Streven. Vlaamse editie. Jaargang 52
(1984-1985)– [tijdschrift] Streven. Vlaamse editie–
Auteursrechtelijk beschermdStreven. Vlaamse editie. Jaargang 52. 1984-1985
DBNL-TEI 1
Wijze van coderen: standaard
-
gebruikt exemplaar
eigen exemplaar DBNL
algemene opmerkingen
Dit bestand biedt, behoudens een aantal hierna te noemen ingrepen, een diplomatische weergave van Streven. Vlaamse editie. Jaargang 52 uit 1984-1985.
De Digitale Bibliotheek voor de Nederlandse Letteren beijvert zich voor het verkrijgen van toestemming van alle rechthebbenden; eenieder die meent enig recht te kunnen doen gelden op in dit tijdschrift opgenomen bijdragen, wordt verzocht dit onverwijld aan ons te melden (mailto:dbnl.auteursrecht@kb.nl).
redactionele ingrepen
p. 418: een deel van de tekst is moeilijk leesbaar. Dat is hier tussen vierkante haken aangevuld.
Na p. 584 gaat de paginanummering in het volgende nummer verder bij p. 485. Dit is hier ongewijzigd overgenomen.
Bij de omzetting van de gebruikte bron naar deze publicatie in de dbnl is een aantal delen van de tekst niet overgenomen. Hieronder volgen de tekstgedeelten die wel in het origineel voorkomen maar hier uit de lopende tekst zijn weggelaten. Ook de blanco pagina (deel 5: 488) en pagina's met advertenties (deel 1: 76, 84, 96, deel 2: 173, 180, deel 3: 279, 284, 296, deel 4: 377, 392, deel 5: 468, 478, 481, deel 6: 561, 572, 577, deel 7: 557, 570, 580, deel 8: 657, 667, deel 9: 745, 756, 772, deel 10: 825, 847, 868, deel 11: 958, 973, 989) zijn niet opgenomen in de lopende tekst.
[Deel 1, voorplat]
OKTOBER 1984
STREVEN
CULTUREEL MAATSCHAPPELIJK MAANDBLAD
MINISTER IN NICARAGUA DE PAUS OP BEZOEK EEN CIVILISATIETHEORIE
[Deel 1, binnenkant voorplat]
Streven, 52e jaargang, voortzetting van Studiën, 114e jaargang
Hoofdredactie
| J. Gerits, H. Jans, |
| F. Van Bladel |
Redactie
| L. Abicht, G. De Schrijver, |
| L. Geerts, J. Gerits, H. Jans, |
| E. Kerckhof, W. Moesen, |
| C. Tindemans, F. Van Bladel, |
| L. Van Bladel |
Redactieadres
Sanderusstraat 5, B-2018 Antwerpen
Tel. 03/237.97.94
Secretariaat
L. Christiaen
Nadruk van artikelen uit dit nummer zonder verlof van de redactie is verboden.
Administratie
G. Boeve, Sanderusstraat 5, B-2018 Antwerpen
Tel. 03/237.97.94
Verantwoordelijke uitgever: F. Van Bladel, Sanderusstraat 5, 2018 Antwerpen
Rekeningen, t.n.v. STREVEN
000-0088467-03 (Postcheck)
001-0152555-50 (ASLK)
410-0409331-14 (Kredietbank)
Postgiro in Nederland: 4344657
Abonnementen, inclusief BTW (11 nummers per jaar, beginnend in oktober)
België: BF. 1.030
Nederland: f 58,-
G.H. Luxemburg: BF. 1.050
Andere landen: BF. 1.180,- f 67,- te betalen op een van de bovenstaande rekeningen.
Afzonderlijke nummers:
BF. 140, f 8,-.
[Deel 1, pagina 1]
Inhoud
| REDACTIE, Leonardo Boff in Rome | 3 |
| RUDI BLEYS, Achter de coulissen van een beschavingsproces
Haast een halve eeuw na de eerste publikatie ervan wekt Elias' Ueber den Prozess der Zivilisation opnieuw en dit keer volop de nu eens enthousiaste dan weer erg kritische belangstelling van sociologen en historici. De auteur behandelt achtereenvolgens Elias' beschrijvende en theoretische benadering van het beschavingsproces als een groeiende ‘affectencontrole’ onder dwang van de staat en/of de samenleving, en de veelvuldige correcties of kritieken die daarop door etnologen, historici en sociologen zijn uitgebracht. |
7 |
| GEORGES DE SCHRIJVER, Fernando Cardenal. Minister van Opvoeding in Nicaragua
De aanwezigheid van priesters in de Nicaraguaanse regering heeft in versneld tempo tot een welhaast onverzoenlijk conflict met het Vaticaan geleid. Dit artikel, geschreven nog voor de confrontatie op de spits gedreven werd, wil onze lezers vertrouwd maken met de motieven en omstandigheden die een man als Fernando Cardenal ertoe brachten zijn benoeming tot minister te overwegen en te aanvaarden. |
20 |
| JAN KERKHOFS, Johannes Paulus II en de Zwitserse lokale kerk
In het vooruitzicht van het bezoek van Johannes Paulus II aan België loont het allicht de moeite even terug te blikken op 's pausen bezoek aan een land dat, evenals België, klein en rijk is, meertalig, ideologisch en religieus verdeeld. Op het buitenkerkelijke vlak bleek de paus ‘progressiever’ te zijn dan de in hun welvaart en neutraliteit verschanste Zwitsers, maar over binnenkerkelijke kwesties kwam de dialoog met de vrijheidslievende en vrijmoedige Zwitsers nauwelijks van de grond. |
32 |
[Deel 1, pagina 2]
| CHARO CREGO & GER GROOT, Het raadsel van het andere. Tzvetan Todorov en de ontdekking van Amerika
In La Conquête de l'Amérique. La question de l'autre (1982) heeft Tzvetan Todorov als semioloog de geschiedenis herschreven van de confrontatie van het christelijke en westerse Spanje met de radicaal andere, indiaanse cultuur en beschaving. Konden Columbus, Cortes, Sepulveda en zelfs Las Casas dat volkomen vreemde ideeëngoed wel begrijpen, laat staan waarderen, zonder het par force onder te brengen in de hun vertrouwde categorieën, en zonder het, al dan niet bewust, te manipuleren ten behoeve van hun politieke of religieuze doelstellingen? |
42 |
| LEO GEERTS, Milan Kundera. De ondraaglijke lichtheid van het bestaan
Kundera's jongste roman is het (voorlopige) hoogtepunt in zijn literaire carrière, en tegelijk zijn zoveelste commentaar op de tragiek van het tussen West en Oost verscheurde Midden-Europa. In de boeiende levensgeschiedenis van de vier hoofdpersonages distantieert de auteur zich wel vaker, zoals in zijn vorige werken, van heel wat Oosteuropese dissidenten en Westerse (linkse) revolutionairen. |
56 |
| L.L.S. BARTALITS, Doodsstrijd van het Marcos-regime?
Ondanks het zogenaamde succes van de laatste verkiezingen wordt het Marcos-regime steeds meer bedreigd door het vooralsnog vrij beperkte, gewapende verzet en de veel algemener vreedzame oppositie. Willen de VS hun aanzienlijke strategische belangen op de Filippijnen veilig stellen, dan zullen zij zich wel moeten inlaten - op een hopelijk constructieve manier - met de binnenlandse, zowel politieke als sociale problemen van dit ‘boeiende’ land. |
68 |
| Forum | |
| De praktijk van de poëzievertaling / Joris Gerits | 77 |
| Externe VSO-evaluaties: een positieve balans? / Ludo Sollie | 80 |
| Boekbespreking | 85 |
| Omslagontwerp: Mark Verstookt | |
[Deel 1, achterplat]
STREVEN
OKTOBER 1984
Inhoud
| Leonardo Boff in Rome / Redactie | 3 |
| Achter de coulissen van een beschavingsproces. De Civilisatietheorie van Norbert Elias / Rudi Bleys | 7 |
| Fernando Cardenal. Minister van Opvoeding in Nicaragua / Georges De Schrijver | 20 |
| Johannes Paulus II en de Zwitserse lokale kerk / Jan Kerkhofs | 32 |
| Het raadsel van het andere. Tzvetan Todorov en de ontdekking van Amerika / Charo Crego & Ger Groot | 42 |
| Milan Kundera. De ondraaglijke lichtheid van het bestaan / Leo Geerts | 56 |
| Doodsstrijd van het Marcos-regime? / L.L.S. Bartalits | 68 |
| Forum | |
|---|---|
| De praktijk van de poëzievertaling / Joris Gerits | 77 |
| Externe VSO-evaluaties: een positieve balans? / Ludo Sollie | 80 |
| Boekbespreking | 85 |
[Deel 2, voorplat]
NOVEMBER 1984
STREVEN
CULTUREEL MAATSCHAPPELIJK MAANDBLAD
REÏNCARNATIE DOEMDENKEN EN TOEKOMSTDENKEN ZONNE-ENERGIE
[Deel 2, binnenkant voorplat]
Streven, 52e jaargang, voortzetting van Studiën, 114e jaargang
Hoofdredactie
| J. Gerits, H. Jans, |
| F. Van Bladel |
Redactie
| L. Abicht, G. De Schrijver, |
| L. Geerts, J. Gerits, H. Jans, |
| E. Kerckhof, W. Moesen, |
| C. Tindemans, F. Van Bladel, |
| L. Van Bladel |
Redactieadres
Sanderusstraat 5, B-2018 Antwerpen
Tel. 03/237.97.94
Secretariaat
L. Christiaen
Nadruk van artikelen uit dit nummer zonder verlof van de redactie is verboden.
Administratie
G. Boeve, Sanderusstraat 5, B-2018 Antwerpen
Tel. 03/237.97.94
Verantwoordelijke uitgever: F. Van Bladel, Sanderusstraat 5, 2018 Antwerpen
Rekeningen, t.n.v. STREVEN
000-0088467-03 (Postcheck)
001-0152555-50 (ASLK)
410-0409331-14 (Kredietbank)
Postgiro in Nederland: 4344657
Abonnementen, inclusief BTW (11 nummers per jaar, beginnend in oktober)
België: BF. 1.030
Nederland: f 58,-
G.H. Luxemburg: BF. 1.050
Andere landen: BF. 1.180,- f 67,- te betalen op een van de bovenstaande rekeningen.
Afzonderlijke nummers:
BF. 140, f 8,-.
[Deel 2, pagina 97]
Inhoud
| EDWARD SCHILLEBEECKX, Karikatuur van de bevrijdingstheologie
De recente Instructie van de Congregatie voor de Geloofsleer over ‘enkele aspecten van de bevrijdingstheologie’ handelt volgens E. Schillebeeckx niet over de bevrijdingstheologie, maar maakt er een karikatuur van. Zoals Kard. Danneels (Le Monde, 3.10.84) zei: ‘Ze heeft het over een bevrijdingstheologie die onder die vorm niet bestaat... Nu hebben we tenminste een model van wat een slechte theologie van de bevrijding zou kunnen zijn’. |
99 |
| JAN KERKHOFS, Westers geloof in reïncarnatie
Een van de meest verrassende resultaten van het Groot Europees Waardenonderzoek was dat een aanzienlijk procent christenen (katholieken niet uitgezonderd) bevestigden te geloven in een of andere vorm van reïncarnatie. De auteur spreekt het vermoeden uit dat het hier gaat om een (vergeefse) poging om te compenseren en te recupereren wat verloren is gegaan in een te rationele en te geseculariseerde interpretatie van het authentiek christelijke verrijzenisgeloof. |
103 |
| HARRY BERGHS, Doemdenken en toekomstdenken
Het eertijds onbeperkte geloof in de gestage vooruitgang die wetenschap en techniek ons zouden verzekeren, is vrij algemeen in het tegendeel verkeerd van een doemdenken, dat eveneens op strikt wetenschappelijke analyses en prognoses gefundeerd heet te zijn. Maar echt toekomstdenken veronderstelt een anderssoortig tijds- en mensbegrip, en vergt een grondige analyse van het wetenschappelijk bedrijf zelf. |
113 |
| HENK JANS, Zonne-energie
Tot nauwelijks een paar eeuwen geleden teerden alle aardse leven en elke menselijk beschaving, economie en cultuur uitsluitend op een geringe fractie van de zonne-energie die dagelijks de aarde bereikt. De wetenschap dat de fossiele (zonne)-energie niet onuitputtelijk is en dat het verbruik ervan veelvuldige schadelijke neveneffecten heeft, noopt tot een ernstig en volgehouden onderzoek naar de actuele en potentiële gebruikswijzen van de wellicht enige milieuvriendelijke energiebron die ons voor onbepaald lange tijd verzekerd is. |
127 |
[Deel 2, pagina 98]
| LEO GEERTS, Alsteins meesterwerk
Gesprekken met een avontuurlijke grootvader en historische documenten over een nog vreemder voorvader-slavenkapitein uit de 18e eeuw, werden door Alstein verwerkt tot een hoogst originele familiekroniek die, perfect historisch, toch veel verder reikt dan de afgeronde beslotenheid van een boeiende historische roman. De betrokkenheid van schrijver én lezer bij het verleden gebeuren roept voortdurend de vraag op naar wie of wat ook thans nog ‘Het (ons) uitzicht op de Wereld’ bepaalt. |
144 |
| FREEK NEYRINCK, Theater met poppen en figuren
Als bezoeker van het 14e Internationale Festival van het Poppentheater te Dresden (aug. '84) heeft de auteur enkele kenmerken genoteerd van de vaak stormachtige evolutie, die het eertijds uitgesproken volkse en traditionele poppenspel de laatste decennia heeft doorgemaakt. Kwam de impuls tot een artistieke en culturele (her)waardering van het genre aanvankelijk vooral uit de Oostbloklanden (waar de officiële promotie ervan intussen al weer tot een zekere verstarring heeft geleid), dan blijken creatieve vernieuwingen en gedurfde experimenten thans ook in vele andere landen aan de gang te zijn. |
154 |
| L.L.S. BARTALITS, Vietnam en Cambodja
De verovering en bezetting van Cambodja is Vietnam vooralsnog niet te best bekomen: onzekere militaire situatie, politiek isolement, aangeslagen economie. De enige uitweg uit de impasse hangt af van het moeilijke compromis tussen de belangen van Vietnam, de ASEAN-landen en de Chinese Volksrepubliek enerzijds, en tussen Vietnam en de nog steeds door het Vietnam-trauma geplaagde Verenigde Staden anderzijds. |
163 |
| Forum | 174 |
| Boekbespreking | 181 |
| Omslagontwerp: Mark Verstockt |
[Deel 2, achterplat]
STREVEN
NOVEMBER 1984
Inhoud
| Karikatuur van de bevrijdingstheologie / Edward Schillebeeckx | 99 |
| Westers geloof in reïncarnatie / Jan Kerkhofs | 103 |
| Doemdenken en toekomstdenken / Harry Berghs | 113 |
| Zonne-energie / Henk Jans | 127 |
| Alsteins meesterwerk / Leo Geerts | 144 |
| Theater met poppen en figuren / Freek Neyrinck | 154 |
| Vietnam en Cambodja / L.L.S. Bartalits | 163 |
| Forum | |
|---|---|
| Theatrospectief / Carlos Tindemans | 174 |
| Belgische verdrietigheidjes / Leo Geerts | 177 |
| Boekbespreking | 181 |
[Deel 3, voorplat]
DECEMBER 1984
STREVEN
CULTUREEL MAATSCHAPPELIJK MAANDBLAD
LOYOLA EN LENIN TWEE THEOLOGIEËN VAN DE BEVRIJDING WETENSCHAP EN WERKELIJKHEID
[Deel 3, binnenkant voorplat]
Streven, 52e jaargang, voortzetting van Studiën, 114e jaargang
Hoofdredactie
| J. Gerits, H. Jans, |
| F. Van Bladel |
Redactie
| L. Abicht, G. De Schrijver, |
| L. Geerts, J. Gerits, H. Jans, |
| E. Kerckhof, W. Moesen, |
| C. Tindemans, F. Van Bladel, |
| L. Van Bladel |
Redactieadres
Sanderusstraat 5, B-2018 Antwerpen
Tel. 03/237.97.94
Secretariaat
L. Christiaen
Nadruk van artikelen uit dit nummer zonder verlof van de redactie is verboden.
Administratie
G. Boeve, Sanderusstraat 5, B-2018 Antwerpen
Tel. 03/237.97.94
Verantwoordelijke uitgever: F. Van Bladel, Sanderusstraat 5, 2018 Antwerpen
Rekeningen, t.n.v. STREVEN
000-0088467-03 (Postcheck)
001-0152555-50 (ASLK)
410-0409331-14 (Kredietbank)
Postgiro in Nederland: 4344657
Abonnementen, inclusief BTW (11 nummers per jaar, beginnend in oktober)
België: BF. 1.030
Nederland: f 58,-
G.H. Luxemburg: BF. 1.050
Andere landen: BF. 1.180,- f 67,- te betalen op een van de bovenstaande rekeningen.
Afzonderlijke nummers:
BF. 140, f 8,-.
[Deel 3, pagina 193]
Inhoud
| EDWARD SCHILLEBEECKX, Wetenschap: bestanddeel van bevrijdingskunde
Tot in het begin van de eeuw golden de wetenschappen als de enige objectieve beschrijving en/of verklaring van de werkelijkheid. Intussen leerde de wetenschapskritiek ze meer en meer zien als aprioristische, ‘rationele’ constructies, verwikkeld in een soort eindeloze tweekamp met de weerbarstige ‘irrationele’ werkelijkheid. Tegelijk brak de erkenning door dat andere ervaringen van die werkelijkheid - en met name het weet hebben van... en de (ethische) verontwaardiging over zoveel onmenselijkheid in een technisch hoog ontwikkelde wereld - geen minder zekere kennis noch minder ware ontsluiting van de werkelijkheid zijn. In de opzet van een ‘bevrijdingskunde’ spelen wetenschap en techniek een belangrijke en zelfs onvervangbare rol; voor de hoofdrol zijn ze blijkbaar niet geschikt noch gemaakt. |
195 |
| LUDO ABICHT, Loyola en Lenin of de weg naar het rijk van de vrijheid
In een heel ander tijdsgewricht en met uitgesproken verschillende bedoelingen hanteerden Ignatius van Loyola en Vladimir Lenin beide een organisatorisch model met opvallende structurele overeenkomsten. Een degelijk gevormde en hechte elite-voorhoede moest het Godsvolk/het proletariaat mobiliseren voor de opbouw van de vernieuwde kerk/de socialistische maatschappij. Omzichtig peilt de auteur naar de sterke en zwakke punten van dit strategisch concept. De feitelijke resultaten en mislukkingen ervan zouden de aanzet kunnen zijn tot een - even utopische? - alternatieve benadering van de onvermijdelijke spanning tussen volgzaamheid en mondigheid, orde en vrijheid. |
208 |
| JUAN LUIS SEGUNDO, De twee theologieën van de bevrijding
Bevrijdingstheologie is een dubbelzinnige benaming voor twee stromingen in Latijns-Amerika, die sterk van elkaar verschillen zowel in hun historische oorsprong en verloop als hun principiële uitgangspunt, methode, doelstellingen en pastorale consequenties. De iets oudere stroming van kritische intellectuelen wilde vóór alles de oppressieve ideologie ontmaskeren die zowel het officiële christendom van de betere klassen als de zogenaamde volksreligie van de massa's heette te beheersen. De jongere beweging ging aan de kant staan van het ‘gewone’ volk zelf en zijn te voorbarig verguisde religiositeit, om van de ‘armen’ te leren hoe een christelijk bevrijdingsproces niet alleen voor maar ook mét het volk op gang gebracht zou kunnen worden. |
226 |
[Deel 3, pagina 194]
| LEO GEERTS, Helman en Cairo. Een indiaanse en een zwarte visie op Suriname
In een paar recente publikaties hebben Albert Helman en Edgar Cairo hun respectieve visies geschetst op de politieke en culturele toekomst van Suriname (of heel Guyana) in het postkoloniale tijdperk. De eerste visie behelst een terugkeer naar en de verdere ontwikkeling van het indiaanse erfgoed, de tweede een valorisatie en promotie van het zwarte (Afrikaanse) erfgoed. De auteur gaat in op de historische, linguïstische, religieuze en culturele dimensies van het gestelde probleem; en op het realistisch of utopisch karakter van beide toekomstprojecten. |
240 |
| ERIK FAUCOMPRET, Henry Wallace, de Verenigde Staten en de koude oorlog
Henry Wallace's politieke carrière - minister van landbouw (1933-1940), vice-president (1941-1944), minister van handel (1945-1946) - kende een abrupt einde met zijn kandidaatstelling voor de Progressieve Partij die in 1948 verpletterend verslagen werd. Zijn bewogen levensloop maakte vooral duidelijk hoe politieke tegenstanders en een machtig georchestreerde publieke opinie Wallace's anti-racisme, zijn aandacht voor de ‘gewone man’, zijn visie op de Noord-Zuid-problemen en zijn bemoeienis om een betere verstandhouding met de Sovjetunie... afschilderden en verguisden als (o.m.) Hottentotten-liefde en bombastische woordkramerij van de Amerikaanse Gandhi en stem van het Kremlin. |
252 |
| CARLOS TINDEMANS, Théâtre des Nations 1984
In juni 11. had in Nancy het Théâtre des Nations 1984 plaats, het tweejaarlijkse festival van het International Theatre Institute, een unieke gelegenheid om kennis te maken met wat er wereldwijd in het theater gaande is. De balans die C. Tindemans ervan opmaakt, laat zien hoe er in de grote diversiteit toch wel enkele constanten te ontdekken vallen en welke theatrale vernieuwingen er aan de gang zijn. De beste voorstellingen demonstreerden hoe het theater zijn grenzen tracht te verleggen. |
265 |
| Forum | |
| Umberto Eco en de bevrijdingstheologie. Waarom niet? / Peter Hebblethwaite | 280 |
| Boekbespreking | 285 |
| Omslagontwerp: Mark Verstockt |
[Deel 3, achterplat]
STREVEN
DECEMBER 1984
Inhoud
| Wetenschap: bestanddeel van bevrijdingskunde / Edward Schillebeeckx | 195 |
| Loyola en Lenin of de weg naar het rijk van de vrijheid / Ludo Abicht | 208 |
| De twee theologieën van de bevrijding / Juan Luis Segundo | 226 |
| Helman en Cairo. Een indiaanse en een zwarte visie op Suriname / Leo Geerts | 240 |
| Henry Wallace, de Verenigde Staten en de koude oorlog / Erik Faucompret | 252 |
| Théâtre des Nations 1984 / Carlos Tindemans | 265 |
| Forum | |
|---|---|
| Umberto Eco en de bevrijdingstheologie. Waarom niet? / Peter Hebblethwaite | 280 |
| Boekbespreking | 285 |
[Deel 4, voorplat]
JANUARI 1985
STREVEN
CULTUREEL MAATSCHAPPELIJK MAANDBLAD
FERNANDO CARDENAL PETER SLOTERDIJK GELOOF, ETHIEK, POLITIEK
[Deel 4, binnenkant voorplat]
Streven, 52e jaargang, voortzetting van Studiën, 114e jaargang
Hoofdredactie
| J. Gerits, H. Jans, |
| F. Van Bladel |
Redactie
| L. Abicht, G. De Schrijver, |
| L. Geerts, J. Gerits, H. Jans, |
| E. Kerckhof, W. Moesen, |
| C. Tindemans, F. Van Bladel, |
| L. Van Bladel |
Redactieadres
Sanderusstraat 5, B-2018 Antwerpen
Tel. 03/237.97.94
Secretariaat
L. Christiaen
Nadruk van artikelen uit dit nummer zonder verlof van de redactie is verboden.
Administratie
G. Boeve,
Sanderusstraat 5, B-2018 Antwerpen
Tel. 03/237.97.94
Verantwoordelijke uitgever: F. Van Bladel, Sanderusstraat 5, 2018 Antwerpen
Rekeningen, t.n.v. STREVEN
000-0088467-03 (Postcheck)
001-0152555-50 (ASLK)
410-0409331-14 (Kredietbank)
Postgiro in Nederland: 4344657
Abonnementen, inclusief BTW (11 nummers per jaar, beginnend in oktober)
België: BF. 1.030
Nederland: f 58,-
G.H. Luxemburg: BF. 1.050
Andere landen: BF. 1.180,- f 67,- te betalen op een van de bovenstaande rekeningen.
Afzonderlijke nummers:
BF. 140, f8,-.
[Deel 4, pagina 297]
Inhoud
| REDACTIE, Fernando Cardenal | 299 |
| GEORGES DE SCHRIJVER, Kerkmodel en pausmodel. Hoe hangen ze samen?
Vaticanum II heeft ongetwijfeld een wending ingeleid naar meer openheid voor de wereld en naar een ‘democratischer’ visie op vrijheid en medeverantwoordelijkheid binnen de kerkgemeenschap. De grotere inspraak en zelfbeschikking van de lokale kerken die o.m. in de bisschoppensynodes tot uiting had kunnen komen, werd echter vaak verhinderd door de handhaving van het hiërarchisch bestuursmodel, waarin de functioneringswijze van het pausschap in grote mate afhankelijk bleef van de persoonlijke instelling of geaardheid van de opeenvolgende pausen. Velen begroeten de paus als een representant van de nodige eenheidin-verscheidenheid onder alle gelovigen, maar tonen zich beducht voor een pausschap, ‘garant’ van een wereldwijde uniformiteit. |
302 |
| JEF VAN GERWEN, Geloof, ethiek, politiek. Voorbeeld abortus
De Amerikaanse bisschoppen vinden dat de liberale abortuswetgeving van 1973 in de VS teruggeschroefd moet worden en dat katholieke politici daaraan mee moeten werken. Een van die politici, Mario Cuomo, een ‘ouderwetse katholiek’, gouverneur van de staat New York en door velen beschouwd als mogelijk democratisch presidentskandidaat voor 1988, is het daar niet mee eens. Zijn betoog over Geloof en Publieke Moraal, waarin hij zijn argumenten uiteenzet, vond in de VS grote weerklank. Hoezeer het ook toegespitst is op de Amerikaanse situatie, ook voor ons kan het leerzaam zijn en aanleiding tot bezinning geven. |
311 |
| GER GROOT, Peter Sloterdijk, kynicus
Peter Sloterdijks ophefmakende Kritik der zynischen Vernunft is een rijk gedocumenteerd en gevarieerd cultuurfilosofisch essay, dat hier haast uitsluitend op zijn filosofische merites werd nagelezen. De ‘cynische kritiek’ beoogt een ontmaskerende beeldenstorm te zijn tegen Je eigentijdse verwording van de idealen van de ‘Verlichting’, waardoor weten(schap) thans nog alleen ontluistert en kennis in dienst staat van macht. Sloterdijks betoog blijkt heel wat sterker te zijn in zijn kritische analyses dan in zijn formulering van alternatieven. |
322 |
[Deel 4, pagina 298]
| FILIP GOOSSENS, Israël en het doorbreken van een impasse
Ook met de totstandkoming van een regering van nationale eenheid is er nog geen doorbraak in zicht van de impasse in het Israëlisch-Arabisch conflict. De door ‘buitenstaanders’ zo makkelijk gevorderde ontruiming van de bezette gebieden wordt alsmaar onwaarschijnlijker, omdat die vestiging in bijbelse landstreken, in zionistisch perspectief, heel nauw samenhangt met de rechtvaardiging van het bestaan zelf van de staat Israël. De bezetting van gebieden evenwel, waar een groot aantal niet-joden leven en geen volwaardige staatsburgers kunnen noch mogen worden, doet tegelijk afbreuk aan de oorspronkelijke, eveneens zionistische opzet van een democratische joodse staat. Met die spanning of contradictie tussen joods en democratisch is Israël zelf nog niet in het reine gekomen, ongeacht de posities van zijn Arabische buren. |
337 |
| ERIK FAUCOMPRET, Vredesplannen voor het Nabije Oosten. Een geschiedenis van mislukkingen
Men raakt letterlijk de tel kwijt bij de opsomming van de vredespogingen die door de Verenigde Naties, de twee supermogendheden en de rechtstreeks betrokken landen van het Nabije Oosten al ondernomen zijn, sinds de staat Israël in 1948 werd opgericht als een ‘oplossing’ van het joodse probleem. De mislukking van al die pogingen was grotendeels te wijten aan het welhaast systematisch ignoreren of ontwijken - door een of meerdere partijen - van dieper liggende en permanente gronden tot conflict: het (voort)bestaan van de Palestijnse vluchtelingen en van het Palestijns nationalisme, het zionistisch karakter van de Hebreeuwse staat, en betwistingen over grenzen ‘waardoor dorre gebieden een sentimentele betekenis gekregen hebben’ (Dulles). |
345 |
| MARITA DE STERCK, Het beeld van de mediterrane immigrant in de kinder- en jeugdliteratuur
Een dertigtal Nederlandstalige (ook vertaalde) kinder- en jeugdverhalen, waarin mediterrane immigranten een hoofd- of belangrijke nevenrol spelen, waren het voorwerp van een reeks kwantitatieve, kwalitatieve en semiotische analyses. De opzet van het onderzoek was o.m.: na te gaan in welke mate en waarom een literatuur met uitgesproken anti-racistische bedoelingen toch nog geregeld vastloopt op vanzelfsprekende stereotiepe beschrijvingen en benaderingen, en op de daarmee samenhangende unilaterale ‘oplossingen’ van de zogeheten aanpassings- en integratieproblemen van de immigranten. |
359 |
| ERIC DE KUYPER, In memoriam François Truffaut. Het oudere broertje
Bij het grote publiek allicht beter of alleen bekend als de maker van enkele goede en succesvolle films, is François Truffaut nog veel invloedrijker en belangrijker geweest als de gepassionneerde criticus, recensent en ‘archivaris’ van het verleden en actuele filmgebeuren. |
372 |
| Forum | 378 |
| Boekbespreking | 383 |
| Omslagontwerp: Mark Verstockt |
[Deel 4, achterplat]
STREVEN
JANUARI 1985
Inhoud
| Fernando Cardenal / Redactie | 299 |
| Kerkmodel en pausmodel. Hoe hangen ze samen? / Georges De Schrijver | 302 |
| Geloof, ethiek, politiek. Voorbeeld abortus / Jef Van Gerwen | 311 |
| Peter Sloterdijk, kynicus / Ger Groot | 322 |
| Israël en het doorbreken van een impasse / Filip Goossens | 337 |
| Vredesplannen voor het Nabije Oosten. Een geschiedenis van mislukkingen / Erik Faucompret | 345 |
| Het beeld van de mediterrane immigrant in de kinder- en jeugdliteratuur / Marita De Sterck | 359 |
| In memoriam François Truffaut. Het oudere broertje / Eric de Kuyper | 372 |
| Forum | |
|---|---|
| Bekroonde brieven in sonnetvorm / Joris Gerits | 378 |
| Ter liefde der Const / G. Van Eemeren | 380 |
| Boekbespreking | 383 |
[Deel 5, voorplat]
FEBRUARI 1985
STREVEN
CULTUREEL MAATSCHAPPELIJK MAANDBLAD
THEOLOGIE IN EL SALVADOR EN EUROPA GRAMSCI: DE ROL VAN DE INTELLECTUELEN INDIA: VERZET TEGEN INDUSTRIALISERING
[Deel 5, binnenkant voorplat]
Streven, 52e jaargang, voortzetting van Studiën, 114e jaargang
Hoofdredactie
| J. Gerits, H. Jans, |
| F. Van Bladel |
Redactie
| L. Abicht, G. De Schrijver, |
| L. Geerts, J. Gerits, H. Jans, |
| E. Kerckhof, W. Moesen, |
| C. Tindemans, F. Van Bladel, |
| L. Van Bladel |
Redactieadres
Sanderusstraat 5, B-2018 Antwerpen
Tel. 03/237.97.94
Secretariaat
L. Christiaen
Nadruk van artikelen uit dit nummer zonder verlof van de redactie is verboden.
Administratie
G. Boeve, Sanderusstraat 5, B-2018 Antwerpen
Tel. 03/237.97.94
Verantwoordelijke uitgever: F. Van Bladel, Sanderusstraat 5, 2018 Antwerpen
Rekeningen, t.n.v. STREVEN
000-0088467-03 (Postcheck)
001-0152555-50 (ASLK)
410-0409331-14 (Kredietbank)
Postgiro in Nederland: 4344657
Abonnementen, inclusief BTW (11 nummers per jaar, beginnend in oktober)
België: BF. 1.030
Nederland: f 58,-
G.H. Luxemburg: BF. 1.050
Andere landen: BF. 1.180,- f 67,- te betalen op een van de bovenstaande rekeningen.
Afzonderlijke nummers:
BF. 140, f 8,-.
[Deel 5, pagina 393]
Inhoud
| JON SOBRINO, Bevrijdingstheologie en Europese theologie. Een vergelijking
Zowel de (progressieve) Europese theologie als de Latijnsamerikaanse bevrijdingstheologie zijn ontstaan en gegroeid als reactie en antwoord op de aparte uitdagingen van de tijd en de wereld waarin zij bedreven worden. Door de onmiskenbare, historische en culturele verschillen van hun uitgangspunt zijn beide theologieën nogal uiteenlopende wegen gegaan, met name in hun perceptie van de zonde of het kwaad waarvan zij de mens willen bevrijden, en in de receptie van wat zij - op welke manier - als ‘bronnen van de theologische kennis’ erkennen en hanteren. |
395 |
| S.W. COUWENBERG, Integraal en splitsend denken. Twee denkwijzen in de burgerlijke cultuur
Met haar holistische visie op mens, natuur (en God) was de Romantiek een eerste, zij het vergeefse, cultuur-historische reactie tegen de opmars van het nieuwe cultuurtype, waar het reductionistisch-analytisch denken van wetenschap en techniek alsmaar grotere triomfen vierde. Intussen zijn de heilloze gevolgen van dit doorgedreven splitsend en versplinterend denken zo algemeen en manifest geworden dat zij een brede tegenstroom op gang brachten, waarin zowel binnen als tussen de vele wetenschappen zelf naar een integrale(r) benadering van de hele werkelijkheid wordt gestreefd. |
407 |
| ROB DEVOS, Antonio Gramsci. De rol van de intellectuelen
A. Gramsci (1891-1937) geldt nog steeds als de allicht belangrijkste theoreticus van het marxisme die Italië in onze eeuw heeft voortgebracht. Ofschoon ook Gramsci uitdrukkelijk vasthield aan de materialistische interpretatie van de fameuze relatie tussen (economische) onderbouw en (ideologische) bovenbouw, beklemtoonde hij op hoogst originele wijze de enigermate zelfstandige en zeer gewichtige rol van de ‘intellectuelen’ zowel in de boven- als ten aanzien van de onderbouw. |
418 |
| MICHEL VAN DEN BOGAERT, Menselijke en ecologische problemen van de industrialisatie in India
Minder schokkend in haar onmiddellijke gevolgen dan de veel besproken milieuramp van Bhopal, blijkt de recente industrialisatie in India, al geruime tijd en in vele gebieden, gepaard te gaan met de economische en sociale ontreddering van de armste bevolkingsgroepen, en met actuele en potentiële milieu-verwoestingen van nog veel groter formaat en duurzamer karakter. Daarbij zijn het vooral overwegend agrarische en kasteloze oerbevolkingen van India die in verdrukking geraken en vaker, in naam van de ‘vooruitgang’, hun letterlijk enige |
431 |
[Deel 5, pagina 394]
| bestaans-grond verliezen. | |
| LIDWIEN van den HOUT-HUIJBEN, Een nieuwe opbloei van de Spaanse roman. Cultura para la democracia
De eerste jaren na Franco's dood scheen, mèt de overbodig geworden verzetsliteratuur, de Spaanse literatuur tout court geen tweede adem te kunnen krijgen. Ondertussen kwamen wel enorm veel officiële en privé-initiatieven van de grond (nationale en regionale subsidiëringen en instellingen, congressen, zomercursussen, honderden literaire prijzen) die met alle, soms betwistbare en vaak zeer aanzienlijke financiële middelen de literaire produktie moeten bevorderen. Wat ook de licht- en schaduwzijden van deze cultuurpolitiek mogen zijn, in de romankunst is er de laatste twee jaar een duidelijke wederopleving en vernieuwing te merken, waarin al vertrouwde, oudere maar ook nieuwe en jongere auteurs hun aandeel hebben. |
445 |
| CARLOS TINDEMANS, Theater in Polen. Actieve hulpeloosheid
Voor het eerst sinds 1980 liep het publiek opnieuw storm voor het (vierentwintigste) nationale festival van het Poolse theater. Van officiële zijde werd beklemtoond dat de Polen eindelijk weer het recht hebben om zich in het theater te amuseren. En dat zou blijken uit de keuze van het repertoire, en uit de vaak farcicale interpretatie van het eigentijdse drama. Het publiek zat wel op de loer naar min of meer toevallige en onderkoelde associaties met de politieke actualiteit. De wederopvoering van vertrouwde, grote auteurs als Gombrowicz, Mrozek en Rozewicz bereikte enkele malen het bekende hoge niveau van de Poolse theaterkunst. |
456 |
| Forum | |
| Wegwijs in de oud-joodse literatuur/Panc Beentjes | 469 |
| Filosofie en biografie/Ger Groot | 472 |
| Kafka of de ellende van de vrijgezel/Raoul Bauer | 475 |
| Boekbespreking | 479 |
| Omslagontwerp: Mark Verstookt | |
[Deel 5, achterplat]
STREVEN
FEBRUARI 1985
Inhoud
| Bevrijdingstheologie en Europese theologie. Een vergelijking I / Jon Sobrino | 395 |
| Integraal en splitsend denken. Twee denkwijzen in de burgerlijke cultuur / S.W. Couwenberg | 407 |
| Antonio Gramsci. De rol van de intellectuelen / Rob Devos | 418 |
| Menslijke en ecologische problemen van de industrialisatie in India / Michel van den Bogaert | 431 |
| Een nieuwe opbloei van de Spaanse roman. Cultura para la democracia / L.M. Van den Hout-Huijben | 445 |
| Theater in Polen. Actieve hulpeloosheid / Carlos Tindemans | 456 |
| Forum | |
|---|---|
| Wegwijs in de oud-joodse literatuur / Panc Beentjes | 469 |
| Filosofie en biografie / Ger Groot | 472 |
| Kafka of the ellende van de vrijgezel / Raoul Bauer | 475 |
| Boekbespreking | 479 |
[Deel 6, voorplat]
MAART 1985
STREVEN
CULTUREEL MAATSCHAPPELIJK MAANDBLAD
BRIEF VAN FERNANDO CARDENAL NIEUWE ONTWIKKELINGEN IN CHINA ONDERWIJS VOOR DE TOEKOMST
[Deel 6, binnenkant voorplat]
Streven, 52e jaargang, voortzetting van Studiën, 114e jaargang
Hoofdredactie
| J. Gerits, H. Jans, |
| F. Van Bladel |
Redactie
| L. Abicht, G. De Schrijver, |
| L. Geerts, J. Gerits, H. Jans, |
| E. Kerckhof, W. Moesen, |
| C. Tindemans, F. Van Bladel, |
| L. Van Bladel |
Redactieadres
Sanderusstraat 5, B-2018 Antwerpen
Tel. 03/237.97.94
Secretariaat
L. Christiaen
Nadruk van artikelen uit dit nummer zonder verlof van de redactie is verboden.
Administratie
G. Boeve, Sanderusstraat 5, B-2018 Antwerpen
Tel. 03/237.97.94
Verantwoordelijke uitgever: F. Van Bladel, Sanderusstraat, 5, 2018 Antwerpen
Rekeningen, t.n.v. STREVEN
000-0088467-03 (Postcheck)
001-0152555-50 (ASLK)
410-0409331-14 (Kredietbank)
Postgiro in Nederland: 4344657
Abonnementen, inclusief BTW (11 nummers per jaar, beginnend in oktober)
België: BF. 1.030
Nederland; f 58,-
G.H. Luxemburg: BF. 1.050
Andere landen: BF. 1.180,- f 67,- te betalen op een van de bovenstaande rekeningen.
Afzonderlijke nummers:
BF. 140, f 8,-.
[Deel 6, pagina 489]
Inhoud
| FERNANDO CARDENAL, Brief aan mijn vrienden
Naar aanleiding van zijn ontslag uit de Sociëteit van Jezus geeft Fernando Cardenal zijn visie op de feiten en omstandigheden die tot deze ontknoping van zijn conflict met de kerkelijke overheid hebben geleid. En nog verder teruggrijpend naar het verleden, probeert hij te verduidelijken wat hem ertoe bewogen heeft zijn engagement voor de armen van Nicaragua, geleidelijk maar steeds hechter, te verbinden met zijn engagement in de Nicaraguaanse Volksrevolutie. |
491 |
| JON SOBRINO, Bevrijdingstheologie en Europese theologie. Een vergelijking II
Waar de Europese theologie het eerder heeft over ethische en praktische consequenties van een al verworven kennis van God en Openbaring, ziet en hanteert de bevrijdingstheologie de christelijke ethiek en praxis als wezenlijke dimensies van het kenproces zelf, die in belangrijke mate de inhouden ervan beïnvloeden en bepalen. En zoals elk christelijk handelen, dient ook de theologische activiteit aan een aantal bijkomende voorwaarden te voldoen om een tegelijk geloofwaardige en heilzame, echt christelijke bestaanswijze te zijn. |
506 |
| OSCAR STEENHAUT, Onderwijs in het post-industriële tijdperk
In onze industriële samenlevingen waren de technologische en economische organisatie, de politieke en sociale ordening én het daarbij horende onderwijssysteem uiteraard pas met verloop van tijd, op vrij rationele en stabiele wijze op elkaar ingespeeld geraakt. De huidige informatica-revolutie is evenwel een technologische sprong, die dit samenspel grondig verstoort en destabiliseert, en die vooralsnog alleen door de produktie-industrie volop wordt verwerkt. Wil ons onderwijs zijn nieuwe taak in de post-industriële maatschappij waarmaken, dan is het aan een fundamentele heroriëntering toe, waarop de trends van de laatste decennia ons niet of nauwelijks hebben voorbereid. |
515 |
| BYRON WENG, Nieuwe ontwikkelingen in China
In tegenstelling tot Mao Zedong, die ongetwijfeld de sterkste man was in de strijd om de macht maar faalde in het beheer van de revolutie, bleek Deng Xiaoping, na zijn geslaagde machtsovername, ook nog in staat te zijn om een evenwichtiger en duurzamer politieke stabiliteit te verzekeren. Die stabiliteit berustte op een aantal ‘compromissen’ (o.m. tussen de veroordeling van de culturele revolutie en het respect voor Mao's erfenis, tussen de pragmatische voorkeur voor de economische ontwikkeling en het ideologisch onbehagen daaromtrent) die door Deng en zijn medestanders scherp in het oog werden gehouden om overdreven afwijkingen ervan dadelijk weer recht te zetten. |
527 |
[Deel 6, pagina 490]
| JEAN-PIERRE VOIRET, De slechte aarde? Ecologische problemen in China
De sinds enkele jaren inderdaad explosieve toename van China's agrarische produktie gebeurt ten koste van veel ‘goede aarde’ die reeds verloren ging en op iets langere termijn dreigt verloren te gaan ten gevolge van bodemerosie en desertificatie, waterverzilting en een alarmerende daling van het grondwaterpeil. In tegenstelling met het officiële partij-optimisme wijst het gecombineerd onderzoek van zakelijker Chinese studies en het landsat-programma op een verslechtering van de ecologische toestand, die volgens een verklaring van Chinese bosbouwdeskundigen (1980) ‘onvoorstelbaar verschrikkelijke gevolgen’ kan hebben. |
538 |
| ANDRE DE LAET, Gelijkheid en vervreemding in de antieke kunst en cultuur
De auteur peilt naar de culturele en morele achtergronden van de op zich toch merkwaardige overgang van de ‘verheven’ Griekse kunst uit het klassieke tijdperk naar het hellenistisch en romeins oeuvre van kunstenaars voor wie geen onderwerp te min of zelfs te triviaal was. En deze Oudheid kende blijkbaar ook reeds de ‘romantische vervreemding’ van de natuur, die zij toentertijd verwoestte als nooit te voren en tegelijk zocht te recupereren door middel van weergaloze landschapsschilderingen en grandioos aangelegde tuinen. |
545 |
| ALSTEIN, J.M. Coetzee: Zuid-Afrika, isolement en wreedheid
Al twee keer met de belangrijkste literaire prijs van Zuid-Afrika bekroond, is J.M. Coetzee allerminst een auteur die het regime of de blanke publieke opinie naar de mond praat. Hoofdthema van zijn opmerkelijke novellen en romans is de ‘stelling’ of ervaring dat individueel en collectief isolement, ook al wordt het de mens bij wijze van historische erfenis opgedrongen, haast onvermijdelijk leidt tot wreedheid en onmenselijkheid ten aanzien van de anderen. |
552 |
| Forum | |
| Katholieke sociale ethiek. Wanneer zijn we redelijk? En wanneer niet? / Jef Van Gerwen | 562 |
| Franstalig theater in België. Van Delsemme tot Willems / Carlos Tindemans | 565 |
| Anagram van een Vlaams debuut / Leo Geerts | 569 |
| Boekbespreking | 573 |
| Omslagontwerp: Mark Verstockt | |
[Deel 6, achterplat]
Inhoud
| Brief aan mijn vrienden / Fernando Cardenal | 491 |
| Bevrijdingstheologie en Europese theologie. Een vergelijking II / Jon Sobrino | 506 |
| Onderwijs in het post-industriële tijdperk / Oscar Steenhaut | 515 |
| Nieuwe ontwikkelingen in China / Byron Weng | 527 |
| De slechte aarde? Ecologische problemen in China / Jean-Pierre Voiret | 538 |
| Gelijkheid en vervreemding in de antieke kunst en cultuur / André De Laet | 545 |
| J.M. Coetzee: Zuid-Afrika, isolement en wreedheid / Alstein | 552 |
| Forum | |
|---|---|
| Katholieke sociale ethiek. Wanneer zijn we redelijk? En wanneer niet? / Jef Van Gerwen | 562 |
| Franstalig theater in België. Van Delsemme tot Willems / Carlos Tindemans | 565 |
| Anagram van een Vlaams debuut / Leo Geerts | 569 |
| Boekbespreking | 573 |
[Deel 7, voorplat]
APRIL 1985
STREVEN
CULTUREEL MAATSCHAPPELIJK MAANDBLAD
WELVAART ZONDER TOEKOMST SPAANSE THEOLOGEN OVER KOLONISATIE UNESCO EN VERENIGDE STATEN
Streven, 52e jaargang, voortzetting van Studiën, 114e jaargang
[Deel 7, binnenkant voorplat]
Streven, 52e jaargang, voortzetting van Studiën, 114e jaargang
Hoofdredactie
| J. Gerits, H. Jans, |
| F. Van Bladel |
Redactie
| L. Abicht, G. De Schrijver, |
| L. Geerts, J. Gerits, H. Jans, |
| E. Kerckhof, W. Moesen, |
| C. Tindemans, F. Van Bladel, |
| L. Van Bladel |
Redactieadres
Sanderusstraat 5, B-2018 Antwerpen
Tel. 03/237.97.94
Secretariaat
L. Christiaen
Nadruk van artikelen uit dit nummer zonder verlof van de redactie is verboden.
Administratie
G. Boeve, Sanderusstraat 5, B-2018 Antwerpen
Tel. 03/237.97.94
Verantwoordelijke uitgever: F. Van Bladel, Sanderusstraat 5, 2018 Antwerpen
Rekeningen, t.n.v. STREVEN
000-0088467-03 (Postcheck)
001-0152555-50 (ASLK)
410-0409331-14 (Kredietbank)
Postgiro in Nederland: 4344657
Abonnementen, inclusief BTW (11 nummers per jaar, beginnend in oktober)
België: BF. 1.030
Nederland: f 58,-
G.H. Luxemburg: BF. 1.050
Andere landen: BF. 1.180,- f 67,- te betalen op een van de bovenstaande rekeningen.
Afzonderlijke nummers:
BF. 140, f 8,-.
[Deel 7, pagina 485]
Inhoud
| ERIK RAYMAEKERS, Welvaart zonder toekomst. Armoede zonder uitzicht
De min of meer krampachtige pogingen van de rijke industrielanden om hun economische crisis te bezweren hebben vooralsnog niet veel anders gedaan dan een aantal contradicties in de wereldeconomie onthullen: tussen verhoogde produktiecapaciteit en overproduktie enerzijds en beperkte of zelfs inkrimpende afzetmarkten anderzijds; tussen nationale protectionismen en verbeten competitie om de exporthandel; tussen de verarming van de Derde Wereld en de haar toebedeelde rol van nieuwe afzetmarkt voor de Eerste Wereld. |
487 |
| HENK JANS, Spaanse theologen over de kolonisatie van Amerika
Minder dan 20 jaar na Columbus' ontdekking van Amerika was de geplande ‘vreedzame inbezitname’ van overzees Spaans grondgebied omgeslagen in onverbloemde veroveringsoorlogen, slavernij en uitbuiting van de indiaanse bevolking. Bijna een eeuw lang hebben theologen-juristen, zowel in Amerika als aan de Spaanse universiteiten, die gang van zaken hevig betwist en veroordeeld, niet alleen wegens de feitelijke daarbij bedreven ongerechtigheden, maar ook en zelfs vooral wegens de ‘christelijke’, ethische en juridische beginselen en argumenten, die daarbij ten onrechte gehanteerd werden. |
502 |
| PAUL BEGHEYN, Dachau, veertig jaar na de bevrijding
Dachau bezoeken, veertig jaar na de ‘feiten’, kon gewoon niets anders worden dan een persoonlijk getuigenis over wat er in je omgaat, als je lijfelijk geconfronteerd wordt met het onvoorstelbare dat mensen mensen hebben aangedaan. En dat in geen geval omwille van de mens en zijn toekomst, aan vergetelheid of banalisering mag prijsgegeven worden. |
517 |
| JAN SERVAES, De Verenigde Staten en Unesco: een terugblik I
De beslissing van de VS om de Unesco te verlaten is slechts het voorlopige hoogtepunt in een reeks meningsverschillen en conflicten, die van meet af aan tussen de VS en andere - met name westerse - lidstaten hebben bestaan, nog voordat de Sovjetunie was toegetreden, en lang voor de massale toetreding van de Derde Wereld-landen. Waar de VS thans de politisering binnen de Unesco aanklagen, hebben zij in het verleden vaker en onomwonden geprobeerd de Unesco voor haar politieke doeleinden te gebruiken. |
523 |
[Deel 7, pagina 486]
| LUC RASSON, Robert Brasillach: literatuur en fascisme. Hitler, de laatste der magiërs
Na Brasillachs terechtstelling in 1945, zaten zijn critici, vriend en vijand, opgescheept met de onverkwikkelijke vraag: hoe geraakte de auteur van onschuldige, magisch-realistische romans vanaf 1939 zo volkomen in de ban van het fascisme en de persoon van Hitler? Wat sindsdien vaker is beschouwd of vergoelijkt als een plotse breuk of ontsporing in Brasillachs literaire oeuvre, lijkt veelal de ultieme bevestiging en beaming te zijn van de irrationele en primitief ‘darwiniaanse’ drijfveren in het menselijk handelen, die Brasillach al een hele tijd gefascineerd hadden |
533 |
| JO COUCKE, Jan Fabre. De macht der theatrale dwaasheden
Over de kunstenaar/theaterman Jan Fabre is hier vroeger al geschreven door Carlos Tindemans (december 1984). Nu Fabre's laatste theaterproject, De macht der theaterlijke dwaasheden, in april en mei eindelijk ook bij ons te zien zal zijn, willen wij er nog eens op terugkomen. Het artikel over zijn theater kan tevens een prelude zijn op de tentoonstelling van zijn nieuw grafisch werk, die vanaf 3 mei te zien zal zijn in het Museum van Hedendaagse Kunst te Gent. |
542 |
| PAUL VERSTRATEN, De overwinning aan de muziek. Amadeus van Milos Forman
Voor de eerste keer allicht in de filmgeschiedenis heeft Milos Formans Amadeus de filmmuziek ontvoogd aan haar assepoesterrol ten dienste van het dominante beeld en de opgeroepen emoties. Het uitgekiende scenario, de vrije omgang met Mozarts biografie en het contrast tussen de visuele ‘ontluistering’ van het personage en de onverklaarbare luister van zijn muzikaal genie promoveerden de muziek tot hoofdrolspeler van de film. |
551 |
| Forum | |
| De ANS, een boek om van te houden én om te lezen / Stijn Verrept | 558 |
| Op joodse wijze de schriften lezen / Panc Beentjes | 561 |
| Muziek en poëzie als erbarming / Joris Gerits | 566 |
| Boekbespreking | 571 |
| Omslagontwerp: Mark Verstockt | |
[Deel 7, achterplat]
STREVEN
APRIL 1985
Inhoud
| Welvaart zonder toekomst. Armoede zonder uitzicht / Erik Raymaekers | 487 |
| Spaanse theologen over de kolonisatie van Amerika / Henk Jans | 502 |
| Dachau, veertig jaar na de bevrijding / Paul Begheyn | 517 |
| De Verenigde Staten en Unesco I / Jan Servaes | 523 |
| Robert Brasillach: literatuur en fascisme. Hitler, de laatste der magiërs / Luc Rasson | 533 |
| Jan Fabre. De macht der theatrale dwaasheden / Jo Coucke | 542 |
| De overwinning aan de muziek. Amadeus van Milos Forman / Paul Verstraten | 551 |
| Forum | |
|---|---|
| De ANS, een boek om van te houden én om te lezen / Stijn Verrept | 558 |
| Op joodse wijze de schriften lezen / Panc Beentjes | 561 |
| Muziek en poëzie als erbarming / Joris Gerits | 566 |
| Boekbespreking | 571 |
[Deel 8, voorplat]
MEI 1985
STREVEN
CULTUREEL MAATSCHAPPELIJK MAANDBLAD
BURGERLIJKE ONGEHOORZAAMHEID LATIJNSAMERIKAANSE SCHULDENLAST COMPUTER IN DE KLAS
[Deel 8, binnenkant voorplat]
Streven, 52e jaargang, voortzetting van Studiën, 114e jaargang
Hoofdredactie
| J. Gerits, H. Jans, |
| F. Van Bladel |
Redactie
| L. Abicht, G. De Schrijver, |
| L. Geerts, J. Gerits, H. Jans, |
| E. Kerckhof, W. Moesen, |
| C. Tindemans, F. Van Bladel, |
| L. Van Bladel |
Redactieadres
Sanderusstraat 5, B-2018 Antwerpen
Tel. 03/237.97.94
Secretariaat
L. Christiaen
Nadruk van artikelen uit dit nummer zonder verlof van de redactie is verboden.
Administratie
G. Boeve, Sanderusstraat 5, B-2018 Antwerpen
Tel. 03/237.97.94
Verantwoordelijke uitgever: F. Van Bladel, Sanderusstraat 5, 2018 Antwerpen
Rekeningen, t.n.v. STREVEN
000-0088467-03 (Postcheck)
001-0152555-50 (ASLK)
410-0409331-14 (Kredietbank)
Postgiro in Nederland: 4344657
Abonnementen, inclusief BTW (11 nummers per jaar, beginnend in oktober)
België: BF. 1.030
Nederland: f 58,-
G.H. Luxemburg: BF. 1.050
Andere landen: BF. 1.180,- f 67,- te betalen op een van de bovenstaande rekeningen.
Afzonderlijke nummers:
BF. 140, f 8,-.
[Deel 8, pagina 581]
Inhoud
| JOHAN VERSTRAKTEN, Burgerlijke ongehoorzaamheid en eerbied voor de rechtsstaat
Aan de hand van vnl. Maneschijns analyses situeert de auteur de veel besproken burgerlijke ongehoorzaamheid binnen de democratische rechtsstaat, die het verdient bekritiseerd en gecorrigeerd maar niet ondermijnd noch vernietigd te worden. De juist begrepen burgerlijke ongehoorzaamheid is een ultieme poging om de legitimiteit te redden van een democratisch bestel, dat in zijn volkomen legale meerderheids- of overheidsbeslissingen toch onrechtvaardig of discriminerend kan uitvallen. |
583 |
| LUK CORLUY, Latijnsamenkaanse schuldenlast
De buitensporige schuldenlast van vier grote Latijnsamerikaanse landen leek een ogenblik het (voort)bestaan zelf in gevaar te brengen van een aantal banken die hun die enorme kredieten hadden verstrekt. In een eerste tijd waren de banken en het Internationaal Monetair Fonds bereid de debiteurlanden een herschikking van hun schulden toe te staan, onder zeer strenge voorwaarden van importreductie en inkomensmatiging. De daarmee gepaard gaande groeiende werkloosheid, verarming van de bevolking en vaak ook dalende produktiviteit maken thans duidelijk dat de debiteurlanden niet alleen uitstel of kwijtschelding van betaling nodig hebben, maar evenzeer nieuwe kredieten om tewerkstelling, economische groei en minimale welvaart voor hun eigen bevolking op gang te kunnen brengen. |
594 |
| JAN SERVAES, De Verenigde Staten en Unesco: een terugblik II
Sinds het begin van de jaren zeventig drongen de Derde Wereld-landen aan op een grondige hervorming van de internationale communicatie en informatie, die zij overheerst achtten door westerse landen en instanties. De vinnige discussie daaromtrent leidde tot het eenparig goedgekeurde compromis van 1978, de Mass Media Declaration. De VS hebben deze verklaring jarenlang aangevochten als een onduldbare politisering en beknotting van de vrije informatie, maar motiveerden hun recente uittreding uit de Unesco toch uitsluitend door hun kritiek op de begroting van de organisatie en op de persoon van haar directeur-generaal M'Bow. |
605 |
[Deel 8, pagina 582]
| JORIS NOTE, Jan Arends, stoorzender
In tegenstelling met de reeds verschenen studies van overwegend biografische aard, wenste de auteur in te gaan op de literaire thematiek en verwoording van Jan Arends' verhalend en dichterlijk werk. Het blijkt daar hoofdzakelijk te gaan om vele variaties op het thema van een voorbestemde en ongeneeslijke eenzaamheid, die nog verergert door het besef van de schrijver dat hij de taal van de ‘anderen’ moet gebruiken, en haar geweld dient aan te doen om zijn gestoord zijn en zijn verstoring enigermate te kunnen uiten. |
619 |
| HUBERT CHRISTIAEN, Computers in de klas. Waarom, waartoe, hoe?
De veralgemeende invoering van de computer in het middelbaar onderwijs stelt heel andere problemen dan de simpele overdracht van een al lang afgeronde wetenschap of techniek. Welke minimale of maximale leerprogramma's beantwoorden echt aan de actuele en toekomstige behoeften van een zeer verscheiden publiek? Wat is de ideële en reële waarde van de vorming tot logisch en probleemoplossend denken, die informatie en computerkunde heten mee te geven? Riskeert een onderricht volgens de momentele stand van zaken niet snel achterop te raken bij een techniek die nog volop nieuwe wegen beproeft ten behoeve van de (minder gespecialiseerde) gebruiker van de toekomst? |
634 |
| GUY FREIERMUTH, Gazet van Antwerpen. Flamingant, orthodox en semi-sociaal
Als eerste in een reeks geïnterviewde opiniemakers van de dagbladpers in Vlaanderen komt de editorialist van de Gazet van Antwerpen, J. Veestraeten aan het woord. In dit vraaggesprek worden o.m. behandeld: de uitgesproken profilering van het blad op het Vlaamsnationale, christelijke en politieke vlak; het redactioneel beleid ten aanzien van actuele hete hangijzers als het onderwijs, de gastarbeiders en de rakettenkwestie; de vrijheidsmarge van de afzonderlijke redacteurs en de (bestaande of verwachte) concurrentieverhouding tussen dagbladpers en andere communicatiemedia. |
646 |
| Forum | |
| Hegel, filosoof van de bevrijding / Antoon Braeckman | 658 |
| De Tweede Koude Oorlog / Ludo Abicht | 661 |
| Boekbespreking | 668 |
| Omslagontwerp: Mark Verstockt | |
[Deel 8, achterplat]
STREVEN
MEI 1985
Inhoud
| Burgerlijke ongehoorzaamheid en eerbied voor de rechtsstaat / Johan Verstraeten | 583 |
| Latijnsamerikaanse schuldenlast / Luk Corluy | 594 |
| De Verenigde Staten en Unesco: een terugblik II / Jan Servaes | 605 |
| Jan Arends, stoorzender / Joris Note | 619 |
| Computers in de klas. Waarom, waartoe, hoe? / Hubert Christiaen | 634 |
| Gazet van Antwerpen. Flamingant, orthodox en semi-sociaal / Guy Frciermuth | 646 |
| Forum | |
|---|---|
| Hegel, filosoof van de bevrijding / Antoon Braeckman | 658 |
| De Tweede Koude Oorlog / Ludo Abicht | 661 |
| Boekbespreking | 668 |
[Deel 9, voorplat]
JUNI 1985
STREVEN
CULTUREEL MAATSCHAPPELIJK MAANDBLAD
BEVRIJDINGSTHEOLOGIE EN KLASSENSTRIJD VREDESSPIRITUALITEIT HONGARIJES ECONOMISCHE KOERS
[Deel 9, binnenkant voorplat]
Streven, 52e jaargang, voortzetting van Studiën, 114e jaargang
Hoofdredactie
| J. Gerits, H. Jans, |
| F. Van Bladel |
Redactie
| L. Abicht, G. De Schrijver, |
| L. Geerts, J. Gerits, H. Jans, |
| E. Kerckhof, W. Moesen, |
| C. Tindemans, F. Van Bladel, |
| L. Van Bladel |
Redactieadres
Sanderusstraat 5, B-2018 Antwerpen
Tel. 03/237.97.94
Secretariaat
L. Christiaen
Nadruk van artikelen uit dit nummer zonder verlof van de redactie is verboden.
Administratie
G. Boeve, Sanderusstraat 5, B-2018 Antwerpen
Tel. 03/237.97.94
Verantwoordelijke uitgever: F. Van Bladel, Sanderusstraat 5, 2018 Antwerpen
Rekeningen, t.n.v. STREVEN
000-0088467-03 (Postcheck)
001-0152555-50 (ASLK)
410-0409331-14 (Kredietbank)
Postgiro in Nederland: 4344657
Abonnementen, inclusief BTW (11 nummers per jaar, beginnend in oktober)
België: BF. 1.030
Nederland: f 58,-
G.H. Luxemburg: BF. 1.050
Andere landen: BF. 1.180,- f 67,- te betalen op een van de bovenstaande rekeningen.
Afzonderlijke nummers:
BF. 140, f 8,-.
[Deel 9, pagina 677]
Inhoud
| GUSTAVO GUTIÉRREZ, Bevrijdingstheologie, maatschappijanalyse en klassenstrijd
De Peruaanse ‘vader van de bevrijdingstheologie’ gaat hier uitdrukkelijk in op het verwijt als zou zijn theologische reflectie zich onderworpen hebben aan de marxistische analyse en ideologie, of op zijn minst aan de als normatief gehanteerde (wetenschappelijke) maatschappijanalyse van de sociale wetenschappen. Waar het de theologie niet toekomt uit te maken of er - en welke de - sociale conflicten zijn, dient zij wel een antwoord te zoeken op de voor vele christenen dringende en heel concrete vraag: hoe in die gegeven conflictsituatie zowel het universeel karakter van de christelijke liefde als haar even rechtmatige voorkeuroptie voor de zwaksten verkondigen en beleven? |
679 |
| PAUL BEGHEYN, Mensen gelouterd tot vrede. Elementen voor een vredesspiritualiteit
Dat de ‘pacifisten’, over zovele politieke, ideologische én nationale grenzen heen, met vaak hevige vijandigheid of minachting bejegend worden, heeft veel te maken met de jammerlijke verwarring tussen drie vormen van onverdraagzaamheid, die ten onrechte over dezelfde kam worden geschoren. Waar gegronde ‘ethische verontwaardiging’ niet langer als een laakbare onverdraagzaamheid gedoodverfd wordt, komt pas ruimte vrij voor de geduldige, tegelijk beginselvaste en realistische dialoog over de (on)duldbare bedreigingen en beveiligingen van de gemeenschappelijke toekomst van de mensheid. |
693 |
| JORIS NOTE, De mogelijkheidszin van Nooteboom
Cees Nootebooms jongste roman verbindt de leugenachtige gesloten wereld van het sprookje met de autobiografische beklemming van de verteller-auteur, die de ‘mislukte mythe van het leven’ in de (Nederlandse) samenleving aan de kaak stelt. Maar zijn afwijzing van de bedrieglijke beslotenheid van het sprookje betekent nog geen berusting in het al even gesloten systeem van de verbeeldingloze werkelijkheid. |
699 |
[Deel 9, pagina 678]
| LEO GEERTS, Borde wijk. Stugge grootheid als misverstand
De gebruikelijke karakterisering van Bordewijk als exponent van de ‘nieuwe zakelijkheid’ laat geen recht wedervaren aan de fantastische en troebele dimensies van zijn oeuvre. Wat men desnoods nog erkent als de ‘raadselachtigheid’ van sommige romanpersonages of de auteur zelf, blijkt veeleer een uiting te zijn van Bordewijks ongemeen scherpe zin voor de vele factoren - van economische, sociale, culturele... aard - die 's mensen vaak onthutsende en verontrustende gedrag verregaand beïnvloeden en bepalen. |
704 |
| GUY FREIERMUTH, De rode cijfers van De Morgen. Gesprek met Paul Goossens
In een land als België, waar de zogeheten opiniepers veelal een - openlijk of bedekt - partijgebonden karakter vertoont, dient De Morgen zich sinds 1978 aan als een ‘open, progressief en niet-partijgebonden’ dagblad, dat bovendien binnen het heersende economisch-maatschappelijk bestel zijn financiële leefbaarheid zoekt waar te maken. Het gesprek met de hoofdredacteur van het blad gaat in op de met een dergelijk opzet verbonden problemen van redactionele, commerciële, bedrijfseconomische en willens nillens ook (partij)politieke aard. |
713 |
| FRANS VAN CAMPENHOUT, Emiel Schiltz: Antwerps advocaat, politicus en journalist (1865-1929)
Meestal zonder meer beschouwd als een van de prominente vertegenwoordigers van het daensisme, blijkt Emiel Schiltz slechts relatief korte tijd een voor- en medestander van die politieke beweging geweest te zijn. Zijn levensloop was veeleer exemplarisch voor die van vele Vlaams- en/of sociaal voelende Vlamingen van katholieken huize, die in gewetensnood raakten zodra een Vlaams-nationale of sociale politieke beweging de vrijzinnige, linkse of zelfs uitgesproken anticlericale toer opging. |
726 |
| L.L.S. BARTALITS, Economische liberalisering in Hongarije
Niet ten onrechte geldt Hongarije als het land dat op economisch gebied de meest liberale koers vaart van alle Oostbloklanden. De verregaande economische hervormingen kenden er een wisselend verloop en succes, niet in het minst doordat zij stekelige, ideologische en politieke problemen opriepen. Om vele redenen van vnl. interne aard was de Hongaarse liberalisering eerder een uniek experiment dan een valabel model voor zijn marxistische buren. |
736 |
| Forum | |
| Milieucrisis en filosofie / Ger Groot | 746 |
| Mens en natuur: participatie aan een intrinsieke waarde / Wim Zweers | 751 |
| Boekbespreking | 757 |
| Omslagontwerp: Mark Verstockt | |
[Deel 9, achterplat]
STREVEN
JUNI 1985
Inhoud
| Bevrijdingstheologie, maatschappijanalyse en klassenstrijd / Gustavo Gutiérrez | 679 |
| Mensen gelouterd tot vrede. Elementen voor een vredesspiritualiteit / Paul Begheyn | 693 |
| De mogelijkheidszin van Nooteboom / Joris Note | 699 |
| Bordewijk. Stugge grootheid als misverstand / Leo Geerts | 704 |
| De rode cijfers van De Morgen. Gesprek met Paul Goossens / Guy Freiermuth | 713 |
| Emiel Schiltz: Antwerps advocaat, politicus en journalist (1865-1929) / Frans van Campenhout | 726 |
| Economische liberalisering in Hongarije / L.L.S. Bartalits | 736 |
| Forum | |
|---|---|
| Milieucrisis en filosofie / Ger Groot | 746 |
| Mens en natuur: participatie aan een intrinsieke waarde / Wim Zweers | 751 |
| Boekbespreking | 757 |
[Deel 10, voorplat]
JULI 1985
STREVEN
CULTUREEL MAATSCHAPPELIJK MAANDBLAD
HET PAUSBEZOEK G.M. HOPKINS: ELLENDE ALS GENADE RACISME: EEN UITZICHTLOZE ZIEKTE?
[Deel 10, binnenkant voorplat]
Streven, 52e jaargang, voortzetting van Studiën, 114e jaargang
Hoofdredactie
| J. Gerits, H. Jans, |
| F. Van Bladel |
Redactie
| L. Abicht, G. De Schrijver, |
| L. Geerts, J. Gerits, H. Jans, |
| E. Kerckhof, W. Moesen, |
| C. Tindemans, F. Van Bladel, |
| L. Van Bladel |
Redactieadres
Sanderusstraat 5, B-2018 Antwerpen
Tel. 03/237.97.94
Secretariaat
L. Christiaen
Nadruk van artikelen uit dit nummer zonder verlof van de redactie is verboden.
Administratie
G. Boeve, Sanderusstraat 5, B-2018 Antwerpen
Tel. 03/237.97.94
Verantwoordelijke uitgever: F. Van Bladel, Sanderusstraat 5, 2018 Antwerpen
Rekeningen, t.n.v. STREVEN
000-0088467-03 (Postcheck)
001-0152555-50 (ASLK)
410-0409331-14 (Kredietbank)
Postgiro in Nederland: 4344657
Abonnementen, inclusief BTW (11 nummers per jaar, beginnend in oktober)
België: BF. 1.030
Nederland: f58,-
G.H. Luxemburg: BF. 1.050
Andere landen: BF. 1.180, f 67,- te betalen op een van de bovenstaande rekeningen.
Afzonderlijke nummers:
BF. 140, f8,-.
De intekenprijs voor de 53e jaargang, oktober 1985 - september 1986, bedraagt voor het binnenland BF. 1.100, voor het G.H. Luxemburg BF. 1.120, Nederland f 64,-, andere landen BF. 1.260 of f 73,-
[Deel 10, pagina 773]
Inhoud
| FRANS VAN BLADEL, Het Pausbezoek
Voor een diepgaande analyse van het pausbezoek aan ons land en vooral van de gevolgen ervan op langere termijn zullen we nog wel wat tijd nodig hebben. Ondanks onze aanvankelijke reserves wilden we u een eerste, voorlopige reflectie toch niet onthouden. Deze beperkt zich tot twee facetten van het evenement: het volkskatholicisme dat zich massaal manifesteerde en het soort taal dat bij zulke gelegenheden schijnt te moeten worden gebruikt. |
775 |
| EDUARD KIMMAN, Amerikaanse bisschoppen over economie
Een paar jaar na hun opmerkelijke brief over de bewapeningswedloop en de vrede hebben de Amerikaanse bisschoppen zich nu ook gewaagd aan het voorontwerp van een brief over economie en christelijke ethiek. Zij formuleerden enkele fundamentele normen voor het economisch leven, de implicaties daarvan voor een zestal factoren en/of instanties die daarin een rol spelen, en een paar concretere beleidstoepassingen, afgestemd op de Amerikaanse situatie. Ten dele reeds scherp aangevochten in de ‘lekenbrief’ van een groep vooraanstaande katholieken, wordt de tekst in zeer ruime kring bediscussieerd en bekritiseerd, en zal zeker, zoals zijn voorganger, nog heel wat wijzigingen ondergaan. |
782 |
| ROB FAESEN, Ellende als genade. Twee Terrible Sonnets van G.M. Hopkins
De Terrible Sonnets van G.M. Hopkins, nog onlangs in een nieuwe Nederlandse vertaling toegankelijker gemaakt, zijn vaak ten onrechte verstaan en gecommentarieerd als de uiting van ongeloof van een verkrampte religieus. Zij verbeelden en verwoorden echter, op weergaloze wijze, hoe in en door de ervaren zinloosheid en ontmenselijking een onvermoede God zich kan laten kennen en ontmoeten. |
791 |
| DIRK DE SCHUTTER, John Fuller, Flying to nowhere. De utopie van het schrift
Met Flying to nowhere schreef deze Engelse dichter en essayist een raadselachtig (detective)verhaal, waarin de parallellen met Eco's De naam van de roos zich als vanzelf opdringen. De auteur is, met de nodige speurderszin, op zoek gegaan naar de originele thematiek van Fullers vertelling: in de beaamde drang naar ‘reizen en schrijven’ en de bekrompen afwijzing en veroordeling daarvan zou Fuller twee levenshoudingen hebben voorgesteld ten aanzien van de ware en valse (on)eindigheid van het menselijk bestaan. |
799 |
[Deel 10, pagina 774]
| LEO GEERTS, Jaap Kruithof: tussen theorie en empirie
Door zijn omvangrijk werk hoort Jaap Kruithof ongetwijfeld thuis in de rij hedendaagse moralisten die, op grond van empirische (antropologische, sociologische...) analyses proberen te komen tot een omschrijving en ‘aanbeveling’ van een aantal morele waarden. Niet te verwonderen is dat daarbij de bekende maar nog steeds prangende vraag rijst: of en hoe men van welk ‘Sein’ tot enig bindend ‘Sollen’ kan besluiten dat alle menselijke ervaring recht laat wedervaren. |
806 |
| JAN KOENOT, U2: onvervalste rock, hartverwarmend
Het snelle en wereldwijde succes van de rockgroep U2 (You Too!) noopt tot enkele dringende vragen. Hecht het publiek zelf evenveel belang als de groep aan de thematiek en de boodschap die U2 bedoelt over te brengen? Ontkracht het volop meedraaien van de groep met de keiharde rock business al dan niet zijn morele en maatschappijkritische pretenties? Neemt zo'n rock concert geen sacrale en rituele allures aan, en zo ja, is dan de uitdrukkelijk christelijke interpretatie ervan illusoir, verwerpelijk of gerechtigd? |
817 |
| JAAK DE MAERE, Racisme: een uitzichtloze ziekte?
Racisme en anti-racisme zijn aan de orde van de dag en daar wou de bundel artikelen Nederlands racisme (1984) volkomen terecht wat aan doen. De auteur bespreekt de daarin voorgestelde definities, analyses en remedies en bekritiseert een aantal minder gelukkige generalisaties en verwachtingen (in o.m. ‘officiële’ tegenmaatregelen gesteld) die z.i. de polarisatie kunnen versterken in plaats van ze te verzwakken of die bedenkelijke neveneffecten zouden kunnen sorteren. |
826 |
| PAUL VERSTRATEN, Een nieuw filmauteur? Jim Jarmusch: Stranger than Paradise
Het succes dat de sympathieke film Stranger than Paradise van Jim Jarmusch te beurt viel, eerst in 1982 in het filmfestival in Rotterdam, nu in Cannes, stelt vragen over de nieuwe ‘andere cinema’. Krijgen we, na de Nouvelle Vague, een nieuwe auteursfilm? Ontwikkelt de film, die als massakunst is begonnen, zich tot ‘kleinkunst’? En welke invloed spelen tv en video daarin? |
834 |
| Forum | |
| Een grote parade. Musea, exposities en catalogi / Charo Crego & Ger Groot | 839 |
| De groenen / Frank De Roose | 843 |
| Boekbespreking | 848 |
| Omslagontwerp: Mark Verstockt | |
[Deel 10, binnenkant achterplat]
Streven, 52e jaargang, voortzetting van Studiën, 114e jaargang
Hoofdredactie
| J. Gerits, H. Jans, |
| F. Van Bladel |
Redactie
| L. Abicht, G. De Schrijver, |
| L. Geerts, J. Gerits, H. Jans, |
| E. Kerckhof, W. Moesen, |
| C. Tindemans, F. Van Biadel, |
| L. Van Bladel |
Redactieadres
Sanderusstraat 5, B-2018 Antwerpen
Tel. 03/237.97.94
Secretariaat
L. Christiaen
Nadruk van artikelen uit dit nummer zonder verlof van de redactie is verboden.
Administratie
G. Boeve, Sanderusstraat 5, B-2018 Antwerpen
Tel. 03/237.97.94
Verantwoordelijke uitgever: F. Van Bladel, Sanderusstraat 5, 2018 Antwerpen
Rekeningen, t.n.v. STREVEN
000-0088467-03 (Postcheck)
001-0152555-50 (ASLK)
410-0409331-14 (Kredietbank) Postgiro in Nederland: 4344657
Abonnementen, inclusief BTW (11 nummers per jaar, beginnend in oktober)
België: BF. 1.030
Nederland: f 58,-
G.H. Luxemburg: BF. 1.050
Andere landen: BF. 1.180, f 67,- te betalen op een van de bovenstaande rekeningen.
Afzonderlijke nummers:
BF. 140, f 8,-.
De intekenprijs voor de 53e jaargang, oktober 1985 - september 1986, bedraagt voor het binnenland BF. 1.100, voor het G.H. Luxemburg BF. 1.120, Nederland f 64,-, andere landen BF. 1.260 of f 73,-
[Deel 10, achterplat]
STREVEN JULI 1985
Inhoud
| Het Pausbezoek / Frans Van Bladel | 775 |
| Amerikaanse bisschoppen over economie / Eduard Kimman | 782 |
| Ellende als genade. Twee Terrible Sonnets van G.M. Hopkins / Rob Faesen | 791 |
| John Fuller, Flying to nowhere. De utopie van het schrift / Dirk De Schutter | 799 |
| Jaap Kruithof: tussen theorie en empirie / Leo Geerts | 806 |
| U2: onvervalste rock, hartverwarmend / Jan Koenot | 817 |
| Racisme: een uitzichtloze ziekte? / Jaak De Maere | 826 |
| Een nieuw filmauteur? Jim Jarmusch: Stranger than Paradise / Paul Verstraten | 834 |
| Forum | |
|---|---|
| Een grote parade. Musea, exposities en catalogi / Charo Crego & Ger Groot | 839 |
| De groenen / Frank De Roose | 843 |
| Boekbespreking | 848 |
[Deel 11, voorplat]
AUG./SEPT. 1985
STREVEN
CULTUREEL MAATSCHAPPELIJK MAANDBLAD
ERVARINGSGELOOF EN GELOOFSERVARING L. BOFF: KERK, CHARISMA, MACHT NON-VERBALE COMMUNICATIE
[Deel 11, binnenkant voorplat]
Streven, 52e jaargang, voortzetting van Studiën, 114e jaargang
Hoofdredactie
| J. Gerits, H. Jans, |
| F. Van Blade |
Redactie
| L. Abicht, G. De Schrijver, |
| L. Geerts, J. Gerits, H. Jans, |
| E. Kerckhof, W. Moesen, |
| C. Tindemans, F. Van Bladel, |
| L. Van Bladel |
Redactieadres
Sanderusstraat 5, B-2018 Antwerpen
Tel. 03/237.97.94
Secretariaat
L. Christiaen
Nadruk van artikelen uit dit nummer zonder verlof van de redactie is verboden.
Administratie
G. Boeve, Sanderusstraat 5, B-2018 Antwerpen
Tel. 03/237.97.94
Verantwoordelijke uitgever: F. Van Bladel, Sanderusstraat 5, 2018 Antwerpen
Rekeningen, t.n.v. STREVEN
000-0088467-03 (Postcheck)
001-0152555-50 (ASLK)
410-0409331-14 (Kredietbank)
Postgiro in Nederland: 4344657
Abonnementen, inclusief BTW (11 nummers per jaar, beginnend in oktober)
België: BF. 1.030
Nederland: f 58,-
G.H. Luxemburg: BF. 1.050
Andere landen: BF. 1.180, f 67,- te betalen op een van de bovenstaande rekeningen.
Afzonderlijke nummers:
BF. 140, f 8,-.
De intekenprijs voor de 53e jaargang, oktober 1985-september 1986, bedraagt voor het binnenland BF. 1.100, voor het G.H. Luxemburg BF. 1.120, Nederland f 64,-, andere landen BF. 1.260 of f 73, -
[Deel 11, pagina 889]
Inhoud
| ANTOON VERGOTE, Ervaringsgeloof en geloofservaring
Onder de invloed van oudere en recente cultuurmutaties zijn christelijke verkondiging en beleving zoveel belang gaan hechten aan de geloofservaring, dat geloven geen andere inhoud meer dreigt te hebben dan wat elkeen ervan ervaren en ermee aanvangen kan. Als een specifieke daad van vertrouwvolle overgave aan de persoonlijke God dient het eigen karakter van het christelijk geloof - desgevallend opnieuw - erkend te worden, wil geloven zich kunnen ontwikkelen en volmaken tot een authentieke, verinnerlijkte en bevrijdende geloofservaring. |
891 |
| GEORGES DE SCHRIJVER, Leonardo Boff: Kerk, charisma en macht. Of de strijd om een katholieke reformatie
Van het geschil tussen de Romeinse Congregatie en de Braziliaanse theoloog hebben de nieuwsmedia vrijwel uitsluitend de voorlopige zwijgplicht vermeld die Leonardo Boff werd opgelegd. De auteur analyseert Boffs controversiële interpretatie van de kerkleer van Vaticanum II en de concretiseringen daarvan op de bisschoppenconferenties van Medellin (1968) en Puebla (1979). Boffs kritische evaluatie van de wijze waarop Kerk, charisma en macht rechtens en in feite functioneren, blijkt heel wat genuanceerder en zelfs ‘katholieker’ te zijn dan de beknotte en vertekende versie ervan in Kardinaal Ratzingers repliek. |
904 |
| KOEN BOEY, Glucksmanns afscheid van de nieuwe filosofen
Met Cynisme et Passion heeft André Glucksmann duidelijk afscheid genomen van een filosofische groep of trend, waarin hij trouwens van meet af aan een buitenbeentje was geweest. Zonder iets terug te nemen van zijn kritiek op de heilloze, westerse fanatismen van godsdienstige of marxistische signatuur, bepleit hij de herwaardering en bevestiging van het beste wat de westerse cultuur heeft voortgebracht: de democratische instelling(en) en vooral de tolerantie die, vanuit een passie voor de onzekerheid van het menselijk bestaan, alle cynisme afzweert en zowel scepticisme als dogmatisme poogt te overstijgen. |
916 |
[Deel 11, pagina 890]
| JORIS NOTE, Daniël Robberechts. Een onrustwekkende schrijver
Al vroeg met meerdere prijzen bekroond lijkt Daniël Robberechts sinds geruime tijd niet zo goed meer in - noch überhaupt op - de markt te liggen. De recente (1984) publikatie van zijn Dagboek '64-'65 en de bundel Bezwarende geschriften (uit de jaren 1967-1977) zou de schrijver uit die onverdiende vergetelheid moeten weghalen: beide werken zijn persoonlijk doorleefde en verhelderende commentaren op de (religieus en cultuurhistorisch) zo roerige jaren zestig en de daaropvolgende periode van verregaande ontnuchtering. |
928 |
| JULES VAN ACKERE, Dresden, de kunstlievende. Veertig jaar geleden verwoest
Veertig jaar na de apocalyptische ondergang van Dresden blikt de auteur, met begrijpelijke weemoed, terug op het prestigieuze, artistieke verleden van deze Middeneuropese stad die, vanaf de 16e tot het begin van de 20e eeuw, een uniek kruis- en trefpunt is geweest van voornamelijk muzikale, maar ook architecturale, picturale en literaire creaties en realisaties. |
941 |
| CARLOS TINDEMANS, Welsprekend zwijgen. Non-verbale communicatie
Non-verbale communicatie was altijd al (en is met name ook in de dierenwereld) een oorspronkelijke dimensie van het samen-leven, en schijnt in onze vertechniseerde wereld, met zijn veelvuldige anonieme contacten en ontmoetingen, nog voortdurend aan belang toe te nemen. Aan de hand van enkele recente studies brengt de auteur meer klaarheid in de complexiteit, de betekenistypes en de systematiek van de uiteenlopende vormen van non-verbale communicatie, die ten dele elke reductie tot mogelijk equivalente linguïstische expressievormen tarten. |
950 |
| GUY FREIERMUTH, De Nieuwe Gazet: opgekocht maar opgelucht. Gesprek met Frans Strieleman
Sinds 1957 om financiële redenen gedwongen tot een aparte vorm van samenwerking met ‘buitenstaanders’, wenste De Nieuwe Gazet, als vrijzinnige en liberale (grootstad)krant, haar redactionele onafhankelijkheid te bewaren en te bevestigen. Het gesprek met de hoofdredacteur snijdt problemen aan als het onderscheid en de scheiding tussen objectieve informatie en duidende commentaar, het commercieel inspelen op sensatie en louter lokaal nieuws, de redactionele houding (en onafhankelijkheid) ten aanzien van zowel tegen- als medestanders, de subsidiëring van de zogeheten opiniepers, en de concurrentieverhouding tussen het dagblad en andere, vooral de nieuwste communicatiemedia. |
958 |
| Forum | |
| Hoe vrolijk is een anarchistenroman? / Joris Gerits | 970 |
| Boekbespreking | 974 |
| Omslagontwerp: Mark Verstockt |
[Deel 11, achterplat]
STREVEN
AUG./SEPT. 1985
Inhoud
| Ervaringsgeloof en geloofservaring / Antoon Vergote | 891 |
| Leonardo Boff: Kerk, charisma en macht. Of de strijd om een katholieke reformatie / Georges De Schrijver | 904 |
| Glucksmanns afscheid van de nieuwe filosofen / Koen Boey | 916 |
| Daniël Robberecht. Een onrustwekkende schrijver / Joris Note | 928 |
| Dresden, de kunstlievende. Veertig jaar geleden verwoest /Jules Van Ackere | 941 |
| Welsprekend zwijgen. Non-verbale communicatie / Carlos Tindemans | 950 |
| De Nieuwe Gazet: opgekocht maar opgelucht. Gesprek met Frans Strieleman / Guy Freiermuth | 958 |
| Forum | |
|---|---|
| Hoe vrolijk is een anarchistenroman? / Joris Gerits | 970 |
| Boekbespreking | 974 |