Streven. Jaargang 4

[p. 423]

Brief uit New York

In Amerika is het rustige onbewogen leven van vóór de Koreaanse moeilijkheden verdwenen, en men bemerkt nu zeer duidelijk de ernstige inspanning van dit land om zijn zaken op orde te brengen.

De ontdekking van de zwakke conditie der gewapende macht en van haar onvoldoende training verwekte een gevoel van diep onbehagen en het land werkt nu snel en effectief aan de hermobilisatie van de strijdkrachten. Het roofzuchtige karakter van de rode aanval in Korea lag er zo dik boven op, dat de meningsverschillen tussen de partijen over de herbewapening verdwenen zijn.

De houding van het volk is over het algemeen beslister dan die van de regering. Het Congres drong er b.v. op aan de uitvoerende macht contrôle te geven over lonen en prijzen en productie, waar deze niet om gevraagd had. De prijsstijgingen ten gevolge van de oorlogsdreiging hebben de mensen bang gemaakt voor inflatie, wat al geleid heeft tot strenge contrôle op credieten, een zo zware contrôle, dat deze waarschijnlijk een achteruitgang van het zakenleven zal veroorzaken. Het toezicht op lonen en prijzen, dat ongetwijfeld ook nog komt, is uitgesteld tot na de Novemberverkiezingen. De belastingstijgingen zijn al groot en beloven nog erger te worden in verband met het nieuwe herbewapenings-program.

De grote steden van de Verenigde Staten organiseren een burgerwacht, en pijlen die wijzen naar de dichtstbijzijnde schuilkelders hebben hun onheilspellende intrede gedaan in de straten van New-York. Vlugschriften met aanwijzingen tegen atoombom-aanvallen zijn verspreid. (Tussen twee haakjes: juist de verdedigingsinstructies maken maar al te duidelijk dat er geen enkele werkelijke bescherming tegen de atoomwapens bestaat tenzij de verstrooiing van de bevolking).

Het herbewapeningsprogram ontwikkelt een geweldige stuwkracht, maar terzelfdertijd staat het hoofd van de mensen niet naar oorlogvoeren.

Binnen een week berispte President Truman in het openbaar de Secretaris van de Marine en onthief hij Majoor Generaal Anderson, hoofd van de Luchtstrijdkrachten, van zijn post omdat hij een 'preventieve oorlog' tegen Rusland voorstond.

Ofschoon de Amerikanen erkennen dat zij maar al te geschikte doelen zijn voor de Russische atoombommen, zijn zij er zich ook van bewust dat een atoomoorlog de allergrootste catastrofe is en men is het er algemeen over eens dat President Truman gelijk heeft als hij korte metten maakt met alle gepraat over een 'preventieve oorlog' door personeel van de regering of van de gewapende macht.

Televisie, het laatste kind van de technische vooruitgang in de Verenigde Staten, dreigt een diepgaande culturele revolutie tot gevolg te hebben, die nog een grotere klap zal toebrengen aan de sociale gewoonten dan de radio.

De televisie-industrie is zo snel uit de grond opgeschoten dat haar programma's nu in het bereik liggen van bijna alle delen der Verenigde Staten en massa-productie heeft de prijs der toestellen binnen het bereik van de meeste gezinnen gebracht. (Een recent onderzoek toont aan dat het grootste percentage der toestellen gevonden wordt in gezinnen met lage inkomens). De natuurwetenschappelijke uitvoering der huidige toestellen is ook zeer verbeterd

[p. 424]

vergeleken bij de vroegere modellen. Deze gaven een te klein beeld dat flikkerde en onscherp was, wat een nadelige invloed had op de ogen. Deze moeilijkheid bestaat in zekere mate nog en opticiens spreken over 'televisie-ogen'.

Sommige specialisten beweren, dat onherstelbare schade wordt aangericht, vooral aan kinderogen en het is te vrezen, dat de overspanning der ogen, zelfs bij de beste toestellen, ernstig blijft.

Oorspronkelijk was het gebruik van televisie-toestellen, omdat ze zo schaars en duur waren, grotendeels beperkt tot openbare gelegenheden zoals restaurants en café's. De populariteit in de restaurants was maar van korte duur omdat het moeilijk was zich tegelijkertijd te concentreren op een beeld op afstand en de consumptie vlakbij.

De beste en talrijkste van deze vroegere uitzendingen lagen op het terrein van de sport en cafè's plaatsten gauw een toestel om meer geld in het laadje te krijgen.

Een tijd lang onthulden statistieken een duidelijke stijging van het bierverbruik, maar sedert er meer toestellen bij de mensen thuis zijn geplaatst is het cafébezoek verminderd. Het is weer eens mogelijk een glas bier te kopen in een niet-verduisterd café en zonder dat je tegen je wil moet meegenieten van boksers en worstelaars op het witte scherm.

Hollywood was zeer ernstig betrokken bij de toename der particuliere toestellen. Het bezoek aan naburige bioscopen is sterk verminderd en er is een heftig debat gaande in Hollywood over de vraag: de televisie tegen te werken of samen te werken en ervan te profiteren door het vervaardigen van films voor de televisie-uitzendingen.

Het Book Manufacturer's Institute heeft dit jaar als zijn mening bekend gemaakt, dat het de invloed van 'video'- concurrentie op de cultuur betreurt. (De algemene terminologie voor televisie is nog niet vastgelegd. De industrie heeft, zonder al te veel succes, geprobeerd het woord 'video' populair te maken; televisie is te lang voor dagelijks gebruik en de volksmond schijnt meer te voelen voor TV).

De New York Physical Education Association ziet in de televisie eveneens een gevaar voor haar taak, vrezend - wat nogal overdreven is - dat de televisie een 'zittend volk' tot resultaat zal hebben.

Het culturele peil van de programma's is tot nu toe van een zeer laag gehalte geweest. Sportuitzendingen zijn waarschijnlijk nog het talrijkst en het populairst. Kinderprogramma's, poppenkast, tekenfilmpjes en wild-west-verhalen beslaan een groot gedeelte van de dagelijkse uitzending.

Vele programma's zijn primitieve blijspelen. De samenstellers schijnen te zijn teruggekeerd naar de begindagen der film voor het opdoen van inspiratie en het peil komt vaak niet uit boven de grapjes van lieden die elkaar met taarten gooien of die plotseling vallen.

De 'levende' reclames, die de programma's afwisselen, zijn ongelooflijk banaal en weerzinwekkend. Ze zijn veel hinderlijker dan de zakelijke reclames over de radio, aangezien het practisch onmogelijk is er onverschillig tegenover te staan.

Vele sterren en technici van de radio gaan nu over naar het terrein der televisie en er is daardoor enige verbetering merkbaar. Nu en dan komen werkelijk belangrijke programma's te voorschijn. De recente uitzending b.v. van de debatten van de Veiligheidsraad van de Verenigde Naties over de Koreaanse kwestie waren buitengewoon dramatisch en treffend. Het opwindende televisie-verslag van de laatste Presidentsverkiezingen liet ook boeiende mogelijkheden zien op het gebied van nieuwsverslaggeving.

Al met al geeft echter de toepassing van zoveel onderzoekingen en de investering van zoveel kapitaal, om te komen

[p. 425]

tot zulke onbenullige programs, het gevoel van een technische decadentie.

Van groeiend belang voor opvoeders is de uitwerking van televisie op schoolkinderen. Ongeveer een jaar geleden berichtte het hoofd van een middelbare school in Clifton, New Jersey, dat het verzuim in zijn school verdriedubbeld was door de komst van de televisie.

Een andere leraar vertelde verontwaardigd over jeugdige leerlingen, die op school kwamen met ringen onder hun ogen van het tot laat in de nacht naar de televisie kijken.

Een aantal recente onderzoekingen heeft enkele ontstellende punten aan het licht gebracht. Een onderzoek, ingesteld bij middelbare scholieren te Stamford, Connectitut, bracht aan het licht dat 50% van de leerlingen thuis televisie had en dat 79% er regelmatig gebruik van maakte.

Degenen die thuis televisie hadden, brachten haast evenveel tijd bij het toestel door (27 uur per week) als op school. Andere onderzoekingen, gedaan in New York en New Jersey concludeerden, dat de schoolprestaties van kinderen die regelmatig naar televisie kijken 15% beneden normaal liggen.

Het blijkt dat de jongere kinderen het ergst worden beïnvloed. Men ontdekte dat kinderen van 5 tot 6 jaar gemiddeld vier uur per dag naar televisie kijken; iets oudere kinderen verbruikten 2 à 3 uur per dag. Televisie, waar ook, heeft ernstig inbreuk gemaakt op de tijd die kinderen normaal aan huiswerk en ontspanning moesten besteden.

Natuurlijk gaan de nadelen die hiermee samenhangen, ouders en opvoeders aan. Opvoedkundige instanties van de televisie-industrie hebben vele besprekingen gehad om over dit probleem te discussiëren.

Tot nu toe is ongeveer het enige resultaat geweest dat aan de uitzendingen een aantal z.g. opvoedkundige programma's van twijfelachtig gehalte zijn toegevoegd. Het blijft intussen een feit, dat televisie jonge mensen onweerstaanbaar fascineert en dat de ouders gewoonlijk niet in staat schijnen het gebruik ervan binnen redelijke grenzen te houden.

Televisie verandert de huiskamer in een donkere, kleine imitatie van de bioscoop en omdat het het gezinsleven zo volkomen stuk maakt, willen vele families er niets mee te maken hebben.

Een van de ergste kanten ervan is misschien wel, dat het geen enkel beroep doet op de energie van de toeschouwer, die daar in botte passiviteit zit, terwijl 't universum in zijn woonkamer wordt gebracht.

Het universum wordt letterlijk in de kamer gebracht, want vorig jaar was er een succesvolle uitzending van een volledige maansverduistering en millioenen mensen konden dit hemelwonder zien binnenshuis in een gemakkelijk fauteuil. Zo heeft de twintigste eeuw de verwerkelijking gezien van de Platonische mythe en de wonderen der moderne wetenschap hebben niet anders gedaan dan de mens weer eens in zijn hol te zetten met zijn rug naar de deur, kijkend naar de schimmen op de wand voor hem.

Een reeks recente gerechtelijke uitspraken tegen de uitsluiting van negers van middelbaar en hoger onderwijs in de Zuidelijke Staten heeft de buitengewone winst onderstreept die hier sedert de oorlog geboekt is wat betreft sociale rechtvaardigheid voor de neger.

Eigenlijk gezegd worden de negers nu toegelaten tot de meeste scholen in het Zuiden, waar zij voor de oorlog bijna volkomen waren uitgesloten.

Er bestond eerst enige vrees dat de overwinningen voor de rechtbank meer kwaad dan goed zouden doen aan de vooruitgang der betrekkingen tussen de rassen, in de veronderstelling dat de tijd nog niet rijp was voor deze stap, maar

[p. 426]

tot op heden heeft de overgang vanuit de vroegere politiek van totale uitsluiting der negers vlot plaats gevonden.

Op het ogenblik zijn er meer dan honderd negerstudenten aan de universiteit van Oklahoma, waar er voor een half jaar vijf-en-twintig waren en twee jaar geleden geen. De minste tegenwerking kwam van de kant van de studenten-verenigingen zelf. Dit werd verwacht, aangezien informele stemmingen hadden aangetoond dat onder jonge studenten de bekommernis voor rechtvaardigheid veel sterker was dan elk overgeërfd farizeïsme of vooroordeel.

Een andere sterke hindernis, die sedert de oorlog moest worden opgeruimd, was de scheidsmuur binnen het leger. Het aanvullen van blanke eenheden met negersoldaten is bij de zee- en luchtstrijdkrachten daadwerkelijk doorgevoerd, terwijl het in het landleger gestuit is op doorlopend talmen en dwarsbomen, hetgeen mogelijk was door het groot aantal officieren uit de Zuidelijke Staten, waar het leger een populaire carriére betekent.

Toch gaat ook hier, dank zij het doorzettingsvermogen en de moed van President Truman, de scheidsmuur verdwijnen, en gekleurde en blanke troepen leven en trainen nu tezamen in gemengde eenheden - alweer zonder de moeilijkheden, die door velen met veel lawaai werden voorspeld.

De grootste optimist onder de propagandisten voor het recht van de neger, zou tien jaar geleden de vooruitgang van nu niet hebben durven verwachten. De laatste wereldoorlog is waarschijnlijk alleen de grootste factor die deze verbetering verklaart. Vele beroepen die tot dan voor de neger gesloten waren kwamen voor het eerst voor hem open te staan onder de druk van de verdedigingsproductie. Bovendien kwam men tot het inzicht dat, als Amerika zich wil blijven opwerpen als de voorvechter van de elmentaire vrijheden en rechten van de mens, het een einde dient te maken aan bepaalde afwijkingen in eigen land.

Van geen geringe betekenis is ook geweest de invloed van grote negerleiders zoals Ralph Bunche en de onvermoeide inspanning van groepen als de National Association for the Advancement of Coloured People en de vele Catholic Interracial Councils, over het hele land verspreid.

Ook de stem van de Katholieke Hiërarchie is opmerkelijk krachtig en aanhoudend geweest. En zelfs Hollywood heeft tenslotte enkele werkelijk machtige en moedige films gemaakt over hetgeen tot nu toe een onderwerp was dat niet werd aangeraakt.

Het laatste artikel van Father John Lafarge S.J. over het probleem van 'racial justice', laat zien dat, ofschoon er nog veel gedaan moet worden, het getij krachtig in de goede richting verloopt. Men erkent dat de tijden veranderd zijn en het overheersend gevoelen in deze kruistocht tegen farizeïsme en onverdraagzaamheid wordt juist gekarakteriseerd in de titel van Father Lafarges werk: No postponement.

Daniel J. Sullivan.

Fordham University

New York City, N.Y.