Streven. Jaargang 2

Politiek Overzicht

Internationaal

SInds Truman niet meer door toeval, maar door vrije keuze van de democratische bevolking, president der V. Staten is geworden, klinken zijn woorden vastberadener en worden ze met meer respect beluisterd. Op 5 Januari ontvouwde hij voor het Congres zijn binnenlands regeringsprogram, dat overeenkwam met de beloften, die hij vóór de verkiezingsstrijd had afgelegd. Hij riep de medewerking van het Congres in om de Taft-Harley-wet, waardoor de vrijheid der arbeiders beknot was, in te trekken en terug te keren tot de vroegere Wagner-wet. Ziekteverzekering moest iedere Amerikaan in staat stellen goede medische behandeling te verkrijgen. De prijzen zijn te hoog en de lonen te laag; de landbouwers zullen gesteund moeten worden. De huisvesting moet verruimd worden, want vijf millioen gezinnen wonen in sloppen en krotten en drie millioen gezinnen delen hun woningen met anderen. Aan discriminatie ten opzichte van negers en andere rassenminderheden moet een einde gemaakt worden. Het onderwijs, dat dikwijls gedwarsboomd wordt door vooroordelen en onverdraagzaamheid (waarvan de katholieke scholen kunnen getuigen), moet door de staat gesteund worden. Hiermee noemden we slechts enkele punten, van diep ingrijpende aard voor de Amerikaanse samenleving.

De 20ste van dezelfde maand, op de dag, dat hij als 32ste president de eed op de Bijbel en de grondwet aflegde, behandelde de president de verhouding tot het buitenland. Fel viel hij daarbij, de tegenstelling tussen communisme en democratie aantonend, de valse filosofie aan, die voorgeeft vrijheid, veiligheid en groter kansen aan de mensheid te bieden. De politiek der V. Staten was er een van vrede en vrijheid en om deze te verwezenlijken, zouden zij de steun aan de U.N.O. handhaven, het Europees helstelprogram met volle kracht voortzetten, de vrijheidlievende landen tegen agressie versterken door het Noord-Atlantisch veiligheidsplan tot stand te brengen

[p. 632]

en, dat was een nieuw gezichtspunt, de ontwikkeling van achtergebleven gebieden bevorderen door hun industrie meer wetenschappelijk op te voeren. Op deze basis, meende de president, zal met Gods hulp de toekomst der mensheid verzekerd worden in een wereld van recht, harmonie en vrede.

Op dezelfde datum werd Dean Acheson opvolger van George Marshall, secretaris van buitenlandse zaken, en James E. Webb van R. Lovett als ondersecretaris van buitenlandse zaken.

Het aftreden van Marshall is een verlies voor geheel de vrede wensende wereld. Het was echter wegens zijn verzwakte gezondheid onvermijdelijk.

Het is nochtans geruststellend, dat de opvolgers de lijn, door Marshall getrokken, zullen voortzetten. 14 Milliard dollar zijn aangevraagd voor de verdediging van de V. Staten en hulp voor de staten, die zich bij het Atlantisch Pact willen aansluiten.

De strijd tussen 'Israël' en de Arabieren dreigde in de aanvang van dit jaar internationale verwikkelingen te veroorzaken. Vijf Engelse vliegtuigen, die op verkenning waren of de Joodse strijdkrachten zich op Egyptisch gebied bevonden, werden door hen neergeschoten. Vlak daarop ankerden Engelse oorlogsbodems en ontscheepten troepen in de haven van Akaba, behorend aan de emir van Transjordanië. De Israëlitische regering beklaagde zich bij de V.R. over de 'eenzijdige interventie in het Palestijnse geschil'. De V.R. stelde daarop voor, dat Londen het neerschieten van de 5 R.A.F.-toestellen als een 'betreurenswaardig incident' zou beschouwen en er verder geen werk van zou maken, hetgeen, onder druk der V. Staten, is ingewilligd. Op het eiland Rhodos kwamen delegaties der vechtende partijen, Israel en Egypte, onder voorzitterschap van Ralph Bunche, de bemiddelaar namens de U.N.O., bijeen om te trachten tot een wapenstilstand te komen. Bunche sprak daarbij de wens uit, dat regeringen, die niet in het geschil betrokken waren, de onderhandelingen niet in de war zouden sturen.

Dit was een toespeling op de politiek van Bevin, die zelfs bij een groot deel van de labour-party werd afgekeurd. Churchill bracht de tweeslachtigheid van de Engelse regering onder woorden met deze uitspraak: 'Ik denk niet, dat het vrijlaten van Joodse immigranten (die totnogtoe op Cyprus worden vastgehouden) van weerbare leeftijd erg goed strookt met de militaire actie, die in andere richting is ondernomen. Versterkt niet Bevin beide partijen tegelijkertijd?' Daarom diende Churchill een motie van afkeuring in, die weliswaar verworpen werd met een meerderheid van 90 stemmen, maar waarbij 70 socialisten zich van stemming onthouden hebben. Een Pyrrhus-overwinning! die in ieder geval de positie van Bevin wankel heeft gemaakt.

Het heeft niet mogen baten, dat Mac Arthur de Amerikaanse regering er op heeft gewezen, dat een verder doordringen der communisten in China de positie van de Sovjet ten opzichte van Japan aanzienlijk zal versterken. Te meer, omdat bij de verkiezingen de Japanse communisten van 4 op 35 zetels gestegen zijn. Een poging der Chinese regering van Nanking om bemiddeling der grote mogendheden in de burgeroorlog te verkrijgen, is door hen allen, ook door Rusland, afgewezen. De communisten, die na Tientsin veroverd te hebben en Peping tot capitulatie te hebben gedwongen, thans Nanking zelf bedreigen, zijn zo zeker van hun overwin-

[p. 633]

ning, dat zij, alvorens besprekingen over de vrede te beginnen, inwilliging eisen van de meest strenge voorwaarden. Eerst na langdurige beraadslagingen met zijn omgeving en een aantal generaals, besloot Tsjang Kai Sjek zijn officiële werkzaamheden te onderbreken, omdat volgens de Constitutie de president niet kan aftreden, en het bestuur tijdelijk over te dragen aan de vice-president. De grote man, wiens verdiensten voor China door zijn bijna voortdurende strijd tegen de binnenlandse wanorde en tegen de invasie van Japan in 1937, ondanks deze tegenslag, onvergetelijk zullen blijven, heeft zich in eenzame overweging in zijn geboortedorp teruggetrokken.

In het Engelse Parlement had Bevin om niet ineens voor de oppositie te zwichten, geantwoord, dat hij de staat Israel niet kon erkennen dan na bespreking met de leden van de westelijke Unie. Deze is 28 Jan. te Londen bijeengekomen en bevond, dat het tijdstip bereikt was, waarop de regering van Israel erkenning de facto verleend kon worden. Het zal nu niet lang meer duren, of Israel geniet de erkenning van bijna alle mogendheden. De consultatieve Raad der Westelijke Unie heeft een stap verder gezet in zijn organisatie. Hij heeft opgericht een 'Raad van Europa', die bestaan zal uit een commissie van ministers, die in het geheim beraadslagen, en een consultatief lichaam, dat in het openbaar zal bijeenkomen. De vijf bondgenoten zullen andere Europese landen uitnodigen met hen mee te werken en hebben reeds de culturele samenwerking ter hand genomen. Op 17 Februari zal de culturele commissie in den Haag nadere besprekingen houden.

Nauwelijks was de regering van Noorwegen op dreigende toon gewaarschuwd zich niet bij het Atlantisch Pact aan te sluiten, of de zg. goedmoedige Stalin toonde zich de meest vredelievende van alle mensen. Hij is bereid met de V. Staten samen te werken, Truman te ontmoeten, de vervoerrestricties in Berlijn op te heffen, mits de geallieerden afzien van de stichting van een afzonderlijke West-Duitse staat en de ministers der vier mogendheden het Duitse probleem nog eens gezamenlijk bespreken. Wanneer de geallieerden een flinke portie goed vertrouwen kunnen opbrengen en voor dit aanbod bezwijken, kan de comedie weer van voren af aan beginnen. Of het moest zijn, dat Truman gelijk had, toen hij zei, dat er een betrouwbare vredesstroming in de Sovjet te bespeuren viel.