Streven. Vlaamse editie. Jaargang 51
(1983-1984)– [tijdschrift] Streven. Vlaamse editie–
Auteursrechtelijk beschermdStreven. Vlaamse editie. Jaargang 51. 1983-1984
DBNL-TEI 1
Wijze van coderen: standaard
-
gebruikt exemplaar
eigen exemplaar DBNL
algemene opmerkingen
Dit bestand biedt, behoudens een aantal hierna te noemen ingrepen, een diplomatische weergave van Streven. Vlaamse editie. Jaargang 51 uit 1983-1984.
De Digitale Bibliotheek voor de Nederlandse Letteren beijvert zich voor het verkrijgen van toestemming van alle rechthebbenden; eenieder die meent enig recht te kunnen doen gelden op in dit tijdschrift opgenomen bijdragen, wordt verzocht dit onverwijld aan ons te melden (mailto:dbnl.auteursrecht@kb.nl).
redactionele ingrepen
p. 407, noot 18: in het origineel verschilt de nootverwijzing in de tekst met die in de noot, dat is hier verbeterd.
Bij de omzetting van de gebruikte bron naar deze publicatie in de dbnl is een aantal delen van de tekst niet overgenomen. Hieronder volgen de tekstgedeelten die wel in het origineel voorkomen maar hier uit de lopende tekst zijn weggelaten. Ook de blanco pagina (deel 9: 852) en pagina's met advertenties (deel 1: 36, 78, deel 2: 149, 171, deel 3: 264, deel 4: 360, deel 6: 555, deel 7: 630, 650, 660, deel 8: 746, 755, deel 9: 842, 853, 864, deel 10: 914, 941, 949, deel 11: 1031, 1040) zijn niet opgenomen in de lopende tekst.
[Deel 1, voorplat]
OKTOBER 1983
STREVEN
CULTUREEL MAATSCHAPPELIJK MAANDBLAD
KERKELIJK HUWELIJK EN ECHTSCHEIDING
EVANGELIE VOOR AFRIKANEN
BRAZILIE: NEFASTE GRONDPOLITIEK
[Deel 1, binnenkant voorplat]
Streven, 51e jaargang, voortzetting van Studiën, 113e jaargang
Lid Vereniging van wetenschappelijke en kulturele tijdschriften
Hoofdredactie
J. Gerits, H. Jans, F. Van Bladel
Redactie
L. Abicht, G. De Schrijver, L. Geerts, J. Gerits, H. Jans, E. Kerckhof, W. Moesen, C. Tindemans, F. Van Bladel, L. Van Bladel
Redactieadres
Sanderusstraat 5,
B-2018 Antwerpen
Tel. 03/237.97.94
Secretariaat
L. Christiaen
Nadruk van artikelen uit dit nummer zonder verlof van de redactie is verboden.
Administratie
G. Boeve,
Sanderusstraat 5,
B-2018 Antwerpen
Tel. 03-237.97.94
(Verantwoordelijke uitgever: STREVEN VZW)
Rekeningen, t.n.v. STREVEN
000-0088467-03 (Postcheck)
001-0152555-50 (ASLK)
410-0409331-14 (Kredietbank)
Postgiro in Nederland: 4344657
Abonnementen, inclusief BTW
(11 nummers per jaar, beginnend in oktober)
België: BF. 930
Nederland: f56,-
G.H. Luxemburg: BF. 950
Andere landen: BF. 1.070,- f66,-
te betalen op een van de bovenstaande rekeningen.
Afzonderlijke nummers:
BF. 120, f8,-.
[Deel 1, pagina 1]
Inhoud
| RIK TORFS, Heeft het kerkelijk huwelijk nog zin? Juridische aspecten
Het profane huwelijksrecht is in een stroomversnelling geraakt waarvan het einde nog niet in zicht is. De kerkelijke rechtspraktijk verbindt, op nogal paradoxale wijze, de principiële bevestiging van de onverbreekbaarheid van het huwelijk met een groeiend aantal nietigverklaringen, die veel weg hebben van verkapte echtscheidingen. Het is zeer de vraag of ook het ‘ideaal’ van het christelijk huwelijk daarmee gediend wordt. |
3 |
| D.F. SCHELTENS, Een woord van en over Hugo de Groot
In een door religieuze en politieke tegenstellingen verscheurde tijd verscheen Hugo de Groot - of Grotius, geboren 1583 - als de grondlegger van een geseculariseerde rechtsopvatting, die gelijkelijk voor christenen en heidenen zou gelden. De auteur gaat in op de wenselijkheid en de fundering van een natuurrecht zonder verbinding met een expliciet Godsgeloof. |
15 |
| BERNARD SPAAPEN, De Tekenkunst van Jos Hendrickx
In deze postuum gepubliceerde tekst peilt de auteur, een privé-leerling van de Antwerpse grafische kunstenaar Jos Hendrickx (1906-1971), naar wat hem bij zijn leermeester het meest heeft geboeid: zijn ‘geestelijke visie’ op de materiële werkelijkheid, zijn ‘mystieke beleving’ ervan en de ‘grafische intensiteit’ van zijn tekentechniek. |
23 |
| ALAIN VAN DER BEKEN, Evangelie voor Afrikanen. Een getuigenis
Lange tijd is evangelisatie als een bergpad geweest dat uitsluitend van boven naar beneden bewandeld werd: westerse spreek- en denkwijzen werden, woord voor woord, in de inheemse talen omgezet. De auteur illustreert met veelzeggende voorbeelden hoe moeizaam maar tevens hoe verrassend en verrijkend de weg andersom kan zijn. |
37 |
| GEERT BOEVE, Brazilië: conflicten om de landbouwgrond
In februari 1980 publiceerde de Braziliaanse bisschoppenconferentie een scherpe aanklacht tegen de nationale grondpolitiek, die miljoenen boeren in de uiterste armoede drijft. Dat het daarbij niet om loze beweringen ging, bewijzen de vaak onthutsende insider-documenten van de nationale en multinationale investeerders, de gerechtelijke processen en de talloze gewapende conflicten. |
48 |
[Deel 1, pagina 2]
| LEO GEERTS, Theoretische literatuurwetenschap en praktisch onderzoek
J.J. Overstegens Beperkingen zijn een opmerkelijke poging tot een tegelijk overzichtelijke en inzichtelijke evaluatie van de methodologische recepten en andere vooronderstellingen en vooroordelen in de moderne literatuurwetenschap. In zijn kritische bespreking maakt de auteur o.m. enig voorbehoud ten aanzien van de zogenaamde waardevrijheid die de literatuurwetenschap zou (dienen te) huldigen. |
59 |
| PETER STOFFELS, Nathalie Sarraute. Het verleden als levende realiteit
Nogal onverwacht voor een typische vertegenwoordigster van de Nouveau Roman heeft Nathalie Sarraute zich met haar Enfance nu toch ook gewaagd aan het, op het eerste gezicht ‘realistischer’ autobiografische genre. Maar ook hierin is zij haar schrijftrant grotendeels trouw gebleven. En heeft zij van haar jeugdherinneringen allerminst een definitieve afrekening met - of ultieme bevestiging van - het verleden gemaakt. |
70 |
| Forum | ||
|---|---|---|
| Van Dale Frans-Nederlands | Frans Van Bladel | 79 |
| De Vrije Katheder (1945-1950): een onmogelijk verbond | Jaak De Maere | 82 |
| Boekbespreking | 87 | |
| Omslagontwerp: Mark Verstockt | ||
[Deel 1, achterplat]
STREVEN
OKTOBER 1983
Inhoud
| Heeft het kerkelijk huwelijk nog zin? Juridische aspecten | Rik Torfs | 3 |
| Een woord van en over Hugo de Groot | D.F. Scheltens | 15 |
| De Tekenkunst van Jos Hendrickx | Bernard Spaapen | 23 |
| Evangelie voor Afrikanen. Een getuigenis | Alain van der Beken | 37 |
| Brazilië: conflicten om de landbouwgrond | Geert Boeve | 48 |
| Theoretische literatuurwetenschap en praktisch onderzoek | Leo Geerts | 59 |
| Nathalie Sarraute. Het verleden als levende realiteit | Peter Stoffels | 70 |
| Forum | ||
|---|---|---|
| Van Dale Frans-Nederlands | Frans Van Bladel | 79 |
| De Vrije Katheder (1945-1950): een onmogelijk verbond | Jaak De Maere | 82 |
| Boekbespreking | 87 | |
[Deel 2, voorplat]
NOVEMBER 1983
STREVEN
CULTUREEL MAATSCHAPPELIJK MAANDBLAD
GOD IN EUROPA
REALISME IN AMERIKAANSE LITERATUUR
SLAAP EN DROOM
[Deel 2, binnenkant voorplat]
Streven, 51e jaargang, voortzetting van Studiën, 113e jaargang
Lid Vereniging van wetenschappelijke en kulturele tijdschriften
Hoofdredactie
J. Gerits, H. Jans, F. Van Bladel
Redactie
L. Abicht, G. De Schrijver, L. Geerts, J. Gerits, H. Jans, E. Kerckhof, W. Moesen, C. Tindemans, F. Van Bladel, L. Van Bladel
Redactieadres
Sanderusstraat 5,
B-2018 Antwerpen
Tel. 03/237.97.94
Secretariaat
L. Christiaen
Nadruk van artikelen uit dit nummer zonder verlof van de redactie is verboden.
Administratie
G. Boeve,
Sanderusstraat 5,
B-2018 Antwerpen
Tel. 03-237.97.94
Verantwoordelijke uitgever: F. Van Bladel,
Sanderusstraat 5,
2018 Antwerpen
Rekeningen, t.n.v. STREVEN
000-0088467-03 (Postcheck)
001-0152555-50 (ASLK)
410-0409331-14 (Kredietbank)
Postgiro in Nederland: 4344657
Abonnementen, inclusief BTW
(11 nummers per jaar, beginnend in oktober)
België: BF. 930
Nederland: f 56,-
G.H. Luxemburg: BF. 950
Andere landen: BF. 1.070,- f 66,-
te betalen op een van de bovenstaande rekeningen.
Afzonderlijke nummers:
BF. 120, f8,-.
[Deel 2, pagina 97]
Inhoud
| JAN KERKHOFS, God in West-Europa
Uit het Groot Europees Waardenonderzoek (de EVSSG-Survey) lichtte de auteur de enquête-resultaten die uitdrukkelijk betrekking hebben op het geloof in God en het daarmee verbonden Godsbeeld. En maakt enkele kanttekeningen bij de positieve of negatieve correlaties tussen een bepaald Godsgeloof enerzijds en nationaliteit, geslacht, studieduur, inkomen, confessie en religieuze praktijk anderzijds. |
99 |
| JOS FRUIJTIER S.J., De Catholica in Vancouver. Ervaringen van de Kerk op weg naar eenheid
Ook op de zesde Assemblee van de Wereldraad van kerken bleef de spanning voelbaar tussen de ‘katholiserende’ en hiërarchische tendensen - van orthodoxe, anglicaanse, oud-katholieke en rooms-katholieke signatuur - en de strekkingen van eerder reformatorische en democratische inspiratie. Veel aandacht kregen en verdienden de gezamenlijke viering van de zogeheten Lima-liturgie en de band tussen liturgie en diakonie zoals die bij de herdenking van de atoombom op Hiroshima tot uiting kwam. |
110 |
| O. PETRE-QUADENS, De logica van slaap en droom
Recent onderzoek bracht aan het licht dat de slaap nog heel wat anders is en méér is dan een tijdelijke onderbreking van het bewustzijn, gestoffeerd met wanordelijke dromen. Slaap en droom stellen een genetisch bepaald en opmerkelijk wetmatig integratieproces van de hersenen voor, dat voortdurend externe informaties en interne biologische ritmes verwerkt. De auteur gaat in op het aanwijsbare verband tussen slaap en mentale ontwikkeling, prenatale slaap en slaap van de zwangere vrouw, en slaap en socio-culturele omgeving. |
122 |
| PAUL LEVINE, Het nieuwe realisme in de hedendaagse Amerikaanse literatuur
In de jaren zestig leek het erop dat de ‘literaire fictie’ gedoemd was om voorgoed ten achter te raken bij de fantastische realiteit van het Amerikaanse gebeuren. Het nieuwe realisme is er evenwel in geslaagd om verdrongen of begraven dimensies van die werkelijkheid bloot te leggen: in een originele vrouwenliteratuur en in verrassende literaire verwerkingen van het Vietnam-trauma en de ondergronden van de Koude Oorlog. |
137 |
[Deel 2, pagina 98]
| WIM NEETENS, Margaret Atwood, Canadees auteur. De kunst van het overleven
Zonder de typisch Canadese context te verloochenen steeg Margaret Atwood in haar vijf romans ver uit boven zowel het eng regionalistische als het te subjectieve of conventioneel feministische genre. De individuele overlevingsdrang van haar personages, in hun verzet tegen een fnuikende en vervreemdende omgeving, mondt tenslotte uit in de weliswaar ontnuchterende maar bevestigde erkenning van 's mensen onontkoombare medeverantwoordelijkheid. |
150 |
| GER GROOT, Twee visies op menswetenschappen. Cleopatra en Nico Niemandsverdriet
Twee recente verhandelingen (F. van Zetten en H.A.P. Swart) huldigen een vrijwel volkomen tegengesteld standpunt ten aanzien van de ‘verklarende’ waarde van de menswetenschappen, vooral dan met betrekking tot het menselijk gedrag. De auteur komt op voor de methodologische deugdelijkheid van de wetenschappelijke benadering, die niet per se andere, eveneens relevante interpretatiemiddelen en -modellen hoeft uit te sluiten. |
164 |
| Forum | ||
|---|---|---|
| De paradoxen van het vormvernieuwende proza | Joris Gerits | 172 |
| Christelijk geloof in de moderne samenleving | Georges De Schrijver | 175 |
| Boekbespreking | 182 | |
| Omslagontwerp: Mark Verstockt | ||
[Deel 2, achterplat]
STREVEN
NOVEMBER 1983
Inhoud
| God in West-Europa | Jan Kerkhofs | 99 |
| De Catholica in Vancouver. Ervaringen van de Kerk op weg naar eenheid | Jos Fruijtier s.j. | 110 |
| De logica van slaap en droom | O. Petre-Quadens | 122 |
| Het nieuwe realisme in de hedendaagse Amerikaanse literatuur | Paul Levine | 137 |
| Margaret Atwood, Canadees auteur. De kunst van het overleven | Wim Neetens | 150 |
| Twee visies op menswetenschappen. Cleopatra en Nico Niemandsverdriet | Ger Groot | 164 |
| Forum | ||
|---|---|---|
| De paradoxen van het vormvernieuwende proza | Joris Gerits | 172 |
| Christelijk geloof in de moderne samenleving | Georges De Schrijver | 175 |
| Boekbespreking | 182 | |
[Deel 3, voorplat]
DECEMBER 1983
STREVEN
CULTUREEL MAATSCHAPPELIJK MAANDBLAD
CRISIS VAN DE ONTWIKKELING
DRIE KERKEN IN CENTRAAL-AMERIKA
IN VITRO-BEVRUCHTING
[Deel 3, binnenkant voorplat]
Streven, 51e jaargang, voortzetting van Studiën, 113e jaargang
Lid Vereniging van wetenschappelijke en kulturele tijdschriften
Hoofdredactie
J. Gerits, H. Jans, F. Van Bladel
Redactie
L. Abicht, G. De Schrijver, L. Geerts, J. Gerits, H. Jans, E. Kerckhof, W. Moesen, C. Tindemans, F. Van Bladel, L. Van Bladel
Redactieadres
Sanderusstraat 5,
B-2018 Antwerpen
Tel. 03/237.97.94
Secretariaat
L. Christiaen
Nadruk van artikelen uit dit nummer zonder verlof van de redactie is verboden.
Administratie
G. Boeve,
Sanderusstraat 5,
B-2018 Antwerpen
Tel. 03-237.97.94
Verantwoordelijke uitgever: F. Van Bladel,
Sanderusstraat 5,
2018 Antwerpen
Rekeningen, t.n.v. STREVEN
000-0088467-03 (Postcheck)
001-0152555-50 (ASLK)
410-0409331-14 (Kredietbank)
Postgiro in Nederland: 4344657
Abonnementen, inclusief BTW
(11 nummers per jaar, beginnend in oktober)
België: BF. 930
Nederland: f56,-
G.H. Luxemburg: BF. 950
Andere landen: BF. 1.070,- f66,-
te betalen op een van de bovenstaande rekeningen.
Afzonderlijke nummers:
BF. 120, f8,-.
[Deel 3, pagina 193]
Inhoud
| WIM MOESEN, De ontwikkeling van de crisis. De crisis van de ontwikkeling
Ten aanzien van het fundamenteel en permanent karakter van de wereldwijde economische crisis, laten klassieke en minder klassieke theorieën en oplossingen het vooralsnog afweten. De vernieuwde belangstelling voor Kondratieffs ‘lange golven’-theorie zou kunnen bijdragen tot een uitweg uit die impasse. Naast de neoliberale, technologische, internationalistische en vakbondsvisies op de best mogelijke oplossing van de crisis, is een veel radicaler alternatieve benadering van de economie pas sinds kort van de grond gekomen. |
195 |
| IGNACIO ELLACURÍA, Drie kerken in Centraal-Amerika
De complexe en meestal beroerde situatie op economisch, sociaal en politiek vlak, waarin de Centraalamerikaanse landen zich bevinden, heeft ook binnen de kerk tot erg uiteenlopende posities en zelfs polarisaties geleid. Tegenover een machtige minderheidsgroep die de status quo verdedigt, staan de aanzienlijke groep van de makkelijker principieel dan in feite volgehouden middenweg en de zogenaamde ‘volkskerk’ die er veelal ten onrechte van beticht wordt het wezen van de kerk te miskennen en haar ‘eenheid’ te ondermijnen. |
207 |
| HERMANN HEPP, In vitro-bevruchting. Medische en ethische aspecten
Naast een nieuwe therapie van de menselijke steriliteit biedt de in vitro-bevruchting ook de mogelijkheid tot experimenteren met het menselijk embryo en tot een verregaande splitsing tussen genetisch en biologisch moederschap. De auteur gaat in op de ethische kernvraag: of alles wat medisch-technisch maakbaar is, ook mag of moet gedaan worden? En op de daarmee verbonden juridische problemen die tijdig en ondubbelzinnig opgelost dienen te worden. |
220 |
| LEO GEERTS, Surinaamse en Antilliaanse literatuur. Een inleiding
Bij wijze van inleiding op een volgende bijdrage over de nieuwere literatuur uit de Nederlandse ex-kolonies, schetst de auteur de gelijkenissen en verschillen van het politieke en culturele reveil in beide ‘onafhankelijke’ staten. |
233 |
[Deel 3, pagina 194]
| RAOUL BAUER, A.J. Toynbee, Theologia Historici
In zijn monumentale Study of History beschreef Toynbee opgang, verloop en ondergang van de beschavingen aan de hand van een uitdaging-antwoord-model met onverbloemd theologische inslag. Al voert zijn benadering van de geschiedenis tot een uitgesproken positieve waardering van de ‘Hogere Godsdiensten’ en met name het christendom, toch hebben volgens hem ook die religies gefaald door een terugval in het oude ‘collectief en exclusief egocentrisme’. |
241 |
| L.L.S. BARTALITS, China's buitenlandse politiek
Het door Mao gepropageerde ‘bondgenootschap’ tussen de VSA en de Chinese Volksrepubliek blijkt meer en meer plaats te maken voor een evenwichtiger buitenlands beleid, dat zich zo onafhankelijk mogelijk probeert op te stellen tegenover beide supermachten. Nationaal zelfbewustzijn en verlangen naar internationale erkenning en gelding spelen daarbij een beduidend grotere rol dan ideologische overeenkomsten of tegenstellingen. |
252 |
| Forum | ||
|---|---|---|
| Synode 1983 en politiek | Peter Hebblethwaite | 265 |
| Schatgraven in drama en theater | Carlos Tindemans | 268 |
| Golding overgewaardeerd? | Guido Kums | 273 |
| Boekbespreking | 275 | |
| Omslagontwerp: Mark Verstockt | ||
[Deel 3, achterplat]
STREVEN
Inhoud
| De ontwikkeling van de crisis. De crisis van de ontwikkeling | Wim Moesen | 195 |
| Drie kerken in Centraal-Amerika | Ignacio Ellacuría | 207 |
| In vitro-bevruchting. Medische en ethische aspecten | Hermann Hepp | 220 |
| Surinaamse en Antilliaanse literatuur. Een inleiding | Leo Geerts | 233 |
| A.J. Toynbee, Theologia Historici | Raoul Bauer | 241 |
| China's buitenlandse politiek | L.L.S. Bartalits | 252 |
| Forum | ||
|---|---|---|
| Synode 1983 en politiek | Peter Hebblethwaite | 265 |
| Schatgraven in drama en theater | Carlos Tindemans | 268 |
| Golding overgewaardeerd? | Guido Kums | 273 |
| Boekbespreking | 275 | |
[Deel 4, voorplat]
JANUARI 1984
STREVEN
CULTUREEL MAATSCHAPPELIJK MAANDBLAD
DE KEUZE VAN DE JEZUÏETEN
KERK EN STAAT IN NICARAGUA
LIBANON PUZZEL VAN GEMEENSCHAPPEN
[Deel 4, binnenkant voorplat]
Streven, 51e jaargang, voortzetting van Studiën, 113e jaargang
Lid Vereniging van wetenschappelijke en kulturele tijdschriften
Hoofdredactie
J. Gerits, H. Jans, F. Van Bladel
Redactie
L. Abicht, G. De Schrijver, L. Geerts, J. Gerits, H. Jans, E. Kerckhof, W. Moesen, C. Tindemans, F. Van Bladel, L. Van Bladel
Redactieadres
Sanderusstraat 5,
B-2018 Antwerpen
Tel. 03/237.97.94
Secretariaat
L. Christiaen
Nadruk van artikelen uit dit nummer zonder verlof van de redactie is verboden.
Administratie
G. Boeve,
Sanderusstraat 5,
B-2018 Antwerpen
Tel. 03-237.97.94
Verantwoordelijke uitgever: F. Van Bladel,
Sanderusstraat 5,
2018 Antwerpen
Rekeningen, t.n.v. STREVEN
000-0088467-03 (Postcheck)
001-0152555-50 (ASLK)
410-0409331-14 (Kredietbank)
Postgiro in Nederland: 4344657
Abonnementen, inclusief BTW
(11 nummers per jaar, beginnend in oktober)
België: BF. 930
Nederland: f 56,-
G.H. Luxemburg: BF. 950
Andere landen: BF. 1.070,- f66,-
te betalen op een van de bovenstaande rekeningen.
Afzonderlijke nummers:
BF. 120, f8,-.
De oplage bedraagt 2.400
[Deel 4, pagina 289]
Inhoud
| HUGO ROEFFAERS, De keuze van de jezuïeten
Als afgevaardigde van de Vlaamse provincie nam de auteur deel aan de jongste Algemene Congregatie of ‘wereldtop’ van de jezuïetenorde. Zo kan hij van binnenuit een kijk geven op de procedure die tot de verkiezing van de nieuwe generaal, de Nederlander P.H. Kolvenbach, heeft geleid. Hij beschrijft verder op welke wijze de vergadering de spanning tussen ‘sociaal engagement’ en ‘geloofsverkondiging’ die na de vorige Algemene Congregatie (1974-75) ontstaan was, heeft pogen op te vangen. Daar was immers gezegd dat ‘bevordering van rechtvaardigheid’ een absolute vereiste van ‘geloofsverkondiging’ is. Die richtlijn werd nu verhelderd en bevestigd. |
291 |
| GEORGES DE SCHRIJVER, Kerk en Staat in Nicaragua
Een Belgische delegatie bracht onlangs, op uitnodiging van Nicaraguaanse christenen, een kort informatiebezoek aan Nicaragua. Een van de deelnemers, een lid van de redactie van Streven, brengt hier verslag uit over hun bevindingen en geeft er zijn persoonlijke interpretatie bij. Hij blijft vooral stilstaan bij de polarisering binnen de kerk in Nicaragua en de plaats van de religieuzen daarin. |
301 |
| RAYMOND G. HELMICK, Libanon: een puzzel van gemeenschappen
Door zijn studie van het conflict in Noord-Ierland was de auteur goed geplaatst om zich in te werken in de nog veel complexere etnische en religieuze conflictstof in Libanon. In deze eerste bijdrage beschrijft hij vanuit de geografie en de geschiedenis van het land de verschillende confessionele gemeenschappen die in Libanon samen willen leven. Het ‘ideaal van de Libanon’ is altijd geweest: een pluralistische maatschappij die een model kon zijn voor het hele Midden-Oosten. Wat komt daar op het ogenblik van terecht? In een volgend artikel reikt hij enkele suggesties aan voor een mogelijke verzoening. |
315 |
| FERNAND TANGHE, Produceren om te produceren. Marx tegen Marx
W. Coolsaets studie Produceren om te produceren betoogt op deugdelijke gronden dat Marx' kritiek van het kapitalisme nog schatplichtig gebleven is aan het produktivistisch ideaal van de (burgerlijke) economie. De auteur heeft bezwaren tegen Coolsaets te simpele verwerping van Marx' utopisch communisme en tegen zijn economisme, dat alle zinvol menselijk handelen toch weer reduceert tot de produktie van loutere gebruikswaarden. Maar dat wil niet zeggen dat Coolsaets studie niet meer aandacht verdient dan ze tot nu toe gekregen heeft. |
326 |
[Deel 4, pagina 290]
| LEO GEERTS, Surinaamse en Antilliaanse literatuur. Enkele voorbeelden
De auteur bespreekt een vijftal romans die wel vaker - althans in de ogen van de gevestigde literaire kritiek - opvallende ‘compositiefouten’ vertonen of de westerse lezer onthutsen door de chaotische behandeling van onvermoed complexe situaties en personages. Maar wellicht vindt juist daarin de vertwijfelde behoudsdrang van een aparte cultuur zijn unieke en valabele expressie. |
336 |
| PETER HEBBLETHWAITE, Paus Joannes XXIII en de CIA
Uit onlangs gepubliceerde documenten blijkt dat de CIA zich al heel vroeg voor Mgr. Roncalli heeft geïnteresseerd. Vooral na zijn verkiezing tot paus en o.m. naar aanleiding van de encycliek Pacem in Terris maakte de CIA zich zorgen over de ‘opening naar links’ die de paus heette voor te staan. Verrassenderwijze is het rapport dat J.W. Spain in 1963 ten behoeve van de CIA opstelde, een boeiend, genuanceerd en zelfs positief relaas geworden over het denken en doen van de paus en zijn omgeving. |
348 |
| LUDO ABICHT, De joden en Palestina. Ilan Halevi's ‘Question juive’
In een opmerkelijk essay probeert de joodse auteur I. Halevi de componenten van het joods-Palestijnse probleem te verhelderen aan de hand van drie fundamentele ideeën omtrent ‘de stam’ (het ras), ‘de Wet’ en ‘de (eigen) ruimte’, die in de loop van de geschiedenis het bestaan én het zelfverstaan van de verstrooide joodse gemeenschap hebben bepaald. De relativering en/of ontmaskering van die historisch gegroeide ideeën moet volgens Halevi bijdragen tot een juister begrip en aangepaster bestrijding van de heersende anti-semitische en zionistische mythes. |
354 |
| Forum | ||
|---|---|---|
| Nicaragua: tussen Vaticaan en Revolutie | Redactie | 361 |
| De Aartsbisschop van San Francisco en Centraal-Amerika | Ludo Abicht | 363 |
| Foucault: een dossier en een debat | Koen Boey | 366 |
| Boekbespreking | 370 | |
| Omslagontwerp: Mark Verstockt | ||
[Deel 4, achterplat]
STREVEN
Inhoud
| De keuze van de jezuïeten | Hugo Roeffaers | 291 |
| Kerk en Staat in Nicaragua | Georges De Schrijver | 301 |
| Libanon: een puzzel van gemeenschappen | Raymond G. Helmick s.j. | 315 |
| Produceren om te produceren. Marx tegen Marx | Fernand Tanghe | 326 |
| Surinaamse en Antilliaanse literatuur. Enkele voorbeelden | Leo Geerts | 336 |
| Paus Joannes XXIII en de CIA | Peter Hebblethwaite | 348 |
| De joden en Palestina. Ilan Halevi's ‘Question juive’ | Ludo Abicht | 354 |
| Forum | ||
|---|---|---|
| Nicaragua: tussen Vaticaan en Revolutie | Redactie | 361 |
| De Aartsbisschop van San Francisco en Centraal-Amerika | Ludo Abicht | 363 |
| Foucault: een dossier en een debat | Koen Boey | 366 |
| Boekbespreking | 370 | |
[Deel 5, voorplat]
FEBRUARI 1984
STREVEN
CULTUREEL MAATSCHAPPELIJK MAANDBLAD
DIALOOG EN TOLERANTIE
DE JODEN IN DE SOVJETUNIE
LEEFTIJD EN ACTIVITEIT
[Deel 5, binnenkant voorplat]
Streven, 51e jaargang, voortzetting van Studiën, 113e jaargang
Lid Vereniging van wetenschappelijke en kulturele tijdschriften
Hoofdredactie
J. Gerits, H. Jans, F. Van Bladel
Redactie
L. Abicht, G. De Schrijver, L. Geerts, J. Gerits, H. Jans, E. Kerckhof, W. Moesen, C. Tindemans, F. Van Bladel, L. Van Bladel
Redactieadres
Sanderusstraat 5,
B-2018 Antwerpen
Tel. 03/237.97.94
Secretariaat
L. Christiaen
Nadruk van artikelen uit dit nummer zonder verlof van de redactie is verboden.
Administratie
G. Boeve,
Sanderusstraat 5,
B-2018 Antwerpen
Tel. 03-237.97.94
Verantwoordelijke uitgever: F. Van Bladel,
Sanderusstraat 5,
2018 Antwerpen
Rekeningen, t.n.v. STREVEN
000-0088467-03 (Postcheck)
001-0152555-50 (ASLK)
410-0409331-14 (Kredietbank)
Postgiro in Nederland: 4344657
Abonnementen, inclusief BTW
(11 nummers per jaar, beginnend in oktober)
België: BF. 930
Nederland: f 56,-
G.H. Luxemburg: BF. 950 Andere landen: BF. 1.070,- f 66,-
te betalen op een van de bovenstaande rekeningen.
Afzonderlijke nummers:
BF. 120, f 8,-.
De oplage bedraagt 2.400
[Deel 5, pagina 385]
Inhoud
| KARL RAHNER, Dialoog en tolerantie. Grondslag van een humane samenleving
Al zijn dialoog en tolerantie onmisbare voorwaarden voor een humane samenleving, zij hebben toch ook hun grenzen waar het ‘algemeen belang’ - en o.m. de rechten van anderen - in verdrukking kunnen geraken. Conflicten tussen de vrijheidsruimten van enkelingen zijn derhalve onvermijdelijk, en dienen juist daarom telkens opnieuw opgelost te worden door dialoog en tolerantie, met een uitgesproken voorkeur voor de ‘zo groot mogelijke’ vrijheid van de personen. |
387 |
| ROBERT HOTZ, De joden in de Sovjetunie
Meestal komen de joden in de Sovjetunie slechts ter sprake naar aanleiding van al dan niet geweigerde uitreisvisums. Achter dat welhaast anekdotische nieuws gaat echter de eeuwenoude historische ontwikkeling schuil van het Oosteuropese jodendom. De auteur beschrijft het wel en wee van de joodse gemeenschappen in het tsarenrijk en na de Oktoberrevolutie. De ten dele opgedrongen en ten dele door de joden zelf beaamde ‘assimilatie’ lijkt in alle geval het einde te betekenen van de eens zo bloeiende en boeiende Jiddische cultuur. |
397 |
| EVELYNE SULLEROT, Leeftijd en activiteit
De voorspelbare vergrijzing van de actieve Europese bevolking zal binnen een paar decennia heel nieuwe, economische én sociale problemen stellen in verband met de aanvang en het einde van het actieve leven. Waarbij de jongste industriële revolutie nog dringender vragen oproept naar de mogelijkheid of onmogelijkheid van de herscholing van de volwassenen. Het thans algemeen geldende en starre leeftijd-criterium is aan een kritische hernieuwing toe, waarover de volgende bijdrage handelt. |
411 |
| RAYMOND G. HELMICK, Libanon: wat blijft er over?
In deze bijdrage over het verscheurde Libanon gaat de auteur op zoek naar de nog aanwezige troeven, o.m. in de wetgeving, de humanitaire en pluralistische tradities van Libanon, die kunnen bijdragen tot een herstel van de unieke samenhorigheid, welke het land eeuwen lang heeft gekenmerkt als knooppunt van twee cultuurwerelden. |
411 |
[Deel 5, pagina 386]
| PAUL VERSTRATEN, Merry Christmas, Mr. Oshima. Een nieuwe film van Nagisha Oshima
De om zijn L'Empire des Sens enigszins beruchte Japanse regisseur had met zijn jongste film de uitgesproken ambitie de confrontatie tussen twee cultuurwerelden uit te beelden. Jammer genoeg is hij nu zelf de voordien door hem scherp gehekelde commerciële toer opgegaan. En heeft hij vooral de verschillen tussen schrijvend verhalen en filmisch verbeelden al te zeer miskend of genegeerd. |
432 |
| ANTONIO BLANCH, De semiotische roos van Umberto Eco
De in de middeleeuwen gesitueerde detective-roman van de bekende Italiaanse semioloog is aardig op weg om, in de ene vertaling na de andere, een bestseller te worden. Op een intrigerende en zeer leesbare manier wist Eco zijn indrukwekkende historische eruditie te verwerken in de semiologische interpretatie van een cultuurwereld, die wel uitzonderlijk één heette te zijn, maar toch reeds de kiemen van ondergang en verandering in zich droeg. |
439 |
| PAUL CASPARIE, Automatiseren gebeurt niet met gezond verstand
De ons als een economische noodzaak en betrouwbare garant van een nog veel humaner samenleving aangeprezen en opgedrongen automatisering blijkt in de praktijk ook zichtbare nadelen te hebben: een alsmaar onverschilliger en vaak zelfs minder efficiënte dienstverlening, een over-informatie die de echte communicatie veeleer verstoort dan bevordert, en natuurlijk de al eerder erkende negatieve weerslag op de werkgelegenheid. Het weergaloze vernuft van de computer is geen bruikbare ersatz voor het (gezonde) verstand van de mens. |
449 |
| CHARO CREGO & GER GROOT, Philippe Sollers: de ijdelheid van een Franse intellectueel
Een paar jaar geleden al hadden H. Hamon en P. Rotma in Les intellocrates, met ironische distantie, een alles behalve geflatteerd beeld opgehangen van de erg kleine en besloten groep, die voor Le Tout-Paris van het intellectueel leven wil doorgaan. Een van de tenoren daarvan, Philippe Sollers, heeft nu ongewild die kritiek bevestigd - in zijn autobiografische en anti-feministische roman Femmes - door de uitstalling van zijn ijdel egocentrisme en modieus non-conformisme. |
456 |
| Forum | ||
|---|---|---|
| Tussen Oud en Nieuw Testament | Panc Beentjes | 463 |
| Uit het ‘leven’ van Friedrich Nietzsche | Ger Groot | 465 |
| Een psychiatrisch verleden | Rudi C. Bleys | 466 |
| Boekbespreking | 469 | |
| Omslagontwerp: Mark Verstockt | ||
[Deel 5, achterplat]
STREVEN
Inhoud
| Dialoog en tolerantie. Grondslag van een humane samenleving | Karl Rahner | 387 |
| De joden in de Sovjetunie | Robert Hotz | 397 |
| Leeftijd en activiteit | Evelyne Sullerot | 411 |
| Libanon: wat blijft er over? | Raymond G. Helmick s.j. | 423 |
| Merry Christmas, Mr. Oshima. Een nieuwe film van Nagisha Oshima | Paul Verstraten | 432 |
| De semiotische roos van Umberto Eco | Antonio Blanch | 439 |
| Automatiseren gebeurt niet met gezond verstand | Paul Casparie | 449 |
| Philippe Sollers: de ijdelheid van een Franse intellectueel | Charo Crego en Ger Groot | 456 |
| Forum | ||
|---|---|---|
| Tussen Oud en Nieuw Testament | Panc Beentjes | 463 |
| Uit het ‘leven’ van Friedrich Nietzsche | Ger Groot | 465 |
| Een psychiatrisch verleden | Rudi C. Bleys | 466 |
| Boekbespreking | 469 | |
[Deel 6, voorplat]
MAART 1984
STREVEN
CULTUREEL MAATSCHAPPELIJK MAANDBLAD
PRATEN OVER LIJDEN
DE VREDESBEWEGING
ONTWIKKELING ALS DIALOOG
[Deel 6, binnenkant voorplat]
Streven, 51e jaargang, voortzetting van Studiën, 113e jaargang
Lid Vereniging van wetenschappelijke en kulturele tijdschriften
Hoofdredactie
J. Gerits, H. Jans, F. Van Bladel
Redactie
L. Abicht, G. De Schrijver, L. Geerts, J. Gerits, H. Jans, E. Kerckhof, W. Moesen, C. Tindemans, F. Van Bladel, L. Van Bladel
Redactieadres
Sanderusstraat 5,
B-2018 Antwerpen
Tel. 03/237.97.94
Secretariaat
L. Christiaen
Nadruk van artikelen uit dit nummer zonder verlof van de redactie is verboden.
Administratie
G. Boeve,
Sanderusstraat 5,
B-2018 Antwerpen
Tel. 03-237.97.94
Verantwoordelijke uitgever: F. Van Bladel,
Sanderusstraat 5,
2018 Antwerpen
Rekeningen, t.n.v. STREVEN
000-0088467-03 (Postcheck)
001-0152555-50 (ASLK)
410-0409331-14 (Kredietbank)
Postgiro in Nederland: 4344657
Abonnementen, inclusief BTW
(11 nummers per jaar, beginnend in oktober)
België: BF. 930
Nederland: f56,-
G.H. Luxemburg: BF. 950
Andere landen: BF. 1.070,- f66,-
te betalen op een van de bovenstaande rekeningen.
Afzonderlijke nummers:
BF. 120, f8,-.
De oplage bedraagt 2.400
[Deel 6, pagina 481]
Inhoud
| HILDE DE RIJCK & RIA DHAEZE, Praten over lijden. Een gesprek met T.J. van Bavel o.s.a.
Hoe praat een christelijke theoloog over het lijden, nadat hij zelf door een levensgevaarlijke ziekte werd bezocht? In dit interview beluistert de lezer een persoonlijk getuigenis over de ervaren zinloosheid van lijden, dat jou zo maar, en niet ‘omwille van de goede zaak’ overkomt. En over de bruikbaarheid of onbruikbaarheid van bepaalde godsbeelden om er desondanks toch een zin aan te geven. |
483 |
| GUIDO DIERICKX, De vredesbeweging en de muren van Jericho
Na de voorlopige opschorting van de onderhandelingen van Genève moet een enigszins ontnuchterde vredesbeweging de kloof zien te dichten tussen haar ethische doelstellingen en de concrete politieke besluitvorming. Veel indringender dan voorheen zal zij zich thans moeten inlaten met de heel wat moeilijker en moeizamer vertaling van haar vredeswil in pertinente strategische doelstellingen, informatie en verbeeldingskracht. |
492 |
| EVELYNE SULLEROT, Leeftijd en activiteit II
De lijn doortrekkend van haar eerste bijdrage, wijst de auteur op een aantal concrete impasses, waartoe de uniforme indeling volgens leeftijdsgrenzen al heeft geleid en nog zal leiden in onze westerse samenlevingen. De kern van het probleem zit hem blijkbaar in de discrepantie tussen de zowel subjectief ervaren als reële capaciteiten van de individuen en de hun opgedrongen collectieve leeftijdsnormen. Een grondige herziening van het leeftijdscriterium zou een tegelijk doelmatiger én rechtvaardiger ‘gebruik’ van de menselijke creativiteit kunnen verzekeren. |
507 |
| MICHEL VAN DEN BOGAERT, Ontwikkeling als dialoog. Voorbeeld Chotanagpur in India
Om het armoedeprobleem in de Derde Wereld op te lossen, heeft het Westen lange tijd een ontwikkelingsmodel gehanteerd, waarbij thans alsmaar meer vragen worden gesteld. Die zogenaamde ontwikkeling blijkt namelijk in de westerse landen zelf een aantal beangstigende neveneffekten met zich te brengen. De auteur betoogt dat een gepaster antwoord op de aldus gestelde problemen ten dele van de mensen zelf, de armen van de Derde Wereld, moet komen. En illustreert zijn betoog aan de hand van het groeiend zelfbewustzijn van de oerbevolkingen van India, wier opnieuw bevestigde culturele waarden het verdienen beluisterd en au sérieux genomen te worden. |
518 |
[Deel 6, pagina 482]
| DIANE PHILLIPS, Iris Murdoch: filosofe en romanschrijfster
Iris Murdoch, die vele jaren filosofie doceerde te Oxford, heeft sinds 1954 zowat om de twee jaar een roman gepubliceerd. Haar jongste werk The Philosopher's Pupil van 1980, daagt de lezer a.h.w. uit om na te trekken in welke mate de romanpersonages van de auteur haar eigen filosofische opvattingen en overtuigingen verwoorden en verbeelden. |
535 |
| L.L.S. BARTALITS, Politieke, economische en militaire implicaties van de Oost-West-handel
De bouw van de aardgasleiding van Siberië naar West-Europa bracht de zoveelste, uitgesproken onenigheid aan het licht tussen de VSA en haar Europese geallieerden omtrent de implicaties van een Oost-West-handel waarbij de overdracht van westerse technologie een belangrijke bijdrage kan leveren tot de militaire en economische opbouw van de Oostbloklanden. |
544 |
| Forum | |
|---|---|
| Van Isacker: Mijn land in de kering II | R. van Caenegem |
| Raoul C. van Caenegem en de geschiedwetenschap | Raoul Bauer |
| Solidariteit met Centraal-Amerika | Georges De Schrijver |
| Boekbespreking | |
| Omslagontwerp: Mark Verstockt | |
[Deel 6, achterplat]
STREVEN
MAART 1984
Inhoud
| Praten over lijden. Een gesprek met T.J. van Bavel o.s.a. | Hilde De Rijck & Ria Dhaeze | 483 |
| De vredesbeweging en de muren van Jericho | Guido Dierickx | 492 |
| Leeftijd en activiteit II | Evelyne Sullerot | 507 |
| Ontwikkeling als dialoog. Voorbeeld Chotanagpur in India | Michel Van den Bogaert | 518 |
| Iris Murdoch: filosofe en romanschrijfster | Diane Phillips | 535 |
| Politieke, economische en militaire implicaties van de Oost-West-handel | L.L.S. Bartalits | 544 |
| Forum | ||
|---|---|---|
| Van Isacker: Mijn land in de kering II | R. van Caenegem | |
| Raoul C. van Caenegem en de geschiedwetenschap | Raoul Bauer | |
| Solidariteit met Centraal-Amerika | Georges De Schrijver | |
| Boekbespreking | ||
[Deel 7, voorplat]
APRIL 1984
STREVEN
CULTUREEL MAATSCHAPPELIJK MAANDBLAD
SECULARISATIE EN KATHOLIEKE SCHOOL
GODSDIENST EN KERK IN BELGIË
ARABISCHE INTEGRATIE OF DESINTEGRATIE
[Deel 7, binnenkant voorplat]
Streven, 51e jaargang, voortzetting van Studiën, 113e jaargang
Hoofdredactie
J. Gerits, H. Jans, F. Van Bladel
Redactie
L. Abicht, G. De Schrijver, L. Geerts, J. Gerits, H. Jans, E. Kerckhof, W. Moesen, C. Tindemans, F. Van Bladel, L. Van Bladel
Redactieadres
Sanderusstraat 5,
B-2018 Antwerpen
Tel. 03/237.97.94
Secretariaat
L. Christiaen
Nadruk van artikelen uit dit nummer zonder verlof van de redactie is verboden.
Administratie
G. Boeve,
Sanderusstraat 5,
B-2018 Antwerpen
Tel. 03-237.97.94
Verantwoordelijke uitgever: F. Van Bladel,
Sanderusstraat 5,
2018 Antwerpen
Rekeningen, t.n.v. STREVEN
000-0088467-03 (Postcheck)
001-0152555-50 (ASLK)
410-0409331-14 (Kredietbank)
Postgiro in Nederland: 4344657
Abonnementen, inclusief BTW
(11 nummers per jaar, beginnend in oktober)
België: BF. 930
Nederland: f 56,-
G.H. Luxemburg: BF. 950
Andere landen: BF. 1.070,- f 66,-
te betalen op een van de bovenstaande rekeningen.
Afzonderlijke nummers:
BF. 120, f 8,-.
[Deel 7, pagina 577]
Inhoud
| ROGER LENAERS, Secularisatie en katholieke school
De weerslag van het secularisatieproces op het bestaansrecht en vooral de bestaanswijze van het katholiek onderwijs noopt tot een diepgaande herziening van zijn overgeërfde ‘specifieke’ doelstellingen en pedagogieën. Waar de confessionele school de facto al grondig veranderd is wat de aard van het leerlingenbestand, het lerarencorps en de culturele en religieuze context betreft, dient zij haar opvoedingsproject te heroriënteren op andere - zij het op het eerste gezicht minder specifieke - waarden als solidariteit, creativiteit, (geestelijke) diepgang en intellectuele eerlijkheid. |
579 |
| KAREL DOBBELAERE, Godsdienst en Kerk in België. Poging tot sociologische interpretatie
Een van de opmerkelijkste resultaten van het recent Europees Waardenonderzoek (cfr. Streven, nov. 1983. pp. 99-109) is dat de verschuivingen in de ‘trouw’ van de Belgische katholieken aan hun geloof en hun kerk minder bepaald worden door individuele leeftijd, sekse, genoten onderwijs, inkomen, maatschappelijke status... dan wel door de leeftijdsklasse (generatie) en de uitoefening van een beroep (met name door de vrouwen). De auteur probeert de specifieke seculariserende invloed van deze beide sociologische gegevens nader te omschrijven. |
594 |
| GOEDELE DE KEERSMAEKER, De Vredesbeweging in Vlaanderen
Sinds 1830 is het buitenlands beleid van België voor geen enkele regering ooit een breekpunt geweest, daar het politieke leven beheerst werd door de permanentie en eventuele toespitsing van de drie grote - ideologische, etnisch-taalkundige en sociaal-economische - tegenstellingen tussen vrijzinnig en katholiek, Vlaams en Waals, arbeid en kapitaal. De uitgesproken pluralistische vredesbeweging heeft wel op onverwacht korte tijd tot een opmerkelijke massamobilisatie geleid, maar is er vooralsnog niet in geslaagd door te breken op het parlementaire vlak, waar de politieke beslissingen vallen. |
604 |
| ERIK FAUCOMPRET, Arabische integratie of desintegratie?
Ondanks de oprichting van de Arabische Liga (1945) en van een soort ‘Arabische gemeenschappelijke markt’ (1964) blijken de belangentegenstellingen tussen de Arabische staten welhaast onoverkomelijk te zijn. Alleen ten aanzien van Israël wordt geregeld enige en dan nog veelal slechts verbale consensus bereikt. Het Arabisch integratieproces wordt bovendien bemoeilijkt door de recente ontwikkeling van nieuwe ideologieën als het door Nasser ingeluide Arabische socialisme, het militant nationalistisch ‘socialisme’ van de Syrische Baath-partij, en het ten dele twijfelachtige, islamitische puritanisme van Saoedi-Arabië. |
614 |
[Deel 7, pagina 578]
| JOS ALAERTS S.J., Ida Gerhardt 1983. Het raken aan de zomen van het licht
In haar jongste dichtbundel probeert I. Gerhardt de paradox te verwoorden van de christelijke visie op leven en sterven, op vrij worden door prijs te geven. De auteur wijst op de continuïteit van dat thema in het oeuvre van de dichteres, en op het mystiek gehalte van haar poëtische verkenning van het Uiteindelijke. |
631 |
| CARLOS TINDEMANS, Theater in Mexico. Onderkoeld ritueel
In de zowat 80 schouwburgen van Mexico-stad wordt dag aan dag toneel gespeeld. In de beste gevallen is de keuze van de theaterstof geenszins een folkloristische of oubollige aangelegenheid. Maar naar een gepaste of eigentijdse vormgeving, zowel door regisseurs als acteurs, schijnt dit theater nog grotendeels op zoek te moeten gaan. |
636 |
| PAUL VERSTRATEN, De Illusionist van Freek de Jonge
Wat bezielt een cabaretier als Freek de Jonge, die juist aan de ongemeen vaardige omgang met de taal zijn jarenlange succes te danken heeft, om een ‘stomme’ film te maken, waaruit elk gesproken woord moed-willig werd geweerd? Het tragikomische verhaal van de twee broers van De Illusionist illustreert misschien op des te treffender wijze hoeveel en hoe indringend het medium van de film inderdaad met louter beelden en geluiden weet te ‘zeggen’ en mee te delen. |
643 |
| Forum | ||
|---|---|---|
| Van Dale Duits-Nederlands | L. Schoutens-Van Garsse | 651 |
| Diaspora in Amsterdam. ‘Die Sammlung’ toen en nu | Jaak De Maere | 655 |
| Boekbespreking | 661 | |
| Omslagontwerp: Mark Verstockt | ||
[Deel 7, achterplat]
STREVEN
APRIL 1984
Inhoud
| Secularisatie en katholieke school | Roger Lenaers | 579 |
| Godsdienst en Kerk in België. Poging tot een sociologische interpretatie | Karel Dobbelaere | 594 |
| De Vredesbeweging in Vlaanderen | Goedele De Keersmaeker | 604 |
| Arabische integratie of desintegratie? | Erik Faucompret | 614 |
| Ida Gerhardt 1983. Het raken aan de zomen van het licht | Jos Alaerts s.j. | 631 |
| Theater in Mexico. Onderkoeld ritueel | Carlos Tindemans | 636 |
| De Illusionist van Freek de Jonge | Paul Verstraten | 643 |
| Forum | ||
|---|---|---|
| Van Dale Duits-Nederlands | L. Schoutens-Van Garsse | 651 |
| Diaspora in Amsterdam. ‘Die Sammlung’ toen en nu | Jaak De Maere | 655 |
| Boekbespreking | 661 | |
[Deel 8, voorplat]
MEI 1984
STREVEN
CULTUREEL MAATSCHAPPELIJK MAANDBLAD
KARL RAHNER (1904-1984)
EEN GESCHIEDENIS VAN ENGELAND
ECOLOGIE EN ARBEID
[Deel 8, binnenkant voorplat]
Streven, 51e jaargang, voortzetting van Studiën, 113e jaargang
Hoofdredactie
J. Gerits, H. Jans, F. Van Bladel
Redactie
L. Abicht, G. De Schrijver, L. Geerts, J. Gerits, H. Jans, E. Kerckhof, W. Moesen, C. Tindemans, F. Van Bladel, L. Van Bladel
Redactieadres
Sanderusstraat 5,
B-2018 Antwerpen
Tel. 03/237.97.94
Secretariaat
L. Christiaen
Nadruk van artikelen uit dit nummer zonder verlof van de redactie is verboden.
Administratie
G. Boeve,
Sanderusstraat 5,
B-2018 Antwerpen
Tel. 03-237.97.94
Verantwoordelijke uitgever: F. Van Bladel,
Sanderusstraat 5,
2018 Antwerpen
Rekeningen, t.n.v. STREVEN
000-0088467-03 (Postcheck)
001-0152555-50 (ASLK)
410-0409331-14 (Kredietbank)
Postgiro in Nederland: 4344657
Abonnementen, inclusief BTW
(11 nummers per jaar, beginnend in oktober)
België: BF. 930
Nederland: f56,-
G.H. Luxemburg: BF. 950
Andere landen: BF. 1.070,- f66,-
te betalen op een van de bovenstaande rekeningen.
Afzonderlijke nummers:
BF. 120, f8,-.
[Deel 8, pagina 673]
Inhoud
| LEO O'DONOVAN S.J., Karl Rahner (1904-1984). Het onbegrijpelijke geheim dat wij God noemen
In 1978 peilde de auteur, in een gesprek met Karl Rahner, naar de grondlijnen van - en de mogelijke keerpunten in - het denken van de wellicht grootste theoloog van deze eeuw. Volgens Rahners getuigenis kende zijn denken, verrassend genoeg, een vrij homogeen en zelfs ‘monotoon’ verloop, ondanks de intens meebeleefde en zo verscheiden historische context als die van de Weimar Republiek, het Naziregime en de periode na de tweede wereldoorlog. Rahner bevestigde de primair spirituele inspiratie en pastorale bekommernis van zijn theologische bedrijvigheid, beide gegrond in de overtuiging dat een nog zo geslaagd theologisch systeem niets anders kan beogen dan het - of De - bij uitstek ‘Onsystematiseerbare’ ter sprake te brengen. |
675 |
| TOON VANDEVELDE, Ecologie en arbeid
Gedreven en bevangen door hun principiële uitgangspunten en feitelijke historische ontwikkeling, wisten de socialistische theorie en praktijk vooralsnog weinig begrip of sympathie op te brengen voor de ‘ecologische’ alternatieven, die zich wel vaker aan naïveteit en simplisme bezondigd hebben. Toch zou de elkaar bevragende en corrigerende toenadering van beide visies op de economische crisis een beslissende ‘solidaire’ wending kunnen geven aan de veel bediscussieerde inlevering en/of arbeidsduurverkorting ten bate van de tewerkstelling. |
684 |
| IGNACIO SOTELO, Van Franco-dictatuur naar socialistische regering
Niet minder verwonderlijk, zij het veel minder opgemerkt dan het Duitse Wirtschaftswunder was het politieke mirakel dat zich in Spanje voltrokken heeft tijdens de vreedzame overgang van het zieltogend franquisme naar een democratisch bestel, dat tenslotte de overwonnenen van de burgeroorlog aan de macht heeft gebracht. De auteur analyseert de oudere en recente historische context van dat boeiende proces. En probeert de rol te omschrijven die daarin werd gespeeld door de ‘herinnering aan de burgeroorlog’; door de monarchie, het leger, de kerk en de partijen; door de sociaal-economische ontwikkeling van de Tweede Fase van het franquisme en het Catalaanse en Baskische nationalisme; en door de vnl. communistische en socialistische arbeidersorganisaties. |
697 |
[Deel 8, pagina 674]
| GOEDELE DE KEERSMAEKER, Het veiligheidsdenken van de Vredesbeweging
In deze tweede bijdrage over de Vredesbeweging in Vlaanderen behandelt de auteur in een tiental punten het eigenlijke veiligheidsdenken dat achter die beweging steekt. Zij besteedt bijzondere aandacht aan de standpunten die merkelijk verschillen van die welke b.v. in Amerika en in Nederland ingenomen worden. En signaleert tevens bepaalde dimensies van het veiligheidsprobleem die binnen de beweging vooralsnog (te) weinig aandacht kregen. |
711 |
| HERMAN VAN DER WEE, De levenscyclus van het Britse wereldrijk. Vanuit het Europese continent bekeken
Het typisch insulaire karakter van Engeland werd in de geschiedschrijving vaak op te eenzijdige wijze benadrukt, ten nadele van Engelands even onvermijdelijke en kenmerkende lotsverbondenheid met het Europese continent. Het in 1982 verschenen magistrale werk van R.C. van Caenegem reikt juist op dat punt een aantal corrigerende en echt nieuwe inzichten aan, die bovendien tot een vlot leesbare en boeiende synthese werden verwerkt. |
718 |
| RAOUL BAUER, Een geschiedenis van de wereldeconomie. Een gesprek met Herman Van der Wee
Naar aanleiding van Herman Van der Wee's De gebroken welvaartscirkel (1981) gaat het vraaggesprek over de oorzaken van de huidige economische wereldcrisis. En over de deugdelijkheid van een aantal voorgestelde ‘oplossingen’ als: een neo-liberale aanpak van de economie, technologische vernieuwingen, en afvloeiing van gastarbeiders. |
730 |
| PAUL VERSTRATEN, L'argent van Robert Bresson
Bressons jongste en - gezien de hoge leeftijd van de cineast - wellicht laatste film heeft veel weg van een testament dat getuigt van Bressons rigoureuze definitie van de cinematografie als ‘een schrift met bewegende beelden en geluiden... waarin geen enkel overbodig shot te vinden is’. |
739 |
| Forum | ||
|---|---|---|
| Een harde hand? | R. Lenaers | 747 |
| De beschaving: een dubbeltje op zijn kant | J. De Maere | 752 |
| Boekbespreking | 756 | |
| Omslagontwerp: Mark Verstockt | ||
[Deel 8, achterplat]
STREVEN
MEI 1984
Inhoud
| Karl Rahner (1904-1984). Het onbegrijpelijke geheim dat God noemen | Leo O'Donovan s.j. | 675 |
| Ecologie en arbeid | Toon Vandevelde | 684 |
| Van Franco-dictatuur naar socialistische regering | Ignacio Sotelo | 697 |
| Het veiligheidsdenken van de vredesbeweging | Goedele De Keersmaeker | 711 |
| De levenscyclus van het Britse wereldrijk. Vanuit het Europese continent bekeken | Herman Van der Wee | 718 |
| Een geschiedenis van de wereldeconomie. Een gesprek met Herman Van der Wee | Raoul Bauer | 730 |
| L'argent van Robert Bresson | Paul Verstraten | 739 |
| Forum | ||
|---|---|---|
| Een harde hand? | R. Lenaers | 747 |
| De beschaving: een dubbeltje op zijn kant | J. De Maere | 752 |
| Boekbespreking | 756 | |
[Deel 9, voorplat]
JUNI 1984
STREVEN
CULTUREEL MAATSCHAPPELIJK MAANDBLAD
BEVRIJDINGSTHEOLOGIE
DE MISKITO'S IN NICARAGUA
DE LOGICA VAN DE AFSCHRIKKING
[Deel 9, binnenkant voorplat]
Streven, 51e jaargang, voortzetting van Studiën, 113e jaargang
Hoofdredactie
J. Gerits, H. Jans, F. Van Bladel
Redactie
L. Abicht, G. De Schrijver, L. Geerts, J. Gerits, H. Jans, E. Kerckhof, W. Moesen, C. Tindemans, F. Van Bladel, L. Van Bladel
Redactieadres
Sanderusstraat 5,
B-2018 Antwerpen
Tel. 03/237.97.94
Secretariaat
L. Christiaen
Nadruk van artikelen uit dit nummer zonder verlof van de redactie is verboden.
Administratie
G. Boeve,
Sanderusstraat 5,
B-2018 Antwerpen
Tel. 03-237.97.94
Verantwoordelijke uitgever: F. Van Bladel,
Sanderusstraat 5,
2018 Antwerpen
Rekeningen, t.n.v. STREVEN
000-0088467-03 (Postcheck)
001-0152555-50 (ASLK)
410-0409331-14 (Kredietbank)
Postgiro in Nederland: 4344657
Abonnementen, inclusief BTW
(11 nummers per jaar, beginnend in oktober)
België: BF. 930
Nederland: f 56,-
G.H. Luxemburg: BF. 950
Andere landen: BF. 1.070,- f66,-
te betalen op een van de bovenstaande rekeningen.
Afzonderlijke nummers:
BF. 120, f8,-.
[Deel 9, pagina 769]
Inhoud
| GEORGES DE SCHRIJVER, De orthodoxie van de bevrijdingstheologie
In een onlangs gepubliceerde studie betoogt Kardinaal Ratzinger dat de bevrijdingstheologie (van o.m. Gutiérrez en Sobrino) op meerdere wezenlijke punten een dwaalleer verkondigt. De auteur legde Ratzingers ‘beschrijving’ van die theologie naast Sobrino's eigen uitspraken in verband met het reeds aanwezige en het nog te betrachten en te verwachten heil, de hermeneutische overbrugging van de ten dele historische evangelische boodschap naar de eveneens historische actualiteit en de partijdige keuze voor de armen in de gegeven Latijns-amerikaanse situatie. Het degelijk verantwoord christelijk gehalte van Sobrino's theologische interpretatie wekt het vermoeden dat veel - westers - verzet tegen de bevrijdingstheologie andere en minder geestelijke wortels heeft dan de zorg om het behoud van de orthodoxie. |
771 |
| L. KAUFMANN & N. KLEIN, God is niet in tijdschriften te vinden. Gesprek met Jon Sobrino
Een in Europa afgestudeerde theoloog komt in El Salvador tot een heel ander uitgangspunt van zijn theologische bedrijvigheid dan de nog zo aandachtige lectuur en diepgaande studie van overgeleverde ‘teksten’. Een ‘theologie die luistert naar het volk’, en met name naar de armen en verdrukten, ontdekt dimensies van het gelovig bestaan die niet zonder meer te herleiden zijn tot de gevestigde, traditionele waarheden en waarden. En wordt allicht ‘partijdig’ evengoed als de Europese theologie, ondanks haar universele pretenties, in een andere zin partijdig en eenzijdig is geweest. |
785 |
| PIERRE VAYSSIERE, De Miskito's in Nicaragua
De veelvuldige, ten dele gewelddadige conflicten tussen de sandinistische regering en de Miskito-indianen vormen al geruime tijd de inzet van de ideologische confrontatie tussen de voor- en tegenstanders van de Nicaraguaanse revolutie. Maar het probleem van de ‘Miskitonatie’ is al eeuwen oud: nooit opgegeven verzet tegen de Spaanse overheersing, relatieve autonomie onder Britse voogdij, onderwerping aan de economische belangen van de VS, onderdrukking onder het sandinistische bewind. De sandinistische regering heeft ongetwijfeld de aparte dimensie van het indianenprobleem grotendeels miskend en zware fouten gemaakt, die evenwel een mogelijke verstandhouding en verzoening niet hoeven in de weg te staan. |
794 |
[Deel 9, pagina 770]
| WILLIAM VAN BELLE & PAUL CLAES, De logica van de afschrikking
In het officiële defensiebeleid van West én Oost spelen woorden een even belangrijke rol als wapens: men zweert er bij een afschrikkingstheorie, waarvan de deugdelijkheid voor onomstootbaar gehouden wordt. De auteurs analyseren dat denksysteem aan de hand van A. Greimas' betekenistheorie, waaruit blijkt dat de afschrikkingspolitiek tot een onontkoombare impasse moet leiden, omdat zij het wederzijdse wantrouwen als haar - exclusieve - grondslag hanteert. De ontwapeningsdialoog zou derhalve niet de praktische consequenties maar de theorie zelf tot onderwerp moeten hebben. |
808 |
| PAUL BEGHEYN, Geweldloosheid: alternatief of naïef? Een analyse van acht bisschoppelijke brieven
In de loop van 1983 hebben niet minder dan acht nationale bisschoppenconferenties een verklaring gepubliceerd over de problemen van oorlog en vrede. De auteur wou uitsluitend nagaan welke rol de zogeheten geweldloosheid in die christelijke standpuntbepalingen toebedeeld kreeg: van de afwijzing ervan door de Franse bisschoppen als een naïeve, utopische, desnoods louter individuele optie, tot de uitgesproken beaming ervan door de Japanse bisschoppen als een volwaardig alternatief. |
822 |
| HENK JANS, Vernieuwde aandacht voor fossiele brandstoffen
Om erg uiteenlopende redenen van o.m. militair-strategische, politieke, economische en sociale aard, is op internationaal en nationaal vlak een grondige reëvaluatie aan de gang van de aanzienlijke reserves van fossiele brandstoffen, zowel wat hun exploitatie- als wat hun gebruiksmogelijkheden betreft. De reeds gepraktizeerde of vooralsnog slechts overwogen uitvoering van al die plannen roept evenwel een aantal niet zo ‘nieuwe’ en voornamelijk ecologische problemen op, die in de eerstevolgende decennia aan een ernstige en dringende behandeling toe zijn. |
830 |
| Forum | ||
|---|---|---|
| Wereldbeeld en cultuur | Raoul Bauer | 843 |
| Boekbespreking | 845 | |
| Omslagontwerp: Mark Verstockt | ||
[Deel 9, achterplat]
STREVEN
JUNI 1984
Inhoud
| De orthodoxie van de bevrijdingstheologie | Georges De Schrijver | 771 |
| God is niet in tijdschriften te vinden. Gesprek met Jon Sobrino | L. Kaufmann & N. Klein | 785 |
| De Miskito's in Nicaragua | Pierre Vayssière | 794 |
| De logica van de afschrikking | William van Belle & Paul Claes | 808 |
| Geweldloosheid: alternatief of naïef? Een analyse van acht bisschoppelijke brieven | Paul Begheyn | 822 |
| Vernieuwde aandacht voor fossiele brandstoffen | Henk Jans | 830 |
| Forum | ||
|---|---|---|
| Wereldbeeld en cultuur | Raoul Bauer | 843 |
| Boekbespreking | 845 | |
[Deel 10, voorplat]
JULI 1984
STREVEN
CULTUREEL MAATSCHAPPELIJK MAANDBLAD
BEDREIGDE BEVRIJDINGSTHEOLOGIE
INFORMATICA IN HET ONDERWIJS
VISIES OP KOUDE OORLOG
[Deel 10, binnenkant voorplat]
Streven, 51e jaargang, voortzetting van Studiën, 113e jaargang
Hoofdredactie
J. Gerits, H. Jans, F. Van Bladel
Redactie
L. Abicht, G. De Schrijver, L. Geerts, J. Gerits, H. Jans, E. Kerckhof, W. Moesen, C. Tindemans, F. Van Biadel, L. Van Bladel
Redactieadres
Sanderusstraat 5,
B-2018 Antwerpen
Tel. 03/237.97.94
Secretariaat
L. Christiaen
Nadruk van artikelen uit dit nummer zonder verlof van de redactie is verboden.
Administratie
G. Boeve,
Sanderusstraat 5,
B-2018 Antwerpen
Tel. 03-237.97.94
Verantwoordelijke uitgever: F. Van Bladel,
Sanderusstraat 5,
2018 Antwerpen
Rekeningen, t.n.v. STREVEN
000-0088467-03 (Postcheck)
001-0152555-50 (ASLK)
410-0409331-14 (Kredietbank)
Postgiro in Nederland: 4344657
Abonnementen, inclusief BTW
(11 nummers per jaar, beginnend in oktober)
België: BF. 930
Nederland: f56,-
G.H. Luxemburg: BF. 950
Andere landen: BF. 1.070,- f66,-
te betalen op een van de bovenstaande rekeningen.
Afzonderlijke nummers:
BF. 120, f8,-.
[Deel 10, pagina 865]
Inhoud
| KARDINAAL J. RATZINGER, De gevaren van de bevrijdingstheologie
De tekst van Kardinaal Ratzinger, Prefect van de Congregatie voor de Geloofsleer, die we hier publiceren, speelt een belangrijke rol in het offensief dat tegen de bevrijdingstheologie en verschillende van haar vertegenwoordigers aan de gang is. Vorige maand (juni) kon u reeds een antwoord erop lezen. Deze maand een tweede. Het was dan ook maar fair dat we de tekst zelf publiceerden. We hebben hem in de vertaling lichtjes ‘uitgekamd’. De gedachtengang hebben we naar ons beste vermogen volledig gerespecteerd. De titel is van ons. |
869 |
| LEONARDO & CLODOVIS BOFF, Een antwoord van twee bevrijdingstheologen
Twee Braziliaanse theologen, de gebroeders Boff, Petrópolis en Rio de Janeiro, antwoorden op Kardinaal Ratzingers aanklacht tegen de bevrijdingstheologie. Het is waar, schrijven zij, dat er in deze theologie wel eens excessen voorkomen. De waarschuwingen van Zijne Eminentie willen zij dan ook zorgvuldig ter harte nemen. Maar zij herkennen zich helemaal niet in het beeld dat hier van hun theologie en hun intenties gegeven wordt. Verschillende elementen van Ratzingers analyse kloppen van geen kanten. Ze zijn bovendien bang dat deze ‘veroordeling’ politiek misbruikt zal worden door alwie in Latijns-Amerika de armen en kleinen eronder wil houden. |
876 |
| ERIK FAUCOMPRET, De Koude Oorlog opnieuw bekeken
Na een tijd lang gecamoufleerd te zijn geweest door de zogenaamde détente, lijkt de Koude Oorlog opnieuw onverzoenlijker allures aan te nemen. Reden genoeg om even terug te komen op de divergerende interpretaties die de (Amerikaanse) traditionalistische en revisionistische scholen aan dit historisch proces hebben gewijd. Een minder eenzijdige en realistischer historische benadering zou tot de verrassende bevinding kunnen leiden dat die Koude Oorlog - tussen een gevestigde en een opkomende supermacht - eigenlijk al in 1917 (A. Fontaine e.a.) begonnen is. |
884 |
[Deel 10, pagina 866]
| JACQUES DE VISSCHER, Het naakt in de hedendaagse kunst. Mythe, demystificatie en banaliteit
Het oeroude thema van het naakt blijkt in de twintigste eeuw minstens drie, grondig verschillende visies op mens en natuur uit te drukken. Sloten Permeke en Modigliani nog aan bij de romantische en/of religieuze visie op het ‘wezenlijke’ in de menselijke natuur, dan hebben F. Bacon (Sutherland, Kienholz) die mystificatie opzettelijk ontluisterd en dus doende de mythe toch weer als gemis of verlangen opgeroepen. Ook die laatste dubbelzinnigheid poogden kunstenaars als George Segal en Edward Hopper te niet te doen door de puur anecdotische uitbeelding van het banale naakt, dat letterlijk niets onthuld omdat het niets meer te verhullen heeft. |
895 |
| RAOUL BAUER, H.W. von der Dunk: grenzen en mogelijkheden van de historische kennis
Het gelukkige samengaan in één persoon van de geschiedenistheoreticus en de praktizerende historicus heeft in Von der Dunks De organisatie van het verleden (1982) zijn imposante beslag gekregen. De behandeling van de gespannen verhoudingen tussen historisme en positivisme, tussen objectieve werkelijkheid en subjectieve benadering, tussen individuele feiten en universele samenhang, tussen waardevrije en waardegebonden beschrijving... culmineert in het kernprobleem van de specifieke relatie tussen de nu levende historicus en zijn verleden studie-object. De auteur rondde zijn bespreking af met een paar kritische bedenkingen. |
906 |
| NICOLAS STANDAERT, Matteo Ricci en het probleem van de inculturatie
De missioneringsmethode van Matteo Ricci (1552-1610) geldt terecht als een geslaagde poging van ‘accomodatie’ en/of ‘inculturatie’ van het christendom in een volkomen vreemde cultuur. De auteur staaft deze stelling met veelzeggende voorbeelden op het vlak van het religieuze taalgebruik en het sociale (verenigings)leven. Het inculturatieproces roept evenwel een aantal vragen op - in verband met de actieve rol van de ‘ontvangen’ cultuur, het al dan niet orthodox en het onvermijdelijk selectief karakter van de opzet - die even actueel als grotendeels onopgelost zijn. |
914 |
| JACQUES HAERS & HENK JANS, Informatica en computer in onderwijs
In een aantal buurlanden hebben informatica en computer, zowel in principe als in de praktijk, al een aanzienlijke plaats en functie verworven in het middelbaar onderwijs. Na een summiere verkenning van de argumenten die voor de invoering van de computer op school aangedragen worden, gaat het artikel uitvoeriger in op het zogeheten algoritmisch denken dat de onontbeerlijke schakel vormt tussen de ons vertrouwde probleemstellingen en de verwerking daarvan ten behoeve van de programmeertaal van de computer. |
928 |
| Forum | ||
|---|---|---|
| Van Dalsum | Carlos Tindemans | 942 |
| Apocriefen en pseudepigrafen: een gat in de markt | Panc Beentjes | 946 |
| Boekbespreking | 950 | |
| Omslagontwerp: Mark Verstockt | ||
[Deel 10, achterplat]
STREVEN
JULI 1984
Inhoud
| Een tekst en zijn gebruik | Redactie | 867 |
| De gevaren van de bevrijdingstheologie | Joseph Ratzinger | 869 |
| Een antwoord van twee bevrijdingstheologen | Leonardo & Clodovis Boff | 876 |
| De Koude Oorlog opnieuw bekeken | Erik Faucompret | 884 |
| Het naakt in de hedendaagse kunst. Mythe, demystificatie en banaliteit | Jacques de Visscher | 895 |
| H.W. von der Dunk: grenzen en mogelijkheden van de historische kennis | Raoul Bauer | 906 |
| Matteo Ricci en het probleem van de inculturatie | Nicolas Standaert | 915 |
| Informatica en computer in het onderwijs | Jacques Haers & Henk Jans | 928 |
| Forum | ||
|---|---|---|
| Van Dalsum | Carlos Tindemans | 942 |
| Apocriefen en pseudepigrafen: een gat in de markt | Panc Beentjes | 946 |
| Boekbespreking | 950 | |
[Deel 11, voorplat]
AUG./SEPT. 1984
STREVEN
CULTUREEL MAATSCHAPPELIJK MAANDBLAD
EEN JEZUÏET IN CENTRAAL-AMERIKA
MILAN KUNDERA IN EUROPA
ANTON MUSSERT IN NEDERLAND
[Deel 11, binnenkant voorplat]
Streven, 51e jaargang, voortzetting van Studiën, 113e jaargang
Hoofdredactie
J. Gerits, H. Jans, F. Van Bladel
Redactie
L. Abicht, G. De Schrijver, L. Geerts, J. Gerits, H. Jans, E. Kerckhof, W. Moesen, C. Tindemans, F. Van Bladel, L. Van Bladel
Redactieadres
Sanderusstraat 5,
B-2018 Antwerpen
Tel. 03/237.97.94
Secretariaat
L. Christiaen
Nadruk van artikelen uit dit nummer zonder verlof van de redactie is verboden.
Administratie
G. Boeve,
Sanderusstraat 5,
B-2018 Antwerpen
Tel. 03-237.97.94
Verantwoordelijke uitgever: F. Van Bladel,
Sanderusstraat 5,
2018 Antwerpen
Rekeningen, t.n.v. STREVEN
000-0088467-03 (Postcheck)
001-0152555-50 (ASLK)
410-0409331-14 (Kredietbank)
Postgiro in Nederland: 4344657
Abonnementen, inclusief BTW
(11 nummers per jaar, beginnend in oktober)
België: BF. 930
Nederland: f 56,-
G.H. Luxemburg: BF. 950
Andere landen: BF. 1.070,- f 66,-
te betalen op een van de bovenstaande rekeningen.
Afzonderlijke nummers:
BF. 120, f8,-.
Intekenprijs jaargang 1984-1985: België: BF. 1.030; Nederland: f 58, Luxemburg: BF. 1050; andere landen: BF. 1.180; f 67,-.
[Deel 11, pagina 961]
Inhoud
| CARLOS RAFAEL CABARRUS, Een jezuïet in Centraal-Amerika
Na zich als antropoloog jaren lang te hebben verdiept in het nog steeds actuele en netelige indianenprobleem van Latijns-Amerika, wordt een Guatemalaanse jezuïet belast met de eerste vorming van jonge mensen die tot de Sociëteit van Jezus wensen toe te treden. Bij wijze van een autobiografisch verhaal probeert de auteur te omschrijven wat hem en deze jonge mensen bezielt bij hun tegelijk religieus en ‘politiek’ engagement, dat zowel binnen als buiten de kerk hevig betwist en vaker veroordeeld wordt. |
963 |
| JOHAN BASTIAENSEN, De heterodoxe ideologie en praktijk van de Sandinisten
Het strakke sandinistische bewind stelt thans het einde in het vooruitzicht van de onvermijdelijk geachte overgangsperiode, die politiek pluralisme en echt democratische verkiezingen - opnieuw of voor het eerst? - moest mogelijk maken. De politieke toekomst van het Nicaraguaanse experiment zal in hoofdzaak afhangen van de feitelijke evolutie van het geplande economische en ontwikkelingsbeleid, dat willens nillens aangewezen blijft op zeer aanzienlijke steun van de westerse landen. |
976 |
| LEO GEERTS, Milan Kundera. De kwetsbare lichtheid van de roman
In eigen land gewantrouwd en tenslotte geweerd, is de Tsjechische schrijver Milan Kundera, zowel in zijn adoptieland Frankrijk als ver daarbuiten, op enkele jaren tijds in de topklasse van de bestsellers terechtgekomen. Veeleer dan een stereotiepe of nostalgische dissident is Kundera een bij uitstek Middeneuropese schrijversfiguur, die in zijn politieke, filosofische en literaire opvattingen met klem opkomt voor de culturele eenheid-in-verscheidenheid van West- en Midden-Europa. |
986 |
| PAUL VERSTRATEN, Nostalghia van Andrej Tarkovski. Weemoedige reis in stilstand
De Russische cineast Andrej Tarkovski, die onlangs politiek asiel vroeg in het Westen, had zich reeds doen opmerken door zijn historische film over de iconenschilder Andrej Roebljov. Ook zijn jongste, uitgesproken autobiografische film Nostalghia kan opnieuw, zij het niet helemaal terecht, twee tegengestelde reacties oproepen: fascinatie enerzijds voor de esthetische gaafheid en rechtlijnigheid van het ‘getuigenis’, en wrevel anderzijds om de te geringe speelruimte voor een verwerking en interpretatie daarvan door de kijker. |
1000 |
[Deel 11, pagina 962]
| RIA VANDERAUWERA, De Engels-Nederlandse Van Dale
Voor honderden miljoenen mensen is Engels de eerste, en voor nog eens honderden miljoenen de tweede taal. Tegelijk is het Engels, althans in het Westen, de taal bij uitstek van wetenschap en technologie. De gloednieuwe Engels-Nederlandse Van Dale stelt een grotendeels geslaagde poging voor om die wereldtaal op de voet te volgen, in haar voortdurende ontwikkeling en haar talrijke Britse en Amerikaanse varianten. Niet minder verdienstelijk en nuttig is het aanbod van verrassend vele, oerdegelijke Nederlandse ‘synoniemen’, die de keuze van het meest geschikte equivalent voor een bepaald Engels woord ten zeerste vergemakkelijken. |
1006 |
| JAAK DE MAERE, Anton Mussert: een iets te keurige burgerman
Y. Meyers biografie over de Nederlandse collaboratieleider Anton Mussert heeft in Nederland zoveel stof doen opwaaien, dat de discussie daaromtrent een welhaast nationale aangelegenheid werd, vergelijkbaar met de polemiek die in Vlaanderen om Maurice De Wilde's Nieuwe Orde was ontstaan. Al is de door het boek gewekte ‘verontrusting’ een allicht veelzeggend symptoom, het historisch-wetenschappelijk gehalte van Meyers idealiserende en apologetische geschiedschrijving bleef ver beneden de verwachte en vereise maat. |
1015 |
| ANDRE DE LAET, Kende de Oudheid de centrale perspectief?
Met de consequent doorgevoerde centrale perspectief hebben pas de kunstenaars van de Renaissance ons voorgoed vertrouwd gemaakt. Toch blijken min of meer geslaagde pogingen in die zin ook al te zijn voorgekomen in de beeldende kunst van de vierde tot de tweede eeuw voor Christus. Dat die pogingen zonder gevolg gebleven zijn hangt waarschijnlijk samen met het feit dat de heterodoxe visie op mens en ruimte van enkele toenmalige filosofen en geleerden toch niet bij machte was om het heersende wereldbeeld te doorbreken en af te lossen. |
1024 |
| Forum | ||
|---|---|---|
| Emmanuel Le Roy Ladurie | Raoul Bauer | 1032 |
| Politieke beeldvorming en economisch beleid | F.A.M. van der Reep | 1037 |
| Boekbespreking | 1041 | |
| Inhoud jaargang | 1054 | |
| Omslagontwerp: Mark Verstockt | ||
[Deel 11, achterplat]
STREVEN
AUG./SEPT. 1984
Inhoud
| Een jezuïet in Centraal-Amerika | Carlos Rafael Cabarrus | 963 |
| De heterodoxe ideologie en praktijk van de Sandinisten | Johan Bastiaensen | 976 |
| Milan Kundera. De kwetsbare lichtheid van de roman | Leo Geerts | 986 |
| Nostalghia van Andrej Tarkovski. Weemoedige reis in stilstand | Paul Verstraten | 1000 |
| De Engels-Nederlandse Van Dale | Ria Vanderauwera | 1006 |
| Anton Mussert: een iets te keurige burgerman | Jaak De Maere | 1015 |
| Kende de Oudheid de centrale perspectief? | André De Laet | 1024 |
| Forum | ||
|---|---|---|
| Emmanuel Le Roy Ladurie | Raoul Bauer | 1032 |
| Politieke beeldvorming en economisch beleid | F.A.M. van der Reep | 1037 |
| Boekbespreking | 1041 | |
| Inhoud jaargang | 1054 | |