Streven. Jaargang 2

[p. 34]

Kronieken

Vereenigingsleven
De Christelijke Werkgeversorganisaties
door Dr K. du Bois de Vroylande, S.J.

In zijne Encycliek Quadragesimo Anno, betreurt Z.H. Pius XI het dat de werkgevers en de bedrijfsleiders schier nergens vereenigingen opgericht hebben zooals Leo XIII het verlangde. Hij kan slechts 'enkele niet geheel vergeefsche pogingen in die richting begroeten'.

Bij ons mogen wij wijzen op zulke pogingen 'waarvan de overvloedige vruchten een nog rijker oogst in de toekomst beloven'.

Kort na den oorlog werden twee christelijke werkgeversorganisaties opgericht; eerst de 'Association des Patrons et Ingénieurs Catholiques de Belgique'; kort daarna het 'Algemeen Christelijk Verbond van Werkgevers' of A.C.V.W.

De 'Association des patrons et ingenieurs catholiques de Belgique'

Deze richtte zich tot de werkgevers en ingenieurs uit het gansche land. Ze stelde zich tot doel de christelijke maatschappelijke leer in de werkgeversmiddens te doen doordringen, evenwel zonder hare leden uit de bestaande neutrale ekonomische groepeeringen te verwijderen en er voor hen afzonderlijke op te richten.

De leiders oordeelen blijkbaar dat het bij ons den grooten werkgever schier onmogelijk is uit die organisaties te treden en dat daarbij overtuigde en degelijk gevormde katholieken daar een heilzamen invloed kunnen laten gelden.

De 'Association' telde weldra vrij veel leden en onder hen verscheidene groote werkgevers. Tot voor een paar jaar bleef niettemin hare werking gering. Maar nieuwe krachten kwamen aan het roer en heden bloeit de organisatie: wij treffen er verschillende vooraanstaande nijveraars en financiers in aan; haar orgaan, het 'Bulletin Social des Industriels' (tweemaandelijksch) verkondigt

[p. 35]

openlijk de sociale leer der Pausen en bevat waardevolle bijdragen van socialen en van ekonomischen aard; ze stelde verschillende hoogst belangrijke enkwesten in, b.v. over den arbeid der vrouw; ze onderzoekt, in samenwerking met de leiders der christelijke werknemersorganisaties, de hangende sociale vraagstukken; ze gaf verschillende leerrijke studies uit; ze heeft tenslotte hare leden in gewestelijke afdeelingen verdeeld.

Op 14 en 15 April l.l. hield zij, te Brussel, in het Palais des Académies, hare Journées sociales patronales, gewijd aan een uiteenzetting van het vraagstuk der beroepsorganisatie, met het doel in het licht te stellen dat de crisis wel de tegenstrijdige belangen en strevingen in het ekonomisch leven had mogen op de voorgrond brengen; maar dat nochtans 'sur le plan supérieur, sur le plan essentiel, les intérêts de tous se rejoignent, se compénètrent et forment une indescriptible unité' (uit het inleidend woord van den Voorzitter, Staatsminister G. THEUNIS). Daarom wilden de werkgevers hier nogmaals met nadruk aan hun verlangen naar samenwerking in het bedrijfsleven uiting geven.

Het meest tastbaar bewijs van dat verlangen was het optreden van den Heer H. PAUWELS, Algemeen Voorzitter van het Algemeen Christelijk Vakverbond) die een spreekbeurt hield over 'Le syndicalisme Chrétien Belge et la Réforme professionnelle'.

De voortreffelijke uiteenzetting van Mr. P. van ZEELAND - thans Minister - over 'Quelques expériences en cours et les Encycliques' maakte een bijzonder diepen indruk.

Het 'Algemeen christelijk verbond van werkgevers'

Het A.C.V.W. beperkte zijn werkkring tot Vlaanderen en wilde een volledige werkgeversorganisatie, gevestigd op christelijken grondslag, stellen tegenover de bestaande neutrale organisaties, niet het minst tegenover den 'Comité Central Industriel'.

De bloeiende Nederlandsche zusterorganisatie, de 'Roomsch-Katholieke Werkgeversvereeniging', strekte haar tot voorbeeld.

Weldra kwamen tot stand:

1. verschillende diensten waarvan de meest interessante zijn: een compensatiekas voor kindertoeslagen; een complex van maatschap-

[p. 36]

pelijke diensten in samenwerking met de christelijke arbeidersorganisaties (in tegenstelling met de patronale 'sociale' werken, door andere werkgeversgroepen opgericht);

2. gewestelijke afdeelingen, te Kortrijk, Mechelen, Turnhout, Antwerpen;

3. vakgroepen: sigarenfabrikanten, diamanthandelaars en nijveraars, haven, steenbakkerijen, aannemers van openbare werken;

4. een jeugdorganisatie, de 'Jonge-Werkgeversorganisatie', eveneens met verschillende gewestelijke groepeeringen;

5. het orgaan van het A.C.V.W. en dat harer jeugdorganisatie ondergingen verschillende wijzigingen. Tegenwoordig geven werkgevers en jonge-werkgevers samen uit: 'De Christelijke Werkgever' (half-maandelijksch) en 'R.K. Bedrijfsleiding' (maandelijksch).

Verschillende jaren bleef de werking nagenoeg geheel tot de provincie Antwerpen beperkt; tot eindelijk ook Oost- en West-Vlaanderen open kwamen.

Het A.C.V.W. heeft zijn streng oordeel omtrent de werkgevers die bij neutrale organisatie blijven aangesloten een weinig gemilderd. In 1933 schreef het in 'R.K. Bedrijfsleiding': 'Wij staan in princiep niet vijandig tegenover die organisaties... Doch wij houden ons in dezen aan de voorschriften van den Paus, die Hij voor dergelijke organisaties bij de werklieden geeft:

'1. Dat die neutrale organisaties niets voorhouden dat positief in strijd is met katholieke leer en leiding.

2. Dat naast de neutrale organisatie, in een katholieke organisatie (Christelijk Verbond van Werkgevers) de positieve katholieke opvoeding in het zakenleven worde bezorgd - en de katholieke houding bepaald tegenover al de opduikende economische en sociale vraagstukken.'

Het A.C.V.W. telt tegenwoordig ongeveer 1.500 leden, waaronder evenwel te weinigen uit de grootnijverheid.

De betrekkingen tusschen de Association en het A.C.V.W. waren in het begin - en zelfs vrij lang - nogal gespannen. Dat laatste kwam immers werken op een deel van haar gebied. Maar ook hier is verandering gekomen. Beide vereenigingen vaardigen vertegenwoordigers naar elkaars plechtige vergaderingen af, beide hebben

[p. 37]

samengewerkt om een Internationale der Christelijke Werkgevers op te richten, en de 'Association' heeft afgezien van aanwervingswerk en van het oprichten van gewestelijke afdeelingen in Vlaanderen.

Tenslotte kwam de federatie van A.C.V.W. en de 'Association' in het 'Nationaal Verbond der Katholieke Werkgevers van België'.

Het A.C.V.W. hield zijn laatste jaarlijksch Congres te Antwerpen, in de lokalen van het St-Ignatius' Hooger Handelsinstituut, op 22 en 23 September l.l.

Hier kregen wij levendige deelneming van vele leden aan het werk der verslaggevers door kernachtige, opbouwende bespreking der inleidingen.

Het behandeld onderwerp was bijzonder aktueel: 't ging er om het beknellend vraagstuk der blijvende werkloosheid. Vast hopend tegen alle hoop in, werd er naar middelen uitgezien om ze te verlichten; naar doortastende middelen: bestrijding van den arbeid der gehuwde vrouw, vervroegde pensioneering, verlenging van den schooltijd, enz. Het harteloos ekonomisch Liberalisme werd beslist bestreden.

De rede van Minister VAN ISACKER was voor het A.C.V.W. een ondubbelzinnige verklaring dat het programma op het Congres uiteengezet met zijne inzichten overeenkwam.