hem onmogelijk gemaakt. Mr Beel gaf zijn opdracht terug, waarop de Regentes aan Mr van Schaik deze taak overdroeg. Met passen en meten vormde deze binnen 8 dagen een ministerie, dat zich aandiende als een 'programministerie'. Het steunde niet op een vaste samenwerking tussen bepaalde parlementaire groepen. Het wilde een program verwezenlijken, waaraan zich geen partij of fractie heeft verbonden. In dit ministerie zijn, behalve zes katholieken: van Schaik, Wijers, van Maarsseveen, Rutten, van den Brink en Sassen en vijf leden van de P.v.A., opgenomen één lid van de V.V.D. en één lid van de Christ. Hist. Unie. De formateur vergenoegde zich wegens zijn hoge leeftijd, met het vice-voorzitterschap van de ministerraad en liet aan Drees, 'een der onzen' indertijd genoemd, de functie van minister-president. Op voor het publiek nog niet verklaarde wijze is minister Gielen weggewerkt. Het program bevat een overvloed van beloften: wetten inzake bedrijfsorganisatie en ondernemingsraden, ruimer bewegingsvrijheid voor het bedrijfsleven zal worden bevorderd, het overheidsapparaat zal worden ingekrompen en soberheid in de publieke dienst zal worden nagestreefd. De belangen der kinderrijke gezinnen zullen worden behartigd en de financiële gelijkstelling voor het middelbaar en gymnasiaal onderwijs zal worden bevorderd.
Hoofdzaak is de regeling onzer verhouding tot Indonesië. De nieuwe Tweede Kamer heeft met de vereiste 2/3 meerderheid de daarop betrekking hebbende wijzigingen in de Grondwet in tweede lezing aanvaard. Tevens werd met algemene stemmen, ook die der communisten, een inkomen bepaald voor de 'Koningin, die afstand heeft gedaan' (waarover niets in de Grondwet stond). Ook werd het instituut van staatssecretarissen met 83 stemmen vóór aanvaard. De laatste wetgevende daad van Koningin Wilhelmina was de ondertekening van deze ook door de 1e Kamer aanvaarde wijzigingen.
De betrekkingen met de federale staten van Indonesië nemen gaandeweg vastere vormen aan, maar de Republiek op Java onthoudt zich halsstarrig van de nakoming van het gegeven woord. De rampokmakers worden door de Republiek begunstigd en aangemoedigd. Te Batavia mochten de Republikeinen het derde jaarfeest vieren van hun Republiek, onder bepaalde voorwaarden waaraan zij zich niet gehouden hebben. Vandaar een schietpartij, waarbij enkele slachtoffers vielen. De leden der republikeinse delegatie maakten misbruik van hun diplomatieke onschendbaarheid door op grote schaal opium te smokkelen. Op heterdaad betrapt beweerden zij in blanke onschuld niets verkeerds gedaan te hebben en werden de onderhandelingen weer eens afgebroken, geschorst of beperkt, naar men het noemen wil. Eindelijk blijkt, wat reeds lang vermoed was, dat de Republiek in communistisch vaarwater is geraakt. Sjarifoeddin, die zich als een oprecht christen had voorgedaan, wierp het masker af en vertelde schaamteloos, dat hij al dertien jaar krypto-communist was. Met Soeripno, de 'eigenmachtige' gezant in Praag, kwam in Indonesië terug de agitator Moeso, die onmiddellijk een hoge functie in het Politobureau mocht innemen. De 'Pesindo', de gewapende jeugdgroepen, hebben zich bij de communistische groepen aangesloten. Hatta, de minister-president heeft nog getracht deze omzwaai, die bedenkelijke gevolgen kan hebben, te keren door de
Gedeeltelijk auteursrechtelijk beschermd