Streven. Vlaamse editie. Jaargang 50

(1982-1983)– [tijdschrift] Streven. Vlaamse editie– rechtenstatus

Auteursrechtelijk beschermd

Vorige Volgende

bron

Streven. Vlaamse editie. Jaargang 50. Streven VZW, Antwerpen 1982-1983

codering

DBNL-TEI 1

Wijze van coderen: standaard

dbnl-nr _str008198201_01

logboek

- 2018-03-29 RK colofon toegevoegd

verantwoording

gebruikt exemplaar

eigen exemplaar DBNL

algemene opmerkingen

Dit bestand biedt, behoudens een aantal hierna te noemen ingrepen, een diplomatische weergave van Streven. Vlaamse editie. Jaargang 50 uit 1982-1983.

De Digitale Bibliotheek voor de Nederlandse Letteren beijvert zich voor het verkrijgen van toestemming van alle rechthebbenden; eenieder die meent enig recht te kunnen doen gelden op in dit tijdschrift opgenomen bijdragen, wordt verzocht dit onverwijld aan ons te melden (mailto:dbnl.auteursrecht@kb.nl).

redactionele ingrepen

Door de gehele jaargang is de auteur Lidwien van den Hout-Huijben abusievelijk vermeld als Lidwien van der Hout-Huyben. Dat is door de redactie verbeterd.

p. 186, 187: de kop onderaan de pagina loopt door op de volgende pagina. Deze is hier in zijn geheel verplaatst naar pagina 187.

p. 194: in de inhoudsopgave is het onjuiste paginanummer 000 verbeterd in 260.

p. 661, noot 3: in het origineel ontbreekt het nootverwijzingsteken. De noot is door de redactie onderaan de pagina geplaatst.

p. 679, noot 2: in het origineel ontbreekt het nootverwijzingsteken. De noot is door de redactie onderaan de pagina geplaatst.

Bij de omzetting van de gebruikte bron naar deze publicatie in de dbnl is een aantal delen van de tekst niet overgenomen. Hieronder volgen de tekstgedeelten die wel in het origineel voorkomen maar hier uit de lopende tekst zijn weggelaten. Ook de blanco pagina (deel 11: 1064) en pagina's met advertenties (deel 1: 37, deel 2: 173, deel 3: 266, deel 4: 361, deel 5: 459, 470, deel 6: 555, deel 8: 754, deel 9: 848, deel 10: 902, 914, 926, deel 11: 982, 996) zijn niet opgenomen in de lopende tekst.

[Deel 1, voorplat]

OKTOBER 1982

STREVEN

CULTUREEL MAATSCHAPPELIJK MAANDBLAD

BISSCHOPPEN TEGEN KERNWAPENS

NARCISME

DARWINISME EN RACISME

[Deel 1, binnenkant voorplat]

Streven, 50e jaargang, voortzetting van Studiën, 112e jaargang

Lid Vereniging van wetenschappelijke en kulturele tijdschriften

Hoofdredactie

J. Gerits, H. Jans, F. Van Bladel

Redactie

L. Abicht, G. De Schrijver, L. Geerts, J. Gerits, H. Jans, E. Kerckhof, W. Moesen, C. Tindemans, F. Van Bladel, L. Van Bladel

Redactieadres

Sanderusstraat 5,

B-2000 Antwerpen

Tel. 03-237.97.94

Secretariaat

L. Christiaen

Nadruk van artikelen uit dit nummer zonder verlof van de redactie is verboden.

Administratie

G. Boeve,

Sanderusstraat 5,

B-2000 Antwerpen

Tel. 03-237.97.94

(Verantwoordelijke uitgever: STREVEN VZW)

Rekeningen, t.n.v. STREVEN

000-0088467-03 (Postcheck)

001-0152555-50 (ASLK)

410-0409331-14 (Kredietbank)

Postgiro in Nederland: 4344657

Abonnementen, inclusief BTW

(11 nummers per jaar, beginnend in oktober)

België: BF. 850

Nederland: f 54,-

G.H. Luxemburg: BF. 890

Andere landen: BF. 960

te betalen op een van de bovenstaande rekeningen.

Afzonderlijke nummers:

BF. 120, f 7,-.

[Deel 1, pagina 1]

Inhoud

FRANCIS X. WINTERS, Amerikaanse bisschoppen en bewapeningswedloop Onverwacht snel en tot veler verrassing zijn de Amerikaanse (katholieke) bisschoppen op de voorposten beland van het groeiend verzet tegen de nucleaire afschrikkingsstrategie van hun regering. De auteur gaat in op hun motieven en argumenten, die nog een definitiever beslag moeten krijgen in het herderlijk schrijven dat voor november aangekondigd werd.	3
HENK JANS, Darwinisme en racisme Ten onrechte heeft men veelal verondersteld dat het pas Ernst Haeckel en andere epigonen zijn geweest die Darwins geniale biologische inzichten hanteerden als een wetenschappelijke rechtvaardiging van uitgesproken racistische theorieën én praktijken. In Darwins latere werk De afstamming van de mens (1874) komt menige aanzet voor van een natuurlijk geheten selectie, die in feite berust op de immorele eliminatie van de ‘minderwaardigen’.	15
FRANS CROMPHOUT, Narcisme als maatschappelijk verschijnsel Met De cultuur van het narcisme bracht de Amerikaan C. Lash een originele analyse van de cultuurcrisis in het Westen. De narcistische persoonlijkheid wordt gedreven door een soort almachtsdroom, die door de heersende economische crisis gefrustreerd dreigt te raken: de werkelijkheid moet totaal en dadelijk beantwoorden aan alle eisen en verwachtingen, ongeacht de beperkingen én de - ten dele verloren - waarden van het verleden, en ongeacht de limieten en onzekerheden van de toekomst.	29
RIKA HEYMANS, Mag er nog gekeken worden? Documenta 7, Kassel 1982 Tot ontgoocheling van een zeker publiek had Documenta 7 niet het revolutionair karakter dat men van de kunstmanifestatie te Kassel pleegt te verwachten. Toch gaf het tentoongestelde stof genoeg tot kijken en na-denken, op voorwaarde althans dat men zich geen zienswijze liet opdringen óf verbieden.	38

[Deel 1, pagina 2]

SVEN-CLAUDE BETTINGER, ‘Engagés et Enragés’. Recente Franstalige literatuur in België I Na een korte, tot ver over de landsgrenzen heen erkende bloeiperiode in het midden van de vorige eeuw, was de Belgische Franstalige literatuur verzand in een karakterloos conformisme. Sinds het einde van de jaren zestig is daarin een kentering gekomen: enkele ‘geëngageerde’ en ‘toornige’ auteurs hebben zich, in thematiek en vormgeving, resoluut gedistantieerd van provincialisme en onbenulligheid. In deze eerste bijdrage behandelt de auteur het oeuvre van de oudste vertegenwoordiger van de groep, René Kalisky.	53
CARLOS TINDEMANS, Het deficit van de onschuld: Max Frisch' Blaubart In de behandeling van het identiteitsprobleem dat decennia lang Frisch' thematiek beheerste, ging het om het conflict tussen de echte persoonlijkheid en het rollenspel dat haar door de samenleving opgedrongen wordt. De held van Frisch' jongste roman Blaubart daarentegen zoekt de valse beelden te ontmaskeren die hij over zichzelf had gevormd. Tot hij erkent, beaamt en aanvaardt dat hij - de van moord op zijn laatste vrouw verdachte - ‘allerminst onschuldig is, al is hij niet de dader’.	60
P. VAN DEN BERG, Oppositiebeweging in Hongarije Na de dramatische afloop van de Hongaarse opstand in 1956 wist het nieuwe bewind onder János Kádár zich geloofwaardig en aanvaard te maken door zijn soepele en grotendeels geslaagde economische politiek. Dat verklaart waarom oppositiebewegingen vrij recent en beperkt zijn, terwijl de jongste gebeurtenissen in Polen ze nog eerder hebben verzwakt dan versterkt.	69

Forum

Christelijke theologie na Auschwitz	P.W. van Boxel	80
Leo Geerts: Individu en collectiviteit	J. Gerits	83

Boekbespreking		87

Omslagontwerp: Mark Verstockt

[Deel 1, achterplat]

STREVEN

OKTOBER 1982

Inhoud

Forum
Amerikaanse bisschoppen en bewapeningswedloop. Revolutionairen tegen wil en dank	Francis X. Winters	3
Darwinisme en racisme	Henk Jans	15
Narcisme als maatschappelijk verschijnsel	Frans Cromphout	29
Mag er nog gekeken worden? Documenta 7, Kassel 1982	Rika Heymans	38
‘Engagés et Enragés’. Recente Franstalige literatuur in België I	Sven-Claude Bettinger	53
Het deficit van de onschuld: Max Frisch' Blaubart	Carlos Tindemans	60
Oppositiebeweging in Hongarije	P. van den Berg	69


Christelijke theologie na Auschwitz	P.W. van Boxel	80
Leo Geerts: Individu en collectiviteit	J. Gerits	83

Boekbespreking		87

ORION/BEVEREN

[Deel 2, voorplat]

NOVEMBER 1982

STREVEN

CULTUREEL MAATSCHAPPELIJK MAANDBLAD

VROUW ARTS PASTOR IN BOLIVIË

NEGRI: ARBEIDERSAUTONOMIE

MIDDEN-OOSTEN EN PLO

[Deel 2, binnenkant voorplat]

Streven, 50e jaargang, voortzetting van Studiën, 112e jaargang

Lid Vereniging van wetenschappelijke en kulturele tijdschriften

Hoofdredactie

J. Gerits, H. Jans, F. Van Bladel

Redactie

L. Abicht, G. De Schrijver, L. Geerts, J. Gerits, H. Jans, E. Kerckhof, W. Moesen, C. Tindemans, F. Van Bladel, L. Van Bladel

Redactieadres

Sanderusstraat 5,

B-2000 Antwerpen

Tel. 03-237.97.94

Secretariaat

L. Christiaen

Nadruk van artikelen uit dit nummer zonder verlof van de redactie is verboden.

Administratie

G. Boeve,

Sanderusstraat 5,

B-2000 Antwerpen

Tel. 03-237.97.94

(Verantwoordelijke uitgever: STREVEN VZW)

Rekeningen, t.n.v. STREVEN

000-0088467-03 (Postcheck)

001-0152555-50 (ASLK)

410-0409331-14 (Kredietbank)

Postgiro in Nederland: 4344657

Abonnementen, inclusief BTW

(11 nummers per jaar, beginnend in oktober)

België: BF. 850

Nederland: f 54,-

G.H. Luxemburg: BF. 890

Andere landen: BF. 960

te betalen op een van de bovenstaande rekeningen.

Afzonderlijke nummers:

BF. 120, f 7,-.

[Deel 2, pagina 97]

Inhoud

PETER HEBBLETHWAITE, Vaticanum II. Wanneer kwam Johannes XXIII op het idee? Het Tweede Vaticaans Concilie begon twintig jaar geleden, 11 oktober 1962. Voor de geschiedenis zal het voor altijd verbonden blijven met het pontificaat van Johannes XXIII. Toen hij het in 1959 aankondigde, was dat een complete verrassing en nog steeds heerst de mythe dat het dat ook voor hem zelf was: een plotselinge ingeving die onverhoeds uit de hemel viel. De auteur, die een biografie van Johannes XXIII voorbereidt, gaat hier, als een speurder, op zoek naar de ware toedracht.	99
J. KUIN, James Joyce en de Geestelijke Oefeningen. A Portrait of the Artist as a Young Man Op twee koplopers van de moderne Engelse literatuur - de jezuïet G.M. Hopkins en de Ierse ‘renegaat’ J. Joyce - hebben de Geestelijke Oefeningen van Ignatius van Loyola een diepgaande invloed uitgeoefend. De rationele radicaliteit van de ignatiaanse ‘onverschilligheid’ tegenover àlle geschapen ‘middelen’ tot het ene doel, heeft Joyce, na hevige inwendige conflicten, volkomen geseculariseerd ten dienste van zijn kunstenaarsroeping: in een heroïsche en tragische afstandelijkheid ten aanzien van alles wat hém dierbaar en vertrouwd was, zijn familie, zijn land en zijn geloof.	106
SVEN-CLAUDE BETTINGER, ‘Engagés et Enragés’. Recente Franstalige literatuur in België II In sterk autobiografisch gekleurde romans hebben Pierre Mertens en Conrad Detrez de verwachtingen en ervaringen, illusies en desillusies geschilderd van wie zich met hart en ziel inlaat met brandende problemen als: de Palestijnse zaak, het onthaal van politieke vluchtelingen in eigen land, de bevrijdingsbewegingen in Latijns-Amerika. Met William Cliff dient zich opnieuw een dichter aan die vlijmscherp de knusse gezapigheid van het (Belgische) establishment hekelt.	117
DIA SEVEREIJNS, Vrouw, arts en pastor in Bolivië. Een gesprek Een vrouw van bij ons verbindt al jaren lang haar drukke medische praktijk met pastorale opdrachten, onder een indiaanse plattelandsbevolking zonder artsen en zonder priesters. Zij	127

[Deel 2, pagina 98]

beschrijft haar confrontatie met het dubbelzinnnig christelijk karakter van nog uit de Spaanse tijd overgeërfde religieuze tradities. En gaat uitvoerig in op haar grondig gewijzigde opvatting en praktijk betreffende de gezondheidszorg in een ontwikkelingsland.
KOEN BOEY, Antonio Negri. Arbeiderswetenschap en arbeidersautonomie Van medeplichtigheid met het rode terrorisme beticht, is Antonio Negri voor alles een eigenzinnige theoreticus van het marxisme, die zich verregaand distantieerde van de Italiaanse communistische partij. Op grond van de keynesiaanse interpretatie van de grote crisis uit de jaren 30 ontwikkelde hij een eigen theorie over de rol die staatsinterventie en planeconomie in de daarop volgende, neokapitalistische periode hebben gespeeld. De vraag is wel of Negri zich niet in een patstelling heeft gemaneuvreerd met zijn erg radicale ideeën, zoals o.m. de stelling dat alleen de zogeheten ‘maatschappelijke arbeiders’ van Italië het échte proletariaat belichamen dat Marx' droom kan en zal verwezenlijken.	146
L.L.S. BARTALITS, Het Midden-Oosten na de Libanon-oorlog Niet alleen voor het Israëlische leger was de Libanon-oorlog een grote ‘overwinning’, maar ook voor het zionistisch revisionisme van de sefardim in Israël. Toch zou het Israëls eerste verloren oorlog kunnen zijn, omdat veroverd Libanees grondgebied niet voor onbepaalde tijd bezet - en nog minder gekoloniseerd - kan worden; en omdat de regering in Jeruzalem zich blijkbaar misrekend heeft omtrent de reacties van de Amerikaanse en wereldopinie, van de Amerikaanse regering en zelfs de (meeste) Arabische leiders.	152
FRANS VAN DER REEP, Over kennen en kunnen in de economische wetenschap De exclusief positivistische aanpak in de economische wetenschappen blijkt geen recht te kunnen doen aan de gedrags- en historische wetenschap die economie ook is en dient te zijn. Mét anderen bepleit de auteur de invoering van een (meer) ‘algemeen model’, dat een aantal begrippen hanteert die voor de economische diagnose en besluitvorming uitermate relevant en ter zake kunnen zijn, ook al voldoen zij niet aan de positivistische eis van empirische falsifieerbaarheid ‘hier en nu’.	164

Forum

Oude en nieuwe methoden van bijbellezen	Panc Beentjes	174
De teloorgang van de Belgische bourgeoisie	Monika Abicht	177

Boekbespreking		179

Omslagontwerp: Mark Verstockt

[Deel 2, achterplat]

STREVEN

NOVEMBER 1982

Inhoud

Forum
Vaticanum II. Wanneer kwam Johannes XXIII op het idee?	Peter Hebblethwaite	99
James Joyce en de Geestelijke Oefeningen. A Portrait of the Artist as a Young Man	J. Kuin	106
‘Engagés et Enragés’. Recente Franstalige literatuur in België II	Sven-Claude Bettinger	117
Vrouw, arts en pastor in Bolivië. Een gesprek	Dia Severeijns	127
Antonio Negri. Arbeiderswetenschap en arbeidsautonomie	Koen Boey	146
Het Midden-Oosten na de Libanon-oorlog	L.L.S. Bartalits	152
Over kennen en kunnen in de economische wetenschap	Frans van der Reep	164


Oude en nieuwe methoden van bijbellezen	Panc Beentjes	174
De teloorgang van de Belgische bourgeoisie	Monika Abicht	177

Boekbespreking		179

ORION/BEVEREN

[Deel 3, voorplat]

DECEMBER 1982

STREVEN

CULTUREEL MAATSCHAPPELIJK MAANDBLAD

GEWETEN, SPIJT EN ZONDE IN WEST-EUROPA

DE LIJDENSWEG VAN GUATEMALA

GOETHE EN DE VALSE SUBJECTIVITEIT

[Deel 3, binnenkant voorplat]

Streven, 50e jaargang, voortzetting van Studiën, 112e jaargang

Lid Vereniging van wetenschappelijke en kulturele tijdschriften

Hoofdredactie

J. Gerits, H. Jans, F. Van Bladel

Redactie

L. Abicht, G. De Schrijver, L. Geerts, J. Gerits, H. Jans, E. Kerckhof, W. Moesen, C. Tindemans, F. Van Bladel, L. Van Bladel

Redactieadres

Sanderusstraat 5,

B-2000 Antwerpen

Tel. 03/237.97.94

Secretariaat

L. Christiaen

Nadruk van artikelen uit dit nummer zonder verlof van de redactie is verboden.

Administratie

G. Boeve,

Sanderusstraat 5,

B-2000 Antwerpen

Tel. 03-237.97.94

(Verantwoordelijke uitgever: STREVEN VZW)

Rekeningen, t.n.v. STREVEN

000-0088467-03 (Postcheck)

001-0152555-50 (ASLK)

410-0409331-14 (Kredietbank)

Postgiro in Nederland: 4344657

Abonnementen, inclusief BTW

(11 nummers per jaar, beginnend in oktober)

België: BF. 850

Nederland: f 54,-

G.H. Luxemburg: BF. 890

Andere landen: BF. 960

te betalen op een van de bovenstaande rekeningen.

Afzonderlijke nummers:

BF. 120, f 7,-.

[Deel 3, pagina 193]

Inhoud

JAN KERKHOFS, Geweten, spijt en zonde in West-Europa Uit een groots opgezet onderzoek van de hedendaagse waarden-perceptie in tien Westeuropese landen heeft de auteur drie thema's gelicht: het onderscheid tussen goed en kwaad of het geweten, het psychologische schuldgevoel of de spijt, en het morele schuldbesef of het zondebewustzijn. De auteur gaat in op de al dan niet markante verschillen volgens leeftijd, sekse, onderwijsniveau, inkomen en bezit, politieke strekking, nationaliteit, geloof en kerkelijkheid.	195
PETER J. HENRIOT, Reagan en de Amerikaanse bisschoppen Tegen de aanvankelijke verwachtingen in gaan de conservatief geachte Amerikaanse bisschoppen steeds meer in het verzet tegen het beleid van de regering-Reagan, Zij verwijten haar niet alleen dat zij haar beloofde acties ten gunste van de confessionele school en tegen de abortuswetgeving verzuimt, maar uiten een wellicht nog scherper en grondiger kritiek op haar binnenlands sociaal-economisch beleid en op haar defensie- en buitenlandse politiek, vooral ten aanzien van Latijns-Amerika.	208
CHRISTIAN RUDEL, De lijdensweg van Guatemala Al eeuwenlang is de geschiedenis van Guatemala getekend door het veelvuldige maar meestal vruchteloze verzet van de arme, Indiaanse meerderheid tegen een kleine maar oppermachtige nationale oligarchie, die zich geruggesteund weet door de economische en politieke macht van de VS. Wat de ontvoogdingsstrijd van de bevolking bijzonder hachelijk maakt is de agrarische en minerale rijkdom van het land alsmede zijn strategische bufferpositie in de buurt van het Panamakanaal.	215
PAUL CLAES, Claus in de onderwereld De oeroude mythe van de hellevaart - een cyclisch proces van sterven en herboren worden - blijkt in het oeuvre van Hugo Claus een opmerkelijk bestendig thema te zijn dat, vaak nauwelijks verhuld, geschraagd wordt door veelvuldige en expliciete verwijzingen naar de wereldliteratuur.	227

[Deel 3, pagina 194]

LEO GEERTS, De vorm van het teken Mark Verstockts rijk geïllustreerde en met verrassende tegenoverstellingen gestoffeerde De vorm van het teken is een imponerende studie over de ontwikkeling van de geometrische kunst, die verdient zowel de voor- als tegenstanders van zijn constructivistische theorie te intrigeren en te interpelleren.	239
LEO LOEWENTHAL, Goethe en de valse subjectiviteit Al meer dan twee eeuwen lang is Goethe in de Duitse natie gebruikt als een uithangbord voor de meest uiteenlopende ideologieën: zo gold hij o.m. als een typische vertegenwoordiger van het burgerlijk individualisme en het burgerlijk vooruitgangsideaal. Maar hij was tegelijk een even scherpzinnig als ongenadig criticus van de valse subjectiviteit en het bekrompen egocentrisme die de burgerlijke samenleving kenmerken.	250
YVAN LEBRUN, Kritische periode voor taalverwerving. Het meisje Genie In 1970 ontdekte men in Californië een dertienjarig meisje - in de wetenschappelijke verslagen sindsdien Genie geheten - dat nooit had leren spreken. De pogingen om het kind toch nog wat taal bij te brengen vormden een unieke test-case om de gangbare en ten dele nog betwiste theorieën over de cerebrale en temporele voorwaarden van de taalverwerving op hun waarde te toetsen.	260

Forum

Te veel - nutteloze - heelkundige ingrepen?	Henk Jans	269
Over nieuwe retoriek en neonromantiek	Joris Gerits	270
Moedertaalonderwijs	Pol Cuvelier	272

Boekbespreking		276

Omslagontwerp: Mark Verstockt

[Deel 3, achterplat]

STREVEN

DECEMBER 1982

Inhoud

Forum
Geweten, spijt en zonde in West-Europa	Jan Kerkhofs	195
Reagan en de Amerikaanse bisschoppen	Peter J. Henriot	208
De lijdensweg van Guatemala	Christian Rudel	215
Claus in de onderwereld	Paul Claes	227
De vorm van het teken	Leo Geerts	239
Goethe en de valse subjectiviteit	Leo Loewenthal	250
De kritische periode voor taalverwerving. Het meisje Genie	Yvan Lebrun	260


Te veel - nutteloze - heelkundige ingrepen?	Henk Jans	267
Over nieuwe retoriek en neonromantiek	Joris Gerits	270
Moedertaalonderwijs	Pol Cuvelier	272

Boekbespreking		276

ORION/BEVEREN

[Deel 4, voorplat]

JANUARI 1983

STREVEN

CULTUREEL MAATSCHAPPELIJK MAANDBLAD

AANGEPASTE TECHNOLOGIE VOOR VROUWEN

BREZJNEVS NALATENSCHAP

AARDBEVINGEN IN ONDERZOEK

[Deel 4, binnenkant voorplat]

Streven, 50e jaargang, voortzetting van Studiën, 112e jaargang

Lid Vereniging van wetenschappelijke en kulturele tijdschriften

Hoofdredactie

J. Gerits, H. Jans, F. Van Bladel

Redactie

L. Abicht, G. De Schrijver, L. Geerts, J. Gerits, H. Jans, E. Kerckhof, W. Moesen, C. Tindemans, F. Van Bladel, L. Van Bladel

Redactieadres

Sanderusstraat 5,

B-2000 Antwerpen

Tel. 03/237.97.94

Secretariaat

L. Christiaen

Nadruk van artikelen uit dit nummer zonder verlof van de redactie is verboden.

Administratie

G. Boeve,

Sanderusstraat 5,

B-2000 Antwerpen

Tel. 03-237.97.94

(Verantwoordelijke uitgever: STREVEN VZW)

Rekeningen, t.n.v. STREVEN

000-0088467-03 (Postcheck)

001-0152555-50 (ASLK)

410-0409331-14 (Kredietbank)

Postgiro in Nederland: 4344657

Abonnementen, inclusief BTW

(11 nummers per jaar, beginnend in oktober)

België: BF. 850

Nederland: f 54,-

G.H. Luxemburg: BF. 890

Andere landen: BF. 960

te betalen op een van de bovenstaande rekeningen.

Afzonderlijke nummers:

BF. 120, f 7,-.

[Deel 4, pagina 289]

Inhoud

GER GROOT, Virtue Revisited In zijn jongste boek After Virtue. A Study of Moral Theory, vraagt A. MacIntyre zich af of het wel zo verstandig was Aristoteles' veel gesmade teleologie definitief op te geven als een ondeugdelijke visie op de ethiek, nadat en omdat de verwerping daarvan zeer vruchtbaar gebleken was voor de ontwikkeling van de fysische en biologische wetenschappen. Is het überhaupt doenbaar, wanneer ‘goed en kwaad’ ter sprake komen, de vraag naar het ‘waartoe?’ en ‘met het oog waarop?’ te ignoreren of te onderdrukken?	291
VALENTINA BORREMANS, Conviviale technologie voor vrouwen in de Derde Wereld Dertig jaar ‘ontwikkelingshulp’ volstaat voor een empirische evaluatie van de reële effecten ervan op het ‘lot’ van de vrouw. Overal, zegt de auteur, heeft ze geleid tot een modernisering van de armoede: de vernietiging van de subsistentie-autonomie. Maar ook tot een feminisering van de armoede: de nieuwe armoede treft vooral de vrouwen. V. Borremans, medewerkster van Ivan Illich, past hier op de ‘overdracht van Aangepaste Technologie’ de theorie toe die Illich ontwikkelt in zijn nieuwe, nog niet gepubliceerde boek Gender.	299
IFTIKHAR AHMED, Technologie en vrouwen in Aziatische landbouw In de landbouwgebieden van Azië blijkt de technologische innovatie haast systematisch in het nadeel van de vrouwen uit te vallen, zowel wat de arbeidslast en de werkgelegenheid betreft als de zeggenschap over het loon, het gezinsinkomen en de nieuwe - technische, financiële, organisatorische - hulpmiddelen. Het is verbijsterend hoe vanzelfsprekend - ondoordacht of doordacht? - de technologische vooruitgang de vrouwen discrimineert en achterstelt.	311
L.L.S. BARTALITS, Brezjnevs nalatenschap De voornaamste kentrek van Brezjnevs beleid zal ongetwijfeld stabiliteit heten: behoud van de gevestigde orde zowel binnen de Sovjetunie als in haar rechtmatige invloedssfeer. De ‘vijand’ daarbuiten zocht Brezjnev eerder in bedwang te houden door te provoceren: om die reden heeft hij doelbewust de nucleaire pariteit met de VSA doorgedrukt. Het Brezjnev-bewind beschikte over een aantal reële troeven om de sociale en politieke vrede te handhaven, maar laat een eeuwenoude situatie na die met de jaren verslechterd is.	322

[Deel 4, pagina 290]

AGUSTIN UDIAS/HENK JANS, De voorspelbaarheid van aardbevingen In het begin van de jaren 70 was men in wetenschapskringen vrij algemeen de overtuiging toegedaan dat de nauwkeurige voorspelling van aardbevingen een probleem was dat binnen 10 jaar zijn definitief beslag zou krijgen. Maar zowel de westerse als de Chinese onderzoekprogramma's wezen intussen uit dat het aardbevingsproces nog veel complexer is dan men had vermoed, al werd in de interpretatie ervan een enorme vooruitgang geboekt.	328
JORIS GERITS, Mulisch en de oorlog Met zijn jongste roman De aanslag is Mulisch teruggekomen op de thematiek van Het stenen bruidsbed (de verwoesting van Dresden). Vele, uit patriottisme of radeloosheid onderdrukte vragen krijgen hier een indringende behandeling: de vraag naar schuld en onschuld, naar zin of zinloosheid van bepaalde oorlogs- en verzetsdaden, naar het morele gehalte van een bestrijding van de vijand met diens eigen immorele middelen, naar de verwerking van het geleden en herinnerd onrecht. Het is dan ook een allesbehalve oppervlakkige of sensationele oorlogsroman geworden, die bovendien nog maar eens getuigt van Mulisch' literair vakmanschap.	341
LUC PAY, Gaston Burssens. Averechts moralist G. Burssens' groteske verhalen (Fabula rasa, 1942), gedesillusioneerd toneel (Boy, 1952) en nog ontgoochelder Memoires (1962) hebben alle een sterk autobiografische inslag. Burssens was een averechtse moralist die zich afzette tegen de nutteloosheid en de hypocrisie van de grote moraalsystemen, en steeds meer moeite had om nog enig geloof in de mens te redden uit de felle brand van zijn scepticisme.	349
Eric De Kuyper, Querelle van Rainer-Werner Fassbinder Fassbinders laatste film is zelfs voor zijn meest fervente bewonderaars een teleurstellende ervaring geworden. Fassbinder is niet in het reine gekomen met de visuele verbeelding van Genets slechts schijnbaar barokke woordgeweld. En heeft zich blijkbaar niet echt durven of kunnen compromitteren met het subversief karakter van Genets mannenwereld.	358

Forum

Vernietiging met gratie gedragen	Ger Groot	362
Een socialistisch alternatief?	Monica Abicht	364

Boekbespreking		366

Omslagontwerp: Mark Verstockt

[Deel 4, achterplat]

STREVEN

JANUARI 1983

Inhoud

Forum
Virtue Revisited	Ger Groot	291
Conviviale technologie voor vrouwen in de Derde Wereld	Valentina Borremans	299
Technologie en vrouwen in Aziatische landbouw	Iftikhar Ahmed	311
Brezjnevs nalatenschap	L.L.S. Bartalits	322
De voorspelbaarheid van aardbevingen	Agustin Udias & Henk Jans	328
Mulisch en de oorlog	Joris Gerits	341
Gaston Burssens. Averechtse moralist	Luc Pay	349
Querelle van Rainer-Werner Fassbinder	Eric de Kuyper	358


Vernietiging met gratie gedragen	Ger Groot	362
Een socialistisch alternatief?	Monika Abicht	364

Boekbespreking		366

ORION/BEVEREN

[Deel 5, voorplat]

FEBRUARI 1983

STREVEN

CULTUREEL MAATSCHAPPELIJK MAANDBLAD

VORMEN VAN ATHEÏSME

SCHADUWECONOMIE EN CRISIS

MEDICALISERING EN HUISARTS

[Deel 5, binnenkant voorplat]

Streven, 50e jaargang, voortzetting van Studiën, 112e jaargang

Lid Vereniging van wetenschappelijke en kulturele tijdschriften

Hoofdredactie

J. Gerits, H. Jans, F. Van Bladel

Redactie

L. Abicht, G. De Schrijver, L. Geerts, J. Gerits, H. Jans, E. Kerckhof, W. Moesen, C. Tindemans, F. Van Bladel, L. Van Bladel

Redactieadres

Sanderusstraat 5,

B-2018 Antwerpen

Tel. 03/237.97.94

Secretariaat

L. Christiaen

Nadruk van artikelen uit dit nummer zonder verlof van de redactie is verboden.

Administratie

G. Boeve,

Sanderusstraat 5,

B-2018 Antwerpen

Tel. 03-237.97.94

(Verantwoordelijke uitgever: STREVEN VZW)

Rekeningen, t.n.v. STREVEN

000-0088467-03 (Postcheck)

001-0152555-50 (ASLK)

410-0409331-14 (Kredietbank)

Postgiro in Nederland: 4344657

Abonnementen, inclusief BTW

(11 nummers per jaar, beginnend in oktober)

België: BF. 850

Nederland: f 54,-

G.H. Luxemburg: BF. 890

Andere landen: BF. 960

te betalen op een van de bovenstaande rekeningen.

Afzonderlijke nummers:

BF. 120, f 7,-.

[Deel 5, pagina 385]

Inhoud

GEORGES DE SCHRIJVER, Achtergronden van het atheïsme Naar aanleiding van een bezinning op de onderscheiden vormen van ‘ongeloof’ in onze eigen maatschappij, vraagt de auteur zich af of het strijdend atheïsme van onze dagen wel terecht geldt als de ergste ‘vijand’ van een christelijk geïnspireerde samen-leving. Is het niet veeleer het ‘niet beleden, maar beleefde’ atheïsme van een geprivatiseerde, burgerlijke religiositeit, die nu eens op louter sociale conventies berust, dan weer uitdrukkelijk gehanteerd wordt als een legitimatie van het heersend bestel?	387
IVAN ILLICH, Medicalisering en huisarts Illichs boek over de geneeskunde, Medical Nemesis (1975), had als ondertitel: The Expropriation of Health, de onteigening van de gezondheid. (In het Nederlands werd het vertaald onder de titel: Het medisch bedrijf - een bedreiging van de gezondheid?) De eerste zin ervan luidde: ‘Het medisch bedrijf is een ernstige bedreiging van de gezondheid geworden. De afhankelijkheid van een professionele gezondheidszorg tast alle maatschappelijke verhoudingen aan’. Sindsdien is die ‘medicalisering van de maatschappij’ of die ‘verdoktering’ door vele anderen, niet het minst door artsen zelf, beschreven en gedocumenteerd. Vooral jonge huisartsen beginnen zich vragen te stellen over hun beroep. Hen vooral heeft Illich hier op het oog.	396
HUGO ROEFFAERS, Geoffrey Hill. De taal van het gemis Sinds zijn debuut als dichter in 1952 is G. Hill de poëtische getuige gebleven van wat men met een al te geriefelijk woord de religieuze of transcendente dimensie pleegt te noemen. Juist de onmacht van de taal om vorm en gestalte aan die dimensie te geven wordt pas indringend voelbaar in Hills onverdroten zoeken naar de uitermate sobere en gedrongen verwoording ervan.	406
JANICE BROUN, Islam in de Sovjetunie Ondanks het onverbloemde en van gewelddadige vervolging hoegenaamd niet vieze atheïsme van de officiële en politieke instanties in de Sovjet-republieken, getuigt de islam in die landen van een opmerkelijke vitaliteit en dynamisme. De auteur gaat in op enkele karakteristieke moslim-tradities, die kunnen verklaren waarom deze religieuze gemeenschap, veel beter dan alle andere en met name de christelijk-orthodoxe, haar identiteit wist te handhaven en zelfs te versterken.	422

[Deel 5, pagina 386]

BART CALLAERT, Schaduweconomie en economisch beleid Een gebrekkig geïnformeerd economisch beleid zal zich wel vaker nogal grondig vergissen in de verwachte gevolgen van zijn herstelmaatregelen. De auteur onderzoekt de feitelijke reacties van alle betrokken economische agenten - werkgevers, werknemers én consumenten - op reeds doorgevoerde of nog overwogen beleidsopties, en gaat na welke weerslag die hebben op de evaluatie van de geregistreerde en niet geregistreerde ontwikkelingen van de inflatie, het BNP, de produktiviteit en de tewerkstelling.	431
JAAK DE MAERE, Veertien eeuwen ketters Aan onze sinds kort grondig gewijzigde kijk op de religieuze andersdenkenden, veelal ketters geheten, heeft de bekende Nederlandse auteur Theun de Vries zopas een boeiende en grootse, historische studie gewijd. De vraag is wel of zijn uitgesproken - nog wel klassiek - marxistische geschiedenisopvatting voldoende recht laat wedervaren aan het complexe, vaak dubbelen meerzinnige karakter van dissidente individuen en bewegingen.	441
CARLOS TINDEMANS, Het politieke vormingstheater op zoek naar zichzelf Na meer dan tien jaar politiek vormingstheater werd hier en daar een voorlopige balans opgemaakt van zijn relatief succes én zijn manifest onvermogen om met uitgesproken doctrinaire bedoelingen ook nog goed theater te maken. De maatschappellijke intenties waren en zijn respectabel, maar de toekomst van het politiek theater zal dus toch vooral afhangen van de dramatische vaardigheid waarmee die intenties verbeeld en vertolkt worden.	450

Forum

Orgaantransplantaties: een kwestie van aangepaste wetgeving?	Henk Jans	460
Wat is plagiaat?	Joris Gerits	464
Hannah Arendt	Ger Groot	467

Boekbespreking		471

Omslagontwerp: Mark Verstockt

[Deel 5, achterplat]

STREVEN

FEBRUARI 1983

Inhoud

Forum
Achtergronden van het atheïsme	Georges De Schrijver	387
Medicalisering en huisarts	Ivan Illich	396
Geoffrey Hill. De taal van het gemis	Hugo Roeffaers	406
Islam in de Sovjetunie	Janice Broun	422
Schaduweconomie en economisch beleid	Bart Callaert	431
Veertien eeuwen ketters	Jaak De Maere	441
Het politieke vormingstheater op zoek naar zichzelf	Carlos Tindemans	450


Orgaantransplantaties: een kwestie van aangepaste wetgeving?	Henk Jans	460
Wat is plagiaat?	Joris Gerits	464
Hannah Arendt	Ger Groot	467

Boekbespreking		471

ORION/BEVEREN

[Deel 6, voorplat]

MAART 1983

STREVEN

CULTUREEL MAATSCHAPPELIJK MAANDBLAD

CHRISTENDOM EN SECULARISATIE

JODEN IN ANTWERPEN

KARD. VAN ROEY EN DE NIEUWE ORDE

[Deel 6, binnenkant voorplat]

Streven, 50e jaargang, voortzetting van Studiën, 112e jaargang

Lid Vereniging van wetenschappelijke en kulturele tijdschriften

Hoofdredactie

J. Gerits, H. Jans, F. Van Bladel

Redactie

L. Abicht, G. De Schrijver, L. Geerts, J. Gerits, H. Jans, E. Kerckhof, W. Moesen, C. Tindemans, F. Van Bladel, L. Van Bladel

Redactieadres

Sanderusstraat 5,

B-2018 Antwerpen

Tel. 03/237.97.94

Secretariaat

L. Christiaen

Nadruk van artikelen uit dit nummer zonder verlof van de redactie is verboden.

Administratie

G. Boeve,

Sanderusstraat 5,

B-2018 Antwerpen

Tel. 03-237.97.94

(Verantwoordelijke uitgever: STREVEN VZW)

Rekeningen, t.n.v. STREVEN

000-0088467-03 (Postcheck)

001-0152555-50 (ASLK)

410-0409331-14 (Kredietbank)

Postgiro in Nederland: 4344657

Abonnementen, inclusief BTW (11 nummers per jaar, beginnend in oktober)

België: BF. 850

Nederland: f 54,-

G.H. Luxemburg: BF. 890

Andere landen: BF. 960

te betalen op een van de bovenstaande rekeningen.

Afzonderlijke nummers:

BF. 120, f 7,-.

[Deel 6, pagina 481]

Inhoud

GEORGES DE SCHRIJVER, Secularisatie en technologie Meer dan enig uitdrukkelijk atheïsme heeft de onderhuidse secularisatie van onze technologische beschaving de zin en de zorg voor het ‘geheel’ verdrongen, door de versnippering en verzakelijking van 's mensen verhouding tot het ‘wonder’ van zijn samen-bestaan. Het reeds aanwezige a-religieuze verzet tegen de heilloze gevolgen van die cultuurmutatie daagt de christelijke religieuze traditie uit tot een herbezinning op haar oorspronkelijke en onvervangbare bijdrage tot dit voor de mensheid zo gewichtige bewustwordingsproces.	483
ROBRECHT BOUDENS, Kardinaal Van Roey in de bezettingsjaren Minder briljant en emotioneel-patriottisch dan zijn grote voorganger kardinaal Mercier, ontpopte kardinaal Van Roey zich tijdens de tweede wereldoorlog tot een aanvankelijk gematigde en ‘realistische’ en nadien alsmaar stuggere en meermalen onverzettelijke tegenstander van de Militärverwaltungschef Reeder, die eerlijk probeerde de Belgische bevolking te behoeden voor de nog naardere gevolgen van een Zivilverwaltung. Niet alles wat de auteur hierover te vertellen heeft, is in de tv-serie over ‘De Nieuwe Orde’ terechtgekomen. Polemiek wordt hier vermeden. Aandachtige lezers vinden in het artikel vanzelf wel, minstens op één punt, een belangrijk correctief op de tv-serie.	493
LUDO ABICHT, De joden in Antwerpen Al sinds de 13de eeuw speelt een joodse gemeenschap van wisselende origine een belangrijke rol in het economische, culturele en ten dele ook politieke leven van de Antwerpse haven- en handelsstad. De auteur overloopt de wederwaardigheden van die minderheid, tot en na de holocaust van WO II. Hij erkent het relatieve, maatschappelijke en culturele isolement van die aparte bevolkingsgroep en gaat in op de zeer uiteenlopende standpunten ten aanzien van dat probleem, zoals zij zowel binnen als buiten de joodse gemeenschap overwogen en gedebatteerd worden.	503
RAYMOND VAN DEN BROECK, Vertaalde literatuur. Onderzoek van functie vervangt vraag naar essentie Naar aanleiding van Ria Vanderauwera's doctorale proefschrift Fiction in Translation: Policies and Options (UIA, maart 1982), behandelt de auteur de linguïstische maar vooral culturele problemen van het vertaalde literaire werk, dat niet meer weg te denken is uit onze internationale cultuur. Zowel de selectie als de wijze van vertalen van de oorspronkelijke literatuur blijken vaak eerder in te spelen op de (stereotiepe) verwachtingen van het doelpubliek dan dat ze een andere en vreemde cultuurwereld aan dat publiek willen openbaren.	516

[Deel 6, pagina 482]

RIA VANDERAUWERA, De verwondering en de oplossingen van Walker Percy Uit het Amerikaanse Zuiden afkomstig is W. Percy (^o1916) hoegenaamd geen tweede Faulkner: de erkenning kwam dan ook vrij laat en liet zich nog vaker op een dwaalspoor brengen door de subtiele ironie waarmee de auteur de Amerikaanse samenleving hekelt. Percy's romanparabels zijn geboren uit de verwondering over het unieke wezen van de mens; een verwondering die men slechts kan volhouden dank zij pragmatische oplossingen als ‘geloven en liefhebben’, ongeacht de waarheidswaarde die daaraan wordt toegekend.	526
IVAN DE WITTE, Japan: van rijzende zon tot staande zon Steeds meer ervaren de Westerse industrielanden de economische reuzenprestaties van Japan als een ten dele onbegrijpelijke en ten dele onheuse bedreiging van hun eigen belangen. De auteur gaat zo zakelijk mogelijk in op een aantal inderdaad zeer grote verschillen in de organisatorische, financiële en commerciële aanpak van het Japanse bedrijfsleven, en in de onderliggende mentaliteit die werkgevers en werknemers bezielt. Het zijn even zovele elementen die ten minste helpen verklaren wat de Japanners in staat stelt om zo 'n ‘efficiënte’ en agressieve economische politiek te voeren.	536
ERIC DE KUYPER, Jacques Demy: Une chambre en ville Met zijn jongste film Une chambre en ville, greep J. Demy terug naar de inlassing van dans en muziek, die van Les parapluies de Cherbourg (1963) en Les demoiselles de Rochefort (1966) een soort Franse musicals én behoorlijke commerciële successen had gemaakt. Ofschoon die derde poging een nog meer geforceerde indruk maakt, blijkt J. Demy toch de gevoeligste en subtielste cineast van de ‘Nouvelle Vague’ geweest te zijn.	550

Forum

Bewustzijnsindustrie in Vlaanderen	M. Abicht	556
Kollontaj in de mode	G. Groot	558
Kondratieff: de lange golf-theorie	L. Coene	560

Boekbespreking		564

Omslagontwerp: Mark Verstockt

[Deel 6, achterplat]

STREVEN

MAART 1983

Inhoud

Secularisatie en technologie	Georges De Schrijver	483
Kardinaal Van Roey in de bezettingsjaren	Robrecht Boudens	493
De joden in Antwerpen	Ludo Abicht	503
Vertaalde literatuur. Onderzoek van functie vervangt vraag naar essentie	Raymond van den Broeck	516
De verwondering en de oplossingen van Walker Percy	Ria Vanderauwera	526
Japan: van rijzende zon tot staande zon	Ivan De Witte	536
Jacques Demy: Une chambre en ville	Eric de Kuyper	550

Forum

Bewustzijnsindustrie in Vlaanderen	M. Abicht	556
Kollontaj in de mode	G. Groot	558
Kondratieff: de lange golf-theorie	L. Coene	560

Boekbespreking		564

ORION/BEVEREN

[Deel 7, voorplat]

APRIL 1983

STREVEN

CULTUREEL MAATSCHAPPELIJK MAANDBLAD

MINDER ARBEID, MEER WERK

NIEUWE ECONOMIE

KERK EN MARXISME IN LATIJNS-AMERIKA

[Deel 7, binnenkant voorplat]

Streven, 50e jaargang, voortzetting van Studiën, 112e jaargang

Lid Vereniging van wetenschappelijke en kulturele tijdschriften

Hoofdredactie

J. Gerits, H. Jans, F. Van Bladel

Redactie

L. Abicht, G. De Schrijver, L. Geerts, J. Gerits, H. Jans, E. Kerckhof, W. Moesen, C. Tindemans, F. Van Bladel, L. Van Bladel

Redactieadres

Sanderusstraat 5,

B-2018 Antwerpen

Tel. 03/237.97.94

Secretariaat

L. Christiaen

Nadruk van artikelen uit dit nummer zonder verlof van de redactie is verboden.

Administratie

G. Boeve,

Sanderusstraat 5,

B-2018 Antwerpen

Tel. 03-237.97.94

(Verantwoordelijke uitgever: STREVEN VZW)

Rekeningen, t.n.v. STREVEN

000-0088467-03 (Postcheck)

001-0152555-50 (ASLK)

410-0409331-14 (Kredietbank)

Postgiro in Nederland: 4344657

Abonnementen, inclusief BTW

(11 nummers per jaar, beginnend in oktober)

België: BF. 850

Nederland: f 54,-

G.H. Luxemburg: BF. 890

Andere landen: BF. 960

te betalen op een van de bovenstaande rekeningen.

Afzonderlijke nummers:

BF. 120, f 7,-.

[Deel 7, pagina 577]

Inhoud

LOUIS VAN BLADEL, Minder arbeid, meer werk? Dank zij Marx over Marx heen (†1883-1983) Collectief bezit of beheer van de produktiekrachten volstaat geenszins om de vervreemdende gevolgen en de crisissen van het produktivisme te verhinderen, zolang dat produktivisme zelf in zijn zogenaamde rationaliteit gehandhaafd blijft. Naast - en in wisselwerking met - de ten dele onontbeerlijke heteronome produktiewijze, die dank zij de technische vooruitgang steeds minder arbeid verschaft, dient het autonome werk (i.p.v. werkloze ‘vrije tijd’) erkend en bevorderd te worden als een tegelijk zinvolle menselijke en volwaardige economische activiteit.	579
RUDOLF BOEHM, Hoe nieuw is het ‘principe van een nieuwe economie’? Waar de economie zich tot doel zou moeten stellen de materiële behoeften van de mensen te bevredigen en de daarmee verbonden vnl. politieke en morele belangen te behartigen, heeft het heersend economisch bestel van de middelen tot dat doel het eigenlijke en eerste doeleinde gemaakt, met alles wat zulks meebrengt aan hoogst irrationele verspilling van natuurlijke hulpbronnen én menselijke arbeidskrachten. Het ‘principe van een nieuwe economie’ behelst niets anders dan een - vooralsnog utopische? - poging om die wanverhouding tussen middelen en doelen recht te zetten.	591
PETER HEBBLETHWAITE, Kerk en marxisme in Latijns-Amerika In het begin van de jaren 70 begon de Latijnsamerikaanse bevrijdingstheologie ook buiten het subcontinent heel wat weerklank te vinden bij gelovigen en kerkleiders die bepaalde ‘wetenschappelijke’ aspecten van de marxistische analyse bruikbaar en nuttig achtten voor een actuele - ook christelijke - evaluatie van onze samenleving. In de hoogste kerkelijke kringen tekent zich daarentegen, sinds de bisschoppensynode van 1974, een alsmaar sterkere reactie af, die mét de atheïstische ideologie van het marxisme tegelijk het mogelijke waarheidsgehalte van zijn maatschappijanalyse als een gevaarlijke verleiding afwijst.	599
DRIES VAN COILLIE, Jeugd in China Dank zij de gedeeltelijke liberalisering van de laatste jaren komt er thans veel meer informatie vrij over de ware toedracht van de Culturele Revolutie en haar nog diep nawerkende gevolgen. Er blijken onder de jeugd uitgesproken nieuwe klassentegenstellingen, samen met anti-collectivistische en democratische tendensen te zijn ontstaan. Van officiële zijde maakt men zich zorgen over de aanslepende jeugdwerkloosheid, het echte of vermeende gebrek aan ‘sociale moraal’ en de verontrustende opleving van het religieuze bij vele jonge mensen.	606

[Deel 7, pagina 578]

LIDWIEN VAN DEN HOUT-HUIJBEN, De Spaanse roman na de burgeroorlog Het wegvallen van de censuur en andere belemmeringen van het Franco-regime heeft niet geleid tot een echte opleving van de Spaanse roman, die zich voordien op een behoorlijk peil als verzetsliteratuur had weten te handhaven. De herwonnen vrijheid, de democratie resulteerden veeleer in verwarring, banalisering en commercialisering, terwijl de opmerkelijke recente romans meestal het werk zijn van oudere auteurs, die al onder en ‘tegen’ Franco proeven van hun kunnen geleverd hadden.	619
JULES VAN ACKERE, Het uur van Dino Buzzati Meer nog dan als de auteur van Il deserto dei Tartari verdient D. Buzzati bekend te blijven als de weergaloze verteller van ‘pararealistische’ kortverhalen. De ‘onmogelijke’ fantastische oversprong binnen zijn erg realistische verhalen is van een onverbiddelijke, innerlijke logica die de lezer doet na-denken over heel reële problemen als de angst voor ziekte, ouderdom en dood, en de waanzin van oorlog, kernbewapening en milieuverwoesting. En dit alles op een allerminst moraliserende maar objectief constaterende toon.	631
LIEVE JACQUES, Botswana, een land tussen Kalahari-woestijn en Zuid-Afrika. Een gesprek Gelegen op de grens tussen het machtige en rijke Zuid-Afrika en een uiterst schrale woestijn, probeert een dunbevolkt, onafhankelijk Afrikaans staatje zijn feitelijke economische en politieke onafhankelijkheid enigermate te verzoenen met zijn sterk aangeslagen traditionele cultuur en zijn loyauteit tegenover de andere Afrikaanse buren. En moet intussen ook nog in het reine zien te komen met de etnische verscheidenheid van zijn bevolking en de problemen van een aangepaste en efficiënte ontwikkeling.	644

Forum

André Gorz en de derde sociale revolutie	Ludo Abicht	656
Etcetera	Carlos Tindemans	659

Boekbespreking		662

Omslagontwerp: Mark Verstookt

[Deel 7, achterplat]

STREVEN

APRIL 1983

Inhoud

Minder arbeid, meer werk?	Louis Van Bladel	579
Hoe nieuw is het ‘principe van een nieuwe economie’?	Rudolf Boehm	591
Kerk en marxisme in Latijns-Amerika	Peter Hebblethwaite	599
Jeugd in China	Dries van Coillie	606
De Spaanse roman na de burgeroorlog	Lidwien van de Hout-Huyben	619
Het uur van Dino Buzzati	Jules van Ackere	631
Botswana, een land tussen Kalahari-woestijn en Zuid-Afrika	Lieve Jacques	644

Forum

André Gorz en de derde sociale revolutie	Ludo Abicht	656
Etcetera	Carlos Tindemans	659

Boekbespreking		662

ORION/BEVEREN

[Deel 8, voorplat]

MEI 1983

STREVEN

CULTUREEL MAATSCHAPPELIJK MAANDBLAD

LIBERALISME EN RECHTVAARDIGHEID

PACEM IN TERRIS EN CUBA-CRISIS

HET VERDRIET VAN BELGIË

[Deel 8, binnenkant voorplat]

Streven, 50e jaargang, voortzetting van Studiën, 112e jaargang

Lid Vereniging van wetenschappelijke en kulturele tijdschriften

Hoofdredactie

J. Gerits, H. Jans, F. Van Bladel

Redactie

L. Abicht, G. De Schrijver, L. Geerts, J. Gerits, H. Jans, E. Kerckhof, W. Moesen, C. Tindemans, F. Van Bladel, L. Van Bladel

Redactieadres

Sanderusstraat 5,

B-2018 Antwerpen

Tel. 03/237.97.94

Secretariaat

L. Christiaen

Nadruk van artikelen uit dit nummer zonder verlof van de redactie is verboden.

Administratie

G. Boeve,

Sanderusstraat 5,

B-2018 Antwerpen

Tel. 03-237.97.94

(Verantwoordelijke uitgever: STREVEN VZW)

Rekeningen, t.n.v. STREVEN

000-0088467-03 (Postcheck)

001-0152555-50 (ASLK)

410-0409331-14 (Kredietbank)

Postgiro in Nederland: 4344657

Abonnementen, inclusief BTW

(11 nummers per jaar, beginnend in oktober)

België: BF. 850

Nederland: f 54,-

G.H. Luxemburg: BF. 890

Andere landen: BF. 960

te betalen op een van de bovenstaande rekeningen.

Afzonderlijke nummers:

BF. 120, f7,-.

[Deel 8, pagina 673]

Inhoud

PAUL VALADIER, Sociale rechtvaardigheid: een hersenschim? Het economisch liberalisme van J.A. Hayek Met de nieuwe grondslagen van zijn neoliberale theorie verbindt J.A. Hayek de dwingende consequentie dat ‘sociale rechtvaardigheid’ een nietszeggend, verderfelijk en derhalve verwerpelijk bijgeloof is, dat moet leiden tot bureaucratisering, politisering en totalitarisme. De auteur volgt op de voet de krachtlijnen van Hayeks betoog tot in de oorsprong van zijn antropologische visie, die het multidimensionele sociale wezen van de mens tegelijk miskent en beknot.	675
RENATO HEVIA, Chili's neoliberaal experiment Sinds 1973 werd de neoliberale economische theorie door de militaire regering van Chili zo consequent en rigoureus in de praktijk omgezet, dat men kon gewagen van een laboratoriumexperiment. De auteur weegt tegen elkaar de positieve en negatieve resultaten af van een economisch én politiek beleid, dat in alle geval gepaard ging met het verlies van haast alle burgerrechten en democratische vrijheden.	689
PAULO EVARISTO ARNS, De theologie van een Braziliaanse bisschop Verhalenderwijze ‘zoals de Brazilianen plegen te doen’ schildert de aartsbisschop van Sâo Paulo de ingrijpende evolutie die de kerkgemeenschap en hijzelf de laatste 12 jaar hebben doorgemaakt in een grootstad, waar dagelijks duizend nieuwe migranten (veelal vluchtelingen en van hun land verdreven boeren) in de armtierige buitenwijken toestromen.	699
*PETER HEBBLETHWAITE, Wat zat er achter Pacem in terris?* Achter het concept en de uitwerking van Pacem in terris (1963) - de eerste encycliek die zich uitdrukkelijk richtte tot àlle mensen van goede wil - zaten de persoonlijke ervaringen van de brancardier uit WO I en de Apostolisch Delegaat in Turkije uit WO II, die Roncalli is geweest. Maar de onmiddellijke en dringende aanleiding was de rol van rechtstreeks bemiddelaar tussen de supermachten die paus Johannes XXIII in de Cuba-crisis van oktober 1962 heeft gespeeld.	710
PAUL CLAES, Omtrent Het verdriet van België Claus' jongste en lijvige roman wemelt, zoals te verwachten viel, van autobiografische en literaire reminiscenties en mythische allusies. Al wekken die ingrediënten wel vaker de indruk van het déjà-vu, de meerzinnige verscheidenheid van het imposante literaire gewrocht zal lezers met heel uiteenlopende verwachtingen en belangstelling intrigeren en boeien.	720

[Deel 8, pagina 674]

RITA LAMBERTS, Hans Andreus: relativiteitspoëtica
Hans Andreus behoort tot de dichters die het omgaan met de macht en de onmacht van het woord in hun poëtische reflectie zelf proberen te vertolken. Aan de hand van negen gedichten peilt de auteur naar Andreus' ambivalente houding ten aanzien van het weliswaar nimmer volmaakte maar telkens weer onmisbare dichterlijke woord.

729

L. BARTALITS, Noord-Europa in het Oost-West-conflict
Wat in de rest van West-Europa nog steeds het voorwerp is van verhitte discussies - de oprichting nl. van een kernwapenvrije zone - is, althans in vredestijd, in Noord-Europa allang een voldongen feit. Waar de Sovjetunie blijft aandringen op een verdrag dat van Noord-Europa formeel een kernwapenvrije zone moet maken, verlangen vele Scandinavische partijen in ruil daarvoor een tegenprestatie van de Sovjetunie in de Baltische republieken en op het Kola-schiereiland.

741

Forum

Theologiseren in een verdeelde wereld	Georges De Schrijver	755
De paus in Centraal-Amerika	Redactie	759

Boekbespreking		765

Omslagontwerp: Mark Verstockt

[Deel 8, achterplat]

STREVEN

MEI 1983

Inhoud

Forum
Sociale rechtvaardigheid: een hersenschim? Het economisch liberalisme van J.A. Hayek	Paul Valadier	675
Chili's neoliberaal experiment	Renato Hevia	689
De theologie van een Braziliaanse bisschop	Paulo Evaristo Arns	699
Wat zat er achter Pacem in terris?	Peter Hebblethwaite	710
Omtrent Het verdriet van België	Paul Claes	720
Hans Andreus: relativiteitspoëtica	Rita Lamberts	729
Noord-Europa in het Oost-West-conflict	L. Bartalits	741


Theologiseren in een verdeelde wereld	Georges De Schrijver	755
De paus in Centraal-Amerika	Redactie	759

Boekbespreking		765

ORION/BEVEREN

[Deel 9, voorplat]

JUNI 1983

STREVEN

CULTUREEL MAATSCHAPPELIJK MAANDBLAD

MAARTEN LUTHER

DARWINISME EN NAZISME

GESPREKKEN IN DE SOVJETUNIE

[Deel 9, binnenkant voorplat]

Streven, 50e jaargang, voortzetting van Studiën, 112e jaargang

Lid Vereniging van wetenschappelijke en kulturele tijdschriften

Hoofdredactie

J. Gerits, H. Jans, F. Van Bladel

Redactie

L. Abicht, G. De Schrijver, L. Geerts, J. Gerits, H. Jans, E. Kerckhof, W. Moesen, C. Tindemans, F. Van Bladel, L. Van Bladel

Redactieadres

Sanderusstraat 5,

B-2018 Antwerpen

Tel. 03/237.97.94

Secretariaat

L. Christiaen

Nadruk van artikelen uit dit nummer zonder verlof van de redactie is verboden.

Administratie

G. Boeve,

Sanderusstraat 5,

B-2018 Antwerpen

Tel. 03-237.97.94

(Verantwoordelijke uitgever: STREVEN VZW)

Rekeningen, t.n.v. STREVEN

000-0088467-03 (Postcheck)

001-0152555-50 (ASLK)

410-0409331-14 (Kredietbank)

Postgiro in Nederland: 4344657

Abonnementen, inclusief BTW

(11 nummers per jaar, beginnend in oktober)

België: BF. 850

Nederland: f 54,-

G.H. Luxemburg: BF. 890

Andere landen: BF. 960

te betalen op een van de bovenstaande rekeningen.

Afzonderlijke nummers:

BF. 120, f7,-.

[Deel 9, pagina 769]

Inhoud

ALBERT EBNETER, Maarten Luther - gemeenschappelijk leermeester? De ‘rebellie’ van Maarten Luther (^o1483) had veel diepere wortels dan het al vaker door anderen geuite protest tegen individuele of collectieve misbruiken in de kerk. Luther wou een herbezinning op de geestelijke uitgangspunten en hiërarchische structuren die de aangeklaagde misstanden een schijn van legitimiteit gaven. Uit het recente onderzoek is trouwens gebleken dat Luther veel genuanceerder dacht (dan zijn voor- of tegenstanders aannamen) over de verhouding tussen schriftgezag en kerkgezag, tussen het geloof en de werken, tussen het algemeen priesterschap van de gelovigen en het onmisbaar geestelijk ambt.	771
PANC BEENTJES, In de ban van de tekst. Bijbelvertalers en hun principes Ook in het Nederlandse taalgebied blijft men zich moeite geven om de meest bevredigende bijbelvertaling. Daarbij overheersen twee strekkingen die wel niet lijnrecht tegenover elkaar staan maar toch nogal uiteenlopende oogmerken nastreven: de idiolecte vertaling, zo nauw mogelijk aansluitend bij de eigen-aardigheden van de originele tekst en de dynamisch-equivalente vertaling, zo volledig mogelijk inspelend op het hedendaagse taalgebruik. Aan de hand van een paar steekproeven bespreekt de auteur de respectieve merites, voor- en nadelen van beide pogingen om de bijbel recht te laten wedervaren.	783
*H. JANS, Mein Kampf* was niet origineel. Sociaal-darwinisme en nazisme** Ingeluid door E. Haeckel en vooral geïnspireerd op de rassenleer van de Gobineau en de Lapouge, zette een uitgesproken racistische interpretatie van het darwinisme zich om de eeuwwisseling definitief door in de Duitse wetenschappelijke en populair-wetenschappelijke kringen. Vele van de extreem racistische uitspraken in Adolf Hitlers Mein Kampf blijken de getrouwe weergave te zijn van wat al decennia lang in de Duitse academische wereld verkondigd werd als een rigoureuze consequentie van het op de menselijke samenleving toegepaste darwinisme.	797
ERIK FAUCOMPRET, Gesprekken in de Sovjetunie Tijdens een kort bezoek aan de Sovjetunie peilde de auteur naar de reacties van anonieme Sovjetburgers op een aantal duidelijk en onomwonden gestelde vragen over: dissidentie en democratie, ongelijke en onbevredigende ontwikkeling van industrie en landbouw, het nationaliteitenprobleem en de positie van de islam in de Sovjetrepublieken, de buitenlandse politiek en de bewapeningswedloop.	810
JOS SMETS, De Berbers in Algerije Met wisselend succes hebben de aloude Berbers de Romeinse bezetting, de Arabische overheersing en het Franse kolonialisme overleefd. Als etnische en culturele minderheid, tijdelijk	824

[Deel 9, pagina 770]

min of meer gecompromitteerd met het Franse regime, vormen zij een alsmaar roeriger groep, die zich wel tot de islam bekent maar zich blijft verzetten tegen een uniformiserende en opgedrongen arabisering.

JOHAN KUIN, Het kruisteken van Lord Marchmain. Evelyn Waugh, Brideshead Revisited
E. Waughs Brideshead Revisited culmineert zonder enige twijfel in de onverwachte ‘bekering’ van Lord Marchmain, die dan geldt als de ultieme triomf van het roomse geloof. Volgens de analyse van de auteur stelt Marchmains gebaar - allicht tegen Waughs eigen bedoeling in - veeleer de overwinning voor van een uitermate versmald geloof, waarin magische opvattingen, angst voor verdoemenis en sociale conventies de doorslaggevende rol spelen.

839

Forum

De autobiografie van Maarten 't Hart	Joris Gerits	849
Wat is een Bisschoppenconferentie waard?	Peter Hebblethwaite	853

Boekbespreking		858

Omslagontwerp: Mark Verstockt

[Deel 9, achterplat]

STREVEN

JUNI 1983

Inhoud

Forum
Maarten Luther - gemeenschappelijk leermeester?	Albert Ebneter	771
In de ban van de tekst. Bijbelvertalers en hun principes	Panc Beentjes	783
Mein Kampf was niet origineel. Sociaal-darwinisme en nazisme	Henk Jans	797
Gesprekken in de Sovjetunie	Erik Faucompret	810
De Berbers in Algerije	Jos Smets	824
Het kruisteken van Lord Marchmain. Evelyn Waugh, Brideshead Revisited	Johan Kuin	839


De autobiografie van Maarten 't Hart	Joris Gerits	849
Wat is een Bisschoppenconferentie waard?	Peter Hebblethwaite	853

Boekbespreking		858

[Deel 10, voorplat]

JULI 1983

STREVEN

CULTUREEL MAATSCHAPPELIJK MAANDBLAD

ECOLOGIE EN SCHEPPINGSGELOOF

DAN BERRIGAN: VREDESSPIRITUALITEIT

GEORGANISEERDE HONGER

[Deel 10, binnenkant voorplat]

Streven, 50e jaargang, voortzetting van Studiën, 112e jaargang

Lid Vereniging van wetenschappelijke en kulturele tijdschriften

Hoofdredactie

J. Gerits, H. Jans, F. Van Bladel

Redactie

L. Abicht, G. De Schrijver, L. Geerts, J. Gerits, H. Jans, E. Kerckhof, W. Moesen, C. Tindemans, F. Van Bladel, L. Van Bladel

Redactieadres

Sanderusstraat 5,

B-2018 Antwerpen

Tel. 03/237.97.94

Secretariaat

L. Christiaen

Nadruk van artikelen uit dit nummer zonder verlof van de redactie is verboden.

Administratie

G. Boeve,

Sanderusstraat 5,

B-2018 Antwerpen

Tel. 03-237.97.94

(Verantwoordelijke uitgever: STREVEN VZW)

Rekeningen, t.n.v. STREVEN

000-0088467-03 (Postcheck)

001-0152555-50 (ASLK)

410-0409331-14 (Kredietbank)

Postgiro in Nederland: 4344657

Abonnementen, inclusief BTW

(11 nummers per jaar, beginnend in oktober)

België: BF. 850

Nederland: f 54,-

G.H. Luxemburg: BF. 890

Andere landen: BF. 960

te betalen op een van de bovenstaande rekeningen.

Afzonderlijke nummers:

BF. 120, f 8,-.

Intekenprijs jaargang 1983-1984: België: BF. 930; Nederland: f 56,-;

Luxemburg: BF. 950; Andere landen: BF. 1.070, f 66,-.

[Deel 10, pagina 865]

Inhoud

HERMAN-EMIEL MERTENS, Ecologie en scheppingsgeloof Tussen de Scylla van een nieuwe sacralisatie van de natuur, desnoods ten koste van de (mede)mens, en de Charybdis van een niets ontziende natuurverwoesting, ten bate van zogenaamde menselijke behoeften, vaart onze ecologisch bewogen samenleving een moeilijke koers. De bijbel doet ons geen pasklare oplossingen aan de hand, maar wijst wel indringend op de onontkoombare verbinding tussen de onmisbare zorg voor de natuur en de primaire - sociale - zorg voor de mens van nu en later.	867
DANIEL BERRIGAN, De bom als spiegel. De vredes-spiritualiteit van Daniel Berrigan Tijdens een recent bezoek aan Nederland schetste de bekende Amerikaanse jezuïet en vredesactivist Daniel Berrigan de bewogen geschiedenis van zijn engagement. En verduidelijkte zijn vredesspiritualiteit aan de hand van de spiegel, die het onduldbare maar geaccepteerde bestaan van de kernbom ons, christenen, voorhoudt.	879
FREDDY DE SCHUTTER, Alfred Andersch (1914-1980). Van existentialist tot vragensteller In het na-oorlogse Duitsland vond Alfred Andersch als debuterende romancier dadelijk en algemeen erkenning. Maar zijn erg onafhankelijke, veelal sterk autobiografisch gekleurde kritiek op het Duitse verleden én heden werd hem, de ex-communist en bewust deserteur van 1944, alsmaar minder in dank afgenomen.	893
EDOUARD BONE, Paleontologie en macro-evolutie I Het voornaamste knelpunt van de neodarwiniaanse evolutietheorie blijft de extrapolatie van de mechanismen van de micro-evolutie (beperkt tot de soort) naar het veel ingrijpender veranderingsproces van de macro-evolutie, waardoor in de loop der tijden stammen, klassen en orden ontstaan zouden zijn. In een eerste bijdrage verheldert de auteur het wezenlijke verschil tussen de objectieve realiteit van de soort en de enigszins subjectieve, ideële categorieën waarin de mens groepen met ‘gemeenschappelijke’ kenmerken probeert onder te brengen	903
YVAN LEBRUN, Schrift en spiegelschrift Van Leonardo da Vinci is bekend dat hij zijn dagboeknotities vaak in spiegelschrift schreef. Van rechts naar links schrijven komt spontaan voor bij linkshandigen, maar kan ook optreden bij bepaalde storingen van de hersenen. Ook de gebarentaal van linkshandige doofstommen verloopt in averechtse zin. De auteur gaat in op een aantal problemen van de linkshandige minderheid in een overwegend rechtshandige wereld.	915

[Deel 10, pagina 866]

L.L.S. BARTALITS, Japanse veiligheidspolitiek op een keerpunt?
Nadat de VSA decennia lang de militaire weerbaarheid van Japan bewust hebben beknot, dringen zij thans aan op een grotere defensie-inspanning en hechtere militaire samenwerking van Japanse zijde. En voor een groeiend aantal Japanners komt die beleidswijziging ook tegemoet aan hun streven naar meer nationale onafhankelijkheid en grotere internationale gelding.

927

Forum

Overproduktie van voedsel en georganiseerde honger	Ludo Abicht	940
Elckerlyc Eichmann	Carlos Tindemans	944

Boekbespreking		947

Omslagontwerp: Mark Verstockt

[Deel 10, pagina I]

Bijlage bij Streven
juli 1983

Geachte abonnee,

Over een maand ontvangt U het laatste nummer van uw lopende abonnement. Meteen nodigen wij U uit in te tekenen op de volgende jaargang, die begint in oktober.

Mogen wij er op aandringen dat U dit niet uitstelt; aanmaningen sturen kost een pak geld. Door onmiddellijk te betalen bewijst U ons een grote dienst.

Bij voorbaat danken wij U hiervoor.

Hoogachtend,

Redactie en administratie.

Abonnement 1983-1984

Binnenland: 930 F (incl. BTW)

Buitenland: 1.070 F.

Ook een steunabonnement is nu mogelijk tegen 1.500 F.

Onze rekeningen zijn: 001-0152555-50 ASLK

410-0409331-14 KB

000-0088467-03 PC

Vergeet U niet te melden: HERNIEUWING

[Deel 10, pagina II]

Opsporing verzocht

Nog steeds zijn er mensen die STREVEN bij toeval ontdekken. Dat is voor ons altijd wel een prettige verrassing.

Maar wij denken dan: ‘Er zijn vast nog wel meer mensen die het blad niet kennen. Hoe bereiken wij hen?’

Vandaar dit verzoek dat U meedoet aan de opsporing van die mensen. Want abonnees zijn zeker de beste propagandisten voor een blad dat zij waarderen.

U kunt het blad hiernaast gebruiken en het ons terug sturen.

Bij voorbaat onze bijzondere dank voor uw trouwe sympathie.

Bij deze gelegenheid ook nog hartelijk dank aan allen die ons vorig jaar adressen hebben doorgestuurd.

[Deel 10, pagina III]

Aan de administratie van STREVEN

Sanderusstraat 5

2000 Antwerpen

U mag een nummer van Streven met alle nodige informatie sturen aan:

Naam ...............

Adres ..........................

Naam ...............

Adres ..........................

Naam ...............

Adres ..........................

U mag als abonnee noteren en een rekening sturen aan:

Naam ...............

Adres ..........................

Handtekening: _____

[Deel 10, pagina IV]

STREVEN

een blad dat te denken geeft

[Deel 10, achterplat]

STREVEN

JULI 1983

Inhoud

Forum
Ecologie en scheppingsgeloof	Herman-Emiel Mertens	867
De bom als spiegel. De vredes-spiritualiteit van Daniel Berrigan	Daniel Berrigan	879
Alfred Andersch (1914-1980). Van existentialist tot vragensteller	Freddy De Schutter	893
Paleontologie en macro-evolutie I	Edouard Boné	903
Schrift en spiegelschrift	Yvan Lebrun	915
Japanse veiligheidspolitiek op een keerpunt?	L.L.S. Bartalits	927


Overproduktie van voedsel en georganiseerde honger	Ludo Abicht	940
Elckerlyc Eichmann	Carlos Tindemans	944

Boekbespreking		947

[Deel 11, voorplat]

AUG./SEPT. 1983

STREVEN

CULTUREEL MAATSCHAPPELIJK MAANDBLAD

DE AMERIKAANSE BISSCHOPPEN EN DE VREDE

HEEFT DE BIECHT NOG TOEKOMST?

DE SILVER SIXTIES

[Deel 11, binnenkant voorplat]

Streven, 50e jaargang, voortzetting van Studiën, 112e jaargang

Lid Vereniging van wetenschappelijke en kulturele tijdschriften

Hoofdredactie

J. Gerits, H. Jans, F. Van Bladel

Redactie

L. Abicht, G. De Schrijver, L. Geerts, J. Gerits, H. Jans, E. Kerckhof, W. Moesen, C. Tindemans, F. Van Bladel, L. Van Bladel

Redactieadres

Sanderusstraat 5,

B-2018 Antwerpen

Tel. 03/237.97.94

Secretariaat

L. Christiaen

Nadruk van artikelen uit dit nummer zonder verlof van de redactie is verboden.

Administratie

G. Boeve,

Sanderusstraat 5,

B-2018 Antwerpen

Tel. 03-237.97.94

(Verantwoordelijke uitgever: STREVEN VZW)

Rekeningen, t.n.v. STREVEN

000-0088467-03 (Postcheck)

001-0152555-50 (ASLK)

410-0409331-14 (Kredietbank)

Postgiro in Nederland: 4344657

Abonnementen, inclusief BTW

(11 nummers per jaar, beginnend in oktober)

België: BF. 930

Nederland: f 56,-

G.H. Luxemburg: BF. 950

Andere landen: BF. 1.070,- f66,-

te betalen op een van de bovenstaande rekeningen.

Afzonderlijke nummers:

BF. 120, f 8,-.

[Deel 11, pagina 961]

Inhoud

Guido Dierickx, De Amerikaanse bisschoppen en de vrede De brief van de Amerikaanse bisschoppen over ontwapening en vrede is om vele redenen een heel ander document dan de ons vertrouwde ‘herderlijke brieven’. Om te beginnen gaat het hier om een standpuntbepaling die niet alleen voor, maar door de kerkgemeenschap werd uitgewerkt. Vervolgens worden Bijbel en specifiek christelijke beginselen er niet op conventionele wijze als bij de haren bijgesleurd. Daarbij komt dat een principiële en makkelijk vrijblijvende vredesgezindheid er op zakelijke en systematische manier wordt geconfronteerd met de niet te ontlopen politieke verantwoordelijkheid. Tenslotte kan deze brief een mijlpaal betekenen voor de kritische bezinning van de katholieke minderheid op haar vaak krampachtig patriottische ijver en toegeeflijkheid van het verleden.	963
Georges de Schrijver, Verzoening en boete. Maatschappelijke sacramentaliteit Wil de Bisschoppensynode van september 1983 over ‘Verzoening en boete’ méér zijn dan een poging om de sterk geslonken biechtpraktijk te reanimeren, dan zal zij moeten inspelen op de maatschappelijke dimensie van het (individuele) kwaad, en op de ‘esthetische’ beleving en bevestiging van de verzoening met God en medemens.	983
Roger Lenaers, Heeft de biecht nog toekomst? Aansluitend bij het vorige artikel en naar aanleiding van een onlangs verschenen boek vraagt de auteur zich af of de teleurgang van de biechtpraktijk niet een onomkeerbaar fenomeen is. Het Godsbeeld en het wereldbeeld van de Westerse mens zijn zo diepgaand veranderd, dat ook begrippen als ‘zonde’, ‘berouw’, ‘vergeving’, ‘belijdenis’ hertaald moeten worden, als ze nog enige ervaring willen dekken. Ook dit artikel wil een bijdrage zijn aan de voorbereiding van de aanstaande Bisschoppensynode over ‘Verzoening en Boete’.	997
Paul Casparie, Edie & Andy en de ‘Silver Sixties’ Aan de hand van interviews hebben J. Stein en G. Plimpton een beeld opgehangen van Edie Sedgewicks kortstondige carrière - en leven - als Superstar in de entourage van pop-kunstenaar Andy Warhol. Die ‘Amerikaanse biografie’ maakt vooral duidelijk hoe en waarom de ‘Silver Sixties’ een letterlijk opgepepte aangelegenheid zijn geweest, zonder blijvende culturele, maatschappelijke of politieke nawerking.	1003
Dick Schlüter, V.S. Naipaul en Joseph Conrad Zowel J. Conrad (1857-1924) als V.S. Naipaul (^o1932) getuigen in hun werk van een ongewone, kritische kijk op de dieperliggende en veelal ook interne oorzaken van de onderontwikkeling van de Derde Wereld-landen. Maar Naipaul stelde Conrad ten onrechte voor als een	1012

[Deel 11, pagina 962]

voorloper van zijn eigen visie: daarvoor zijn de verschillen te groot tussen het koloniale hoogtepunt van de eeuwwisseling en de huidige toestand, en tussen Conrads en Naipauls benadering van die onderscheiden situaties.
Lieve Scheer, Water... Water. Marsmans ‘Herinnering aan Holland’ Met zijn ‘Herinnering aan Holland’ heeft Marsman in twee volzinnen, over korte verzen met ritmische toppen verdeeld, een ongemeen aangrijpend beeld opgeroepen van een landschap en een volk, in de ban van de rust en de dreiging van het alom aanwezige water.	1019
L.L.S. Bartalits, Reagans economische politiek. Een tussentijdse balans De zogeheten reagonomics - krap geld-politiek om de inflatie te bedwingen, en belastingverlaging voor de ‘rijken’ om de investeringen te bevorderen - hebben nog vrij onzekere gunstige maar ten dele ook ontgoochelende resultaten opgeleverd. Al kunnen de fors verhoogde militaire uitgaven ook de economie enige opleving bezorgen, toch bepleiten vele Amerikaanse deskundigen een minder dogmatische en realistischer aanpak van de structurele problemen van de crisis.	1024
Edouard Bone, Paleontologie en macro-evolutie II De ontwikkeling van de zoogdieren uit de reptielen is door dermate talrijke, vaak verrassende paleontologische documenten gestaafd, dat het feit van de macro-evolutie nog nauwelijks betwijfeld kan worden. Waar een dergelijk proces via een hele reeks geconstateerde overgangsvormen uitmondt in een nieuw en bestendig structuurtype, heeft men wel heteindpunt van zo'n evolutielijn verklaard, maar het beginpunt - de reden waarom de aanvankelijke en uiteraard geringe mutaties tenslotte een ‘macro-evolutieve’ draagwijdte zullen blijken te hebben - blijft de wetenschap vooralsnog verborgen.	1032

Forum

Het clandestiene boek	Jaak De Maere	1041
Zoekt... en ge zult vinden. Een nieuwe concordantie op de Bijbel	Panc Beentjes	1043

Boekbespreking		1046

Inhoud jaargang Streven		1053

Omslagontwerp: Mark Verstockt

[Deel 11, achterplat]

STREVEN

AUG./SEPT. 1983

Inhoud

Forum
De Amerikaanse bisschoppen en de vrede	Guido Dierickx	963
Verzoening en boete. Maatschappelijke sacramentaliteit	Georges De Schrijver	983
Heeft de biecht nog toekomst?	Roger Lenaers	997
Edie & Andy en de Silver Sixties	Paul Casparie	1003
V.S. Naipaul en Joseph Conrad	Dick Schlüter	1012
Water... Water. Marsmans ‘Herinnering aan Holland’	Lieve Scheer	1019
Reagans economische politiek. Een tussentijdse balans	L.L.S. Bartalits	1024
Paleontologie en macro-evolutie II	Edouard Boné	1032


Het clandestiene boek	Jaak De Maere	1041
Zoekt... en ge zult vinden. Een nieuwe concordantie op de Bijbel	Panc Beentjes	1043

Boekbespreking		1046

Inhoud jaargang Streven		1053

Vorige Volgende