrijvende) arbeiders, maatschappij-kritisch bedoelde lotgevallen in en van de sociale bovenlaag, de blijkbaar onvermijdelijke literaire roddelrubriek, overwegend grimmig humoristische levensverhalen, en enkele literaire debuten die niet altijd zo nieuw hoeven te zijn als de auteurs of de smaakmakers het doen voorkomen. |
440 |
| Forum | |
| Galilei, ketter / Ger Groot | 454 |
| De biografie van Nabokov / Alstein | 458 |
| Vlaams Theater Instituut / Carlos Tindemans | 461 |
| Boekbespreking | 465 |
| Omslagontwerp: Mark Verstockt | |
[Deel 5, pagina IV]
STREVEN
FEBRUARI 1988
Inhoud
| Informatica, geneeskunde en recht / Fernand Van Neste | 387 |
| AIDS-bestrijding in de Derde Wereld / Peter Piot | 394 |
| Organen afstaan voor transplantatie / Jan Jans | 402 |
| Landhervorming in Centraal-Amerika / Johan Bastiaensen | 414 |
| De nieuwe historische roman / Paul Pelckmans | 427 |
| Vlaamse literaire kroniek II / Leo Geerts | 440 |
| Forum | |
| Galilei, ketter / Ger Groot | 454 |
| De biografie van Nabokov / Alstein | 458 |
| Vlaams Theater Instituut / Carlos Tindemans | 461 |
| Boekbespreking | 465 |
ISSN 0039-2324 Maandblad - Antwerpen X
[Deel 6, pagina I]
ANTWERPEN X
MAART 1988
STREVEN
CULTUREEL MAATSCHAPPELIJK MAANDBLAD
MODERNE OORLOGVOERING
DE ISLAM IN BELGIE
NEOLATIJNSE LITERATUUR
[Deel 6, pagina II]
Streven, 55e jaargang, voortzetting van Studiën, 117e jaargang
Hoofdredacteur
| H. Roeffaers |
Redactie
| L. Abicht, G. De Schrijver, |
| L. Geerts, J. Gerits, H. Jans, |
| E. Kerckhof, H. Roeffaers, |
| C. Tindemans, F. Van Bladel, |
| L. Van Bladel, J. Van Gerwen, |
| J. Vanhoutte |
Redactieadres
Sanderusstraat 5, B-2018 Antwerpen
Tel. 03/237.97.94
Secretariaat
E. Martens
Nadruk van artikelen uit dit nummer zonder verlof van de redactie is verboden.
Administratie
G. Boeve, Sanderusstraat 5, B-2018 Antwerpen
Tel. 03/237.97.94
Verantwoordelijke uitgever: F. Van Bladel, Sanderusstraat 5, 2018 Antwerpen
Rekeningen, t.n.v. STREVEN
000-0088467-03 (Postcheck)
001-0152555-50 (ASLK)
409-8515871-91 (Kredietbank)
Postgiro in Nederland: 4344657
Abonnementen, inclusief BTW (11 nummers per jaar, beginnend in oktober)
België: BF. 1.300
Nederland: f 82,-
G.H. Luxemburg: BF. 1.530
Andere landen: BF. 1.530, f 82,- te betalen op een van de bovenstaande rekeningen.
Afzonderlijke nummers:
BF. 160, f 9,-.
[Deel 6, pagina 481]
| NORBERT LOHFINK, Voorkeur voor de armen Het leidmotief van de bevrijdingstheologie
Een van de thema's die bij de Latijnsamerikaanse bevrijdingstheologen steeds weer terugkeren, is dat van de Exodus, de Uittocht uit Egypte: Israëls God bevrijdt uit slavernij en onderdrukking. In samenhang daarmee spreken zij, en zij niet alleen, van ‘Gods voorkeur voor de armen’. Welke rol zien zij daarin voor de kerk weggelegd? Daarover gaat de bekende Duitse exegeet Norbert Lohfink een gesprek aan met zijn Latijnsamerikaanse collega's. |
483 |
| LUCAS CATHERINE, De organisatie van de islam in België staat de integratie in de weg
In het midden van de jaren 70 werd België het eerste Westeuropese land dat de islam officieel heeft erkend. Om vnl. twee redenen laat de concrete toepassing van die wettelijke erkenning nog veel te wensen over: de Belgische wetgever had (heeft) te weinig oog voor de minder klerikaal-hiërarchische structuur van de godsdienstbeleving in de islam, terwijl het intussen verstrekte islamitische godsdienstonderricht de facto in handen is van tijdelijk in België vertoevende imams, die geenszins vertrouwd zijn met de aparte situatie van permanent in het land gevestigde migranten. |
497 |
| ERIK FAUCOMPRET, De moderne oorlogvoering volgens Carl von Clausewitz
Anderhalve eeuw na het postuum gepubliceerde Vom Kriege wordt Carl von Clausewitz (1780-1831) nog wel vaak geciteerd maar weinig echt gelezen. Met P. Aron, B.V.A. Roling en anderen vindt de auteur dat deze polemoloog avant-la-lettre nog steeds een minder fragmentarische aandacht verdient, en wijst op de relevantie van enkele van von Clausewitz' ideeën aan de hand van recente voorbeelden uit de periode van en na de Tweede Wereldoorlog. |
505 |
| LUC DEVOLDERE, Hedendaagse Neolatijnse poëzie De afdaling van de Parnassus
Na eeuwen lang, tot aan het begin van de moderne tijd, de Europese taal bij uitstek geweest te zijn, lijkt het Latijn voorgoed uitgerangeerd als het esperanto van de Westerse intelligentsia: de veelvuldige, nog heel recente reanimatiepogingen ten spijt, van kundige en begaafde schrijvers die opmerkelijke staaltjes van streng-klassiek, middeleeuws, modern en postmodern geïnspireerde Neolatijnse poëzie ten beste wisten te geven. |
515 |
[Deel 6, pagina 482]
| ANDRE DE LAET, Centraal perspectief en geseculariseerde cultuur
Na de late herontdekking van Ptolemaos' cartografische methode (gebaseerd op een rooster van hoogte- en breedtelijnen) brak de wetenschappelijk verantwoorde centrale perspectief voorgoed door tijdens de Renaissance. Met de uitgesproken didactische ets van A. Dürer voor ogen betoogt de auteur dat de nieuwe, objectief-afstandelijke benadering van de ruimte tegelijk toch weer subjectiever - eenzijdiger op de mens betrokken - was dan de ontwerpers ervan bedoelden of beseften. |
533 |
| GEERT LERNOUT, Canada: een land vol leegten
Reizend van Vancouver naar Toronto, zocht de auteur enkele, hem al langer vertrouwde schrijvers als Jack Hodgins, Aritha Van Herk, Sharon Butala, Robert Kroesch en Margaret Atwood... te situeren in de unieke, geografische en demografische context van het Canadese subcontinent. In tegenstelling met de VSA blijkt Canada minder een smeltkoers dan een mozaïek van onderscheiden samenlevingen te zijn. |
543 |
| PANC BEENTJES, Auteurs van toen en lezers van nu De eeuwige tweestrijd van bijbelvertalers
Eer goede tien jaar na de totstandkoming van een nieuwe, volledige Nederlandstalige Bijbel werd alweer een andere vertaling uitgebracht van De vier evangeliën en de Handelingen van de apostelen. De auteur legt de z.i. veelal gegronde redenen bloot waarom de vertaling van juist deze boeken toch wel aan een herziening toe was, en gaat in op een paar redactionele en theologische implicaties en consequenties van het gevolgde vertaalbeleid. |
551 |
| Forum | |
| Zingeving (met of) zonder inzicht? / Koen Boey | 560 |
| Het overdadige woord / Rudi Laermans | 561 |
| Niet uit eigen macht / Fernand Van Neste | 563 |
| Boekbespreking | 567 |
| Omslagontwerp: Mark Verstockt | |
[Deel 6, pagina IV]
STREVEN
MAART 1988
Inhoud
| Voorkeur voor de armen / Norbert Lohfink | 483 |
| De organisatie van de islam in België / Lucas Catherine | 497 |
| De moderne oorlogvoering volgens Clausewitz / Erik Faucompret | 505 |
| Hedendaagse Neolatijnse poëzie / Luc Devoldere | 515 |
| Centraal perspectief en geseculariseerde cultuur / André De Laet | 533 |
| Canada: een land vol leegten / Geert Lernout | 543 |
| De eeuwige tweestrijd van bijbelvertalers / Panc Beentjes | 551 |
| Forum | |
| Zingeving (met of) zonder inzicht? / Koen Boey | 560 |
| Het overdadige woord / Rudi Laermans | 561 |
| Niet uit eigen macht / Fernand Van Neste | 563 |
| Boekbespreking | 567 |
ISSN 0039-2324
[Deel 7, pagina I]
AFGIFTEKANTOOR ANTWERPEN X
APRIL 1988
STREVEN
CULTUREEL MAATSCHAPPELIJK MAANDBLAD
EUTHANASIE
ECONOMISCHE THEOLOGIE
ECOLOGIE
[Deel 7, pagina II]
Streven, 55e jaargang, voortzetting van Studiën, 117e jaargang
Hoofdredacteur
| H. Roeffaers |
Redactie
| L. Abicht, G. De Schrijver, |
| L. Geerts, J. Gerits, H. Jans, |
| E. Kerckhof, H. Roeffaers, |
| C. Tindemans, F. Van Bladel, |
| L. Van Bladel, J. Van Gerwen, |
| J. Vanhoutte |
Redactieadres
Sanderusstraat 5, B-2018 Antwerpen
Tel. 03/237.97.94
Secretariaat
E. Martens
Nadruk van artikelen uit dit nummer zonder verlof van de redactie is verboden.
Administratie
G. Boeve, Sanderusstraat 5, B-2018 Antwerpen
Tel. 03/237.97.94
Verantwoordelijke uitgever:
F. Van Bladel, Sanderusstraat 5, 2018 Antwerpen
Rekeningen, t.n.v. STREVEN
000-0088467-03 (Postcheck)
001-0152555-50 (ASLK)
409-8515871-91 (Kredietbank)
Postgiro in Nederland: 4344657
Abonnementen, inclusief BTW (11 nummers per jaar, beginnend in oktober)
België: BF. 1.300
Nederland: f 82,-
G.H. Luxemburg: BF. 1.530
Andere landen: BF. 1.530, f 82,- te betalen op een van de bovenstaande rekeningen.
Afzonderlijke nummers:
BF. 160, f 9,-.
[Deel 7, pagina 577]
| FERNAND VAN NESTE, Moet euthanaserend handelen strafbaar blijven?
Er zijn serieuze juridische bezwaren tegen een euthanaserend handelen dat de patiënt, op grond van een wettelijk erkend recht op zelfbeschikking, van zijn arts zou mogen afdwingen. Dat neemt evenwel niet weg dat er onoverkomelijke conflicten kunnen en zullen ontstaan tussen twee beroepsplichten van de arts: de zieke helen en/of hem tot het uiterste bijstaan. Het gerechtelijk beleid moet soepel genoeg zijn om het ethisch oordeel over medische behandeling en bijstand, in zo nauw mogelijke voeling met de patiënt, aan de arts over te laten. |
579 |
| THEO SALEMINK, De economische theologie: Arend van Leeuwen
Onze geseculariseerde cultuur, door de meeste christenen als een terechte ontwikkeling en bevrijding gevierd, wordt in feite en in haar totaliteit beheerst door een volstrekt nieuwe en atheïstische, nl. economische religie. Dat is althans de moeizaam verworven diagnose van de ontkerstening van het Westerse christendom, zoals ze door de ‘rode dominee’ en lector emeritus van Nijmegen in De nacht van het kapitaal (1984) werd vastgelegd. |
586 |
| GER GROOT, Monsieur Frédéric De turbulente flirt tussen Nietzsche en Frankrijk
In Franse, literaire en filosofische kringen hebben Nietzsche's persoon en werk in het recente verleden een soort Nietzsche-rage verwekt. Sartre en Camus, Bataille, Deleuze en Derrida lazen en interpreteerden, op erg uiteenlopende wijzen, de briljante stilist en bedenkelijke moralist, die als vanzelfsprekend door de nazi-ideologie geannexeerd werd. |
598 |
| HENK JANS, Ecologische ethiek en antropocentrisme
Bij de steeds talrijker voorstanders van een ecologische ethiek heeft het eeuwenoude antropocentrisme een bijzonder kwalijke reputatie: het zou de eigenlijke wortel zijn van 's mensen verwoestende omgang met de levende en levenloze natuur. In het spoor van A. Schweitzer, G. Picht en H. Jonas probeert C.F. von Weizsäcker een ethiek van de verantwoordelijkheid te formuleren, die een z.i. onontkoombaar en gerechtvaardigd humanisme zoekt te vrijwaren tegen het inderdaad te bekrompen, verkeerd begrepen en beleefd antropocentrisme. |
610 |
[Deel 7, pagina 578]
| HARRY BERGHS, Het keerpunt in wetenschap en wereldbeeld ‘vooral in de economie’ (Fritjof Capra)
Het heersende economische handelen en denken heeft een (on)behoorlijke achterstand op de allang verworven, nieuwe inzichten van met name de moderne fysica en de ecologie. Dat is de harde kern van Capra's bekende en beruchte betoog, ongeacht het betwistbare syncretisme en het mogelijkerwijs totalitaire karakter van de zogeheten holistische visie op álle aan de orde gestelde problemen. |
623 |
| GUUS VAN HEMERT, De Nederlandse kerk na de dood van Alfrink. Sporen in de sneeuw
Rond de recente dood van kardinaal Alfrink is het wel en wee van de Nederlandse kerk weer even ter sprake gekomen. De kloof tussen Rome en Nederland, tussen de kerkelijke hiërarchie en (een deel van) het gelovige volk is nog lang niet gedicht. Toch gaan ze ook door, de menigvuldige initiatieven op kleine of grote schaal, om ‘Christus door te vertellen’ en mensen van allerlei slag rond zijn woord en geest samen te brengen. |
635 |
| BART VONCK, ‘Haast u de laatste roos ontbladert’ De poëzie van Carlos Drummond de Andrade
De modern geheten poëzie van de grote Braziliaanse dichter Drummond de Andrade (1902-1987) werd diep en doorlopend getekend door een, vooral in de Latijnsamerikaanse context, onoplosbaar dilemma: overgevoelig en eigenzinnig kunstenaarschap versus sociaal, politiek... engagement. Dat verklaart de volstrekt unieke toon en verbinding van afstandelijke onthechting en tegelijk niet-kunnen-loslaten, van ontnuchterde gelatenheid en tegelijk innige betrokkenheid. |
641 |
| LEO GEERTS, Vlaamse literaire kroniek II Het gras in de duinen
In het derde deel van zijn kroniek van het Vlaamse proza gaat de auteur in op de intrigerende vraag waarom sommige mensen zich voor welk publiek aan het schrijven zetten: bij wijze b.v. van satirische oprispingen uit onvrede met de maatschappij of zichzelf; of van een veelal cliché-matige verbeelding van eveneens al tot clichés verworden bedreigingen (als atoomexplosies, computerisering van de samenleving, aids...) of van ijverig doorwrochte familiekronieken en historische romans, die geacht worden actuele conflicten en wantoestanden te verhelderen; of van nauwgezet opgetekende, voor de geviseerde lezer al dan niet relevante dagboeknotities. |
651 |
| Forum | |
| Een geschiedenis van de reuk / André De Laet | 659 |
| De-zelf-de andere / Rudi Laermans | 660 |
| Boekbespreking | 663 |
| Omslagontwerp: Mark Verstockt | |
[Deel 7, pagina IV]
STREVEN
APRIL 1988
Inhoud
| Euthanasie en recht / Fernand Van Neste | 579 |
| Economische theologie: Arend van Leeuwen / Theo Salemink | 586 |
| Nietzsche in Frankrijk / Ger Groot | 598 |
| Ecologische ethiek en antropocentrisme / Henk Jans | 610 |
| Fritjof Capra / Harry Berghs | 623 |
| Nederlandse kerk na Alfrink / Guus van Hemert | 635 |
| De poëzie van Drummond de Andrade / Bart Vonck | 641 |
| Kroniek van het Vlaamse proza (III) / Leo Geerts | 651 |
| Forum | |
| Een geschiedenis van de reuk / André De Laet | 659 |
| De-zelf-de andere / Rudi Laermans | 660 |
| Boekbespreking | 663 |
|---|---|
ISSN 0039-2324
[Deel 8, pagina I]
AFGIFTEKANTOOR ANTWERPEN X
MEI 1988
STREVEN
CULTUREEL MAATSCHAPPELIJK MAANDBLAD
MEI '88: DE NIEUWE INTELLECTUELEN
HET ZWAKKE DENKEN
EEN NIEUWE ENCYCLIEK
[Deel 8, pagina II]
Streven, 55e jaargang, voortzetting van Studiën, 117e jaargang
Hoofdredacteur
| H. Roeffaers |
Redactie
| L. Abicht, G. De Schrijver, |
| L. Geerts, J. Gerits, H. Jans, |
| E. Kerckhof, H. Roeffaers, |
| C. Tindemans, F. Van Bladel, |
| L. Van Bladel, J. Van Gerwen, |
| J. Vanhoutte |
Redactieadres
Sanderusstraat 5, B-2018 Antwerpen
Tel. 03/237.97.94
Secretariaat
E. Martens
Nadruk van artikelen uit dit nummer zonder verlof van de redactie is verboden.
Administratie
G. Boeve, Sanderusstraat 5, B-2018 Antwerpen
Tel. 03/237.97.94
Verantwoordelijke uitgever: F. Van Bladel, Sanderusstraat 5, 2018 Antwerpen
Rekeningen, t.n.v. STREVEN
000-0088467-03 (Postcheck)
001-0152555-50 (ASLK)
409-8515871-91 (Kredietbank)
Postgiro in Nederland: 4344657
Abonnementen, inclusief BTW (11 nummers per jaar, beginnend in oktober)
België: BF. 1.300
Nederland: f 82,-
G.H. Luxemburg: BF. 1.530
Andere landen: BF. 1.430, f 82,- te betalen op een van de bovenstaande rekeningen.
Afzonderlijke nummers:
BF. 160, f 9,-.
[Deel 8, pagina 673]
| WITT, De nieuwe sofist of over een oude geschiedenis
De redactie vroeg aan WITT, het voorlopig semi-clandestiene genootschap van enkele jongere ‘intellectuelen’ of ‘sofisten’ (van wie Lieven De Cauter, Rudi Laermans, Bart Verschaffel hier vroeger al aan het woord kwamen) of zij niets te melden hadden over hun relatie tot de mythe van Mei '68, voor hen een oude geschiedenis. Hun antwoord is een Socratische dialoog geworden, in Streven een vreemde eend in de bijt. Zoals Plato's dialogen vraagt ook dit gesprek enig inlevingsvermogen wat de stijl betreft, en vooral een volgehouden aandacht om te achterhalen wat ze precies bedoelen of waarnaar ze raden. Ook wie niet alle Plato- en andere onderhuidse citaten herkent, zal moeten toegeven: hier zijn inderdaad nieuwe ‘sofisten’ - of toch intellectuelen? - aan het woord. |
675 |
| GER GROOT, Het zwakke denken van Gianni Vattimo
In Italië maakt G. Vattimo al enkele jaren school met zijn filosofie van het ‘zwakke denken’: een kritisch-constructieve reactie op het soort ‘sterke’ denken dat de werkelijkheid volkomen beheersbaar wil maken, en dat niet alleen de wetenschap en techniek maar ook de filosofie en wereldbeschouwing van het Westen lange tijd heeft gedomineerd. Geen wonder dat dit zwakke denken o.m. leidt tot een originele herwaardering van de esthetische ervaring en tegelijk verstrikt raakt in de wisselvalligheid of toevalligheid van een uitermate verstrooide perceptie. |
686 |
| GEORGES DE SCHRIJVER, Don Cupitt: de christen als deconstructionist. Kan theologie ook postmodern zijn?
De Anglicaanse theoloog van Cambridge heeft nogal wat beroering verwekt met zijn postmodernistische interpretatie van een volstrekt ondogmatisch christendom voor onze tijd. De cruciale vraag is wel of Cupitts terechte huiver voor een te objectieve en vergeestelijkte invulling van het Godsgeloof niet toch weer dreigt vast te lopen in een te subjectieve, aan bedenkelijke wereldse machten onderworpen vlucht voor de christelijke medeverantwoordelijkheid, in een samenleving die door zoveel onrecht en onmenselijkheid getekend blijft. |
698 |
| PETER HEBBLETHWAITE, Een nieuwe encycliek
De tweede sociale encycliek van Johannes-Paulus II verrast - althans in het licht van eerdere Romeinse ‘instructies’ - door de onomwonden manier waarop zij zowel de thematiek als de argumentatie van bevrijdingstheologen op- en zelfs overneemt. In het nawoord wijst J. Van Gerwen op een paar nodige aanvullingen of endere invullingen van de analyses en oplossingen die in deze encycliek worden voorgesteld. |
711 |
[Deel 8, pagina 674]
| LUK CORLUY, Brazilië: het schuldenland bij uitstek
Sinds het midden van de jaren '80 begon de internationale bankwereld zich te realiseren dat de enorme schuldenlast van vele Derde Wereldlanden (en met name Brazilië) waarschijnlijk voorgoed hun terugbetalingsmogelijkheden zou overtreffen. Sindsdien zijn alle betrokken partijen - de Braziliaanse regering, het Internationaal Monetair Fonds en de banken - druk in de weer of het verweer, om hun erg uiteenlopende maar vervlochten belangen op korte of lange termijn enigermate veilig te stellen. |
720 |
| LEO GEERTS, Een Vlaamse literaire kroniek (IV)
Het gras in de duinen De auteur sluit zijn Vlaamse literaire kroniek af met een paar beschouwingen over de nawerking - een grotendeels onmogelijk gebleken verwerking - van twee breekpunten in het maatschappelijk en cultureel leven: het collaboratietrauma van de jaren '40 enerzijds, en de post-1968-kater en de daaropvolgende economische crisis anderzijds. Tussen de duinen van onoverkomelijke polarisaties en geblaseerde onverschilligheid schoten enkele, wat meer hoopgevende halmpjes op. |
735 |
| Forum | |
| Amusement / Carlos Tindemans | 745 |
| Bijbel en semiotiek / Panc Beentjes | 749 |
| Boekbespreking | 753 |
| Omslagontwerp: Mark Verstockt | |
[Deel 8, pagina IV]
STREVEN
MEI 1988
Inhoud
| Mei '88: de nieuwe intellectuelen / WITT | 675 |
| Het zwakke denken van Gianni Vattimo / Ger Groot | 686 |
| Don Cupitt: postmoderne theologie? / Georges De Schrijver | 698 |
| Een nieuwe encycliek / Peter Hebblethwaite (nawoord: de blinde vlekken / Jef Van Gerwen) | 711 |
| Brazilië: schuldenland bij uitstek / Luk Corluy | 720 |
| Vlaamse literaire kroniek (IV) / Leo Geerts | 735 |
| Forum | |
| Amusement / Carlos Tindemans | 745 |
| Bijbel en semiotiek / Panc Beentjes | 749 |
| Boekbespreking | 753 |
ISSN 0039-2324
[Deel 9, pagina I]
AFGIFTEKANTOOR ANTWERPEN X
JUNI 1987
STREVEN
CULTUREEL MAATSCHAPPELIJK MAANDBLAD
PROFETEN VANDAAG
GEËNGAGEERDE SOCIOLOGIE
LANDSCHAP VAN KERKEN
[Deel 9, pagina II]
Streven, 55e jaargang, voortzetting van Studiën, 117e jaargang
Hoofdredacteur
| H. Roeffaers |
Redactie
| L. Abicht, G. De Schrijver, |
| L. Geerts, J. Gerits, H. Jans, |
| E. Kerckhof, H. Roeffaers, |
| C. Tindemans, F. Van Bladel, |
| L. Van Bladel, J. Van Gerwen, |
| J. Vanhoutte |
Redactieadres
Sanderusstraat 5, B-2018 Antwerpen
Tel. 03/237.97.94
Secretariaat
E. Martens
Nadruk van artikelen uit dit nummer zonder verlof van de redactie is verboden.
Administratie
G. Boeve, Sanderusstraat 5, B-2018 Antwerpen
Tel. 03/237.97.94
Verantwoordelijke uitgever: F. Van Bladel, Sanderusstraat 5, 2018 Antwerpen
Rekeningen, t.n.v. STREVEN
000-0088467-03 (Postcheck)
001-0152555-50 (ASLK)
409-8515871-91 (Kredietbank)
Postgiro in Nederland: 4344657
Abonnementen, inclusief BTW (11 nummers per jaar, beginnend in oktober)
België: BF. 1.300
Nederland: f 82,-
G.H. Luxemburg: BF. 1.530
Andere landen: BF. 1.530, f 82,- te betalen op een van de bovenstaande rekeningen.
Afzonderlijke nummers:
BF. 160, f 9,-.
[Deel 8, pagina 769]
| NORBERT LOHFINK, Waar zijn er vandaag nog profeten?
Als onderlegd oud-testamenticus vraagt de auteur zich af of er in een complexe en grotendeels geseculariseerde wereld als de onze nog wel enige taak of functie voor zo geheten profetisch spreken en handelen is weggelegd. Aan de hand van M. Webers begrippenpaar ‘instituut en charisma’ herkent en situeert hij actuele en nog steeds onmisbare vormen van profetisme, niet alleen binnen de gevestigde geloofsgemeenschappen maar ook in een aantal louter wereldlijke (maatschappij-kritische) instanties van wetenschappelijke of filosofische aard. |
771 |
| PIETER PEKELHARING, Het foute denken
Impliceert het niet langer betwiste ‘politiek fout (geweest) zijn’ van een filosoof als M. Heidegger de verwerpelijkheid en waardeloosheid van heel zijn filosofisch denken, dat dan de eigenlijke wortel van die foute houding heet te zijn? De auteur pleit voor een, ook intellectueel bevredigender benadering van postmodernistische tolerantie, die oog blijft hebben voor de relatieve onafhankelijkheid tussen het filosofisch oeuvre enerzijds (mét zijn mogelijke originaliteit en authenticiteit) en de politieke (en nog een heleboel andere) gedragingen van de schrijver ervan anderzijds. |
781 |
| HARRY HOEFNAGELS, Maatschappelijk geëngageerde sociologie
Uit een terechte zorg om wetenschappelijke objectiviteit beperkt de sociologie zich doorgaans en/of principieel tot de studie en analyse van samenlevingsproblemen binnen de bestaande maatschappij. Als ervaringswetenschap kan (mag en moet) zij daarbij echter ook volstrekt nieuwe dimensies helpen ontdekken - zoals de vooralsnog onoplosbaar gebleken impasses op ecologisch en economisch gebied, op het vlak van de tewerkstelling en de Noord-Zuid-tegenstelling - die haar nopen tot een uitdrukkelijke, zij het riskante kritiek op het gangbare maatschappelijke denken. |
793 |
| C.F. BEYERS NAUDÉ, De crisis in Zuid-Afrika, een uitdaging voor de kerken
In een op 14 januari 1988 te Tübingen uitgesproken rede ging de Zuidafrikaanse dominee geen enkel van de meest netelige en betwiste Problemen uit de weg: de politieke gelijkberechtiging als de harde kern van heel de crisis, de onvermijdelijke rechtvaardiging of volstrekte ontoelaatbaarheid van enig gewelddadig verzet, de mogelijke of onmogelijke, eensgezinde stellingname van de Zuidafrikaanse kerken, en de wenselijke of nodige erkenning van een internationale medeverantwoordelijkheid. |
807 |
[Deel 8, pagina 770]
| ANDRÉ DE LAET, Ruimte in de barokcultuur: realiteit van de illusie
Een zo typerend renaissanceprodukt als de - bijzonder ordelijke, welhaast objectief-wetenschappelijke - centrale perspectief kreeg het vrijwel dadelijk hard te verduren vanwege de barokcultuur, die hemel en aarde, geloof en humanisme, God en wereld opnieuw met elkaar trachtte te verzoenen. In de bouw- en schilderkunst resulteerde die ‘reactionaire’ beweging in een overvloed van gedurfde optische illusies en duizelingwekkende perspectieven, waar het zou wemelen van (pregnant zinnelijk verbeeide) bovenzinnelijke wezens en werkelijkheden. |
816 |
| BART VONCK, Machado de Assis De mens als denkende drukfout
Vanaf 1880 brak de bekende Braziliaanse schrijver (1839-1908) voorgoed met het conventioneel romantisme dat bij zijn tijdgenoten zozeer in trek was. In zijn latere romans en verhalen verbond hij de grimmige ontmaskering van een ongenadig liberalisme (inclusief de slavernij) met de pijnlijk nauwgezette ontleding van individuele, weinig verheven noch verheffende, menselijke drijfveren. |
826 |
| GEORGES ADÉ, Over een erfenis waken Landschap van kerken
In ons stedelijk en landelijk milieu zijn oude en recente kerkgebouwen een alom aanwezig en letterlijk monumentaal feit. In zijn Landschap van Kerken (1987) gaat G. Bekaert uitvoerig in op de intrigerende vraag wat wij nog kunnen of moeten aanvangen met een spiritueelmateriële erfenis, die vaak haaks Staat op de oorspronkelijke bedoelingen van de ontwerpers en op de functies welke door de vroegere of zelfs - alsmaar schaarsere - huidige gebruikers eraan werden en worden toebedeeld. |
833 |
| Forum | |
| Auschwitz: zullen we het ooit begrijpen? / Jan Vermeersch | 845 |
| Hollands Glorie. Busken Huet en zijn land van Rembrand / Jaak De Maere | 849 |
| De Vaticaanse politiek in het Midden-Oosten / Peter Hebblethwaite | 852 |
| Boekbespreking | 856 |
| Omslagontwerp: Mark Verstockt | |
[Deel 9, pagina IV]
STREVEN
JUNI 1988
Inhoud
| Profeten vandaag / Norbert Lohfink | 771 |
| Het foute denken / Pieter Pekelharing | 781 |
| Maatschappelijk geëngageerde sociologie / Harry Hoefnagels | 793 |
| De crisis in Zuid-Afrika / C.F. Beyers Naudé | 807 |
| Ruimte in de barokcultuur / André De Laet | 816 |
| Machado de Assis / Bart Vonck | 826 |
| Landschap van kerken / Georges Adé | 833 |
| Forum | |
| Auschwitz: zullen we het ooit begrijpen? / Jan Vermeersch | 845 |
| Busken Huet en zijn Land van Rembrand / Jaak De Maere | 849 |
| Het Vaticaan en het Midden-Oosten / Peter Hebblethwaite | 852 |
| Boekbespreking | 856 |
ISSN 0039-2324
[Deel 10, pagina I]
AFGIFTEKANTOOR ANTWERPEN X
JULI 1988
STREVEN
CULTUREEL MAATSCHAPPELIJK MAANDBLAD
SEKTEN IN LATIJNS-AMERIKA
HET GAT IN DE OZONLAAG
VLAANDEREN EN ZIJN MINDERHEDEN
[Deel 10, pagina II]
Streven, 55e jaargang, voortzetting van Studiën, 117e jaargang
Hoofdredacteur
| H. Roeffaers |
Redactie
| L. Abicht, G. De Schrijver, |
| L. Geerts, J. Gerits, H. Jans, |
| E. Kerckhof, H. Roeffaers, |
| C. Tindemans, F. Van Bladel, |
| L. Van Bladel, J. Van Gerwen, |
| J. Vanhoutte |
Redactieadres
Sanderusstraat 5, B-2018 Antwerpen
Tel. 03/237.97.94
Secretariaat
E. Martens
Nadruk van artikelen uit dit nummer zonder verlof van de redactie is verboden.
Administratie
G. Boeve, Sanderusstraat 5, B-2018 Antwerpen
Tel. 03/237.97.94
Verantwoordelijke uitgever: F. Van Bladel, Sanderusstraat 5, 2018 Antwerpen
Rekeningen, t.n.v. STREVEN
000-0088467-03 (Postcheck)
001-0152555-50 (ASLK)
409-8515871-91 (Kredietbank)
Postgiro in Nederland: 4344657
Abonnementen, inclusief BTW (11 nummers per jaar, beginnend in oktober)
België: BF. 1.300
Nederland: f 82,-
G.H. Luxemburg: BF. 1.530
Andere landen: BF. 1.530, f 82,- te betalen op een van de bovenstaande rekeningen.
Afzonderlijke nummers:
BF. 160, f 9,-.
[Deel 10, pagina 865]
| FRANS DAMEN, Sekten in Latijns-Amerika: Een onstuitbare lawine?
In Latijns-Amerika kennen sekten van diverse pluimage een ongemeen snelle en forse groei, die door de gevestigde (met name de katholieke) kerken veelal bestempeld wordt als een nauwelijks verholen of ronduit onverholen instrument van het Noordamerikaans imperialisme. De auteur betoogt dat deze simplistische visie op een uitermate complex fenomeen de gevestigde christenheid vooralsnog blind maakt voor de reële uitdaging welke van vele, in wezen religieuze protestbewegingen uitgaat. |
867 |
| MARIETTA PEITZ, Vrouwen in Latijns-Amerika Een ‘congres’ over mensenrechten in San Salvador
In november jl. maakte de auteur te San Salvador een bijeenkomst mee van de Latijnsamerikaanse organisatie die opkomt voor de rechten van de duizenden ‘desaparecidos’ (spoorloos verdwenen burgers) en hun familieverwanten. Zij rapporteert wat er aan hoop en wanhoop leeft onder de slachtoffers van die nieuwe, vrijwel straffeloos en op grote schaal gepraktiseerde vorm van politieke en militaire repressie. |
883 |
| ROBRECHT RENARD, Afrika in crisis?
Van alle ontwikkelingslanden lijken de (meeste) Afrikaanse maar niet of zelfs steeds minder in het reine te komen met hun economische, politieke, demografische en ecologische problemen, ofschoon zij het relatief grootste deel van alle ontwikkelingshulp ontvangen. De auteur uit het zorgwekkend vermoeden dat een definitieve kentering ten goede, om uiteenlopende redenen van internationale en nationale aard, het eerste paar decennia niet te verwachten is. |
891 |
| HENK JANS, Het gat in de ozonlaag Planetaire luchtvervuiling?
In tegenstelling met de zure regen die pas vrij laat in de publieke belangstelling kwam, heeft het zo geheten gat in de ozonlaag opvallend vlug een ruime bekendheid gekregen. De nog ten dele hypothetische en voorlopige verklaringen van het fenomeen worden hier op een rijtje gezet, met bijzondere aandacht voor het paradoxale feit dat de aanzienlijkste afbraak van de ozonlaag zich blijkt voor te doen boven het minst vervuilde en minst bevolkte, nl. het antarctische continent. |
901 |
[Deel 10, pagina 866]
| ERIK ZÜRCHER, China, boeddhisme en christendom: Spontane en geleide expansie
De spontane en bijzonder duurzame expansie van het vroege Chinese boeddhisme staat in schril contrast met de bewust geplande maar kortstondige poging tot kerstening van de jezuïeten-missionarissen in de 17e eeuw. De mislukking van die kerstening was volgens de auteur minder te wijten aan de (ongetwijfeld reële) xenofobie en vijandigheid van de ‘bonzen’, de aanzienlijke culturele barrières en/of meningsverschillen en tegenkanting binnen de kerk zelf, dan wel aan de heel andere wijze van functioneren van beide religieuze instanties binnen heel het maatschappelijk bestel van China. |
913 |
| LUC HERMAN, Non-conformisme in Beieren: Paul Wühr
In de lijvige roman Das falsche Buch (1983) heeft de Beierse hoorspelauteur en dichter P. Wühr (o1927) zijn ideologisch en esthetisch non-conformisme de vrije loop gelaten. De eigenzinnige en gekunstelde compositie hangt wel een min of meer volledig en herkenbaar beeld op van de Duitse Bondsrepubliek in de jaren zeventig, maar tomeloze verbeelding en verbaal geweld dreigen soms eerder te vervelen dan te choqueren of te boeien. |
926 |
| JOHAN LEMAN, Intellectuele en culturele wisselwerking tussen Vlaanderen en zijn minderheden
Op enkele en dan nog weinig overtuigende uitzonderingen na, blijkt er van enige intellectuele en culturele wisselwerking tussen Vlaanderen en zijn (raciale, culturele) minderheden geen spraak te kunnen zijn. De auteur wijst drie mogelijke oorzaken of wortels van die situatie aan: vooreerst het feit dat Brussel (de veruit belangrijkste migratiepool) nog steeds niet als Vlaanderens eigenlijke hoofdstad functioneert; vervolgens de overwegend defensieve instelling van de Vlaamse cultuurdragers; en tenslotte een, allicht van het koloniaal verleden overgeërfde, algemene vooringenomenheid tegen de Derde Wereld. |
934 |
| Forum | |
| Franse letterkunde in België / Paul Pelckmans | 944 |
| Boekbespreking | 948 |
| Omslagontwerp: Mark Verstockt |
[Deel 10, pagina IV]
STREVEN
JULI 1988
Inhoud
| Sekten in Latijns-Amerika / Frans Damen | 867 |
| Een ‘congres’ over mensenrechten in San Salvador / Marietta Peitz | 883 |
| Afrika in crisis? / Robrecht Renard | 891 |
| Het gat in de ozonlaag / Henk Jans | 901 |
| China, boeddhisme en christendom / Erik Zürcher | 913 |
| Paul Wühr: non-conformist / Luc Herman | 926 |
| Vlaanderen en zijn minderheden / Johan Leman | 934 |
| Forum | |
| Franse letterkunde in België / Paul Pelckmans | 944 |
| Boekbespreking | 948 |
ISSN 0039-2324
[Deel 11, pagina I]
AFGIFTEKANTOOR ANTWERPEN X
AUG.-SEPT. 1988
STREVEN
CULTUREEL MAATSCHAPPELIJK MAANDBLAD
REïNCARNATIE
DE HARMEL-DOCTRINE
VERANTWOORDELIJKHEID VOOR DE TOEKOMST
[Deel 11, pagina II]
Streven, 55e jaargang, voortzetting van Studiën, 117e jaargang
Hoofdredacteur
| H. Roeffaers |
Redactie
| L. Abicht, G. De Schrijver, |
| L. Geerts, J. Gerits, H. Jans, |
| E. Kerckhof, H. Roeffaers, |
| C. Tindemans, F. Van Bladel, |
| L. Van Bladel, T. Vandevelde, |
| J. Van Gerwen, J. Vanhoutte |
Redactieadres
Sanderusstraat 5, B-2018 Antwerpen
Tel. 03/237.97.94
Secretariaat
E. Martens
Nadruk van artikelen uit dit nummer zonder verlof van de redactie is verboden.
Administratie
G. Boeve, Sanderusstraat 5, B-2018 Antwerpen
Tel. 03/237.97.94
Verantwoordelijke uitgever: F. Van Bladel, Sanderusstraat 5, 2018 Antwerpen
Rekeningen, t.n.v. STREVEN
000-0088467-03 (Postcheck)
001-0152555-50 (ASLK)
409-8515871-91 (Kredietbank)
Postgiro in Nederland: 4344657
Abonnementen, inclusief BTW (11 nummers per jaar, beginnend in oktober)
België: BF. 1.300
Nederland: f 82,-
G.H. Luxemburg: BF. 1.530
Andere landen: BF. 1.530, f 82,- te betalen op een van de bovenstaande rekeningen.
Afzonderlijke nummers:
BF. 160, f 9,-.
[Deel 11, pagina 961]
| WILLI OELMÜLLER, Hans Jonas. Een joodse stem
In het oeuvre van de joodse filosoof Jonas (o 1903) zit meer eenheid en continuïteit dan men op het eerste gezicht vermoedt. Aanvankelijk was het hem te doen om een hoognodig nieuw godsbegrip, nadat het beeld van de Almachtige die aan de kant van de weerlozen staat het in Auschwitz had laten afweten; nadien ging hij op zoek naar een al even noodzakelijk gebleken, nieuwe (verantwoordelijkheids)ethiek, die door de ecologische crisis aan heel de mensheid wordt opgedrongen. Voor een fundamenteel, zij het ten dele ook betwistbaar omdenken op beide gebieden heeft Jonas baanbrekend werk geleverd. |
963 |
| WINAND CALLEWAERT, Reïncarnatie. Een Indisch erfgoed
De jongste tijd blijkt het geloof in enige vorm van reïncarnatie ook in Westerse kringen weer ingang te vinden. De auteur peilt naar de aanwijsbare en hypothetische, cultuur-historische wortels van een alomvattende wereldbeschouwing, die voor honderden miljoenen andersdenkenden even vanzelfsprekend en zeker is als de erg verschillende, personalistische levensvisie waarmee de - al dan niet christengelovige - Westerse mens zo vertrouwd is. |
977 |
| JÖRGEN OOSTERWAAL, De Harmel-doctrine
Mythe of realiteit? Volgens een recente studie van A. Coolsaet werd de Harmel-doctrine van het begin van de jaren '70 - omtrent een originele bijdrage van de ‘kleine landen’ tot de ontspanning tussen Oost en West - in de daarop volgende periode weer losgelaten of verloochend door de Belgische ministers van Buitenlandse Zaken. De auteur bekritiseert die z.i. wat te simplistische voorstelling en wijst vooral op de beperkte maneuvreerruimte waarover een land als België beschikt om een nog zo goed bedoelde en idealistische, buitenlandse politiek zelfstandig te bepalen. |
985 |
| JAN KERKHOFS, Kerk en staat in Zweden
Naar een scheiding? In de allicht meest geseculariseerde welvaartsstaat die Zweden is, worden het bevoorrechte statuut en de officieel erkende bevoegdheden van de staatskerk steeds meer ervaren en beleefd als een volkomen uitgehold anachronisme. Maar ook de recente pogingen om tot een volledige scheiding van kerk en staat te komen zijn slechts ten dele geslaagd, doordat zij verwikkeld raakten in partijpolitieke tegenstellingen en bemoeienissen van eerder burgerlijkemancipatorische dan theologisch-pastorale aard (wat met name de omstreden wijding van vrouwelijke pastores betreft). |
992 |
[Deel 11, pagina 962]
| FRANC SCHUEREWEGEN, Claude Simon
De schrijver die boeken haat De Nobelprijs literatuur van 1985 was en blijft in eigen land (Frankrijk) een nauwelijks bekende, weinig gelezen en geenszins populaire auteur. Dat hangt waarschijnlijk samen met zijn inderdaad moeilijke en weerbarstige schrijftrant, en zijn op zijn minst paradoxale (relativerende en ontluisterende) visie op de literaire bedrijvigheid zelf. |
1002 |
| ANNICK TRÉGUER, De hispanics in de Verenigde Staten
De vanouds aanzienlijke aanwezigheid van Spaanssprekenden in de zuidelijke staten van de VS is de jongste decennia fors toegenomen en tegelijk ook in andere staten (en vooral grote steden) opgedoken. De ‘hispanics’ zijn op weg om in het jaar 2000 de belangrijkste etnische minderheidsgroep - groter dan die van de zwarten - te vormen; zij blijken bovendien hun eigen culturele tradities en identiteit met steeds meer klem te willen bewaren en bevestigen. |
1012 |
| Forum | |
| Persoonlijk leven door de eeuwen heen / Ger Groot | 1020 |
| Het leven als ononderbroken leerproces.
De autobiografie van Daniel Berrigan / Paul Begheyn |
1024 |
| Meevooizen met de vozen / Leo Geerts | 1027 |
| Auschwitz is te begrijpen. Een repliek / Gie Van Den Berghe | 1029 |
| Boekbespreking | 1031 |
| Inhoudsopgave vijfenvijftigste jaargang, 1987-1988 | 1053 |
| Omslagontwerp: Mark Verstockt |
[Deel 11, pagina 1053]
Streven
Vijfenvijftigste jaargang, 1987-1988, nrs. 1-11
[Deel 11, pagina IV]
STREVEN
AUG.-SEPT. 1988
Inhoud
| Hans Jonas / Willi Oelmüller | 963 |
| Reïncarnatie / Winand Callewaert | 977 |
| De Harmel-doctrine / Jörgen Oosterwaal | 985 |
| Kerk en Staat in Zweden / Jan Kerkhofs | 992 |
| Claude Simon / Franc Schuerewegen | 1002 |
| De hispanics in de VS / Annick Tréguer | 1012 |
| Forum | |
| Persoonlijk leven door de eeuwen heen / Ger Groot | 1020 |
| De autobiografie van Daniel Berrigan / Paul Begheyn | 1024 |
| Meevooizen met de vozen / Leo Geerts | 1027 |
| Auschwitz is te begrijpen / Gie Van Den Berghe | 1029 |
| Boekbespreking | 1031 |
ISSN 0039-2324